عکس رنگی رحم و عوارض جبران ناپذیر آن

سلامت بانوان پس از انجام عکس رنگی رحم برای شما گردآوری کرده ایم. در ادامه با ما همراه باشید.

عکس رنگی رحم و بارداری

اطلاعات کامل در مورد گرفتن عکس رنگی رحم

عفونت رحم، مشکلات تخمدان و… که می بایست توسط پزشک متخصص به خوبی تشخیص داده شوند و به موقع هم مورد درمان قرار گیرند. یکی از روشهای درمانی متخصصان زنان و زایمان، عکس رنگی از رحم است.

در این مورد خانمها اغلب می پرسند که ؛ کیا عکس رنگی رحم گرفتن تا در این مورد اطلاعات بیشتری به دست آورند. از جمله این اطلاعات، عوارض عکس رنگی رحم است. عکس رنگی رحم و بارداری ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و از این عکس برای رفع مشکلات در زمینه بارداری خانمها استفاده های زیادی می شود.

در مورد عکس رنگی رحم بیشتر بدانید

در ابتدا باید بدانید که نام دیگر عکس رنگی رحم، لوله‌نگاری رحم است. این عکس برگرفته از یک آزمایش با کمک اشعه ایکس است که با کاربرد نوع مخصوصی از اشعه ایکس به نام فلوروسکوپی انجام می گیرد و مواد حاجب یا کنتراست در انجام آن به کار گرفته می شود.

در مورد آزمایش اشعه ایکس یا همان رادیوگرافی باید بدانید که این آزمایش یک تست پزشکی غیرتهاجمی به شمار می رود که برای تشخیص و درمان بیماری‌های مختلف مورد استفاده پزشکان و متخصصان قرار می گیرد.

تصویربرداری با اشعه ایکس به این صورت انجام می گیرد که قسمتی از بدن که دارای مشکل و بیماری است در معرض دوز کمی از پرتوهای یونیزان قرار می گیرد و به این صورت قادر به تولید عکس ها و تصاویری از داخل بدن می شویم. ذکر این نکته هم لازم است که اشعه X قدیمی‌ترین و معمول ترین شیوه تصویربرداری در علم پزشکی است.

در حقیقت فلوروسکوپی شیوه خاصی است که با کمک اشعه ایکس صورت می گیرد و امکان مشاهده اندام‌های داخلی آن هم در حال حرکت را مهیا می کند. در زمان عکسبرداری رنگی از رحم، کارهای خاصی انجام می گیرد و رحم و لوله‌های رحمی از مواد حاجب محلول در آب پر می‌شود و به این طریق رادیولوژیست این توانایی را به دست می آورد تا با کاربرد فلوروسکوپی آناتومی رحم را مورد مشاهده قرار دهد و به بررسی نحوه عملکرد رحم بپردازد و مشکلات احتمالی در این ناحیه از بدن زنان توسط متخصصان مرتفع شود.

آمادگی لازم برای انجام هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)

اگر سابقه آلرژی به رنگ اشعه ایکس را دارید و یا اگر اخیرا در حفره لگنی دچار عفونت شده اید، پزشک خود را مطلع سازید.

اگر احتمال بارداری وجود دارد پزشک خود را در جریان قرار دهید.

اگر پریودهای شما منظم است ترتیبی دهید تا آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم در هفته بعد از پایان پریود انجام شود.

برخی پزشکان قبل از انجام هیستروسالپنگوگرافی یا Hysterosalpingogram تست هایی را به منظور بررسی عفونت لگنی انجام خواهند داد.

برخی پزشکان توصیه می کنند تا قبل از انجام آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم از آنتی بیوتیک استفاده شود. در صورتی که رویکرد پزشک چنین باشد، داروهای آنتی بیوتیک را برای شما تجویز خواهد کرد.

شما برای انجام آزمایش هیستروسالپنگوگرافی یا عکس رنگی رحم باید رضایت نامه ای را امضا کنید.

