«نِیمه‌خوانی» موسیقی رو به زوال جاشوان و صیادان+ویدئوهای نِیمه‌خوانان خطه جنوب

در میان انواع گونه‌های موسیقایی جنوب کشور، «نِیمه‌خوانی» از بقیه پرکاربردتر است، تا آنجا که در زبان عامیانه به موسیقی کار معروف است. «نِیمه‌خوانی» موسیقی دریانوردی جاشوان و صیادان بوشهر و دیگر شهرهای ساحلی کشور است که با وجود ابزار آلات مدرن صیادی رو به انقراض است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، اگر موسیقی پاپ و دیگر گونه‌های شهری و عامه‌پسند را نادیده بگیریم و به موسیقی پرقدمت و کهن نواحی ایران توجه کنیم، خواهیم دید که گونه‌های مختلف آن به نوعی با زندگی مردم مناطق مختلف این سرزمین عجین شده و در نهایت به بخشی از فرهنگ آنها تبدیل شده است.

از طرفی وجود قو‌میت‌ها و تیره‌های مختلف مرتبط با هر منطقه، موسیقی نواحی مختلف ایران را نیز تحت تاثیر قرار داده و به آنها تنوع بسیاری بخشیده است که این تنوع‌ و تفاوت‌ از شرایط اجتماعی، زبان و گویش، فرهنگ، آداب و رسوم و اعتقادات مردم هر منطقه نشأت می‌گیرد.

یکی‌دیگر از عوامل جذابیت و زیبایی موسیقی نواحی ایران نوع سازبندی‌های و موسیقی مقامی اعم از (سازی و آوازی) هر منطقه است. هر منطقه در ایران سازهای مربوط به خود را دارد و در این میان حتی سازهای مشترک و یکسان مناطق مختلف نیز به شیوه‌های مختلفی نواخته می‌شوند. به طور مثال ساز دوتار و سبک و سیاق نواختن آن در شهرهای مختلف استان خراسان متفاوت است یا ساز تنبور منطقه کرمانشاه به دو شیوه صحنه و گوران نواخته می‌شود و حتی در نوع پرداختن به مقام‌های موسیقایی آن منطقه تفاوت‌هایی وجود دارد.

شرایط اقلیمی و جغرافیایی نیز یکی‌دیگر از عوامل موثری است که بر چند و چون و سبک و سیاق موسیقی فولکوریک ما تاثیر گذاشته است. به این ترتیب می‌توان گفت یکی از دلایل جذابیت موسیقی نواحی ایران همین عدم شباهت‌هاست که باعث شده موسیقی هر منطقه با موسیقی شهرها و استان‌های دیگر تفاوت‌های بسیاری داشته باشد.

حال در میان مناطق مختلف ایران از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب، منطقه جنوب، بخصوص استان بوشهر و توابع آن از تنوع موسیقایی بسیار بالایی برخوردار است. موسیقی در بوشهر بخش مهمی از فرهنگ مردم آن منطقه است که علاوه بر زیبایی‌های صرفا موسیقایی کاربردهای اجتماعی نیز دارد. با این حساب خیلی دور از واقعیت نیست اگر بگوییم، موسیقی در تمام مراسم و مناسک بوشهری‌ها نقش اصلی را ایفا می‌کند.

محسن شریفیان، سرپرست گروه «لیان»، موسیقی بوشهر را تحت تاثیر موسیقی آفریقایی‌ها می‌داند. او می‌گوید از آنجا که بخش زیادی از اهالی بوشهر را لرها تشکیل می‌دهند، موسیقی این منطقه تحت تاثیر موسیقی قوم لر نیز قرار گرفته است. شریفیان می‌گوید، موسیقی بوشهر با لرهای بختیاری و بویراحمدی اشتراکات بیشتری دارد؛ زیرا موسیقی لرستان در دستگاه ماهور است. با همه اینها او معتقد است، تاثیرات موجود، بر موسیقی سنتی و اصیل بوشهر غالب نبوده و به نوعی کامل‌کننده آن است.

انواع گونه‌های موسیقایی جنوب

موسیقی مناطق جنوب کشور از تنوع بسیاری برخوردار است و انواع مختلفی دارد که برخی از آنها ریشه‌های مذهبی و آیینی دارند و سرمنشا برخی دیگر، رسوم اجتماعی و آداب و مناسک قومیتی و بومی مردم این بخش از ایران است.

«بندری»، «سبالو»، «یزله»، «لیوا»، «زار»، «رقص ازوا»، «نِیمه خوانی»، «چاووشی» و «شروه‌خوانی»، «خیام‌خوانی»، «مولودی‌خوانی»، «شکی»، «حاجیونی»، « چوپی چهار دستماله» برخی از گونه‌های موسیقی جنوب کشور هستند.