جنجال مجسمه؛ این بار استاد یگانه

تازه ترین نمونه این اتفاق، ساخت مجسمه جمشید مشایخی اندکی پس از درگذشت او در ١٣اردیبهشت امسال بود اما چندی نگذشت که تشابه نداشتن مجسمه با چهره مشایخی، اعتراض خیلی ها ازجمله احمد مسجدجامعی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، را برانگیخت.

او دو روز پس از جانمایی این مجسمه در جلسه علنی شورای شهر تهران گفت: «سردیس مرحوم جمشید مشایخی به عکس پرسنلی سه بعدی او می ماند و هیچ نسبتی با حیات این هنرمند ندارد.»، از این رو در کمتر از یک هفته، این مجسمه از خیابان استاد جمشید مشایخی تهران به کارگاه رضا حسن زاده منتقل شد تا این مجسمه ساز، تغییرات و اصلاحات لازم را اعمال کند. سپس در ۴خرداد مجسمه جدیدی از مرحوم مشایخی رونمایی شد که مورد تایید نادر مشایخی، فرزند این سینماگر، نیز قرار گرفت: «مجسمه الآن بهتر و دقیق تر شده است و چهره پدرم را آن گونه که واقعاً بود، نشان می دهد. مجسمه پدرم باید آن چیزی باشد که مردم او را با آن می شناختند.» و به این ترتیب پرونده ساخت مجسمه استاد مشایخی در کمتر از یک ماه با خروجی مطلوب بسته شد.

﷯ اعتراض محمد یگانه به مجسمه پدرش

اما همین روزها خبر رونمایی از مجسمه دو استاد بزرگ موسیقی مقامی، یعنی حاج قربان سلیمانی و حسین یگانه، نیز در رسانه های مجازی دست به دست شده است؛ اتفاقی که باید خیلی پیش تر از این ها می افتاد.

محمدرضا پهلوان، رئیس گروه موزه های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی، در مصاحبه ای در ١٢آبان٩٧ به روزنامه شهرآرا، گفته بود: مجسمه مشاهیر موسیقی مقامی خراسان که متشکل از زنده یادان حاج قربان سلیمانی، نورمحمد درپور، ابراهیم شریف زاده، غلام حسین سمندری، غلامعلی پورعطایی، محمدحسین یگانه و هنرمندان در قید حیات، عثمان محمدی دوست و فاروق کیانی است، در کمتر از یک ماه آینده(یعنی آذر٩٧) در موزه بزرگ مشهد رونمایی می شود اما هرگز این اتفاق نیفتاد! و تنها پس از هفت ماه، مجسمه دو خنیاگر موسیقی مقامی شمال خراسان در موزه مردم شناسی قوچان رونمایی شد که آن هم اعتراض محمد یگانه، پسر استاد حسین یگانه، را درپی داشت و او نیز به تشابه نداشتن مجسمه به چهره پدرش معترض بود. ازآنجایی که یوسف نظری، سازنده مجسمه های مومی واکسی اهالی موسیقی مقامی، ماه گذشته از دنیا رفت، باید دید آیا ترمیم یا ساخت مجدد مجسمه استاد یگانه نیز مقدور است؟

برای دست یافتن به پاسخ این سوال به سراغ محمدرضا پهلوان می روم. به نظر او نگاه محمد یگانه به ماجرا منطقی نبوده و این مجسمه ها شبیه سازی شده است و قرار نیست دقیقا مانند چهره شخص باشد، مگر اینکه فرد مدنظر در قید حیات باشد و بتوان از صورت او قالب گرفت.

محمد یگانه در گفت وگو با ایسنا، به اینکه مراسم رونمایی از این دو مجسمه که دوم خرداد در قوچان برگزار شد، در شأن دو استاد موسیقی نبوده است، نیز انتقاد کرده بود اما تاکنون این اعتراض نیز به جایی نرسیده است. شاید اگر حاج قربان و حسین یگانه هم پایتخت نشین بودند و کسی چون احمد مسجدجامعی به ساخت این مجسمه ها واکنش نشان می داد، ماجرا طور دیگری رقم می خورد و ما چنین پاسخی را از محمدرضا پهلوان دریافت نمی کردیم.

﷯ رونمایی از مجسمه اساتید موسیقی مقامی در هاله‌ای از ابهام

پهلوان اما درباره دلیل این تاخیر هفت ماهه و رونمایی نشدن از سایر مجسمه ها و همچنین تغییر مکان رونمایی می گوید نظر خودش این بوده است که تمامی مجسمه ها در یک مکان و زمان رونمایی شود اما آنچه امروز شاهدش هستیم، ماحصل تصمیم گیری مسئولان و متولیان در اداره کل میراث فرهنگی استان است؛ تصمیمی که براساس آن، مجسمه هفت استاد دیگر هم زمان با ساخت موزه موسیقی تربت جام در این شهر رونمایی می شود

اما این موزه هنوز در مرحله طراحی داخلی است و به گفته پهلوان، احتمالا تا پایان سال٩٨ گشایش یابد و بنابراین رونمایی از مجسمه های سایر استادان موسیقی در هاله ای از ابهام خواهد ماند.