پشت پرده خشونت در عراق چیست؟

عراق کشوری است که با بحران های زیادی دست و پنجه گرم میکند. از مشکلاتی داعش به وجود آورده بود تا مشکلات اقتصادی و نبود شغل و ضعف دولت و فساد اقتصادی و ... که تمام اینها باعث نارضایتی مردم از دولت شده است.

اگرچه با استعفا عادل عبدالمهدی نخست وزیر عراق شعله آشوب ها برای مدتی خاموش شد اما دوباره تظاهرات با خشونت در عراق شدت گرفت.

اما دلایل آشوب مستمر در عراق چیست؟

۱- ناکارآمدی دموکراسی غیرمتمرکز

در عراق، رئیس‌جمهور باید کُرد، نخست‌وزیر باید شیعه و رئیس مجلس باید اهل تسنن باشد. تازه هر کدام از اینها باید دو معاون از دو گروه دیگر داشته باشند مثلاً نخست‌وزیر باید یک معاون سنی و یک معاون کُرد داشته باشد.

طبیعتاً هر کدام از این معاونان در آن جایگاه قرار می‌گیرند تا منافع گروه قومی-مذهبی خود را دنبال کنند. در چنین شرایطی دو مشکل رخ می‌نماید:‌ تصمیم‌گیری‌ها به اطاله می‌انجامد و تصمیمات در هر مورد به نفع آن گروه که قدرت بیشتری دارد میل می‌کند که در هر دو مشکل، کار بر وفق منافع ملی و مصلحت کشور به پیش نمی‌رود و به جز منافع کوتاه‌مدت گروه‌های قومی-مذهبی، سود بلندمدتی برای ملت به دست نمی‌آید.

۲- نفوذ قدرت‌های خارجی متعدد

در چنین دولت‌هایی که هم گروه‌های متعدد در دولت حضور دارند و هم به دلیل ضعف‌های کشور، اجازه نفوذ به قدرت‌های خارجی متعدد داده شده است، هر گاه دولت به یکی از قدرت‌های خارجی تمایل داشته باشد، قدرت‌های دیگر در صدد ایجاد آشوب برای تضعیف دولتِ حاکم برمی‌آیند یا دست‌کم با مانع‌تراشی، مانع موفقیت‌های چشمگیر از سوی آن می‌شوند.

مهمترین قدرت‌های خارجی که در فضای داخلی اقتصاد و سیاست عراق حضور دارند،‌ عربستان، اسرائیل و آمریکا است بیش از آنکه خودرو ایرانی در عراق می‌بینید، خودروهای آمریکایی جولان می‌دهند.

مردم عراق اگر عزم تغییر را داشته باشند، نباید از طرق غیرمسالمت‌آمیز به ابراز مطالبات خود بپردازند زیرا هیچ کس از ناامنی سود نمی‌بَرد و فقط مقدمه سقوط اقتصادی، تجزیه سیاسی یا مداخله نظامی خارجی می‌شود بلکه باید مشروعیت را از قانون اشتباه که تناسب خود را با شرایط مردم از دست داده یا از ابتدا اختلاف‌برانگیز نوشته شده است، با ابراز مسالمت‌آمیز و یکپارچهِ مطالبه خود بگیرند و اینگونه دولت و مجلس را به تمهید مقدمات تغییر آن ملزم کنند.

در پشت پرده اغتشاشات عراق چه میگذرد؟

علامه سید نیاز حسین نقوی معاون رئیس وفاق المدارس شیعیان در پاکستان تاکید کرد: شک نداریم که آمریکا، عربستان سعودی و بازماندگان رژیم بعثی عراق پشت این ‎آشوب ها قرار دارند.

وی افزود : دشمنان می‎خواهند همان اقداماتی که در سوریه اتفاق افتاده را در عراق نیز انجام دهند و به طور قطع عامل این اتفاقات در خارج از عراق است.

این شخصیت مذهبی پاکستانی خاطر نشان کرد : آمریکا که بعد از سقوط رژیم بعثی عراق و صدام، امیدوار بود به دنبال سرمایه گذاری‌های هنگفت و بلندمدت، جای پای خود را در این کشور مستحکم کند، اما در حال حاضر در تحقق این هدف خود شکست خورده است.

جوکر هالیوود در اغتشاشات عراق چه می‌کند؟

«جوکر» (2019) جدیدترین ساخته «تاد فیلیپس» کارگردان مشهور آمریکایی با بازی چشمگیر «خواکین فینیکس» طی هفته‌ها و روزهای اخیر شهرت چشمگیری یافته است و مکرراً درباره آن بحث می‌شود.

