گزیده ای از خاطرات آیت‌الله هاشمی از 24 آذر 1371 تا 1375

به گزارش صدای ایران از انتخاب خاطرات آیت الله هاشمی در روز ۲۴ آذر 1371 تا 1375 در زیر آمده است



سال ۱۳۷۱

دیشب تا صبح باران می‌بارید. ساعت هفت به سوی دفتر رفتم. تا ساعت نزدیک به نُه صبح نطق‌ام را مرور کردم؛ ولی سطحی و با عجله. آقای [مسعود روغنی] زنجانی، [رئیس سازمان برنامه و بودجه] آمد. [برای تقدیم لایحه بودجه سال ۱۳۷۲]، به مجلس رفتیم. مجلسیان استقبال گرمی نمودند. سخنرانی‌ام حدود دو ساعت و نیم طول کشید.[۱] سرماخوردگی هم داشتم. صبح مُسکن خورده بودم. صبحانه نخورده بودم. توضیحات کافی دربارة بودجه پنجاه و چهار تریلیونی دادم.

بعد از سخنرانی، نمایندگان مراجعات زیادی داشتند. جلسه کوتاهی با آقای [علی‌اکبر] ناطق [نوری، رئیس مجلس‌شورای اسلامی] داشتیم. ظهر به دفترم برگشتم. آقای ناطق از کم توجهی صداوسیما به اخبار او و مجلس گله داشت.

تا شب کارها را انجام دادم. ساعت شش بعد از ظهر، جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد. احمدآقا هم برای اولین بار شرکت داشت. دربارة وظایف شورای اجتماعی زنان و کمیسیون مشورتی تصمیم‌گیری شد. شام را خوردیم و به منزل آمدم.



سال ۱۳۷۲

پیش از اذان بیدار شدم و دیگر نخوابیدم. در گزارش‌ها پیروزی حزب لیبرال دموکرات روسیه در انتخابات پارلمان، به خاطر روحیه افراطی ملی‌گرایی مورد توجه است. انتظار می‌رود در جهت تجدید اقتدار و سلطه روسیه حرکت کند و روابط یلتسین با غرب را به خطر بیندازد. غربی‌ها نتوانسته‌اند خشم خودشان را مخفی کنند.

[آقای مجتبی یعسوبی]، امام جمعه ایلام آمد. ضمن تشکر از کمک‌ها هم برای مصلی و هم حوزه، کمک بیشتر خواست. آقای [غلامرضا] فروزش، [وزیر جهادسازندگی] آمد. گزارش پیشرفت در امور دام و طیور را داد و از مشکلات احتمالی ارزان شدن نفت اظهار نگرانی کرد؛ با توضیحاتی روحیه‌اش را تقویت کردم. آقای میرزاده آمد. دربارة اعتبارات بیشتر برای بازسازی استمداد کرد و از عدم توجه به نظراتش در مورد مدیریت کیش گله کرد. برای فعال شدن دانشگاه کیش استمداد نمود.

آقای فلاحیان آمد و پیشنهاد یک شرکت آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در صنایع نفت ایران را آورد؛ به وزیر نفت گفتم رسیدگی کند. ناراحتی رهبری را از اقدام وزارت اطلاعات در آوردن بدری خانم، همشیره رهبری و بچه‌هایش را به ایران گفتم. گفت شرایط را پذیرفته است. گفتم گزارش کاملی بدهد.

آقایان [علی] لاریجانی، [وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی] و [سراج‌الدین] کازرونی، [رئیس سازمان میراث فرهنگی] آمدند. در مورد میراث فرهنگی گزارشی دادند و برای فعال کردن اکتشاف و بازسازی میراث فرهنگی و مقررات سبک‌تر و بودجه بیشتر استمداد کردند. پیشنهاد تجویز مبادله عتیقه‌های تکراری را برای کسب بودجه با برگرداندن عتیقه‌هایی که در گذشته از کشور خارج شده، دادند.

عصر برنامه سفر به مازندران را تنظیم کردیم. در جلسه هیأت دولت، اصلاح تعرفه بخشی از کالاهای غیرضرور تصویب شد و بحث برنامه و بودجه تکمیل گردید. در مورد ارز که به وضع بدی درآمده است، بحث داشتیم.

تا ساعت هشت‌ونیم شب کارها را انجام دادم و به خانه آمدم. فاطی و بچه‌هایش برای پذیرایی بودند. نم نم باران هم داشتیم.



سال ۱۳۷۳

پیش از اذان بیدار شدم و دیگر نخوابیدم. در گزارش‌ها پیروزی حزب لیبرال دموکرات روسیه در انتخابات پارلمان، به خاطر روحیه افراطی ملی‌گرایی مورد توجه است. انتظار می‌رود در جهت تجدید اقتدار و سلطه روسیه حرکت کند و روابط یلتسین با غرب را به خطر بیندازد. غربی‌ها نتوانسته‌اند خشم خودشان را مخفی کنند.

[آقای مجتبی یعسوبی]، امام جمعه ایلام آمد. ضمن تشکر از کمک‌ها هم برای مصلی و هم حوزه، کمک بیشتر خواست. آقای [غلامرضا] فروزش، [وزیر جهادسازندگی] آمد. گزارش پیشرفت در امور دام و طیور را داد و از مشکلات احتمالی ارزان شدن نفت اظهار نگرانی کرد؛ با توضیحاتی روحیه‌اش را تقویت کردم. آقای میرزاده آمد. دربارة اعتبارات بیشتر برای بازسازی استمداد کرد و از عدم توجه به نظراتش در مورد مدیریت کیش گله کرد. برای فعال شدن دانشگاه کیش استمداد نمود.

