این چه مثالی بودآخه؟!

﷯ تکرار یک رفتار زشت

این اولین بار‌ نیست که رسانه ملی به محل توهین به ملیت‌ها تبدیل شده است. همین چند وقت قبل و در تب و تاب جام جهانی، علی انصاریان، فوتبالیست سابق و مجری این روزهای تلویزیون، با تقلید لهجه افغانستانی در برنامه‌اش در حالی که می‌خواست جواب یک مجری افغانستانی را بدهد، حرف‌هایی زد که باعث رنجش و ناراحتی مردم ایران و افغانستان شد. به فاصله چند روز، انصاریان هم در تلویزیون و هم در اینستاگرام از مردم ٢ کشور بابت حرف‌هایش عذر‌خواهی کرد.

توهین‌ها گاهی هم از سریال‌های تلویزیون سر در می‌آوردند، جایی که یک شخصیت ساده‌دل و فقیر با لهجه افغانستانی در دل داستان جا داده می‌شود تا با حرف‌ها و رفتارهای نسنجیده‌اش مردم را بخنداند، موضوعی که در سریال‌های یک دهه قبل سیما بیشتر شاهد آن بودیم. اگر دنبال نمونه جدید هم باشید می‌توان به ماجرای سریال «ممنوعه» اشاره کرد، قسمتی که یک شخصیت‌ افغانستانی با موهای گَر و ظاهری نامرتب در سریال ظاهر می‌شود و بعد از بوسیدن دست امیر جعفری، گوشه‌ای می‌ایستد تا زن نقش اصلی داستان به عنوان مجازات مجبور به ازدواج با او شود! این سکانس واکنش بینندگان این سریال را به دنبال داشت، مثل کاربری که نوشته بود «این چه گریمیه واقعا؟! چه نقشیه؟! چه طرز برخورده با یک افغان؟! با یک بازیگر ایرانی هم هیچ وقت این کار رو می‌کنید؟!»

﷯ ادبیاتی که زوری درست نمی‌شود

اینکه چرا این اتفاقات در تلویزیون یا شبکه نمایش‌خانگی رخ می‌دهد و تکرار می‌شود، علاوه بر ضعف نظارت، از یک ضعف فرهنگی هم حکایت دارد. موضوع احترام به اتباع ‌کشورهای دیگر و دوری از ادبیات نژادپرستانه در رسانه‌ها بیشتر یک خط قرمز دستوری است تا دغدغه یک‌به‌یک عوامل و سازندگان برنامه‌ها. کمتر شاهد این بوده‌ایم که در این باره کار فرهنگی انجام شود. آیا تا به حال ویدئو یا تبلیغی ضد نژادپرستی در رسانه‌ها دیده‌اید؟ آیا به یاد دارید که در مدرسه درسی وجود داشته باشد که نمونه‌های رفتارهای نژادپرستانه را به دانش‌آموزان یاد بدهد؟ وقتی برای حل یک تفکر غلط، دنبال راه حل ریشه‌ای و فرهنگی نباشیم، آن تفکر آرام‌آرام در ذهن و فکر و ادبیات برخی از مردم رسوب می‌کند و در تکیه‌کلام‌ها یا شوخی‌های بداهه و غیره، خودش را بروز می‌دهد، حتی اگر گوینده آن حرف در رسانه ملی و مقابل چشم میلیون‌ها نفر ایستاده باشد.

﷯ حرفی که باید مدام گفت

در برخی کامنت‌های کاربران در تارنماهای خبری که ویدئوی صحبت‌های ویسی را بازنشر کرده بودند، یک نکته عجیب و نگران‌کننده دیگر هم وجود داشت. برخی کاربران از اینکه رسانه‌ها چند بار پشت سر هم به طرف‌داری از اتباع افغانستانی مطالبی نوشته‌اند، ناراحت بودند! مثل کاربری که نوشته بود «چه خبره هی شلوغش می‌کنید، هر روز هشتگ حمایت از افغانستانی‌ها راه میندازید؟!» انگار برای بعضی‌ها مبارزه با ادبیات نژادپرستانه و نژادپرستی به پزی روشن‌فکرانه‌‌ تبدیل شده است که مقدار کم آن برایشان دلچسب است ولی مقدار زیاد آن دلشان را می‌زند! تا وقتی که رفتارهای نژادپرستانه وجود دارد باید از آن گفت و نباید گذاشت این اتفاقات کم‌کم عادی جلوه کند، مخصوصا اگر در رسانه ملی اتفاق بیفتد که در چنین مواردی به این رفتارهای زشت رسمیت می‌بخشد و حتی به صورت فرمایشی هم ‌شده، آیتم و بخشی برای جبران این اشتباهات در نظر نمی‌گیرد.