فساد سریالی سریالها
هنوز معلوم نیست فسادی که بهرام رادان درباره آن صحبت میکند از چه نوع و در چه حدی است و آیا اصلا قضیه همانطور است که او مدعی شده است؟ ولی ماجرای سریال شهرزاد نشان داده که پولهای کثیف راه خودشان را به فیلمها و سریالها باز کردهاند. سریال «شهرزاد» از ٣سال گذشته با اتهامات سنگینی دست و پنجه نرم میکرد و خیلیها مدعی بودند پولهای هنگفتی که خرج بازیگران و ساخت این سریال میشود، از ناکجا میآید. اتهاماتی که امروز به مرحله بررسی نهایی رسیدهاند. دادگاه فساد در بانک سرمایه و صندوق رفاه فرهنگیان، در حال برگزاری است. حدود ١۴هزار میلیارد تومان پولی که متعلق به قشر معلم و فرهنگی جامعه بوده، به یغما رفته است. بخشی از این پول از سوی ٣چهره مطرح در فضای سینما، در پروژههای سینمایی و شبکه نمایش خانگی سرمایهگذاری شده است. «هادی رضوی»، «محمد امامی» و «احسان دلاویز» ٣متهم اصلی و سر شاخه تمام این پولشوییها، اختلاس، کلاهبرداری، رشوه و اخلال در نظام اقتصادی هستند. نکته عجیب در ماجرای شهرزاد واکنش عوامل و بازیگران این سریال قبل و بعد از مشخص شدن ماجرای فساد مالی بود. «ترانه علیدوستی» ٢سال پیش با اوج گرفتن این ابهامات اعلام کرد: «ما هنوز نمیدانیم سرمایه شهرزاد، آلوده به پول اختلاس بوده است یا خیر. به محض روشن شدن موضوع، تصمیمی در مورد موضع خودمان خواهیم گرفت». اما امروز با روشن و اثبات شدن این اختلاس بزرگ، هنوز هیچکدام از بازیگران سریال «شهرزاد» موضع خود را مشخص نکرده و سکوت اختیار کردهاند.
چر اختلاس به سینما رسید؟
وجود ابهامات مالی در پروژههای بزرگی همچون «رقص روی شیشه»، در سینمای ایران مسئله جدیدی نیست. ابهاماتی که اغلب پس از انتشار نصفه و نیمه یک سریال، بروز میکنند و به اشکال مختلفی صدایشان در میآید. چهارچوب یک سریال مثل «رقص روی شیشه»، با ناپدید شدن پولها از هم گیسخته میشود و دودش توی چشم مردم و زیر مجموعه خود سریال میرود. اتفاق ناخوشایندی که به مرور زمان و تکرار شدن باعث دلزدگی و دوری مردم از شبکه نمایش خانگی خواهد شد. نبود اعداد و ارقام دقیق و گاهی جعلی در فرایند فروش فیلم و سریالها به علت مکانیزه نبودن تمامی سیستمهای فروش راه را برای ناپدید شدن هر چه بیشتر هزینه و درآمد باز خواهد گذاشت. از سویی دیگر نبود نظارت بر چگونگی پرداخت حق عوامل یک سریال و اختصاص دادن هزینههای هنگفت به پروژههایی که نصف بودجه صرف شده هم هزینه در بر نداشتهاند، راه را برای اختلاس و پولشویی باز میگذارد. در کشورهایی که صنعت سینما و سریال در آنها درست رشد کرده است، تأمین هزینه آثار هنری بر عهده کمپانیهای بزرگ و معتبر فیلمسازی است، گاهی هم هنرمندان شناخته شده و شناسنامهدار خودشان پای کار میآیند و تهیهکننده یک اثر میشوند، اما این روزها در سینما و سریالهای ما هر کسی که پول داشته باشد میتواند پا به عرصه فیلمسازی بگذارد و همین ورود افراد غیرحرفهای و پولدار به سینما، زمینهساز فساد مالی شده است.