جنس دوم نوشته‌ی سیمون دوبووار

سیمون دوبووار (۱۹۸۶ – ۱۹۰۸) Simone de Beauvoir فیلسوف، نویسنده، فمینیست و اگزیستانسیالیست فرانسوی با نام اصلی سیمون لوسی ارنستین ماری برتراند دوبووار بود که همواره نام او در دنیا به عنوان ادیب و نظریه پرداز فمینیست به چشم می‌خورد و مطرح است. بووُآر به عنوان مادر فمینیسم شناخته می‌شود. مشهورترین اثر او کتاب جنس دوم نام دارد که دوبووار در آن به تفصیل به تجزیه و تحلیل ستمی که در طول تاریخ به جنس زن شده‌ است، می‌پردازد. در این متن به بررسی و تحلیل کتاب جنس دوم The Second Sex خواهیم پرداخت، با نت نوشت همراه باشید.

جنس دوم اثر سیمون دوبووار؛ نویسنده‌ی فمینیست و اگزیستانسیالیست فرانسوی

کتاب جنس دوم The Second Sex (با عنوان فرانسوی: Le Deuxième Sexe) چند سال پس از چاپ به زبان فرانسه، به انگلیسی ترجمه و در آمریکا منتشر شد این اتفاق آغاز این بود که این اثر به عنوان مانیفست فمینیسم شناخته شود. آثار دیگر سیمون دوبووار عبارتند از: “خاطرات یک زن جوان”، ” زن وانهاده”، “میهمان”، “پیری” و “همه می‌میرند”.

بیشتر بخوانید: مرگی بسیار آرام نوشته‌ی سیمون دوبووار، همه می‌میرند

سیمون دوبووار (۱۹۸۶ – ۱۹۰۸) Simone de Beauvoir فیلسوف، نویسنده، فمینیست و اگزیستانسیالیست فرانسوی با نام اصلی سیمون لوسی ارنستین ماری برتراند دوبووار بود که همواره نام او در دنیا به عنوان ادیب و نظریه پرداز فمینیست به چشم می‌خورد و مطرح است.

کتاب جنس دوم برای اولین بار در سال ۱۹۴۹ منتشر شد و در همان هفته‌‌ی نخست بیست و دو هزار نسخه از آن به فروش رسید. انتشار این کتاب در فرانسه یک رخداد بسیار شگفت انگیز، بحث برانگیز و حتی جنجالی شمرده شد.

در ابتدا Simone de Beauvoir در جنس دوم به محدودیت‌های زیست شناسی زنان و سپس به دوران زن سالاری در تاریخ بشر می‌پردازد که البته او در این دوران هم به این موضوع قائل می‌شود که زن از حقوق اجتماعی برخوردار نبوده است.

به طور کلی می‌توان گفت دوبووار کتاب جنس دوم را در دو بخش تهیه کرده است؛ در بخش اول به تشریح و بررسی پدرسالاری و در بخش دوم به تحلیل تجارب ویژه‌‌ی زندگی زنان می‌پردازد.

بیشتر بخوانید: رمان دختری در قطار اثر پائولا هاوکینز , روایتی چندگانه از یک اتفاق

در ابتدا Simone de Beauvoir در جنس دوم به محدودیت‌های زیست شناسی زنان و سپس به دوران زن سالاری در تاریخ بشر می‌پردازد که البته او در این دوران هم به این موضوع قائل می‌شود که زن از حقوق اجتماعی برخوردار نبوده است.

در کتاب جنس دوم به مدارک موجود تاریخی استناد می‌کند و از دلایلی سخن می‌گوید که زنان را ناچار به پذیرش جنس درجه‌‌ی دوم در جوامع انسانی و شهری کرده است.

او در این مسیر از علومی چون زیست شناسی، علوم طبیعی، اسطوره شناسی، فلسفه و جامعه شناسی بهره گرفته است. سیمون دوبووار همواره به عنوان یک اگزیستانسیالیست بر این عقیده بوده که:

“بودن مقدم بر ماهیت است.”

وی به‌ همین منوال استنباط می‌‌کند که یک انسان زن زاده نمی‌‌شود، بلکه تبدیل به زن می‌ شود. چرا که دختران از آوان کودکی، نقش‌‌های فرهنگی معینی را می‌‌پذیرند. تز کلی کتاب، نشان دادن آن است که چگونه زنان به وسیله‌‌ی تاریخ و افسانه‌ هایی، تعریف و محدود شده ‌اند که آن‌ها را در جایگاهی پایین ‌تر قرار می‌‌دهد.

