جذابیت از دست‌رفته مزارع بیت‌کوین

شهروند| برداشت بیت‌کوین از مزارع ایران دیگر جذاب نیست. حالا چیزی حدود یک هفته از قانونی‌شدن استخراج رمز ارزها می‌گذرد و هزینه استخراج رمز ارز بعد از قانونی‌شدن آن چیزی حدود ١٢,٥ برابر شده است. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که بهای بیت‌کوین در بازارهای جهانی ریزشی است و دیگر خبری از قاچاق ماینرهای استخراج بیت‌کوین و بگیروببندهای مزارع زیرزمینی به گوش نمی‌رسد. این درشرایطی است که فعالان بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات چندان با افزایش قیمت برق برای استخراج بیت‌کوین موافق نبودند و می‌گفتند که وزارت نیرو می‌تواند این فعالیت را به نوعی صادرات غیرنفتی و ارزآور تصور کند.

جزئیات قیمت برق برای مزارع بیت‌کوین

بیت‌کوین در ایران بالاخره قانونی شد. براساس آنچه اعلام شده، قیمت برق این مراکز معادل متوسط نرخ برق صادراتی خواهد بود. آنگونه که مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق به «شهروند» اعلام کرده، متوسط بهای تعیین‌شده برای تولید رمز ارز در ایران ٩٦٥ تومان به ازای هر کیلو وات ساعت است، البته نحوه محاسبه بهای برق برای تولید بیت‌کوین در روزهای پیک و غیرپیک متفاوت است. وزارت نیرو می‌گوید که در هشت‌ماه غیرگرم‌‌سال بهای برق استخراج رمز ارزها معادل ۵۰‌درصد متوسط نرخ برق صادراتی یعنی ۴۸۰ تومان خواهد بود و در چهارماه گرم‌ سال یعنی از خرداد تا شهریور، دوبرابر متوسط قیمت صادراتی برق یعنی حدود ١٩٣٠ تومان محاسبه خواهد شد. البته به گفته رجبی‌مشهدی، برای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا شرکت‌های برق اجازه دارند که در ٣٠٠ساعت از پیک مصرف که میزان مصرف به اوج خود می‌رسد، برق استخراج‌کنندگان رمز ارز را قطع کنند.

هزینه استخراج بیت‌کوین 12.5 برابر شد

این موضوع درشرایطی رخ می‌دهد که تا پیش از قانونی‌شدن استخراج رمز ارزها، بیت‌کوین با برق خانگی استخراج می‌شد. متوسط بهای برق خانگی چیزی حدود ٧٥ تومان به ازای هر کیلووات ساعت است و هزینه استخراج بیت‌کوین بعد از قانونی‌شدن آن تقریبا ١٢,٨ برابر شده است.

این موضوع درحالی رخ می‌دهد که قیمت جهانی بیت‌کوین درحال ریزش است. نگاهی به وضع بهای بیت‌کوین طی ٦ماه اخیر از کاهش حدود ٣٥‌درصدی قیمت‌ها خبر می‌دهد. درحالی هر عدد بیت‌کوین در خرداد امسال بیش از ٨‌هزار دلار قیمت داشت که دیروز هر عدد از این رمز ارز ٧٦٣١,٦دلار قیمت خورده بود. درست در همان روزهایی که تب استخراج بیت‌کوین حسابی داغ شده بود و هر روز اخبار متعددی از سوءاستفاده برخی از استخراج‌کنندگان رمز ارز از برق یارانه‌ای به گوش می‌رسید، بهای بیت‌کوین به بالاترین حد خود رسیده بود. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، در ٥ تیر امسال بهای هر عدد بیت‌کوین به بالاترین حد خود یعنی ١٣‌هزار و ٨٠٠ دلار رسیده بود.

اما سوال اینجاست؛ با توجه به افت حدود ٣٥‌درصدی بهای بیت‌کوین و افزایش هزینه‌های تولید آن، آیا تولیدکنندگان این رمز ارز حاضر به ادامه تولید بر مبنای برق صادراتی در ایران هستند؟ سخنگوی شرکت توانیر که معتقد است با وجود افزایش قیمت برق و افت قیمت‌ها هنوز تولید بیت‌کوین در ایران توجیه اقتصادی دارد، به «شهروند» می‌گوید: «هزینه برقی که از استخراج‌کنندگان رمز ارز در هشت‌ماه غیرپیک دریافت می‌شود، کمتر از پنج سنت به ازای هر کیلووات ساعت است؛ درحالی ‌که متوسط بهای برق در سایر کشورها چیزی حدود هفت تا هشت سنت است.»