مراحل انجام هیستروسالپنگوگرافی (عکس رنگی از رحم)

عکس رنگی رحم توسط رادیولوژیست انجام می شود و به طور متوسط حدود ۳۰-۱۰ دقیقه به طول می‌انجامد. این روش معمولاً به صورت سرپایی و مانند معاینه زنان انجام می‌شود. بیمار در حالی که به پشت بر روی تخت معاینه دراز کشیده است، زانوهای خود را خم کرده و یا پاهای خود را بر روی رکاب قرار می‌دهد. سپس یک اسپکولوم (وسیله‌ای برای معاینه داخلی زنان) به داخل واژن بیمار وارد می‌شود. دهانه رحم بیمار تمیز شده و یک کاتتر به داخل دهانه رحم وارد می‌شود و سپس لوله ای بسیار ظریف از درون دهانه رحم به داخل رحم وارد نموده تا از این طریق ماده حاجب را به درون رحم و لوله های رحمی تزریق نماید.

به‌ طور طبیعی ماده حاجب باید رحم و لوله های رحمی را پر نماید یعنی هنگامی که در رحم و لوله ها هیچ‌گونه انسداد و مشکلی وجود نداشته باشد ماده حاجب بعد از تزریق، فضای داخل رحم و لوله ها را به طور یکنواخت پر خواهد کرد. ولی در هنگام وجود مشکل و انسداد لوله ای ماده حاجب نمی تواند تمام فضای داخل رحم و لوله ها را پر نماید.بعد از تزریق، از رحم عکس‌برداری می شود. پزشک با بررسی عکس ها می‌ تواند وضعیت رحم و لوله های رحمی را ارزیابی نماید.

به‌ دلیل انقباض عضلات رحم و احساس دردی که به‌ خصوص در زمان تزریق ماده حاجب دارند، در مواردی که لوله های رحمی مسدود است، درد بیشتری احساس می شود. مصرف داروهای مسکن مانند ایبوبروفن می تواند در تسکین درد و ناراحتی موثر باشد. لذا ممکن است ۶۰-۳۰ دقیقه قبل از انجام عکس رنگی، یک داروی مسکن برای بیمار تجویز شود. به‌ طور کلی بسیاری از زنان در حین هیستروسالپنگوگرافی مشکلی نخواهند داشت اما ممکن است مدتی پس از آن احساس درد و ناراحتی نمایند، بنابراین بهتر است در روز گرفتن عکس رنگی از رحم، یک نفر آنها را همراهی نماید.

در برخی موارد تصاویر اشعه ایکس روز بعد گرفته می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ زخمی در اطراف تخمدان وجود ندارد. هنگامی که مراحل تصویربرداری به پایان رسید، کاتتر از بدن خارج شده و بیمار می‌تواند بنشیند.

مزایای عکس رنگی رحم عبارتند از:

– این روش با حداقل تهاجم و عوارض نادر همراه است.
– مدت زمان انجام این روش نسبتاً کوتاه است و می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در خصوص انواع اختلالاتی که باعث ناباروری و یا مشکلات سقط جنین می‌شود، فراهم کند.
– گاهی اوقات این روش می‌تواند انسداد لوله‌های فالوپ را برطرف ساخته و به بیمار امکان بارداری بدهد.
– بعد از آزمایش اشعه ایکس هیچ‌گونه آثار تابش اشعه در بدن بیمار باقی نمی‌ماند.
– اشعه ایکس معمولاً هیچ عوارض جانبی در محدوده تشخیصی برای این آزمایش به همراه ندارد.

روش انجام

این روش معمولاً به صورت سرپایی انجام می‌شود. این روش مانند معاینه زنان انجام می‌شود.

