مدروکسی پروژسترون دارویی حاوی هورمون زنانه است که به منظور درمان آندومترویوز (رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم)، پیشگیری از بارداری، سندروم تخمدان پلی کیستیک و درمان موقت سرطان پستان در خانم‌های یائسه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پرسش : ۳۰ سال سن دارم مجرد هستم حدود یکسال میشه چند روز قبل از پریودم لکه بینی دارم در صورتی که قبلا نداشتم با این وجود همچنان پریودام منظمه رفتم سونو انجام دادم که مشخص شد که تخمدان راستم اکو واندازه طبیعی داره ولی در تخمدان چپم یه کیست زیر ۳سانت فاقد خون وجسم جامد دارم . آیا خود به خود از بین میره؟ قرص مدروکسی پروژسترون عوارضش چیه؟

پاسخ : کیست ها معمولا خودبخود بوجود می آیند و یا خود بخود بهبود می یابند.
ولی پیگری هر 3 ماه با سونوگرافی لازم است. ممکن است بزرگتر شود و نیاز به خارج کردن داشته باشد.

عوارض قرص مدروکسی پروژسترون
تهوع و احتباس مایع که می‌تواند باعث کاهش وزن، ورم پا و حساس شدن پستان شود. درمان طولانی مدت می‌تواند منجر به خونریزی نامنظم قاعدگی یا لکه بینی، افسردگی، ترومبوز وریدی (لخته شدن خون در پا) اختلالات دستگاه گوارش، تغییر میل جنسی، ناراحتی پستان‌ها و افزایش قند خون شود. بنا بر گفته ی پزشکان گر چه این دارو باعث وابستگی در فرد نمی شود ولی استفاده بیش از حد از مدروکسی پروژسترون خطرناک و پر ضرر اعلام شده است.

مهمترین مطالب در این باره:

مدروکسی پروژسترون (Medroxyprogesterone) از داروهای حاوی هورمون زنانه است که به منظور درمان مشکلاتی مثل قطع قاعدگی، درمان سرطان سینه و پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنظیم سیکل قاعدگی از اصلی‌ترین دلایل مصرف این دارو می‌باشد. تهوع، کاهش وزن، ورم پا و لکه‌بینی برخی از عوارض این دارو است.
اختلال در هورمون زنانه (پروژسترون) می‌تواند یکی از عمده‌ترین دلایل آمنوره یا همان قاعدگی نامنظم باشد. قطع قاعدگی به نوبه خود برای خانم‌ها نگران‌کننده است چرا که حاکی از وجود اختلال در هورمون‌های جنسی است. این اختلال روی باروری تاثیر داشته و ممکن است باردار شدن را به تاخیر بیاندازد.

قطع شدن قاعدگی به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق افتد. گاه داشتن یک تغذیه نادرست باعث تغییر سطح هورمون‌ها شده و در قاعدگی ماهانه اختلال ایجاد می‌کند. مشکلات غده هیپوتالاموس، بالا رفتن سطح هورمون مردانه، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، بی‌اشتهایی یا ورزش شدید و در نهایت بارداری هم می‌تواند از دلایل قطع قاعدگی باشد. به طور کلی دو نوع قطع قاعدگی وجود دارد:
- قطع قاعدگی اولیه: زمانی که یک دختر تا سن ۱۵ سالگی (یا ظرف مدت ۵ سال از اولین نشانه‌های بلوغ) دوره قاعدگی را تجربه نکرده است.
- قطع قاعدگی ثانویه: زمانی که یک دختر یا زن دوره قاعدگی داشته است اما پس از آن برای حداقل ۳ ماه، قاعدگی او متوقف شده است.

درمان قطع قاعدگی
اگر این فقدان قاعدگی بیشتر از سه ماه به طول بیانجامد بهترین کار مراجعه به پزشک و استفاده از درمان‌های دارویی در این زمینه است. پزشک متخصص زنان بعد از گرفتن شرح حال بیمار و انجام برخی از آزمایشات داروی مناسب را برای وی تجویز می‌کند. مصرف این داروها به کنترل سطح غیرطبیعی هورمون‌ها کمک می‌کند. در کنار درمان دارویی استفاده از یک رژیم غذایی مناسب به همراه ورزش و دوری از استرس می‌تواند به روند درمان کمک کند.

مدروکسی پروژسترون چیست؟
مدروکسی پروژسترون (Medroxyprogesterone) از داروهای حاوی هورمون زنانه است که به منظور درمان آندومترویوز (رشد بافت داخلی رحم در جایی بیرون از رحم)، پیشگیری از بارداری، سندروم تخمدان پلی کیستیک و درمان موقت سرطان پستان در خانم‌های یائسه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد این دارو برای درمان اختلالات جنسی و سرطان پروستات در مردان نیز تجویز می‌شود؛ اما اصلی‌ترین علت مصرف مدروکسی پروژسترون تنظیم سیکل قاعدگی و بهبود اختلالات مربوط به هورمون‌های جنسی است.

