پارک‌ها و گلزار شهدا میزبان روزه‌داران سمنانی/ حیات شبانه در شهر

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-مهناز همتی: کافی است بعد از افطار سری به پارک‌ها و خیابان‌های شهرهای استان سمنان بزنی، شهر در تکاپو است و بعد دیگری از زندگی اجتماعی شکل می‌گیرد، افطاری‌های ساده و دورهمی در هوای خنک عصر بهاری با لقمه‌ای نان و پنیر ساده تا خانواده‌ای که با سبد پیک‌نیک در حال یافتن جایی برای نشستن پهن کردن سفره افطار است یا محافل قرآنی که پارک را به محیط معنوی بدل کردند به‌وضوح قابل‌مشاهده است.

چاشنی لحظات افطار باز شدن در مغازه‌های اغذیه‌فروشی و چیدن صندلی‌ها در پیاده‌رو است می‌توان افرادی را دید که ظرف حلیم در دست عرض خیابان را طی می‌کنند و پیر و جوان شهر که این لحظات را با یاد خدا زمانی که اذان در گلدسته‌های مسجد می‌پیچد به‌سوی این خانه‌های خدا طی می‌کنند.

حیات شبانه در شهرها

باز بودن مساجد، مغازه‌های اغذیه‌فروشی، حضور محافل نورانی انس با قرآن و افطاری در گلزار شهدا، پارک‌ها و بوستان‌ها نوعی زندگی اجتماعی به نام حیات شبانه را رقم می‌زند، افرادی که در طول روز نمی‌توانند در این مجالس حضور یابند شب را فرصتی برای حتی ورزش می‌یابد از این روز کارکردهای این حیات شبانه که به‌واسطه ماه مبارک رمضان شکل‌گرفته است را موردبررسی قراردادیم.

یکی از اساتید شهرسازی و معماری دانشگاه آزاد تهران در خصوص حیات شبانه در ماه مبارک رمضان در گفتگو با خبرنگار مهر، می‌گوید: در این ایام سال جنب‌وجوش بیشتری را می‌توان از مردم در قیاس با ماه‌های دیگر سال مشاهده کرد که با توجه به حضور مردم در پارک‌ها و بوستان این خود دلیل بر ایجاد امنیت و نشاط اجتماعی می‌شود.

اکبریان ادامه می‌دهد: بسیاری از مشاغل نیز طی ماه مبارک رمضان در شب‌ها فعال هستند که این امر می‌تواند به سایر ایام سال نیز تسری پیدا کند درصورتی‌که زمینه همین جنب‌وجوش در ماه‌های دیگر سال نیز فراهم شود وجود جنبه بازار و فعالیت‌های مذهبی گرمی هوا و تمایل مردم به گذراندن در نقاط خوش آب‌وهوای شهرها نیز می‌تواند دلیلی بر وجود حیات شبانه در شهرها باشد.

وی می‌افزاید: با توجه به اینکه اکثر مردم ساعات زیادی را صبح‌ها سرکار هستند لذا امکان حضور آن‌ها در شب بیشتر و این خود دلیل دیگری بر فراهم شدن زیرساخت‌های لازم پیرامون حیات شبانه در شهرها است که این مهم در شهری نظیر شاهرود به دلیل دسترسی آسان مردم به جاده تندرستی و فضای سبز مناسب به‌خوبی فراهم است.

نشاط اجتماعی موضوعی مهم

مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری سمنان معتقد است اساساً مقوله نشاط اجتماعی با شادی متفاوت است و می‌گوید: نشاط اجتماعی امر درونی است که انسان از محیط پیرامون خودش احساس رضایت می‌کند و حس خوب به او دست می‌دهد که این را می‌توان از مناسبت‌های مذهبی یا شادی کسب کرد.

امیر بینایی ادامه می‌دهد: رمضان ماه خدا ضیافت الله است لذا هیجانات اجتماعی از قبیل کمک کردن به دیگران، حضور در مساجد، حضور در مراسم احیا، افطاری و نذر کردن در آن زیاد و به‌نوعی هم تحرک اجتماعی ایجاد می‌کند به‌شرط آنکه بدانیم این اتفاق در کجا و چه زمانی اتفاق خواهد افتاد.

وی با تاکید بر اینکه شهرداری شاهرود و سمنان در مقوله‌های پرداختن به شهر انسان‌محور کارهای خوبی انجام داده‌اند، افزود: فارغ از بحث ماه مبارک رمضان شهرداری به‌عنوان رکن اصلی در ایجاد حریم اجتماعی است که می‌تواند از چیدمان مبلمان شهری تا رنگ‌ها، نور، فضای سبز، مراسم و جشن‌ها حس خوب در بین مردم ایجاد کند که البته اوقاف نیز به‌عنوان متولی اماکن متبرکه در این یکپارچگی کمک‌کننده باشد.

