فیلم The Shape of Water ساخته‌ی گیرمو دل تورو؛ پرورش دادن یک عشق رام نشده

شکل آب یا The Shape of Water عنوان جدیدترین ساخته کارگردان مکزیکی یعنی گیرمو دل تورو Guillermo del Toro است. فیلمی که به تازگی موفق به دریافت جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلم درام جشنواره جوایز گلدن گلوب شد. فیلمی که پیش از این اولین اکران خود را در جشنواره ونیز تجربه کرد و با استقبال مخاطبین و منتقدین نیز مواجه شد. روندی که نامزدی و حتی دستیابی به اولین مجسمه زرین اسکار را برای “گیرمو دل تورو“ بیش از پیش ملموس تر کرده است. در ادامه با بررسی فیلم The Shape of Water با نت نوشت همراه باشید.

فیلم The Shape of Water

“پرورش دادن یک عشق رام نشده”

در آغاز بررسی فیلم The Shape of Water باید گفت این اثر داستانی فانتزی از معاشقه‌ای رمانتیک را تعریف می‌کند که در آن “الیسا اسپوزیتو” با نقش آفرینی Sally Hawkins سالی هاوکینز، دختری تنها و منزوی که از نعمت سخن گفتن محروم است.

“الیسا” زندگی محقر، ساده و قابل پیش بینی دارد که روزمرِگی را به سخره گرفته است. سر خورده از عقده‌های فرو خورده جنسی و امیالی بر آورده نشده تا سن پیری گریبان مردی است که در همسایگی الیسا به تنهایی زندگی می‌گذراند.

پشت صحنه‌ای از فیلم The Shape of Water

مردی که از رخوت ارتباطِ مداومش با الیسا دیگر زبان اشاره می‌داند و او را دوست خود می‌داند. داستان فانتزی شکل آب The Shape of Water در سال ۱۹۶۲ روایت می‌شود و الیسا کارگر تشکیلاتی دولتی-نظامی است. تشکیلاتی که در یکی از همین روز‌مرگی‌ها موجودی را اسیر می‌کند که بُهت الیسا از دنیایش را کنار زده و هستی‌اش رُخ می‌نمایاند.

موجودی بر گرفته شده از آمازون اسرار آمیز. هیبتی انسان نما ولی غیر انسانی که الیسا با او همزاد پنداری می‌کند. در آن غرق می‌شود. اختلاطی که ثمره‌اش رهایی روح هر دو است.

بیشتر بخوانید: فیلم ۱۲ Angry Men دوازده مرد خشمگین اثر سیدنی لومت، تلاشی برای انتخاب مرگ یا زندگی

Guillermo del Toro جز معدود کارگردانانی است که در سبک رمانتیکِ ابتدای مدرنیسم زندگی می‌کنند. نه تنها خروجی کارهایش بیانگر این ارادت به دوران گوتیک و نئو گوتیک است، بلکه بخشی از وجودش نیز در همان حال و هوا سر می‌شود.

Guillermo del Toro جز معدود کارگردانانی است که در سبک رمانتیکِ ابتدای مدرنیسم زندگی می‌کنند. نه تنها خروجی کارهایش بیانگر این ارادت به دوران گوتیک و نئو گوتیک است، بلکه بخشی از وجودش نیز در همان حال و هوا سر می‌شود.

کارگردانی که هنوز سینما را اسبابی برای تحقق به تصویر کشیدن رویا می‌داند. فانتزیِ خشنِ وهم آلودِ غم زده‌ای که تماشای آثارش را همیشه از دیگر کارگردانان متمایز می‌سازد.

در فیلم “شکل آب” اما، “گیرمو دل تورو” همان فانتزی گوتیک گونه کارهایش را به سمت و سویی برده که نه تنها عوام پسند تر باشد، بلکه به مذاق منتقدین نیز خوش آید. فرآیندی اختلاطی که با موفقیت از آن بیرون آمده است.

بیشتر بخوانید: فیلم Lady Bird کاری از گرتا گرویک “پشت سد بلوغ”

داستان فانتزی شکل آب The Shape of Water در سال ۱۹۶۲ روایت می‌شود و الیسا کارگر تشکیلاتی دولتی-نظامی است

فیلم The Shape of Water به مراتب از آخرین اثر “گیرمو دل تورو” یعنی Crimson Peak قله‌ای به رنگ خون تم فانتزی و نماد پردازانه کمتری دارد و به همان اندازه به مدیوم سینمای مدرن نزدیک تر است.

فیلمی که در آن “گیرمو دل تورو” از روایت‌های شخصیتیِ شبه ترسناک فاصله گرفته و دنیایی شبه تاریک از روابطی مختلف را پالایش کرده است. مطمئنا جدیدترین اثر این کارگردان بهترین اثر وی در به تصویر کشیدن پیوندها و روابط عاطفی و نیازی است که در پشت این روابط خوابیده است.