نام‌های تجاری
Provera , Depo-Provera , Depo-Provera Contraceptive , Amen

موارد مصرف
درمان قطع قادعدگی
درمان ناباروری

عوارض
تهوع، کاهش وزن، ورم پا، حساس شدن پستان‌ها، پرمویی، ریزش مو، قاعدگی نامنظم یا لکه‌بینی، افسردگی، بی‌خوابی، لخته شدن خون در پا، اختلالات دستگاه گوارش، تغییر میل جنسی، آکنه، کهیر، و افزایش قند خون

اختلال دارویی

کاربامازپین، فنوباربیتال، فنی توئین، ریفامپین، وارفارین

مقدار و نحوه مصرف مدروکسی پروژسترون
میزان دقیق مصرف این دارو در افراد مختلف متفاوت بوده و باید حتما توسط پزشک تعیین گردد. به طور معمول به مدت ۱۰ روز این قرص را مصرف می‌کنند و بعد از آن، از ۲ تا ۱۰ روز بعد خونریزی اتفاق می‌افتد. پس از این روال پزشک می‌تواند برای ناباروری داروهای مربوطه را تجویز کند.

نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
- از این دارو همراه داروهای دیگری برای تحریک بارداری استفاده می‌شود.
- قرص مدروکسی پروژسترون برای مدت زمان کوتاه و در شرایط خاص تجویز می‌شود.
- توصیه می‌شود از این دارو در دوران بارداری استفاده نشود.
- در صورت داشتن سابقه حساسیت به دارو قبل از مصرف موارد را به اطلاع پزشک برسانید.
- در صورت ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی، اختلال کبدی، خونریزی واژن و سقط جنین این دارو نباید مصرف شود.
- مصرف این دارو بدون تجویز پزشک اصلا توصیه نمی‌شود.
- چنانچه طی مصرف این دارو دچار علائمی مثل اختلال بینایی، ضعف ناگهانی، عدم هماهنگی، اشکال در تکلم، سردرد ، درد ساق پا، کوتاهی تنفس، درد قفسه سینه، تغییر در الگوی خونریزی واژینال، زردی پوست، تورم در اندام‌ها، راش و افسردگی شدید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- احتمال خونریزی لثه با مصرف داروی مدروکسی پروژسترون وجود دارد.
- در صورت قطع قاعدگی یا شک به بارداری به پزشک اطلاع دهید.
- طی مصرف این دارو توصیه می‌شود هنگام خروج از منزل تا حد امکان زیر نور خورشید قرار نگیرید و در صورت قرار گرفتن از عینک‌های آفتابی یا پوشش مناسب استفاده نمایید.
- اندازه‌گیری فشار خون در فواصل منظم حین درمان ضروری است.
- در صورت داشتن بیماری‌هایی مثل دیابت، صرع و میگرن دارو را با احتیاط مصرف کنید.
- در زنانی که از این دارو برای جلوگیری از بارداری استفاده نموده‌اند، به طور متوسط تا ۱۰ ماه پس از قطع مصرف، امکان باروری وجود ندارد.
- دارو را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
علاوه بر استفاده از درمان‌های دارویی برای درمان قطع قاعدگی می‌توان از روش‌های خانگی هم که تا حدی تاثیرگذار هستند استفاده کرد. لینک‌های زیر در این زمینه کمک‌کننده هستند.

کیست تخمدان
کیست تخمدان کیسه هایی هستند که با مایعات پر شده اند و در هنگام تخمک گذاری تخمدان ایجاد می شوند.هر خانم در دو سمت رحم خود دو تخمدان دارد که در هر سیکل ماهیانه تخمک آزاد می کنند.
در برخی مواقع فولیکول ها تخمک آزاد نمی کنند و تبدیل به کیست های فولیکولی می شوند.فولیکول ها در این حالت مایعات بیشتری درون خود ذخیره می کنند.
حالت دیگری وجود دارد که در آن فولیکول تخمک را آزاد می کند اما به جای اینکه فولیکول از بین برود دوباره با خون و مایعات پر می شود و کیست را ایجاد می کند که به این نوع کیست جسم زرد یا کورپوس لوتنوم می گویند.
کیست تخمدان برای بسیاری از خانم ها موجب ناراحتی و علائم اذیت کننده ای است و برای برخی خانم ها بدون درمان خاصی به راحتی از بین می رود.

کیست تخمدان چه علائمی دارد؟
خانم هایی که کیست تخمدان غیرفعال دارند در بارداری دچار مشکل می شوند و علائم فقط زمانی بروز می دهد که کیست تخمدان خیلی بزرگ شده باشد.در صورتی که کیست تخمدان خیلی بزرگ شده باشد علائم زیر ظاهر می شود:
1.حس نفخ شدید در شکم ایجاد می شود.
۲.دوره های پریودی منظم می شود و در برخی مواقع ممکن است پریودی رخ ندهد.
3.در هنگام رابطه جنسی درد احساس می شود.
۴.حالت تهوع ایجاد می شود.
5.در برخی خانم ها استفراغ هم اتفاق می افتد.
۶.در استخوان لگن احساس درد ایجاد می شود.