درآمد وزارت نیرو از فروش برق به مزارع بیت‌کوین

میزان برقی که برای تولید رمز ارز در دنیا استفاده می‌شود، چیزی حدود هفت تا هشت‌هزار مگاوات در ساعت است که سهم ایران از این میزان مصرف کمتر از ١٠‌درصد پیش‌بینی شده است. سخنگوی صنعت برق در این‌باره می‌گوید: «برای تولید بیت‌کوین به ظرفیتی حدود ٥٠٠مگاوات برق نیاز داریم که اگر این میزان مصرف را در بهای حدود‌ هزارتومانی هر کیلووات ساعت برق ضرب کنیم، می‌توان ادعا کرد که وزارت نیرو از فروش برق به استخراج‌کنندگان رمز ارز در هر ساعت چیزی حدود ٥٠٠‌میلیون تومان درآمد کسب خواهد کرد.»

تخفیف ٣٥‌ درصدی برای تولید بیت‌کوین

حدود یک هفته پیش بود که شرایط استخراج رمز ارز و بیت‌کوین اعلام و به‌طور رسمی قانونی شد. براساس آنچه از طرف وزارت نیرو ابلاغ شده، از متقاضیان تولید بیت‌کوین هزینه انشعاب عمومی دریافت نمی‌شود و علاوه بر آن برای تشویق فعالان این بخش تخفیفاتی هم درنظر گرفته شده است.

درصورتی که این متقاضیان به صورت مجتمعی و با ظرفیت بالا فعالیت کنند، تا ۲۰‌درصد تخفیف در سطوح انتقال به آنها تعلق می‌گیرد. البته شفاف‌بودن میزان تولید هم در اقتصاد ایران شامل تخفیف می‌شود. به گفته سخنگوی صنعت برق، درصورتی که تولیدکنندگان بیت‌کوین از استخرهای داخلی نیز استفاده کنند، بهای برق‌شان تا ۱۵‌درصد تخفیف محاسبه خواهد شد.

دریافت مجوز از وزارت صنعت شرط اصلی

استفاده غیرمجاز از برق برای استخراج رمز ارز ممنوع است و برق تنها به متقاضیانی که مجوز از وزارت صمت را داشته باشند، ارایه می‌شود. مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه فعالان حوزه رمز ارز ابتدا باید از وزارت صمت مجوز اخذ کنند، اظهار کرد: «هر فردی که از وزارت صمت مجوز داشته باشد، می‌تواند حسب مورد به شرکت‌های برق منطقه‌ای یا توزیع نیروی برق مراجعه ‌کند و این شرکت‌ها موظفند نسبت به برقراری انشعاب و سایر موارد اقدام کنند.»

به گفته او، چنانچه یک متقاضی از وزارت صمت مجوز داشته باشد، شرکت‌های مذکور در کوتاه‌ترین زمان شرایط را فراهم می‌کنند. شرکت توانیر شرایط تأمین برق را به همه شرکت‌های برق منطقه‌ای و توزیع نیروی برق ابلاغ کرده است و آنها موظف هستند انجام دهند.

سخنگوی صنعت برق در ادامه با اشاره به هزینه رایگان انشعاب برای فعالان حوزه رمز ارز، عنوان کرد: «از مهم‌ترین بخشودگی‌هایی که این بخش دارد این است که فعالان از پرداخت هزینه انشعاب معاف هستند، درحالی‌ که اگر یک مشترک خانگی بخواهد یک کنتور کوچک بگیرد، باید هزینه انشعاب را پرداخت کند. اما فعالان رمز ارز اگر مصرف ١٠٠مگاواتی هم داشته باشند، از پرداخت هزینه انشعاب معاف هستند، مشترک می‌شوند و برای آنها کنتور هوشمند نصب می‌شود و متناسب با مصرفی که داشته باشند، صورت‌حساب در پایان ماه صادر می‌شود.»