آداب و شرایط نگهداری از تربت امام حسین به نقل از معصومین

تربت امام حسین شفای هر درد و بیماری است. البته باید با آداب و شرایط نگهداری از آن آشنا باشیم؛ چراکه قسمت زیادی از تاثیر این تربت، به نحوه استفاده از آن بستگی دارد.

ستاره | سرویس مذهبی - آداب و شرایط نگهداری از تربت امام حسین (ع) چیست؟ تربت امام حسین (ع)، به نقل از امامان (علیهم‌السلام) شفای بسیاری از بیماری‌ها و امراض است. البته نحوه برداشتن تربت، نحوه نگهداری و نحوه استفاده از آن، بسیار مهم و حیاتی است. در این مقاله، قصد بررسی آداب و شرایط نگهداری از تربت امام حسین را داریم.

تربت امام حسین (ع) چه خواصی دارد؟

در بسیاری از روایات اسلامی گفته شده که تربت امام حسین (ع) شفای هر درد و بیماری است. به طور مثال، امام صادق (ع) می‌فرمایند:

تربت امام حسین (ع) شفای هر درد و امان از هر ترس است.

ایشان همچنین در روایت دیگری می‌فرمایند:

هیچ چیز مانند تربت امام حسین شفای درد‌ها نیست، مگر دعا.

پس تربت امام حسین علاوه‌بر خاصیت شفابخش، دفع بلا‌ها و رفع نگرانی‌ها و ترس‌ها را نیز موجب می‌شود.

آداب برداشتن تربت امام حسین (ع)

دو روایت معتبر درباره نحوه برداشت تربت امام حسین (ع) به نقل از امام صادق و امام باقر (ع) وجود دارد. البته بجز مسائلی نظیر نحوه برداشت تربت و دعای مخصوص برداشت، محل برداشت تربت نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. چنانکه امام صادق (ع) در این باره فرموده‌اند:

تربت شفا را تا یک فرسخ و یک‌سوم فرسخ از اطراف قبر می‌توان برداشت کرد.

ایشان همچنین در جایی دیگر می‌فرمایند:

تربت شفا را تا حدود سی و پنج متر از اطراف قبر می‌توان برداشت کرد. (تفاوت عدد در این دو حدیث، به کیفیت تربت‌ها اشاره دارد، یعنی تربتی که به قبر نزدیک‌تر باشد، بهتر است.)

دعای برداشتن تربت به نقل از امام صادق (ع)

ابوحمزه ثمالی از امام صادق (ع) نقل می‌کند:
ایشان فرمودند: زمانی که خواستی تربت امام حسین را برداری، به این موارد توجه داشته باش

سوره‌های حمد، قُلْ یَا أَیُّهَا الْکَافِرُونَ، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ، قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ، قُلْ هُوَ اللهُ أَحَدُ، إِنَّا أنْزَلْناهُ فِى لَیْلَةِ الْقَدْرِ، یس و آیه‌الکرسى را بخوان؛ سپس دعای زیر را قرائت کن:

اَللّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ عَبْدِکَ وَحَبیبِکَ وَنَبِیِّکَ وَرَسُولِکَ وَاَمینِکَ

وَبِحَقِّ اَمیرِ الْمُؤْمِنینَ عَلِىِّ بْنَ اَبى طالِبٍ عَبْدِکَ وَاَخی رَسُولِکَ

وَبِحَقِّ فاطِمَةَ بِنْتِ نَبِیِّکَ وَزَوْجَةِ وَلِیِّکَ وَبِحَقِّ الْحَسَنِ وَالْحُسَیْنِ

وَبِحَقِّ الاْئِمَّةِالرّاشِدینَ وَبِحَقِّ هـذِهِ التُّربَةِ وَبِحَقِّ الْمَلَکِ الْمُوَکَّلِ بِها

وَبِحَقِّ الْوَصِىِّ الَّذی هُوَ فی‌ها وَبِحَقِّ الْجَسَدِ الَّذی تَضَمَّنَتْ

وَبِحَقِّ السِّبْطِ الَّذى ضَمِنَتْ وَبِحَقِّ جَمیعِ مَلائِکَتِکَ وَاَنْبیائِکَ وَرُسُلِکَ

صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاجْعَلْ هـذَا الطِّینَ شِفاءً لی وَلِمَنْ یَسْتَشْفی بِهِ،

مِنْ کُلِّ داءٍ وَسُقْمٍ وَمَرَضٍ وَاَمانآ مِنْ کُلِّ خَوْفٍ

اَللّهُمَّ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَاَهْلِ بَیْتِهِ، اِجْعَلْهُ عِلْمآ نافِعآ وَرِزْقآ واسِعآ

وَشِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَسُقْمٍ وَآفَةٍ وَعاهَةٍ

وَجَمیعِ الاَْوْجاعِ کُلِّها، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىءٍ قَدیرٌ،

سپس بگو:

اَللّهُمَّ رَبَّ هذِهِ التُّرْبَةِ الْمُبارَکَةِ الْمَیْمُونَةِ وَالْمَلَکِ الَّذی هَبَطَ بِها

وَالْوَصِىِّ الَّذی هُوَ فیها، صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَسَلَّم

وَانْفَعْنی بِها، اِنَّکَ عَلى کُلِّ شَىْءٍ قَدیرٌ.

دعای دیگری نیز، برای برداشتن تربت از امام صادق نقل شده‌است:

اَللّهُمَّ اِنِّى اَسْئَلُکَ بِحَقِّ الْمَلَکِ الَّذی قَبَضَها

وَاَسْئَلُکَ بِحَقِّ النَّبِىِّ الَّذی خَزَنَها وَاَسْئَلُکَ بِحَقِّ الْوَصِىِّ

الَّذی حَلَّ فیها، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ

وَأَنْ تَجْعَلَهُ شِفاءً مِنْ کُلِّ داءٍ وَاَمانآ مِنْ کُلِّ خَوْفٍ وَحِفظآ مِنْ کُلِّ سُوْءٍ.

آداب برداشتن تربت به نقل از امام باقر (ع)

یکی از اصحاب امام باقر (ع) به نام "جابر جعفی" روایت کرده‌است که روزی به محضر امام باقر شرفیاب شدم و از بیماری‌ها و امراضی که یکی پس از دیگری بر من فرود می‌آید گله کردم.

امام فرمودند: علیک بتربة الحسین بن علی (ع)؛ بر تو لازم است که از تربت امام حسین (ع) استفاده کنی.

گفتم: بسیار استفاده کرده‌ام، ولی هیچ نتیجه‌ای برای من نداشته‌است.

پس از گفتن این جملات دیدم که عصبانیت در چهره امام (ع) پیدا شد.

عرض کردم: به خدا پناه می‌برم از عصبانیت شما یا مولا.
در این هنگام حضرت بلند شدند و مقداری از تربت امام حسین را (به اندازه یک نخود) به من دادند و فرمودند: از این استفاده کن.

جابر می‌گوید: پس از استفاده از آن تربت، سریعا سلامتی به من بازگشت و بهبود یافتم.

پس از امام پرسیدم: این چه دارویی بود که به سرعت مرا درمان کرد؟

امام فرمودند: این تربت امام حسین است؛ همان چیزی که گفتی از آن سود نبرده‌ای.
سپس به امام گفتم:‌ ای مولای من، دروغی در حرف‌های من نبود، بلکه قصد من از این سوال، یاد گرفتن مطلبی از شما بوده‌است.

پس حضرت فرمودند: هرگاه خواستی تربت امام را از زمین کربلا برداری، در آخر شب این عمل را انجام بده.

ابتدا به آب پاک و خالص غسل کن، پاکیزه‌ترین لباس‌هایت را بپوش و خود را معطر کن سپس به داخل حرم برو. سمت سر مبارک امام حسین (ع) بایست و دو نماز دو رکعتی بجاآور در رکعت اول نماز اول، سوره حمد و یازده مرتبه سوره کافرون را قرائت کن در رکعت دوم نماز اول، سوره حمد و یازده مرتبه سوره قدر را قرائت کن

سپس در قنوت بگو:

لا اله الا الله حقاً حقاً،

به درستی و راستی و حقیقت اعتراف می‌کنم که جز خدای یکتا خدایی نیست،

لا اله الا الله عبودیه و رقاً،

از (سر اخلاص و) بندگی و عبودیت اقرار می‌کنم که جز خدای یکتا خدایی نیست.