در کتاب جنس دوم به مدارک موجود تاریخی استناد می‌کند و از دلایلی سخن می‌گوید که زنان را ناچار به پذیرش جنس درجه‌‌ی دوم در جوامع انسانی و شهری کرده است.

دوبووار در بخشی که شاید تاثیر گذارترین بخش کتاب جنس دوم باشد به خاطرات روزانه‌‌ی زنانی چون ویرجینیا ولف و … می‌پردازد و به نوعی نقش آنان را به عنوان جنس دوم تحلیل می‌کند.

سیمون دوبووار معتقد است که در جامعه‌ای که هر دو جنس برابر باشند، هر دو آزاد تر خواهند بود. او مصرانه از زنان می‌خواهد که برای آزادی و احقاق حقوق خود تلاش کنند و استقلال مالی را شرط لازم برای این آزادی می‌داند. او اما تاکید می‌کند که پیروزی زنان در این نبرد در حقیقت نه به برتری آنان بلکه به برابری منجر می‌شود و شیرینی این پیروزی کام مردان را نیز شیرین خواهد کرد.

بیشتر بخوانید: مترجم دردها نوشته‌ی جومپا لاهیری

سیمون دوبووار معتقد است که در جامعه‌ای که هر دو جنس برابر باشند، هر دو آزاد تر خواهند بود. او مصرانه از زنان می‌خواهد که برای آزادی و احقاق حقوق خود تلاش کنند و استقلال مالی را شرط لازم برای این آزادی می‌داند. او اما تاکید می‌کند که پیروزی زنان در این نبرد در حقیقت نه به برتری آنان بلکه به برابری منجر می‌شود و شیرینی این پیروزی کام مردان را نیز شیرین خواهد کرد.

البته گفتنی است که سیمون دوبووار در جنس دوم بر این باور است که با وجود ساختارهای فرهنگی موجود (همچون ازدواج، مادری، روابط زن-مرد) زنان، بختی برای آزادی یا برابری ندارند. با این وجود، بووار خوش‌ بین بود و عقیده داشت زنان می‌توانند زمینهٔ آزادی خود را فراهم کنند.

آن‌ها می‌توانند افسانه‌‌های فرهنگی را به چالش بکشند، می‌توانند استقلال اقتصادی بیشتری را تجربه کنند و بر تصور اشتباه پایین‌ دست بودنشان در هنر و ادبیات فائق آیند. مهم ‌تر آنکه، آنان می‌‌توانند رابطهٔ برابری را با مردان تجربه کنند.

در قسمت دیگر کتاب جنس دوم که بسیار جالب توجه است دوبووار به این موضوع می‌پردازد که مسئله‌‌ی عاطفه‌‌ی مادری نیز یک پدیده‌‌ی اجتماعی است و حتی می‌تواند وجود نداشته باشد.

بیشتر بخوانید: رمان درون آب نوشته‌ی پائولا هاوکینز ؛ مرگ مبهم یک رودخانه

با مطالعه‌‌ی جنس دوم دوبووار شاید مخاطب به این نتیجه برسد که سیمون دوبووار می‌خواهد نوعی فاعلیت در زندگی را به زنان عرضه کند. کتاب جنس دوم در ایران توسط انتشارات توس در پنج نوبت به چاپ رسیده است.

سپس به مسئله‌‌ی آرایش صورت و لباس در زنان می‌رسیم که در اینجا نیز دوبووار با تحلیل خود بیان می‌کند که پوشش و آرایش خاص زنانه باعث بیگاری اجتماعی می‌شود که همواره بر زنان تحمیل شده است و در این نقش زن باید به مثابه یک شی یا کالا خود را بیاراید و به معرض نمایش بگذارد.

همانطور که قبل تر هم گفته شد سیمون دوبووار را یک فمینیست اگزیستانسیالیست می‌دانند. و این نوع فمینیسم خواستار آزادی و اختیار مطلق برای انسان است. او مدام در چالش با پدیده هایی است که انسان را و به ویژه زن را در قید بندگی نگه می‌دارد.

با مطالعه‌‌ی جنس دوم دوبووار شاید مخاطب به این نتیجه برسد که سیمون دوبووار می‌خواهد نوعی فاعلیت در زندگی را به زنان عرضه کند. کتاب جنس دوم در ایران توسط انتشارات توس در پنج نوبت به چاپ رسیده است.

شاید این مطالب هم خواندنی باشد:

مرگی بسیار آرام نوشته‌ی سیمون دوبووار؛ همه می‌میرند!