تغییر جایگاه نفت

تدبیر24»با وجود اینکه در حملات اخیر چندین میلیون بشکه نفت از بین رفت اما این حوادث تاثیر کوتاه‌مدت و کمی بر قیمت نفت داشت. این قبیل حوادث نشان می‌دهد که مخاطرات ژئوپولتیکی تاثیر زیادی بر قیمت‌ نفت نمی‌گذارند. شاید وقت آن رسیده که به این قضیه اذعان شود که نفت اهمیت خود را به عنوان کالای استراتژیک و سیاسی از دست داده و در واقع عوامل موثر بر قیمت، عرضه و تقاضاست. علاوه بر عرضه و تقاضا عوامل دیگری نیز بر قیمت نفت تاثیر می‌گذارد. افزایش تولید نفت شیل، رویکرد مثبت کشورها به انرژی‌های تجدیدپذیر، همچنین مازاد عرضه نفت در بازار، قیمت را کنترل می‌کند. در واقع این حوادث که قبلا روی بازار نفت تاثیر می‌گذاشت دیگر تاثیری ندارد. به بیان دیگر نباید به افزایش قیمتی که به واسطه این حوادث رخ می‌دهد، وابسته بود چراکه واقعی نیستند و سریع تخلیه می‌شوند. عامل دیگر تغییر جایگاه نفت است. به این معنا که نفت دیگر کالای سیاسی نیست. اگر کشوری نفتش را از یک کشور بخرد با ایجاد مشکل برای کشور فروشنده برای تامین نفت به سراغ دیگری می‌رود. در واقع هر کشوری به دنبال بهبود وضعیت خود است. این وضعیت می‌تواند با خرید نفت از کشور دیگری تامین شود. به عنوان مثال با تحریم نفت ایران، بخشی از نفت چین توسط سایر تولیدکنندگان نفتی تامین شد. بنابراین چین یا هر کشور دیگری که به نفت نیاز دارد آن را به هر ترتیبی تامین می‌کند. عامل دیگر تنوع منابع تامین نفت است. در گذشته با هر اتفاقی، بازار نفت متضرر می‌شد و قیمت نیز تغییر می‌کرد. این به ضرر کشورهای خریدار بود. به همین دلیل کشورها برای تامین امنیت انرژی خود سعی در تنوع بخشی کردند.

عامل دیگر اثر‌پذیری کم قیمت نفت از تحریم‌هاست. در دهه ابتدایی 90 که ایران تحریم شد‌، بسیاری از کارشناسان معتقد بودند که با خروج نفت ایران از بازار 10 دلار به قیمت نفت افزوده شد. ولی در دور جدید تحریم، خروج نفت ایران و ونزوئلا از بازار، تاثیر کمی بر قیمت گذاشت. در پایان باید به این نکته اشاره کرد که نفت تا مدت‌ها در کانال 50 تا 60 دلار باقی می‌ماند.

حمید حسینی،تحلیلگر