لا اله الا الله وحده وحده،

(وباز تکرار می‌کنم) جز خدای یکتا خدایی نیست، یکتای یکتا.

أنجز وعده و نصر عبده

وعده خویش را عملی کرد، و بنده خویش یعنی پیامبر (ص) را یاری کرد

و هزم الأحزاب وحده

و به تنهایی احزاب دشمن را شکست داد

سبحان الله مالک السماوات

منزه است خدای تعالی مالک آسمان‌ها

و ما فیهن و ما بینهن،

و آنچه در آسمان‌ها و بین آنهاست.

سبحان الله ذی العرش العظیم

منزه است خدای تعالی که صاحب عرش با عظمت است،

و الحمد لله رب العالمین
و حمد مخصوص خدای تعالی است که پروردگار جهانیان است.

سپس باقی نماز را اقامه کن؛ پس از این دو رکعت، دو رکعت دیگر باید بجاآوری؛ در رکعت اول نماز دوم، یک مرتبه سوره حمد و یازده مرتبه سوره توحید را قرائت کن؛ در رکعت دوم نماز دوم، یک مرتبه سوره حمد و یازده مرتبه سوره فتح را قرائت کن؛ سپس در قنوت، همان دعای قنوت نماز اول را بخوان؛ پس از پایان نماز، به سجده برو و هزار مرتبه بگو: شکرا؛ سپس خود را به ضریح حضرت نزدیک کن، به حدی که به آن چسبیده باشی و بگو:

یا مولای، یا بن رسول الله إنی اخذ من تربتک بإذنک

ای آقای من!‌ ای فرزند پیامبر! با اجازه شما قدری از تربت شما برمی دارم.

اللهم اجعل‌ها شفاء من کل داءٍ و عزاً من کل ذلٍ

خداوندا! تربتی که برداشتم شفای از هر درد، عزت و سربلندی از هر خواری وذلت،

و امنا من کل خوفٍ، و عنی کل فقرٍ لی و لجمیع المؤمنین و المؤمنات.‌

امنیت از هر ترس و بی نیازی از هر فقر قرار بده، برای من و برای همه مردان و زنان با ایمان

پس از این دعا، با سر انگشتان خود سه مرتبه خاک بردار و در یک پارچه تمیز یا یک ظرف قرار بده؛ آن را با انگشتر عقیقی که بر آن نوشته باشد "ماشاء الله لا قوة إلا بالله أستغفر الله" مهر کن.

اگر خداوند مهربان، نیت تو را صادقانه بداند، شفای هر بیماریی در این تربت خواهد بود.

بیشتر بخوانید: آیا استفاده از مهر در سجده شرک محسوب می شود؟

آداب خوردن تربت امام حسین (ع) به نقل از امام صادق (ع)

امام صادق (ع) می‌فرمایند: خداوند مهربان، تربت امام حسین را شفای درد‌ها و امان از ترس‌ها قرار داده‌است. پس هرگاه شخصی خواست تا آن را به قصد درمان بخورد، ابتدا باید

تربت را بر دیدگان بگذارد، بر آن بوسه بزند و بر بدن خود بمالد. سپس بگوید:

اللهم بحق هذه التربة و بحق من حل بها و ثوی فی‌ها

خداوندا به حق این تربت و به حق این عزیزی که در او جای گرفته و به خاک سپرده شده است،

و بحق أبیه و امه و أخیه و الأئمة من ولده

و به حق پدر و مادر و برادر و فرزندانش

و بحق الملائکة الحافین به

و به حق فرشتگانی که گرد او حلقه زده اند

إلا جعلت‌ها شفاء من کل داء و بزءاٌ من کل مرض

تو را سوگند می‌دهم که این تربت را شفا از هر بیماری، بهبودی از هر مرض،

و نجاة من کل افة و حزراً مما أخاف وأحذر.
نجات و خلاصی از هر آفت، و پناه من از هر چیزی که از آن ترسناک هستم و حذر می‌کنم قرار دهی.

پس از آن، تربت را بخورد.