راه کارهای خانگی برای درمان کیست تخمدان
کیست تخمدان در بسیاری از مواقع نگران کننده نیست و معموملا به راحتی با استفاده از دارو و راهکارهای خانگی از بین می رود و روند درمان بیشتر از چندماه طول نمی کشد.
در این قسمت از مقاله روش های خانگی برای درمان کیست تخمدان را مطرح می کنیم که می تواند بسیار چاره ساز باشد و دوره درمان کوتاه تر شود.

۱.گرما
کیست تخمدان در ناحیه رحم و شکم درد ایجاد می کند و یکی از راه کارهای مناسب برای از بین بردن درد گرما می باشد.گرما موجب کاهش کرامپ های عضلانی و درد شکم می شود از راه کارهای گرم کردن می توان موارد زیر را نام برد :
توجه:این راهکارها برای خانم های باردار توصیه نمی شود.
گرم کردن با استفاده از بطری
درون یک بطری را با آب داغ پر کنید و آن را روی ناحیه درد قرار دهید تا درد تسکین یابد.
گرم کردن با استفاده از پارچه ی گرم
یک پارچه ی نخی را با استفاده از اتو گرم کنید و روی ناحیه ی درد قرار دهید تا درد تسکین یابد.

۲.درمان با روغن کرچک
روغن کرچک یکی از راه کارهایی می باشد که علائم کیست تخمدان را کاهش می دهد.روغن کرچک برای از بین بردن بافت های متورم و سموم بدن بسیار مفید و موثر می باشد.
با مصرف روغن کرچک سیستم گردش خون و سیستم لنفاوی تقویت می شود که به کاهش و دفع کیست تخمدان کمک می کند.
مقداری روغن کرچک را روی یک حوله ی پنبه ای بزرگ بریزید و حوله را با پلاستیک بپوشانید و روی شکم قرار دهید و کمپرس آب گرم را روی آن قرار دهید و حوله را روی خود بکشید و نیم ساعت به همین حالت نگه دارید و درنهایت شکم را با مخلوطی از جوش شیرین و آب بشویید.
توجه:این درمان در دوره قاعدگی توصیه نمی شود.

3.حمام نمک
حمام نمک یکی از راهکارهای کاهش درد کیست تخمدان می باشد.در نمک اپسیم مقدار زیادی سولفات منیزیم وجود دارد که موجب تمدد اعصاب ماهیچه ها و کاهش درد کیست تخمدان می شود.روش کار به صورت زیر می باشد.
وان را با آب گرم پر کنید و مقداری نمک اپسیم را درون وام بریزید.مقداری قطره ی اسانس اسطوخودوس بریزید و نیم ساعت در وان حاوی نمک و آب و اسطوخودوس بنشینید.
این کار را هر روز یک بار انجام دهید .

4.چغندر
یکی دیگر از مواد خوراکی برای کاهش درد کیست تخمدان مصرف چغندر می باشد.چغندر حاوی مقادیر زیادی بتایسینین می باشد و موجب تقویت کبد و دفع سموم بدن می شود.
نصف فنجان آب چغندر را بگیرید و در یک فنجان بریزید.یک قاشق غذاخوری از ژل برگ های آلوئه ورا را ،به آن اضافه کنید.همچنین، مقدار مازاد ملاس بلکسترا را به فنجان اضافه کنید.
آنها را به خوبی مخلوط کنید و مخلوط را هر روز مصرف کنید.

پیشگیری از ایجاد کیست تخمدان
ورزش کنید
یکی از راه های حفظ سلامتی ورزش و تحرک است.سعی کنید روزانه حداقل نیم ساعت پیاده روی کنید.
ورزش سبک زندگی را به سمت سلامتی پیش می برد و برای پیشگیری از هرنوع بیماری توصیه می شود.به طور کلی ورزش تاثیر بسیار زیادی در کاهش کیست دارد و راهی بسیار مناسب برای کاهش دردهای ناشی از کیست می باشد.
رژیم غذایی مناسب داشته باشید
در رژیم غذایی و برنامه غذایی خود مصرف میوه و سبزیجات را افزایش دهید.مصرف زیاد گوشت می تواند احتمال ابتلا به کیست تخمدان را به شدت افزایش دهد.
با یک برنامه غذایی مناسب و سبک زندگی سالم می توانید سلامت بدن خود را تامین کنید.
وزن خود را کنترل کنید
خانم های با اضافه وزن بسیار زیاد بیشتر در معرض کیست تخمدان قرار دارند.زمانی که وزن افزایش می یابد و چربی ها در بدن زیاد می شود میزان تولید استروژن بسیار زیاد می شود و منجر به ایجاد کیست تخمدان می شود.
به همین دلیل توصیه می شود وزن خود را کنترل کنید و سبزیجات و میوه ها را در رژیم غذایی خود جای دهید.