سپس در حالی که مواد کنتراست (حاجب) از طریق کاتتر وارد شده و شروع به پر کردن حفره رحم، لوله‌های رحم و حفره شکمی می‌کند، تصاویر فلوروسکوپی گرفته می‌شود. در برخی از موارد، اگر پزشک با ناهنجاری خاصی مواجه شود، از بیمار می‌خواهد ۳۰ دقیقه استراحت کند تا تصویر دیگری را با تأخیر به دست آورد. این تصویر ممکن است نشانه‌ای از وضعیت بیمار فراهم کند که در تصاویر اصلی با وجود ماده حاجب مشخص نیست. در برخی موارد تصاویر اشعه ایکس روز بعد گرفته می‌شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ زخمی در اطراف تخمدان وجود ندارد. هنگامی که مراحل تصویربرداری به پایان رسید، کاتتر از بدن خارج شده و بیمار می‌تواند بنشیند. عکس رنگی از رحم معمولاً در عرض ۳۰ دقیقه انجام می‌شود.

درد بعد از عکس رنگی رحم

عوارض

این آزمایش ناراحتی خفیفی به همراه خواهد داشت. هنگامی که کاتتر وارد واژن شده و ماده حاجب تزریق می‌شود، ممکن است کمی ناراحتی و گرفتگی عضلات بوجود بیاید، اما بزودی برطرف خواهد شد. همچنین ممکن است سوزش خفیف صفاق (پوشش حفره شکمی) ایجاد شود و باعث گسترش درد در قسمت تحتانی شکم گردد، اما در حد بسیار کم و موقتی است. بسیاری از زنان طی چند روز پس از معاینه، لکه بینی واژینال را تجربه می‌کنند که طبیعی است.

نتایج

متخصص زنان و زایمان تصاویر رحم شما را تجزیه و تحلیل کرده و در خصوص نتایج آن با شما صحبت خواهد کرد. گاهی اوقات یک آزمایش دیگر نیز توصیه می‌شود، زیرا هرگونه اختلال احتمالی نیاز به ارزیابی و بررسی دقیق‌تر و یا استفاده از یک تکنیک تصویربرداری خاص دارد. معاینات بعدی نیز ممکن است لازم باشد. به این ترتیب، پزشک می‌تواند تغییرات یک ناهنجاری را در طول زمان تحت نظارت قرار دهد. گاهی اوقات معاینات بعدی بهترین راه برای اطمینان از این است که درمان مؤثر واقع شده، یا اینکه ناهنجاری شناسایی شده در وضعیت ثابت مانده و یا در طول زمان تغییر کرده است.

خطرات

– همیشه با قرار گرفتن در معرض بیش از حد به تابش، کمی احتمال ابتلا به سرطان وجود دارد. با این حال مزیت تشخیص دقیق با این روش، بیشتر از خطرات احتمالی آن است.
– دوز مؤثر تابش اشعه برای این روش متفاوت است.
– در صورت ابتلا به یک بیماری التهابی مزمن، عفونت لگن یا بیماری‌های مقاربتی درمان نشده، برای جلوگیری از بدتر شدن عفونت باید حتماً قبل از عمل به پزشک یا تکنولوژیست خود اطلاع دهید.

محدودیت‌ها عکس رنگی رحم تنها داخل رحم و لوله‌های رحم را نشان می‌دهد. اختلالات تخمدان، دیواره رحم و دیگر سازه‌های لگن ممکن است با ام.آر.آی یا سونوگرافی مورد بررسی قرار گیرد. مشکلات ناباروری ممکن است ناشی از علت‌هایی باشد که با عکس رنگی از رحم ارزیابی نمی‌شود، از جمله این علت‌ها اسپرم کم تعداد یا غیرطبیعی و یا عدم توانایی لانه‌گزینی یک تخمک بارور شده در رحم است.

نکات قابل توجه در مورد HSG

قبل از گرفتن عکس HSG بایستی حتما معاینه شوید تا پزشک مطمئن شود که عفونت رحمی ندارید.
بایستی از عدم بارداری در زمان عکس برداری ،مطمئن شود.
بهترین زمان برای عکس برداری، بعد از پاک شدن و قبل از تخمک گذاری است . ( روز دهم سیکل قاعدگی)
به این علت که مدفوع و گاز موجود در روده ها می تواند دید را مختل کند، ممکن است شب قبل از عکسبرداری و یا همان روز برایتان مسهل تجویز شود تا رحم و لوله ها به وضوح دیده شود. یک تا سه درصد احتمال عفونت لگنی بعد از این کار وجود دارد ؛به همین جهت ممکن است برای شما آنتی بیوتیک تجویز شود که علت آن پیشگیری از عفونت احتمالی است .

