علت سوزش واژن، پیشگیری و درمان

خارش یا سوزش در هر جای بدن می‌تواند باعث ناراحتی شود. اما وقتی در ناحیه‌ی حساسی مثل واژن یا ناحیه‌ی تناسلی زنان (لبه‌ی واژن، کلیتوریس و دهانه واژن) اتفاق می‌افتد،می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. بیشتر خارش و سوزش‌‌های واژن مشکل مهمی نیستند. اما به دلیل اینکه می‌تواند علائمی از عفونت واژن باشد، همیشه بهترین راه حل درمان سوزش واژن مراجعه به پزشک است.

هر فردی که عفونت قارچی داشته است، می‌داند که خارش غیر قابل تحمل واژن تا زمانی که درمان شود، می‌تواند احساسی طاقت‌فرسا، تقریباً دردناک و دائمی به همراه داشته باشد. با اینکه عفونت قارچی واژن یک بیماری مقاربتی در نظر گرفته نمی‌شود، علائم عفونت قارچی یا خارش واژن، سوزش و ترشح می‌تواند نشانه‌های یک بیماری مقاربتی باشد.

ادامه این مطلب شما را با درمان های خانگی سوزش واژن، پیشگیری از عفونت های قارچی، علائم عفونت های قارچی و تشخیص این عفونت ها آشنا می کند.

چه چیزی باعث ایجاد خارش و سوزش و ناراحتی واژن می‌شود؟

دلایل شایع متعددی برای ناراحتی ، سوزش، و علت خارش واژن وجود دارد که عبارتند از:

واژینوز باکتریال:

داشتن باکتری‌های سالم در واژن امری طبیعی است. اما رشد باکتری‌های مضر در واژن می‌توانند منجر به عفونت شود. علاوه بر خارش، دیگر علائمی که همراه با واژینال باکتریال هستند عبارتند از: التهاب، سوزش، ترشحات واژن و بوی بد.

بیماری‌های مقاربتی:

کلامیدیا ، تبخال تناسلی، زگیل تناسلی تریکومونا و سوزاک همگی می‌توانند باعث ایجاد خارش، سوزش و ناراحتی و دیگر علائم در واژن شوند.

عفونت قارچی (کاندیدیاز واژن):

از هر چهار زن، سه نفر در طول عمر خود برخی از نشانه‌های عفونت قارچی را خواهند داشت. بارداری، مقاربت، مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها و ضعف سیستم ایمنی می‌تواند یک زن را بیشتر در معرض ابتلا به قارچ واژن قرار دهد.

یائسگی:

کاهش تولید استروژن که در اواخر دوران بارداری زنان رخ می‌دهد می‌تواند باعث خشک شدن و نازک شدن لبه‌های واژن گردد. این امر می‌تواند منجر به خارش و سوزش شود. نازک شدن لبه‌های واژن مشکل زنان شیرده نیز می‌باشد.

محرک‌های شیمیایی:

برخی از مواد شیمیایی از جمله کرم‌‌ها، دوش واژینال، کاندوم‌ها، فوم‌های پیشگیری از بارداری ، مواد شوینده، صابون، دستمال توالت معطر و نرم کننده‌های پارچه‌ای می‌توانند موجب تحریک واژن شوند.

اسکلروز پلان:

یک وضعیت نادر است که باعث به وجود آمدن لکه‌های سفید نازک بر روی پوست و به وجود آمدن مشکلات پوستی در واژن به خصوص در اطراف ناحیه‌ی تناسلی زنان می‌شود. لکه‌ها می‌توانند به طور دائم ناحیه تناسلی را زخم کنند. زنان یائسه به احتمال زیاد در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

علائم دیگر عفونت قارچی واژن

درد، قرمزی و التهاب واژن و لبه‌ی بیرونی واژن علاوه بر خارش و سوزش، شایع می‌باشد. ترشحات غیر معمول واژن می‌تواند در محدوده رنگ شفاف تا سفید باشد و به صورت موج‌دار یا شبیه به دلمه به نظر می‌رسند. در حالی که ترشحات در صورت وجود ممکن است ظاهری پنیر مانند داشته باشند، در موارد نادر مانند دیگر عفونت‌های واژن بوی تند ماهی دارند.

درد در هنگام ادرار کردن که در اثر فشار ادرار بر واژن ایجاد می‌شود، یکی از علائم شایع عفونت قارچی است. درد هنگام مقاربت منجر به تحریک و درد واژن شده و مقاربت را مشکل می‌سازد. مقاربت همراه با درد می‌تواند ناشی از عفونت قارچی و یا تحت شرایط دیگری باشد.

