خمیر مایه چیست و چه فایده ای برای سلامتی دارد؟

خمیر مایه به خاطر ارزش تغذیه‌ای فوق العاده آن نباید به خاطر زندگی‌های ماشینی امروزی فراموش شود. آن زمان که مادربزرگ‌ها یا زن نان پز پای تنور خانه می‌نشست و نان می‌پخت گذشته است.

سال‌هایی نه چندان دور شاید همین ۵۰ سال پیش بود که از شب قبل خمیر نان را آماده می‌کردند و کمی خمیر مایه طبیعی (معمولا کمی به جا مانده از خمیر قبلی) به آن می‌زدند، و صبح نان‌ها را می‌پختند. نه از جوش شیرین خبری بود نه از بیماری‌های دستگاه گوارش.

خوشبختانه طی سال‌های اخیر استفاده از جوش شیرین به میزان زیادی در تولید نان محدود شده و گرایش به استفاده هر چه بیشتر مردم به سبزیجات و میوه‌ها و غذاهای سالم تولید کنندگان را هم وادار به ساخت مخمرها یا خمیرمایه‌هایی کرده که خوشبختانه مضر نبوده و حتی خواص تغذیه بسیار مفیدی دارد. در نت‌نوشت امروز از فواید خمیر مایه بخوانید.

خواص تغذیه‌ای خمیر مایه

خمیرمایه‌های موجود در بازار که به صورت پودر، گرانول یا تکه‌های کوچک وجود دارند نوعی خمیرمایه غیرفعال و خشک هستند که به محض قرار گرفتن در محیط مرطوب مثل خمیر یا هر ماده غذایی دیگری فعال شده ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آن ماده غذایی را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند.

این نوع خمیرمایه‌ها برای گیاهخواران یک ماده غذایی اصلی است که حتی به جای پنیر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده کمی شور، کرمی مانند و ترش گلوتن ندارد و سرشار از ویتامین B12 است.

به همین دلیل برای کسانی که به گندم حساسیت دارند یا از کمبود ویتامین B12 رنج می‌برند یک منبع غذایی عالی محسوب می‌شود. هر قاشق غذاخوری مایه خمیر شامل ۳۰ کالری انرژی، ۲/۵ گرم کربوهیدرات و ۸۰ درصد آن از فیبر تشکیل شده است.

این ماده همچنین حاوی انواع ویتامین B، کلسیم و آهن و ۹ آمینو اسید است که معمولا بدن قادر به تولید آن‌ها نیست.

هر چند همیشه باید هنگام خرید جدول تغذیه‌ای مایه خمیر را که کارخانه تولید کننده درج کرده است با دقت مطالعه کنید. چرا که مواد تشکیل دهنده هر کارخانه تولید کننده خمیرمایه متفاوت است ولی معمولا با عددهای داده شده در این مقاله نزدیک است.

چرا از خمیر مایه استفاده کنیم؟

فواید خمیر مایه به شرح زیر است که بد نیست گاهی آن را امتحان کنید:

تقویت سیستم ایمنی بدندستگاه گوارش سالم تربارداری سالم ترمراقبت بهتر از پوست

اجازه بدهید همه را یکی یکی بررسی کنیم.

تقویت سیستم ایمنی

وقتی بدن با کمبود ویتامین‌های گروه B مواجه می‌شود، سوخت و ساز سلولی و سیستم ایمنی بدن درست کار نخواهد کرد. در نتیجه بدن در معرض انواع عفونت‌ها قرار گرفته و بیماری‌های مختلف روحی و جسمی از جمله چاقی گریبان فرد را می‌گیرد.

خمیرمایه به دلیل داشتن ویتامین‌های گروه B و فعال کردن ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در غذاها و اضافه کردن ۹ آمینو اسید به بدن که خود بدن قادر به تولید آن‌ها نیست سیستم ایمنی و اعصاب را تقویت می‌کند. در عین حال با سوخت و ساز مناسب سلولی مانع از چاقی و اضافه وزن می‌شود.

بارداری مطمئن و سالم

اسید فولیک موجود در خمیر مایه که از گروه ویتامین B محسوب می‌شود بدون شک برای زن باردار مفید است. به همین دلیل اضافه کردن کمی خمیرمایه به رژیم غذایی زنان باردار باعث تقویت سیستم عصبی بدن جنین می‌شود و از نقص‌های عصبی او پیشگیری می‌نماید.

البته چون اکنون بیشتر خانم‌های باردار تحت نظر پزشک داروهای تقویتی مصرف می‌کنند بهتر است قبل از استفاده از خمیرمایه با پزشک خود مشورت نمایند.

جبران کمبودهای تغذیه‌ای بدن

یکی از مهم ترین فواید خمیر مایه و دلایل کسانی مثل گیاه خواران که استفاده از خمیر مایه را توصیه می‌کنند، تاثیر این ماده بر رفع کمبودهای تغذیه‌ای بدن است. این ماده کمبودهای ویتامین، فیبر و پروتئین بدن را جبران کرده و عوارض ناشی از آن‌ها را از بین می‌برد.

فواید خمیر مایه در مراقبت از پوست، مو و ناخن

آمینو اسیدهای موجود در خمیرمایه به محض فعال شدن بر روی ظاهر پوست تاثیر گذاشته و آن را سالم تر و زیباتر می‌کند. این ماده همچنین مواد مغذی لازم برای مو و ناخن‌ها را تامین کرده و آن‌ها را قوی تر و سالم می‌کند.

چطور از خمیرمایه استفاده کنیم؟

همان طور که گفتیم این ماده به راحتی می‌تواند در رژیم غذایی جایگزین پنیر شود. همچنین اضافه کمی خمیرمایه در انواع غذا، پاستا یا ماکارونی، انواع سوپ مثل ادویه عمل کرده و ضمن دادن کمی طعم به غذایی که آماده کرده اید از منابع غذایی آن هم بهره خواهید گرفت.

روش دیگر استفاده از خمیر مایه استفاده آن بر روی سالاد به جای پنیر یا تهیه نان در خانه است. حتی می‌توانید پس از تهیه سبزیجات پخته قبل از سرو آن کمی خمیرمایه روی آن بریزید تا طعم بهتر و مطلوب تری بگیرید.

می توانید مقدار کمی از خمیرمایه را به ادویه کاری تان اضافه کنید تا هر بار که غذایی آماده می‌کنید کمی خمیر مایه هم به آن اضافه شود و بتوانید از فواید تغذیه‌ای آن بهره گیرید.

در صورتی که خمیرمایه از این نوع در دسترس ندارید، می‌توانید از سس سویا به جای آن استفاده کنید.

عوارض جانبی خمیر مایه

در صورتی که از خمیرمایه خشک یا غیرفعال استفاده کنید عوارض جانبی آن بسیار کم و یا حتی می‌توان گفت عوارض جانبی وجود ندارد. ولی در صورتی که از خمیرمایه‌های فعال شده یا غیر خشک استفاده می‌کنید باید مراقب دستگاه گوارش خود باشید.

مثل همیشه توصیه ما شروع استفاده از میزان بسیار کم است و در صورتی که مشکلی احساس نکردید مثل حساسیت یا به هم ریختگی دستگاه گوارش، به تدریج میزان آن را تا یک قاشق چای‌خوری در روز و تقسیم بندی همین میزان در برنامه غذایی‌تان افزایش دهید.