احیای فضاهای فرهنگی

شهردار سمنان نیز در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: فضای فرهنگی بسیاری برای حضور مردم در شب‌های احیا، مراسم‌های مذهبی و جشن‌ها در سمنان فراهم‌شده و می‌کوشیم تا در شهرداری برنامه‌هایی که مشارکت اجتماعی مردم را افزایش دهد در اولویت قرار گیرد.

محمد ناظم رضوی در ادامه اظهار داشت: تلاش شد تا برنامه‌ها در شهرداری به‌صورت محله محوری و فاز اجرایی آن مناطق کمتر توسعه‌یافته شهری باشد تا از این طریق بتوان با ایجاد پایگاه‌های فعال در محلات نشاط بیشتر را در ماه مبارک رمضان ایجاد کرد.

وی افزود: اگرچه فضاهایی برای دورهمی های شبانه، محافل انس با قرآن در پارک‌ها و بوستان‌های سمنان وجود دارد اما معتقدیم در این زمینه هنوز در ابتدای راه قرار داریم و اقدامات بسیاری در دست اجرا است که فازهای فرهنگی در طی سال افتتاح و رونمایی می‌شود.

حضور مردم در پارک‌ها

عضو کارگروه شهر انسان‌محور در گفتگو با خبرنگار مهر نیز می‌گوید: حضور مردم در پارک‌ها و بوستان‌ها از افطار تا سحر تحت عنوان حیات شبانه در شاهرود قابلیت اجرایی دارد لذا اگر بتونیم آن را مختص ماه مبارک رمضان ندانیم و در طول تابستان ادامه دهیم از بعد گردشگری می‌توان وارد مسیر جدیدی شد و به دنبال آن بعد اقتصادی نیز رونق می‌گیرد که کسبه می‌توانند ساعات بیشتری را به کسب درآمد بپردازند

ملیحه شاه ولی در ادامه تصریح می‌کند: بیشتر اتفاقات ناگوار در شب رخ می‌دهد حالا با فرض اجرای پروژه حیات شهری در شب می‌توانیم آمار جرم و جنایات رو به شکل محسوسی پایین آورد چراکه تحقیقات نشان می‌دهد وجود گروه‌های دوستانه و خانوادگی متشکل از زن و کودک، محیط رو برای مردان نیز امن می‌کند.

وی می‌افزاید: این برنامه‌ها نه‌تنها قابلیت اجرا دارند بلکه می‌توانند به برنامه روتین و همیشگی در شهر هم تبدیل شوند به این شکل که اگر سازمان فرهنگی شهرداری را متولی اصلی این امر در نظر بگیریم، این سازمان قادر خواهد بود بین تمامی ارگان‌هایی که می‌توانند به‌نوعی همکاری داشته باشند انسجام ایجاد کند.

تعامل و نشاط اجتماعی مردم

عضو کارگروه شهر انسان‌محور بابیان اینکه نهادها می‌توانند به حیات شبانه شهر معنی دهند و مردم را به تعامل اجتماعی و نشاط دعوت کنند، ادامه می‌دهد: نظیر همین گردهمایی‌های قرآن‌خوانی با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی و اداره ارشاد در سطح محلات اجرا شود نه‌فقط در پارک‌هایی مثل کودک و بلوار چون می‌دانیم که شهر گسترده شده و با توجه به بعد مسافتی شاید امکان حضور برای همه افراد علاقه‌مند وجود نداشته باشد محله محوری و رویداد مداری در محلات می‌تواند گام بزرگ و مؤثری برای نشان دادن قابلیت اجرایی برنامه‌ها باشد.

شاه ولی با طرح این پرسش که حالا راهکار چه می‌تواند باشد، ادامه می‌دهد: با مدیریت منعطف و ایجاد یک بستر تفکر آزاد و سهیم کردن مردم در امور شهر می‌توانیم باشگاه‌های ورزشی را در فضای عمومی شهری برپا کنیم، البته این مورد با توجه به نوع فرهنگ ما فقط برای مردان قابلیت اجرایی دارد اما برای بانوان هم در پارک‌ها و فضاهای سبز محلی اجرایی هست، این کار تبلیغ رایگانی برای باشگاه‌های ورزشی و هم تشویق افراد به ورزش است.

وی می‌افزاید: شهرداری، سازمان تبلیغات اسلامی و اوقاف به‌عنوان متولیان اجرای برنامه‌های فرهنگی در شهرها باید در نظر داشته باشند که نشاط اجتماعی و ایجاد شهر انسان‌محور فقط با اجرای برنامه محقق نمی‌شود در صورتی شهر انسان‌محور محقق می‌شود که شهروندان در شهر تحرک و حضور داشته باشند.

هرچند ماه مبارک رمضان جاری، دهه پایانی خود را سپری می‌کند اما در همین فرصت اندک می‌توان برنامه‌های فرهنگی را اجرا کرد و آن را تعمیم به ماه تابستان و اوقات فراغت دهیم که البته همکاری نهادها، دستگاه‌ها و متولیان فرهنگی را نیز در این راستا می‌طلبد.