دلایل عفونت‌های قارچی

عفونت‌های قارچی معمولاً با رشد بیش از حد نوعی قارچ به نام کاندیدا به وجود می‌آیند و تحت عنوان قارچ مخمر نیز شناخته می‌شوند. مقادیر کمی قارچ و دیگر ارگانیسم‌ها به طور معمول در مهبل (واژن) و همچنین در دهان و دستگاه گوارش یافت می‌شوند. وقتی تعادل ارگانیسم‌ها در واژن به هم می‌خورد، عفونت قارچی رخ می‌دهد، و میزان قارچ موجود در واژن بیش از حد رشد کرده و موجب عفونت می‌گردد.

عفونت‌های قارچی اغلب درست قبل یا پس از دوره قاعدگی رخ می‌دهد. درمان برخی از انواع عفونت‌های قارچی دشوار بوده و توسط گونه‌‌های دیگر به وجود می‌آیند. اگر بهبود پیدا نکردید از پزشک خود درخواست بررسی گونه‌های دیگر را داشته باشید.

این تعادل ارگانیسم‌ها در بدن می‌تواند در اثر عوامل زیر تغییر کند

آنتی‌بیوتیک‌ها (برای درمان آکنه، گلو، عفونت گوش، و یا حتی انواع دیگر عفونت واژن) زیرا می‌توانند باکتری‌های طبیعی در مهبل (واژن) را کشته و موجب رشد قارچ‌ها شوند.

- اضافه وزن داشتن

- دیابت

- عفونت اچ آی وی

- استروئیدها

- قرص‌های ضد بارداری

- پوشیدن لباس زیر تنگ دوخته شده از موادی مانند نایلون یا لای‌کرا که به خصوص در تابستان موجب احتباس رطوبت و گرما می‌شود. (باید لباس زیر پنبه‌ای بپوشید زیرا رطوبت را بهتر جذب می‌کند.)

تشخیص عفونت‌های قارچی

متخصص زنان و زایمان از یک گوش پاک‌کن برای نمونه‌برداری از ترشحات واژن استفاده می‌کند. نمونه به همراه یک قطره از یک ماده شیمیایی در یک اسلاید گذاشته می‌شود و پزشک یا شخصی که در آزمایشگاه کار می‌کند نمونه را در زیر میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌دهد تا رشد بیش از حد قارچ کنترل شود.

آزمایش‌های دیگری نیز برای ارزیابی ترشحات واژن وجود دارد. پزشک همچنین ممکن است از کشت ترشحات استفاده کند بویژه اگر عفونت‌های قارچی بطور مکرر بروز پیدا کنند.

پیشگیری از عفونت‌های قارچی

شما می‌توانید خطر ابتلا به عفونت قارچی را با انجام روش‌های زیر کاهش دهید:

- هرگز از محصولات دوش واژینال استفاده نکنید.

- لباس زیر کتانی و شلوار گشاد بپوشید.

- لباس خیس شنا و یا ورزشی خود را بلافاصله عوض کنید.

- فقط زمانی که پزشک مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها را توصیه می‌کند، از آنها استفاده کنید.

ممکن است خوردن یک کاسه ماست (که حاوی باکتری اسیدوفیلوس است) در روز به جلوگیری از عفونت‌های قارچی کمک کند. با این حال، خوردن ماست به تنهایی موجب درمان یا پیشگیری از عفونت‌های قارچی نمی‌گردد. اگر از آنتی‌بیوتیک استفاده می‌کنید و به دفعات دچار عفونت‌های قارچی می‌شوید، جهت استفاده از کرم‌ها یا قرص‌های ضد قارچ با پزشک خود مشورت کنید.

خارش، سوزش و ناراحتی واژن چگونه درمان می‌شود؟

سوزش واژن اغلب خود به خود بهبود پیدا می‌کند. با این حال، اگر سوزش ادامه پیدا کند، شدید باشد و یا پس از درمان مجدداً بازگردد، با پزشک خود برای دریافت نوبت تماس بگیرید. پزشک می‌تواند معاینه لگن را انجام دهد. همچنین احتمالاً برای یافتن منشأ اصلی مشکل، از ترشحات نمونه‌گیری خواهد کرد.

چگونگی درمان درد واژن بستگی به شرایط ایجادکننده‌ی این مشکل دارد

واژینوز و بیماری‌های مقاربتی با مصرف آنتی بیوتیک‌ها و پادانگل‌ها قابل درمان می‌باشند.

عفونت‌های قارچی با داروهای ضد قارچ درمان می‌شوند. این داروها به شکل کرم، پماد یا شیاف قابل استفاده هستند و یا به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. شما می‌توانید این داروها را بصورت بدون نسخه و با دوزهای مختلف تهیه کنید (یک روزه، سه روزه و هفت روزه). با این حال اگر تا به حال عفونت قارچی نداشته‌اید، قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه با پزشک خود مشورت کنید.

