روز خرگوش نوشته‌ی بلقیس سلیمانی

رمان روز خرگوش را می‌توان اثری متفاوت از بلقیس سلیمانی نویسنده شناخته شده ایرانی دانست. بلقیس سلیمانی داستان ‌نویس، منتقد ادبی و پژوهشگر معاصر ایرانی است که با آثاری چون بازی آخر بانو، بازی عروس و داماد و خاله بازی شناخته شده است. در این متن به بررسی و تحلیل رمان روز خرگوش خواهیم پرداخت، با نت نوشت همراه باشید.

رمان روز خرگوش یکی از تازه ترین آثار سلیمانی به حساب می‌آید. اولین نکته‌ای که رمان روز خرگوش را از دیگر آثار بلقیس سلیمانی متمایز می‌کند، فضای شهری آن است. اغلب آثار بلقیس سلیمانی تا کنون فضاهای روستایی و نزدیک به آن را توصیف می‌کند اما رمان روز خرگوش فضایی امروزی شهری به نام تهران را برای مخاطب به تصویر می‌کشد.

البته گفتنی است که نویسنده تغییری در رویکرد و نگاهش به زندگی و انسان‌ها در این رمان نداشته است و تنها زمان و مکان داستان است که تغییر کرده است در ادامه با معرفی رمان روز خرگوش با نت نوشت همراه باشید.

رمان روز خرگوش نوشته‌ی بلقیس سلیمانی

بلقیس سلیمانی را می‌توان نویسنده‌ای واقع گرا دانست که همواره به پدیده‌های اجتماعی و روابط انسانی پرداخته است. در رمان روز خرگوش نیز مخاطب دوباره با داستانی واقع گرا مواجه می‌شود که تفاوت دو انسان را نشان می‌دهد.

این دو انسان دو زن متفاوت هستند که عملکردشان در داستان نشان داده می‌شود. شخصیت محوری رمان روز خرگوش نیز مانند اغلب داستان‌های این نویسنده یک زن است. بلقیس سلیمانی در این رمان با استفاده از تضاد و تناقض بین دو شخصیت مونث، خواننده را با دو گونه از زن در جامعه امروز رو به رو می‏‌کند.

بیشتر بخوانید: رمان ملکوت نوشته‌ی بهرام صادقی ؛ نگاهی به زندگانی منیر

بلقیس سلیمانی را می‌توان نویسنده‌ای واقع گرا دانست که همواره به پدیده‌های اجتماعی و روابط انسانی پرداخته است. در رمان روز خرگوش نیز مخاطب دوباره با داستانی واقع گرا مواجه می‌شود که تفاوت دو انسان را نشان می‌دهد.

آذین زنی درون‏ گرا، منفعل و اقتدار‏پذیر است که با هنجار‏ها کنار می‌‏آید و تقدیرش را بدون هیچ چون و چرایی می‌‌پذیرد. مخاطب این اتفاق را می‌تواند در دیالوگ‌های شخصیت هم رصد کند. او مدام در حال پذیرش است و توصیه‌اش به دیگران نیز پذیرش و قبول هر آنچه وجود دارد است.

آذین مانند اکثر زن‌های سرزمین ما زندگی‌اش را صرف خانواده‌‌ی خود کرده است. او را می‌توان موجودی وقف شده در نظر گرفت. موجودی که زاده شده تا برای همه‌‌ی اطرافیان خود ایثار و فداکاری کند و این موجود دیگر چیزی به نام “خود” را نمی‌بیند و یا اینکه تا به حال آن را نادیده گرفته است.

این نمونه از شخصیت‌ها حداقل برای مخاطب ایرانی می‌تواند یکی از ملموس ترین نوع شخصیت باشد. در مقابل “آذین” زنی قرار دارد که مخاطب، آن را نیز می‌شناسد اما نه به عنوان نزدیک ترین افراد و ملموس ترین شخصیت ها.

“آزیتا” زنی است که زیر بار سرنوشت و آنچه که برایش مقدر شده است نمی‌رود. او فاعل زندگی خویش است و حتی اگر نتواند از پس خیلی از اتفاقات بربیاید حداقل تلاش خود را می‌کند. اما سوال اینجا است که شخصیت “آزیتا” تا چه اندازه توانسته واقعی و یا حتی شخصیتی چند بعدی (فراتر از تیپ) به نظر بیاید؟

احتمال اینکه خواننده در مواجهه با این شخصیت آن را شخصیتی تیپیک و تکراری از یک زن فاعل نبیند شاید بسیار کم باشد. این شخص، شخصیت نشده است. به دلایل زیادی که یکی از آن‌ها عمق کم و کارهای قابل پیش بینی آن است.

به عبارتی در”روز خرگوش” مخاطب ایرانی با هیچ اتفاق تازه‌ای روبرو نیست. او دو نوع تیپیکال از زنان اطراف خود را دوباره در “روز خرگوش” می‌بیند که این تکرار شاید به هیچ عنوان نقطه ضعف نباشد اما پرداخت کم به شخصیت‌ها و اعمالشان حتما از نقاط ضعف رمان روز خرگوش به حساب می‌آید.

بیشتر بخوانید: کتاب یوزپلنگانی که با من دویده‎اند نوشته‌ی بیژن نجدی

اما نکته‌ای که در رمان روز خرگوش وجود دارد و آن را از دیگر آثار “بلقیس سلیمانی” و آثاری به آن سبک و سیاق متمایز می‌کند، فرم روایت و کوتاه بودن “روز خرگوش” است که به آن حالتی گزارش گونه داده است.

بیشتر بخوانید: مجموعه داستان باغ‌های شنی نوشته‌ی حمیدرضا نجفی

اما نکته‌ای که در رمان روز خرگوش وجود دارد و آن را از دیگر آثار “بلقیس سلیمانی” و آثاری به آن سبک و سیاق متمایز می‌کند، فرم روایت و کوتاه بودن “روز خرگوش” است که به آن حالتی گزارش گونه داده است.

شاید مخاطب بعد از خواندن این رمان حس کند که گزارش یک زن از یک روز زندگی‌اش را خوانده است که اگر اینگونه به اثر نگاه کنیم احتمالا خواندن این اثر تجربه‌‌ی بهتری خواهد بود.

به نظر نمی‌رسد که “بلقیس سلیمانی” با نوشتن رمان روز خرگوش کوتاه دغدغه‌‌ی مطرح کردن اتفاق عجیب و مطرح نشده‌ای را داشته باشد زیرا نگارش روان و ساده‌‌ی کتاب نیز می‌تواند گویای همین نکته باشد که نویسنده با لحنی ساده و روایتی راحت، گزارشی را نوشته که مخاطب می‌تواند در یک نشست هم آن را بخواند و مطلب را دریافت کند. رمان روز خرگوش توسط انتشارات “نشر چشمه” منتشر شده است.

شاید این مطالب هم خواندنی باشد:

رمان ملکوت نوشته‌ی بهرام صادقی؛ نگاهی به زندگانی منیر

پس باد همه چیز را با خود نخواهد برد نوشته‌ی ریچارد براتیگان

هیولای هاوکلاین نوشته‌ی ریچارد براتیگان؛ یک وسترن گوتیک