در مورد فیلم The Shape of Water باید گفت در این اثر شاهد دختر لالی که با نگاه در روح موجودی ماورای الطبیعه، نیمه پرش را می‌بیند. عمق تنهایی و زجری که از کودکی تا به حال کشیده را به لحظه‌ای از برابر خود در گذر می‌بیند و جرقه‌های عشقش تراوش می‌کند.

بیشتر بخوانید: فیلم Last Flag Flying اهتزاز آخرین پرچم کاری از ریچارد لینکلیتر

در فیلم The Shape of Water گیرمو دل تورو سعی بر عبور از واژه انسان به معمای کالبد دارد. کالبدی که برای عنوانش نمونه هایی نیز بیان می‌دارد. از الیسا خوش قلب، همسایه فداکار، مأموری خشن و بی قید و حتی کمونیستی پزشک. اما از این کالبدها گذر می‌کند و شرط انسان بودن را فراتر و به معنویت روح ارتباط می‌دهد.

اما هر دو موجود در بیان عاجزند. اما الیسا برای رشد و مراقبت از عشق گم گشته‌اش تلاش می‌کند. هیچ گاه پا پس نمی‌کشد. خانه‌اش را از پشت پنجره به زیر آب‌ها منتقل می‌کند و روح سرکش موجود را با روحش همراه می‌سازد. در به تصویر کشیدن این روایات است که “گیرمو دل تورو” هنرمندانه عمل می‌کند. لحظه‌ای که تم رمانتیکش، با معماری فضاهای همراه با رنگ خونش، همراه با فضایی موزیکال می‌شود.

عناصری که به هم گره می‌خورد و اجزای واحدی پدید می‌آورند. برآیندی که به شکل واحد قابل تصور است. اگر پیش از این “دیمن شزل” با “لالا لند” توانست فضاهای اکسپرسیونیستی را با فضاهای شاعرانه و موزیکال همراه سازد، این بار گیرمو دل تورو این فضاها را حتی متنوع تر، تاریک تر، مهجور تر و به شکل فرا انسانی به تصویر کشیده است.

در فیلم The Shape of Water گیرمو دل تورو سعی بر عبور از واژه انسان به معمای کالبد دارد. کالبدی که برای عنوانش نمونه هایی نیز بیان می‌دارد. از الیسا خوش قلب، همسایه فداکار، مأموری خشن و بی قید و حتی کمونیستی پزشک. اما از این کالبدها گذر می‌کند و شرط انسان بودن را فراتر و به معنویت روح ارتباط می‌دهد.

بیشتر بخوانید: معرفی فیلم The Square کاری از روبن استلوند

“شکل آب” The Shape of Water به مراتب از آخرین اثر “گیرمو دل تورو” یعنی Crimson Peak قله‌ای به رنگ خون تم فانتزی و نماد پردازانه کمتری دارد و به همان اندازه به مدیوم سینمای مدرن نزدیک تر است.

توانایی ارتباط و عاشق شدن و دوست داشتن. نگاهی با لطافت به هم نوع و فراتر به دیگر موجودات است که تعریف بخش انسان در این فیلم است. از توانایی‌های “سالی هاوکینز” نیز به هیچ عنوان نمی‌توان ساده عبور کرد. بازیگری که با بازی روانش خود را در نقش رها می‌کند و به سان کودکی در لحظه لحظه فیلم جاری می‌شود.

در نهایت؛ در فیلم The Shape of Water باید گفت این اثر را می‌توان از بهترین تجربه‌های بصری سال ۲۰۱۷ بر پرده سینماها دانست. فیلمی که سبب شد دوباره نگاه‌ها به کارگردان خوش ذوق یعنی گیرمو دل تورو باز گردد.

کارگردانی که با “حاشیه اقیانوس آرام”، “هزارتوی پن”، “قله‌ای به رنگ خون” و “ستون فقرات شیطان” خود را در دل طرفداران ژانر فانتزی و علمی تخیلی در جهان باز کرده بود. کارگردانی که وی تجربه دیدن فیلم بر پرده نقره‌ای را هر چند با وجود تکنولوژی‌های متعدد خانگی باز هم دلپذیر می‌کند.

با اینکه شکل آب نمایشی بی بدیل و کم ایرادی برای مخاطبش عرضه می‌دارد اما درون مایه فانتزی گوتیک واره دیوانه کننده‌اش چیزی کم دارد. عنصری که ادامه‌اش در گرو ذوق کارگردانانی همانند گیرمو دل تورو است.