علت خارش پوست مرتبط با یائسگی ممکن است با کرم و قرص استروژن و یا حلقه واژنی قابل درمان باشد.

انواع دیگر خارش و سوزش نسبت به کرم‌ها و لوسیون‌های استروئیدی که التهاب را کاهش می‌دهند، پاسخ مثبت می‌دهد. یک کرم استروئیدی تجویزی می‌تواند موجب تسکین سوزش ناشی از بیماری لیکن اسکلروز (تنگی مجرای ادراری ناشی از التهاب پوستی) شود.

لیزر مونالیزا تاچ می‌تواند به درمان عفونت مزمن واژن کمک کند

لیزر مونالیزا تاچ به ‌دلیل بازگرداندن گلیکوژن و اسید هیالورونیک به بافت‌ها در سطح سلولی کمک می‌کند تا PH واژن در وضعیت نرمال خود باقی بماند. این کار در عوض اجازه می‌دهد لاکتوباسیلوس (فلور واژن طبیعی) PH مناسب واژن را حفظ کند. اغلب زنان علائم آتروفی واژن را که شامل خارش و تحریک می‌باشد با عفونت اشتباه می‌گیرند.

با مراجعه به متخصص زنان و زایمان که با لیزر مونالیزاتاچ خدمات درمانی به بیماران ارائه می‌دهد متوجه خواهید شد که علائمی که دارید ناشی از آتروفی واژن است یا عفونت مجدد.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
احساس سوزش واژن مشکلی نیست که فقط مختص شما باشد و بسیار شایع و ناراحت کننده است. علل سوزش واژن بسیار متفاوت بوده و شامل استفاده از مواد محرک، بیماری‌های منتقله از راه جنسی و یائسگی می‌شود.
درمان سوزش واژن اما همیشه با مراجعه به پزشک نبوده و می‌توان درمان خانگی سوزش واژن و درمان خانگی خارش واژن را نیز در نظر داشت. هر کدام از دلایل این علامت درمان ویژه‌ی خود را دارند. با ما همراه باشید.
در اغلب موارد خارش یا سوزش واژن مشکلات جدی ایجاد نمی‌کند اما ممکن است علت آن وجود عفونت باشد و در این صورت نیاز است به پزشک مراجعه نمایید. در این مقاله به علل و راهکارهای درمانی سوزش واژن خواهیم پرداخت.
سوزش واژن به علل گوناگونی از جمله‌ی موارد زیر به وجود می‌آید
- واژینوز باکتریال یا تغییر در نوع باکتری‌های واژن
- بیماری‌های قابل انتقال از طریق رابطه‌ی جنسی
- عفونت‌های قارچی واژن
- یائسگی

درمان سوزش واژن چیست؟
نحوه‌ی درمان سوزش واژن، به علت ایجاد ناراحتی بستگی دارد.
در اغلب موارد سوزش واژن به خودی خود بهتر خواهد شد. ولی اگر سوزش ادامه یابد، چه شدید باشد و چه پس از درمان عود کند، باید آن را با پزشک خود در میان بگذارید. پزشک می‌تواند یک معاینه‌ی لگنی انجام دهد.
همچنین احتمالاً پزشک نمونه‌ای از ترشحات واژن خواهد گرفت تا منشأ سوزش یا خارش واژن را پیدا کند.
واژینوز و بیماری‌های منتقله از طریق جنسی، با مواد آنتی‌بیوتیکی و ضدانگلی درمان می‌شوند (در ادامه‌ی مقاله به این موارد پرداخته شده است).
عفونت‌های قارچی با داروهای ضد قارچی درمان می‌شوند. این داروها به فرم کرم، پماد یا شیاف داخل واژن قرار گرفته و یا به صورت خوراکی مصرف می‌شوند.
شما می‌توانید این داروها را بدون تجویز پزشک (OTC) با دوزهای متفاوت (یک روزه، ۳ روزه و ۷ روزه) خریداری کنید. ولی اگر هرگز عفونت قارچی در شما تشخیص داده نشده است، قبل از مصرف هر گونه داروی بدون نسخه‌ای، به پزشک مراجعه کنید.
سوزش و خارش مرتبط با یائسگی با کرم‌ها و قرص‌های استروژن یا حلقه‌ی واژنی درمان می‌شود.
سایر انواع خارش‌ها و سوزش‌ها، به کرم‌های استروئید و لوسیون‌ها پاسخ می‌دهند؛ زیرا این محصولات باعث کاهش التهاب می‌شوند. یک کرم استروئیدی قوی و تجویزی، می‌تواند باعث بهبود سوزش واژن ناشی از لیکن اسکلروز شود.