الهام‌بخشی شخصیت جوکر فضایی را تولید می‌کند که مردم مشابه شخصیت فیلم به خیابان‌ها می‌ریزند، فروشگاه‌ها غارت می‌شود، اماکن آتش زده می‌شوند و برخی مسئولان که مقصر وضع موجود شناخته می‌شوند در این بین کشته می‌شوند.

«جوکر» و اتفاقاتی که در برخی کشورها به‌ویژه در منطقه غرب آسیا رخ می‌دهد خواسته یا ناخواسته به هم ارتباط پیدا کرده‌اند.

احمد شوقی تصویرگر عراقی طرح‌های مختلفی از حضور نمادین جوکر در اعتراضات و اغتشاشات مردم عراق کشیده و در صفحات شخصی خود در فضای اجتماعی منتشر کرده است که با توجه بسیاری روبه‌رو شد. در نقاشی‌های او میان مردم معترض عراق و به‌ویژه اغتشاشگرانی که خیابانها یا اماکن را به آتش کشیده‌اند، چهره‌ای با شمایل جوکر به‌تصویر کشیده شده است. این نقاشی‌ها و نیز حضور برخی از افراد با نقاب‌هایی شبیه به جوکر در این اعتراضات نشان می‌دهد که این فیلم دست‌کم حدّی از تأثیر را در این وقایع دارد.

تأثیر «جوکر» بر اعتراضات و اغتشاشات در عراق و لبنان به این معنا نیست که این فیلم علت‌العلل اعتراضات است، بلکه جوکر می‌تواند نقشی «توجیه‌کننده» داشته باشد. جوکر اگر در سطح «فرد»ی ارزیابی شود، موجه‌کننده «شرارت» فردی است؛ چرا که نشان می‌دهد چگونه یک فرد قربانی یک ساختار سرمایه‌داری بیرونی است و این ساختار هم او را عقب نگه داشته و هم کاملاً به او نگاه «کالایی» دارد، تا بدان حد که روان‌درمانگر او هم وقتی می‌بیند بودجه‌ای نیست و گفتار یا دارودرمانی او اصطلاحاً با معادلات مالی جور در نمی‌آید او را ترک می‌کند و به درمان ادامه نمی‌دهد.

امّا جوکر در سطح «اجتماعی» توجیه‌کننده اغتشاشات است. بخشی از جامعه به این نتیجه می‌رسد که وضعیت فلاکت‌بار و نابهنجارش نه آن‌چنان که لیبرالها و نئولیبرالها تبلیغ می‌کنند نتیجه «تنبلی» و «بی‌عرضگی» یا «بی‌استعدادی» خودش، بلکه «تماماً» محصول ساختار وحشیانه و ناعادلانه‌ای است که در جامعه و سازمان سیاسی ــ اجتماعی حاکم بر آن جامعه وجود دارد، لذا خود را کاملاً محق می‌داند که علیه این ساختار و سیستم شورش کند و از آن «انتقام» بگیرد. آنچه موجب می‌شود بخشی از معترضان در عراق و لبنان با این فیلم همذات‌پنداری کنند و با نقاب جوکر به خیابا‌ن‌ها بیایند و یا برخی هنرمندان در عراق برای توصیف اعتراضات از نماد جوکر بهره بگیرند، نتیجه چنین برداشتی از جوکر است.

تصویری که قدرت های جهان میخواهند از اسلام به جا بگذارند

تصویری که پنج‌شنبه هفته گذشته از کشتار وحشتناک هیثم علی اسماعیل نوجوان 16ساله عراقی و آویزان کردن او از یک تیر چراغ برق در میدان الوثبه بغداد منتشر شد قابل تأمل‌ترین صحنه‌ای است که از ابتدای اعتراضات و اغتشاشات دور اخیر عراق منتشر شده است. فیلمی که از این واقعه منتشر شده نشان می‌دهد که چگونه این نوجوان به بدترین شکل کشته و به هولناک‌ترین شکل آویخته می‌شود اما جماعتی که در اطراف او ایستاده‌اند نه‌تنها از این موضوع اندوه و تأثری ندارند، بلکه شادمان هم هستند!

این صحنه نمادی است از آنچه این روزها در اغتشاشات عراق می‌گذرد؛ و مهمتر اینکه نشانه‌ای است از آنچه برخی قدرت‌ها دوست دارند نه‌تنها بر عراق که بر ایران و لبنان و باقی کشورها نیز بگذرد.