محدودیتهای HSG

علیرغم اطلاعات زیادی که به کمک HSG از چگونگی باز یا بسته بودن لوله های رحمی می توان بدست آورد، این روش اطلاعات زیادی را در مورد ساختار خارجی لوله ها و وجود چسبندگیهای دور لوله در اختیار پزشک قرار نمی دهد. در مواقعی که ماده خارج شده از لوله بصورت توده های کوچک تجمع پیدا کند، بایستی به وجود چسبندگی در اطراف لوله مشکوک شد ولی نمی توان آن را تأیید کرد.

HSG ممکن است با درد همراه باشد و بسیاری از زنان درد شدیدی را هنگام تزریق ماده رنگی بداخل رحم خود تجربه کرده اند. شما باید از قبل انتظار این حالت را داشته باشید و قبل از شروع هیستروسالپنگوگرافی از یک مسکن خوراکی استفاده کنید.

در مواقعی که دهانه رحم خیلی تنگ یا خیلی گشاد است پزشک با اشکالاتی در ضمن گرفتن عکس و یا تزریق مایع رنگی مواجه می شود و به همین علت بهتر است که در هنگام تهیه HSG یک متخصص زنان برای کمک به رادیولوژیست حضور داشته باشد. بسیاری از متخصصین زنان هیستروسالپنگوگرافی را خودشان انجام می دهند.

مهمترین عارضه ای که در HSG دیده می شود انتقال عفونت تشخیص داده نشده از دهانه رحم به داخل لوله ها است. با وجود اینکه این عارضه از شیوع چندانی برخوردار نیست ولی عده ای از پزشکان تجویز آنتی بیوتیک قبل از هیستروسالپنگوگرافی را توصیه می کنند.

در صورتیکه لوله های رحمی در هیستروسالپنگوگرافی انجام شده مسدود باشد، بهتر است برای تأیید این تشخیص لاپاراسکوپی انجام شود.

نکات مهم

۱ – می توانید یک ساعت قبل از عکس برداری از یک مسکن ضد التهاب استفاده کنید .البته در اغلب موارد نا آشنا بودن بیمار به وسایل و محیط ، می تواند باعث ترس و درد باشد.

۲- ممکن است تا چند روز بعد از آن لکه بیینی داشته باشید که طبیعی است.

۳- گاهی اوقات بعد ا ز این کار ، لوله رحمی که بسته بوده ، باز می شود و بارداری در همان ماه اتفاق می افتد.

۴ – در بیمارانی که انتی بادی سرمی کلامیدیا مثبت بوده و یا سابقه قبلی بیماری التهابی لگن دارند استراتژی احتمالی پروفیلاکتیک مصرف mg 100 داکسی سایکلین دو بار در روز از دو روز قبل از عکسبرداری بمدت ۵ روز می باشد.

۵ – برای جلوگیری از کرامپ های مربوط به این کار نیز از بیمار خواسته می شود تا یک ساعت قبل از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی استفاده نماید . قابلیت توجه به انومالیهای جزئی دستگاه باروری در Real Time بیشتر است و بر این اساس توصیه می شود که ژنیکولوگ در هنگام فلوروسکوپی حضور داشته باشد. برای این کار از یک کانولای چند بار مصرف (Jarcho ) یا بالون کاتتر یکبار مصرف .متصل به سرنگ حاوی ماده کنتراست استفاده می شود.

علائم عفونت بعد از عکس رنگی رحم

عکس رنگی رحم و عوارض جبران ناپذیر آن

منبع : نبض ما / پارسی نو / موج نیوز / نی نی بان