سفره اطعام حسینی (ع) در کرمان

به گزارش ایرنا، ماه محرم که فرا می‌رسد، رسوم و آیین‌های مختلفی در سراسر کشور اجرا می‌شود و طبخ غذای نذری و پخش آن بین عزاداران حسینی (ع) و نیازمندان توسط علاقهمندان و محبان اهل بیت (ع) همراه با سنت‌های هر منطقه انجام می‌شود.

اهالی دیار کریمان نیز هر ساله در عاشورا و تاسوعای حسینی (ع) ضمن پاسداشت سنت آیینی کهن، ارادت بی‌شائبه‌شان را با پخت غذاهای محلی ویژه این ایام در مساجد، حسینیه ها، تکایا و منازل نسبت به امام سوم شیعیان نشان می‌دهند.

آبگوشت امام حسینی (ع)

آبگوشت امام حسینی غذای اصلی و عمده مردم استان کرمان در ماه محرم برای پذیرایی از عزاداران سیدالشهدا (ع) است که در سال‌های اخیر در فهرست آثار ملی قرار گرفته است.

گوشت، نخود، لوبیا چیتی، به، ‌ترخان، مرزه، جعفری، سیب‌زمینی، پیاز، زعفران، لیمو امانی، نمک، فلفل سیاه و قرمز از جمله مواد اصلی این غذای اصیل کرمانی است که به آن رنگ و طعم بسیار ممتاز و مرغوبی می‌دهند.

گوشت داخل این غذا، اغلب از دام‌های نذری که مردم در طول سال به عشق امام حسین (ع) نذر کرده و یا در مسیر دسته‌ها و هیات‌های عزاداری و به نیت حاجت‌روا شدن در خواسته‌هایشان ذبح می‌کنند، تأمین می‌شود.

طبخ آبگوشت امام حسین (ع) زمان نسبتاً طولانی را به خود اختصاص می‌دهد که توسط آشپزان ماهر و با تجربه و با آداب خاص و همراه با قرائت ادعیه و زیارت عاشورا بروی اجاق‌های بزرگ پخته می‌شود.

برای تهیه این آبگوشت افراد زیادی با یکدیگر همکاری می‌کنند و علاوه بر مردانی که در آشپزخانه کار می‌کنند و در کنار دیگ‌های نذری حضور دارند، خانم‌ها نیز در پوست گرفتن سیب‌زمینی و پیاز و همچنین کوبیدن نخود و پیاز و تمیز کردن سبزیجات مورد نیاز فعالیت دارند.

آبگوشت امام حسینی (ع) در قدیم به طور معمول در دیگ‌های مسی طبخ می‌شد که به همین دلیل افراد نسبت به خرید و وقف ظروف مسی در حسینه‌ها و مساجد اقدام می‌کردند که در سال‌های اخیر این سنت کمرنگ شده است.

میهمانان و عزاداران حضرت اباعبدالله حسین (ع) پس از اتمام مراسم عزاداری در ظهر عاشورا و تاسوعا آبگوشت را در کاسه‌های بزرگ به همراه نان تازه، دوغ و سبزی صرف می‌کنند.

حلیم

عاشوری و حلیم یکی از سنت‌های دیرینه مردم استان کرمان است که در روزهای نخست ماه محرم به نیت تازه درگذشتگان پخت و در بین خویشاوندان، همسایه‌ها و نیازمندان توزیع می‌شود.

در عاشوری از مواد بسیاری از جمله انواع حبوبات، بلغور گندم و گوشت استفاده و از چند روز قبل از پخت، تهیه و عمدتاً توسط بانوان طبخ می‌شود و طعم و مزه بسیار لذیذی دارد.

پخت حلیم نیز در ایام ماه محرم و صفر در کرمان نیز طرفداران زیادی دارد و مرسوم است و دستور طبخی متفاوت با سایر نقاط کشور دارد و فن تهیه آن با آداب و رسوم خاصی همراه است که تجربه و مهارت بالایی می‌طلبد.

برای پخت حلیم از بلغور گندم، گوشت، لوبیا، نخود، روغن، انواع ادویه، فلفل و غیره استفاده می‌شود که طبخ آن زمان طولانی می‌برد و عده‌ای از افراد چند ساعت باید به صورت مداوم محتویات دیگ حلیم را به هم بزنند.

محتویات داخل دیگ حلیم پس از مخلوط شدن حدود چهار تا پنج ساعت در دیگ‌های بزرگ مسی سر بسته بر روی آتش ملایم می‌ماند تا در سحرگاه پخش شود.

شله‌زرد

یکی از خوراک‌های نذری که در ماه محرم، صفر و رمضان در کرمان پخت می‌شود؛ شله‌زرد یا ابراهیم‌خانی است که طبخ آن را به ابراهیم‌خان ظهیرالدوله حاکم وقت کرمان در دوره قاجاریه نسبت می‌دهند.

نقل است یک روز آشپز برنج را با زعفران دم داد اما وقتی سر دیگ را باز کردند برنج‌ها له شده بودند، ابراهیم‌خان دستور داد به دیگ برنج، گلاب و شکر اضافه کنند که ابراهیم‌خانی یا همان شله‌زرد بدست آمد.

شله‌زرد با توجه به اینکه ماده غذای شیرین و با وجود زعفران و برنج کامل است و در ماه‌های محرم و رمضان و نذری‌ها بسیار طبخ و پخش می‌شود.

برنج نیم‌دانه، زعفران دم‌کرده غلیظ، گلاب، دارچین و خلال بادام و کره یا روغن حیوانی مواد اصلی شله‌زرد محسوب می‌شوند که در درون دیگ‌های بزرگ تهیه و بین عزاداران پخش می‌شود.

پخت شله‌زرد نسبتاً طولانی و وقت‌گیر است که اغلب توسط بانوان در منازل تهیه می‌شود که همراه با خواندن ادعیه و ذکر حاجات برای برآورده شدن همراه است.

همچنین در ماه محرم پخت غذاهایی مانند عدس‌پلو، قیمه و شیرینی‌هایی شامل حلوا، رنگینک و تهیه انواع شربت در کرمان مرسوم است که افراد بنا به بضاعت مالی و توان خود اقدام به این سنت پسندیده می‌کنند.

۳۰۲۹/۷۴۳۷