هدایت جریان اغتشاشات با کشتن مردم

در جریان تظاهرات عراق، آمریکا و برخی کشورها پول خرج کرده و افرادی را آموزش داده‌اند تا آنها بتوانند با انجام یک سری اقدامات، تظاهرات به حق مردم را منحرف و به سمت و سویی هدایت کنند که خودشان می‌خواهند. هدف مهمی که این افراد به دنبال آن هستند، این است که در جریان تظاهرات خونی ریخته شود. مثلا بین تظاهرکنندگان و نیروهای امنیتی درگیری به وجود بیآید و چند نفری کشته شوند یا اینکه بین تظاهرکنندگان دو دستگی ایجاد شود و آنان با یکدیگر درگیر شوند که در نتیجه آن چند نفر جان خود را از دست بدهند. حتی ممکن است این آشوب طلبان افرادی را مورد هدف قرار دهند که انسان‌های موثری در تحولات عراق هستند. مثل برخی فرمانده‌هان حشد شعبی. همانطوری که شاهدیم چند نفر از آنان به طرز فجیعی به شهادت رسیدند. مثله کردن یک جوان 16 ساله مثالی از تلاش برای کشته‌سازی در تظاهرات مردمی است. این کشته سازی می‌تواند بسترهای لازم را برای دخالت کشورهای بیگانه از جمله آمریکا فراهم کند. این کشورها با استناد به مسائلی همچون حقوق بشر و قوانین بین‌المللی می‌کوشند تا دخالت‌های خود را به صورت قانونی توجیه کند.

تظاهرات‌کنندگان عراق، آمریکا را ناکام گذاشتند

اگرچه آمریکا با وجود ارتش سایبری پیشرفته و جوکرش سعی در هدایت معترضان به روش خود را داشت اما معترضان دیگر همسو با خواست آمریکا حرکت نکردند.

لیدرهای تظاهرات مسالمت آمیز عراق گفتند که به توصیه های ارتش سایبری آمریکا اهمیتی نمی دهند و با نادیده گرفتن درخواست‌های آمریکا طرح‌های آمریکا را به شکست کشاندند.

صباح العکیلی تحلیل‌گر سیاسی عراق اظهار کرد: پس از شکست واشنگتن در ایجاد فتنه میان نیروهای امنیتی و الحشد الشعبی از یک سو و تظاهرات‌کنندگان از سوی دیگر و به راه انداختن جنگ داخلی با تحریک معترضان و اتهام‌زنی به نیروهای امنیتی و الحشد برای کشتاری که اخیرا در پل «السنک» روی داد، بعید نیست که آمریکا کودتا علیه حکومت عراق را کلید بزند.

تقریباً بر کسی پوشیده نیست که چه در اغتشاشات ایران و چه در لبنان و چه آنچه به‌صورت بسیار عمیق‌تری در عراق رخ داد، آمریکا نقش غیرقابل انکاری در پشت‌صحنه داشته است. درباره وقایع ایران شواهد بسیاری در دست است که چنین مسئله‌ای را گواهی می‌دهد و طی روزهای اخیر کارشناسان و تحلیل‌گران مختلفی از آمریکا و بعضی افسران سابق نهادهای امنیتی این کشور اذعان کردند که دخالت آمریکا در این اغتشاشات غیرقابل انکار است؛ در عراق و لبنان نیز وضعیت به همین ترتیب است و درباره شواهد آن گزارش‌های مختلفی منتشر شده است. در واقع در مقیاسی بزرگتر از یک جامعه، و در صورتی که «جامعه بین‌الملل» را در نظر بگیریم، آمریکا از طریق پشتیبانی از اغتشاشات و تولید هرنوع مانع سنگین و خرابکاری در سیستمهای سیاسی ــ اجتماعی نظام‌هایی که زیر سلطه او قرار نمی‌گیرند به‌دنبال دیکته‌کردن این مفهوم است که هرچند پذیرفتن آمریکا خوشایند نیست، امّا کشوری که بخواهد از دستورات آمریکا سرپیچی کند با کودتا سرنگون و یا با تحریم مواجه می شود و یا با اغتشاشات و هرج‌ومرج‌ها و کشتارهای سنگینی روبرو می شود!

دیگر مشخص نیست این دشمن قداره‌بند و خونخوار باید با چه زبانی به ما تفهیم کند که او دشمن واقعی است و سر جنگ و براندازی دارد و حلوا خیرات نمی‌کند!