فلاسفه نشان دادند می‌توان اختلاف داشت اما یکدیگر را نکشت

به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، بیست و سومین همایش ملی حکیم ملاصدرا، با موضوع «حکمت ایرانی و حکمت متعالیه» امروز (چهارشنبه، 22 خرداد) در مجتمع فرهنگی آموزشی آدینه برگزار شد.

بر پایه این گزارش، «غلامحسین ابراهیمی دینانی» در این همایش طی سخنانی اظهار کرد: جامعه ای که تاریخ ندارد یا تاریخ اش را نمی شناسد، دارای هویت نیست؛ تاریخ آغاز دارد، اندیشمندان امروز سعی می کنند آغاز تاریخ را در زمان پیدا کنند. آغاز تاریخ در خود تاریخ نیست بلکه با حال و آینده بی مناسبت نمی تواند باشد و این حال و آینده در ارتباط با آغاز معنا پیدا می کنند.

استاد بازنشسته فلسفه دانشگاه تهران افزود: آغاز، حقیقت است و همواره با حال و آینده است. گذشته معنا ندارد، آغاز است که حال و آینده را می سازد، بنابراین بهتر است حقیقت را همان آغاز معنا کنیم. اگر اصالت را به تاریخ دادیم یعنی دانستن آن، در این صورت تاریخ به مفهوم فهم آن است نه ثبت وقایع، تاریخ را با فلسفه نمی توان فهمید، منظورم از فلسفه حکمت است. حکیم تاریخ را می داند اما خود حکمت است که تاریخ را می سازد.

وی با بیان اینکه حکمت و فلسفه از درون تاریخ بیرون می آید تا مفاهیم تازه ایجاد کند، تصریح کرد: گفته ها داریم و گفتن ها، گفته ها و سخن هایی که گفته شده را می شود شمرد اما گفتن شماره ندارد. فلسفه گفتن است نه گفته، فلسفه نقل گفته ها نیست، اگرچه نقل آنها اهمیت دارد، فلسفه یک جرقه است که به خرمن پنبه جهالت می افتد و آتش می زند.

ابراهیمی دینانی تصریح کرد: فلسفه برتر از همه چیز است و بر علوم سیادت دارد اما سلطه ندارد. گاهی برخی به فلسفه ایراد می کنند که فلسفه چه گفته است؟ فلسفه گفتن است، می گوید آن هم تا ابد. برخی می گویند فلاسفه با هم اختلاف دارند و سال ها با یکدیگر جنگیده اند اما به کجا رسیده اند؟ پاسخ آن است که بله اختلاف دارند اما یکدیگر را نمی کشند، پس می شود اختلاف داشت و یکدیگر را نکشت و گفتن را ادامه داد.

استاد فلسفه دانشگاه تهران تاکید کرد: فلسفه و تاریخ بسیار به یکدیگر نزدیک هستند و این دو را نمی توان از هم جدا کرد. فلسفه و تاریخ با یکدیگر گره خورده اند. در جغرافیای کره زمین کشورهای فراوانی را داریم اما اگر تاریخ و جغرافیا بدانیم از سرزمین هایی که از قدیم الایام مهد فلسفه بوده است ایران همیشه در این بین سرزمین حکمت بوده و حکیم پرور به شمار می آمده است البته نمی توان یونان را نادیده گرفت، آنجا نیز مهد فلسفه بوده، بنابراین یونان و ایران مهد حکمت بودند.

وی در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به اینکه برخی نسبت به این جایگاه ایران اظهار تجاهل می کنند، گفت: دلیل آن است که بسیاری از آثار ایران را سوزاندند. شهید مطهری می گفت آتش سوزی اشتباه است اما من می گویم جناب مطهری اشتباه کردند چون آتش سوزی اتفاق افتاد. اما اکنون اقلا آنچه را که از آثار داریم و نه آنهایی که سوزاندند سه مولفه پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را که منسوب به زرتشت است، مطرح می کنند. تمامی کتب حکمت و اخلاق و معارف بشری را بگردید جز این سه کلمه نیست.

چهره ماندگار فلسفه در پایان خاطرنشان کرد: مسئله دیگر آن است که اولین کسانی که از نور سخن گفتند، ایرانیان بودند. اولین بار معنویت در جامعه بشری از طریق ایرانیان وارد شد چون آنها از نور صحبت کردند، حتی در تورات نیز مسئله نور هست. خداوند در قرآن می فرماید: «أللَّهُ نُورُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ». زرتشت نیز از نور صحبت کرد، زرتشت یک مُغ بود، بنابر این، نور اولین بار در ایران مطرح شد. سهروردی می گوید نور اصل است.

پایان پیام/248