آیا درمان خانگی سوزش واژن و درمان خانگی خارش واژن وجود دارد؟
بسیاری از علل سوزش واژن نیازمند درمان طبی هستند و به هر کسی که سوزش واژن دارد توصیه می‌شود توسط پزشک متخصص ویزیت شود.
چندین راهکارهای دم دست برای پیشگیری و درمان خانگی خارش واژن و در کل تحریک‌پذیری واژن در خانه داریم. توصیه‌هایی برای پیشگیری و درمان خانگی سوزش واژن وجود دارد.
برای درمان خانگی خارش واژن ابتدا از مصرف پدها و دستمال توالت‌های معطر، کرم‌ها، مواد خوشبوکننده‌ی وان، اسپری‌های جنسی زنانه و دوش‌های واژینال خودداری کنید.
برای تمیز کردن ناحیه‌ی تناسلی خارجی، به طور منظم از آب و یک صابون ساده و غیرمعطر استفاده کنید. ولی شست‌وشو را بیش از یک بار در روز انجام ندهید؛ زیرا شستن بیش از حد می‌تواند باعث افزایش خشکی در ناحیه شود.
همواره پس از اجابت مزاج، ناحیه‌ی تناسلی را از جلو به عقب خشک کنید.
به جای لباس زیر تنگ از شورت‌های کتان استفاده کنید و لباس زیر خود را هر روز عوض کنید.
از دوش‌های واژینال استفاده نکنید.
در حین آمیزش، برای جلوگیری از بیماری‌های منتقله از راه جنسی، از کاندوم استفاده کنید.
اگر دچار خشکی واژن هستید، از یک مرطوب کننده‌ی واژن استفاده کنید. قبل از رابطه‌ی جنسی، از یک روان‌کننده‌ی آبی (K-Y, Astroglide) استفاده کنید.
تا زمان بهبودی علائم ناراحتی‌های واژنی، از رابطه‌ی جنسی خودداری کنید.
ناحیه‌ی واژن را نخارانید! این کار باعث سوزش و التهاب بیش‌تر واژن می‌شود.

روشهایی برای تسکین سوزش واژن
بسیاری از عوامل سوزش واژن نیازمند درمان پزشکی هستند و هر فردی که در این مورد مشکوک است باید به پزشک مراجعه کند.

کمپرس یخ برای تسکین سوزش واژن
با این حال قرار دادن کمپرس یخ روی ناحیه آسیب دیده می تواند حساسیت را کاهش دهد. همچنین استفاده از ژل پترولیوم روی پوست می تواند از آن محافظت کند. کمپرس یخ و ژل پترولیوم را می توان به صورت آنلاین خریداری کرد.

پوشیدن لباس زیر کتانی

پوشیدن لباس زیر کتانی و پرهیز از پوشیدن لباس­های تنگ می­تواند در کاهش سوزش ناحیه واژینال مؤثر باشد.
همچنین لازم است از مصرف محصولاتی مانند صابون­های معطر، دستمال توالت های معطر و محصولات خوشبوکننده ای که حاوی دئودرانت یا روکش پلاستیکی هستند و ممکن است ناحیه موردنظر را تحریک کنند اجتناب کنید.

درمان سوزش و خارش واژن با آلوئه ورا
آلوئه ورا غنی از ویتامین سی و آمینو اسید و دیگر مواد معدنی ضروری برای بدن است.
ژل آلوئه ورا سلول های آلوده را نابود می کند و همچنین نوشیدن منظم آب آلوئه ورا سیستم ایمنی بدن را تقویت و کاندیدای رشد میکروب و عفونت را در بدن شما را کاهش می دهد.

کمپرس شیر برای درمان سوزش واژن
کمپرس شیر درست کنید. شیر اغلب برای تسکین سوختگی جزئی استفاده می شود. همچنین یک روش درمانی رایج برای تسکین پوست های خشک ، خارش دار و ملتهب است.
سعی کنید از کمپرس شیر در برای واژن استفاده کنید تا سوزش را کاهش دهید.
برای این کار یک دستمال پنبه ای را در شیر سرد خیس کنید و هر بار که لازم باشد حدود ۵ دقیقه روی ناحیه واژن بمالید.

روغن درخت چای برای تشکین سوزش واژن
از روغن درخت چای استفاده کنید. روغن درخت چای ضد میکروبی و ضد قارچ است.
این بدان معنی است که می تواند در درمان عفونت های مخمر مفید باشد. می توانید محلول روغن درخت چای تهیه کرده و آن را روی واژن بمالید.
با این حال ، برخی از افراد می توانند نسبت به روغن درخت چای حساس باشند ، بنابراین اگر باعث تحریک بیشتر شود ، از مصرف آن خودداری کنید.
برای این کار چند قطره روغن درخت چای را در دو یا سه فنجان آب گرم قرار دهید. حوله پنبه ای یا دستشویی را درون مخلوط خیس کنید. به مدت 30 دقیقه به ناحیه واژن بمالید. دو بار در روز تکرار کنید.