گفتوگوهای ملی و نتایج مثبت آن
سیدحسین موسوی تبریزی - دبیرکل مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم
آرمان- تجربه ثابت کرده که در مسائل مختلف گفتوگو بیش از هر چیز دیگر راهگشا و بنبست شکن است؛ چرا که اساسا شخصیت انسان با گفتوگو آفریده شده و انسانها برای اینکه آنچه در درونشان میگذرد را بازگو کنند به گفتوگو روی میآورند. لذا ادراک، فهم و عقلانیت باعث میشود که انسانها با توجه به منافع، مقتضیات زمان و شرایط پیرامونی هدفمندانه به گفتوگو بپردازند. در مسالهای مانند گفتوگوهای ملی نیز اگر غرضهای شخصی و گروهی در میان نباشد این گفتوگوها قطعا میتواند به نتایج مطلوب و موثری منتج شود و موجب فاصله گرفتن افراد و جریانات از خودخواهی گردد. حتی قرآن در مورد افراد غیر مسلمان نیز تاکید دارد که به جای مجادله با آنها گفتوگو کنید. بسیار پسندیده است که با طرف مقابل خود با منطق درست و قابل تحسین صحبت کند. این برای انسان نوعی امتیاز است که میتواند مسائل خود یا جامعه را با گفتوگو حل و فصل کند و این گفتوگوها حتی میتواند میان ملیتها و مذاهب مختلف نیز صورت گرفته و برای پیشرفت جامعه انسانی بسیار مفید و موثر باشد. حضرت علی(ع) میفرماید: «تجربه ملتهای گذشته و تحلیل و یادآوری کارهای گذشتگان میتواند به انسان در راه تکامل بیشتر کمک کند؛ چرا که آنها در گذشته پیش از ما زندگی میکردند و اگر با عقل امروز به تحلیل عملکرد آنها بپردازیم میتوانیم از این تجربه استفاده کافی و لازم را ببریم. به همین جهت نفس گفتوگو امر مبارکی است بهخصوص اینکه این گفتوگو میان گروههای مختلفی که اصول مشترکی در ارتباط با کشورداری و اصول و قواعد آن دارند برگزار شود. صحبت بدونتعصب در ارتباط با قانون اساسی، حقوق مردم و... به شرطی که غرضورزی، دروغ و افترا در میان نباشد مسلما موجب رشد، کمال و حتی رفع کدورتها میشود. گفتوگو زمان خاصی بر نمیدارد و همواره میتوان در مورد مسائل مختلف به گفتوگو پرداخت. حال که شکافها در جامعه بیشتر شده نه تنها میان سیاسیون بلکه این گفتوگوها میتواند میان بخشهای مختلف مردم و مدیران به طور منسجم آغاز شود که مطمئنا به رشد وحدت در جامعه کمک کند. البته این در صورتی است که همه آنهایی که به بحث و گفتوگو میپردازند همواره خدا، انصاف و واقعیتهای تاریخی را در نظر بگیرند و با نیت رفع عیب و نقصها و خدمترسانی در راستای رساندن جامعه به کمال بیشتر کوشش کنند. از سوی دیگر نباید انتظار داشت که هر سلسله گفتوگویی در کوتاه مدت نتیجه داده و اثر کند. آنچه مسلم است اینکه افرادی در جامعه وجود دارند که همزمان با دقت به گفتوگوها به ارزیابی و ریشهیابی نواقص و مشکلات در جامعه میپردازند، اما با دیدگاهی منصفانه آن مشکلات را به کلیت حکومت، انقلاب و دولت نسبت نمیدهند. مسلما مشکلات جامعه ریشهای نیست و از شاخ وبرگها نشأت گرفته، لذا باید به جای اتهامزنی و فرافکنی به راه حل و چارهاندیشی پرداخت که برای خروج از شرایط بحرانی چه باید کرد. گفتوگوهای ملی میتواند زمینهای برای رسیدن به راه حل برای حل مشکلات کشور باشد که باید از آن حمایت صورت گیرد.