میزان خوردن تربت برای شفا

این مسئله که چه میزان از تربت امام حسین برای شفا کفایت می‌کند، مسئله مهمی است. چراکه امام صادق می‌فرمایند: هرکس بیشتر از حد نیاز خود از تربت امام حسین بخورد، گویی گوشت ما اهل بیت را می‌خورد.
در برخی از روایت‌ها، خوردن تربت به اندازه یک نخود کارآمد معرفی شده و در برخی دیگر، خوردن تربت به اندازه یک عدس پیشنهاد شده‌است. ظاهرا خوردن تربت به اندازه یک عدد عدس، قول صحیحی تری است.

تسبیح تربت برای دفع خطر

امام صادق (ع) می‌فرمایند: هرگاه شخصی بخواهد از هر ترسی در امان باشد، باید تسبیحی از تربت امام حسین (ع) فراهم کند، در دست بگیرد و سه مرتبه این دعا را زمزمه کند:

أَصْبَحْتُ [أَمْسَیْتُ]اللَّهُمَّ مُعْتَصِماً بِذِمَامِکَ وَ جِوَارِکَ الْمَنِیعِ الَّذِی لا یُطَاوَلُ

وَ لا یُحَاوَلُ مِنْ شَرِّ کُلِّ غَاشِمٍ وَ طَارِقٍ مِنْ سَائِرِ مَنْ خَلَقْتَ

وَ مَا خَلَقْتَ مِنْ خَلْقِکَ الصَّامِتِ وَ النَّاطِقِ [فِی جُنَّةٍ]

مِنْ کُلِّ مَخُوفٍ بِلِبَاسٍ سَابِغَةٍ حَصِینَةٍ وَ هِیَ وِلاءُ

أَهْلِ بَیْتِ نَبِیِّکَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ [مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ]مُحْتَجِزاً [مُحْتَجِباً]

مِنْ کُلِّ قَاصِدٍ لِی إِلَى أَذِیَّةٍ بِجِدَارٍ حَصِینٍ الْإِخْلاصِ فِی الاعْتِرَافِ بِحَقِّهِمْ

وَ التَّمَسُّکِ بِحَبْلِهِمْ جَمِیعاً مُوقِناً أَنَّ الْحَقَّ لَهُمْ وَ مَعَهُمْ وَ مِنْهُمْ وَ فِیهِمْ وَ بِهِمْ أُوَالِی

مَنْ وَالَوْا وَ أُعَادِی مَنْ عَادَوْا وَ أُجَانِبُ مَنْ جَانَبُوا فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ

وَ أَعِذْنِی اللَّهُمَّ بِهِمْ مِنْ شَرِّ کُلِّ مَا أَتَّقِیهِ

یَا عَظِیمُ حَجَزْتُ الْأَعَادِیَ عَنِّی بِبَدِیعِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ

إِنَّا جَعَلْنَا مِنْ بَیْنِ أَیْدِیهِمْ سَدّا وَ مِنْ خَلْفِهِمْ سَدّا

فَأَغْشَیْنَاهُمْ فَهُمْ لا یُبْصِرُونَ.

بیشتر بخوانید: مجموعه تک بیتی امام حسین (ع)؛ ۲۵ تکی بیتی زیبا و ناب

سخن آخر

درباره تربت امام حسین (ع) و خاصیت شفابخش آن، احادیث و روایات بسیاری وجود دارد. همچنین، آداب مخصوصی برای برداشت تربت از کنار قبر، نگهداری از آن و استفاده برای شفا معرفی شده‌است. از تربت امام حسین، تسبیح و مهر نیز می‌سازند که هریک ویژگی‌ها و خاصیت‌های مخصوصی دارد. در پایان، پیشنهاد می‌کنیم به منظور کسب اطلاع بیشتر راجع به نحوه استفاده از تربت و احکام شرعی آن، مطالعه حکم سجده بر مهر و تربت امام حسین علیه السلام را از دست ندهید. آیا شما تا به حال معجره‌ای از تربت امام حسین دیده‌اید؟ دیدگاه‌های خود را از طریق قسمت "نظرات و پرسش‌ها" با ما به اشتراک بگذارید.

گوناگون