مقاومت برابر تغییر
اگر قرار باشد تغییری در زندگی مردم ایجاد شود، این کار بیشباهت به معجزه نیست.
تدبیر24»رییسجمهوری میگوید «برخی برابر هر تغییری مقاومت میکنند»، در سالروز شهادت امام حسن عسگری(ع) شاید بد نباشد، روایتی از این امام همام بیان کنم و آن اینکه «تغییر روش مردم به معجزه شبیهتر است»؛ یعنی اگر قرار باشد تغییری در زندگی مردم ایجاد شود، این کار بیشباهت به معجزه نیست و البته این معجزه تنها مختص به مردم نیست؛ بلکه دولتمردان و مسوولان نیز همینطور هستند؛ هرچه باشد آنها هم فرزندان همین مردم هستند. به عبارت دیگر پدر و مادر این مسوولان همان مردمانی هستند که در شهرها و روستاها زندگی میکنند؛ بنابراین تافتهای جدابافته نیستند. به عنوان مثال کشاورزی که 60 سال به صورت غرقابی آبیاری کرده، هرچقدر هم به او توصیه شود که این شیوه را به شیوه آبیاری نوین تغییر دهد، قبول نخواهد کرد و حتی ممکن است آن را به تمسخر بگیرد. در دیگر موضوعات نیز همین روال وجود دارد. به یاد دارم در انتخابات مجلس هفتم، میخواستم برای نخستین نوبت در انتخابات حاضر شوم. در آن زمان موضوع «ویدیو» و بحث ممنوعیت آن یکی از بحثهای داغ بود. منتخبان از من سوال میکردند که آیا به مجلس راه پیدا کنید، آزاد شدن «ویدیو» را پیگیری میکنید؟ آنها با این پرسش میخواستند اعتقادات من را ارزیابی کنند که در پاسخ به آنها میگفتم ویدیو یک ابزار است و مهم نوع استفاده از آن است. برای آنها مثال میزدم و میگفتم شما میتوانید از یک ضبط صوت استفادههای مختلف کنید؛ هم میتوانید سخنرانیها و موسیقیهای فاخر بشنوید و هم میتوانید از آن در مسیر نامطلوب بهره ببرید. بنابراین در سال 1370 یعنی 28 سال پیش بحث ویدیو و مخالفتها برابر آن مطرح بود. چندسالی گذشت و بحث ماهواره مطرح شد. به طوری که در مجلس پنجم قانون منع استفاده از ماهواره تصویب شد. بنابراین وقتی به صحبتهای رییسجمهوری نگاه میکنیم، میبینیم این صحبت، صحبتی منطقی است. میتوان به مصداق دیگری اشاره کرد در سالهایی که صحبت از دولت الکترونیک مطرح میشد، پس از انتخابات مجلس هفتم، در بهزیستی فعالیت میکردم. در آن زمان پیشنهاد کردیم تا مکاتبات این سازمان را به قالب روشمند تغییر دهیم؛ مسوولانی که آن زمان در این سازمان مشغول بودند، بهشدت مقابل این پیشنهاد جبهه گرفتند. حال راحتتر میتوان به این پرسش پاسخ داد که چرا وقتی همه از ویژگیهای مثبت دولت الکترونیک صحبت میکنند،چرا این موضوع محقق نمیشود؟ دلیلش همین است که همه مقابل تغییر جبهه میگیرند.
البته موضوع تنها به فهمیدن یا نفهمیدن مسائل مربوط نیست؛ بلکه نگاه توام با موضعگیری بعضی، در مواردی با غرضورزی همراه است. یعنی گاهی برای اینکه دولت را ناکارآمد جلوه دهند، لای چرخ دولت چوب میگذارند. آنها به منظور نیاتی که بیشتر جنبه انتخاباتی دارد، تصمیمات کشور را تحتالشعاع قرار میدهند. امروز یکی از مهمترین موضوعات مساله FATF است که آخرین مهلتها هم به ایران داده شده و اگر این لوایح تصویب نشود، در آینده نه چندان دور حتی کشورهایی که دوست ما محسوب میشوند، نمیتوانند با کشور رابطه مالی و تجاری داشته باشد؛ همه اینها در همان مقاومتها برابر تغییر و غرضورزیهای نابجا ریشه دارد.
محمدرضا خباز،کارشناس