آقای فلاحیان آمد و پیشنهاد یک شرکت آمریکایی برای سرمایه‌گذاری در صنایع نفت ایران را آورد؛ به وزیر نفت گفتم رسیدگی کند. ناراحتی رهبری را از اقدام وزارت اطلاعات در آوردن بدری خانم، همشیره رهبری و بچه‌هایش را به ایران گفتم. گفت شرایط را پذیرفته است. گفتم گزارش کاملی بدهد.

آقایان [علی] لاریجانی، [وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی] و [سراج‌الدین] کازرونی، [رئیس سازمان میراث فرهنگی] آمدند. در مورد میراث فرهنگی گزارشی دادند و برای فعال کردن اکتشاف و بازسازی میراث فرهنگی و مقررات سبک‌تر و بودجه بیشتر استمداد کردند. پیشنهاد تجویز مبادله عتیقه‌های تکراری را برای کسب بودجه با برگرداندن عتیقه‌هایی که در گذشته از کشور خارج شده، دادند.

عصر برنامه سفر به مازندران را تنظیم کردیم. در جلسه هیأت دولت، اصلاح تعرفه بخشی از کالاهای غیرضرور تصویب شد و بحث برنامه و بودجه تکمیل گردید. در مورد ارز که به وضع بدی درآمده است، بحث داشتیم.

تا ساعت هشت‌ونیم شب کارها را انجام دادم و به خانه آمدم. فاطی و بچه‌هایش برای پذیرایی بودند. نم نم باران هم داشتیم.



سال ۱۳۷۴

تا ساعت هشت صبح به خبرها گوش دادم. حوادث چچن و تجاوز روسیه در صدر است. بعد از کمی ورزش و قدم زدن در ساحل و صرف صبحانه، برای دیدن پروژه‌های جدید کیش حرکت کردیم و از منطقه ساحل شرقی جزیره که بهترین قسمت ساحل است، بازدید نمودیم؛ در جریان ساخت فضاهای سبز و پارک‌های جدید و مسیر مخصوص دوچرخه و پیاده‌روی و نورافکن‌های ساحل و باغ وحش هستند.

در مسیر، مانژ [=زمین اسب‌سواری] که قدیمی است و تعمیر شده و اسکله در دست احداث و معوق مانده دریاپای و کشتی‌سازی راکدشده و پلاژ مخصوص خانم‌ها بازدید کردیم؛ همه جا باصفاست. پلاژ بانوان را در جای مناسب و محفوظ و با حفاظ خوب ساخته‌اند و مورد استقبال است. مانژ اسب سواری و پایاب‌های اصلاح شده قدیمی را دیدیم که خیلی زیبا بازسازی شده است.

از طرح خانه‌سازی غروب کیش بازدید کردیم که بعد از چند سال رکود، دوباره فعال شده و جاده خوبی برایش در دست احداث است. به نخلستان جدیدالاحداث در مرکز جزیره رفتیم. بیست و پنج هکتار نخلستان و مرکبات احداث شده، با دو چاه که آب شیرین داده است. طبق توضیحات مسئولان، منطقه خاک خوبی دارد و بهتر از نخلستان سابق خواهد شد. در آنجا یک تله شکار عقاب را دیدیم که مردم بومی ایجاد کرده‌اند و در فصل آمدن عقاب‌های مهاجر، صید می‌کنند. جالب و ابتکاری است.

منطقه تجاری مروارید را دیدیم که بعد از چند سال رکود، به خاطر ورشکستگی صاحبش، دوباره فعال شده است. یک قسمت آن را دیدیم که آماده تحویل است. از دو ترمینال در دست احداث فرودگاه بازدید کردیم.

سر شب به تماشای اسب‌سواران در مانژ جدیدالتأسیس کیش رفتیم. گروهی از دختران کیش، با لباس سنگین و کاملاً پوشیده، در اطراف مانژ با اسب تاختند؛ تعجب کردم از شهامت و نترسیدنشان و تشویق‌شان کردم. سپس جمعی از پسران آمدند که خیلی بهتر از دختران، اسب‌ها را تازاندند. گروه موزیک بندر لنگه هم موزیک‌های محلی گرم اجرا می‌کردند. دیر وقت شام خوردیم و خوابیدیم.



سال ۱۳۷۵

جمعی از جانبازان به مناسبت روز جانباز آمدند. آقای [محسن] رفیق‌دوست، [رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان] گزارش داد. من هم صحبت دلگرم‌کننده‌ای برای جانبازان کردم؛ با تأکید بر زنده و فعال و پویا بودن جانبازان ما به خاطر ایمان و انگیزه‌های الهی و توفیقاتی که در آموزش و فرهنگ و ورزش و تلاش‌های اقتصادی دارند.[۱]

اعضای صندوق عمران [و احیای] مساجد آمدند. آقایان [علی] غیوری، [محمود] محمدی عراقی و [محسن] قرائتی، درخواست کمک برای ساخت و تعمیر مساجد را داشتند. قرار شد با مراعات سیاست مردمی بودن مساجد و شرکت مردم در ساخت و اداره مساجد کمک کنیم.

آقایان [علی‌اکبر] ولایتی، [وزیر امور خارجه]، [محمد] فروزنده، [وزیر دفاع]، [محسن] نوربخش، [رئیس‌کل بانک مرکزی]، [محمود] واعظی، [معاون وزیر امور خارجه]، [مهدی] صفری، [سفیر ایران در مسکو]، کیانی و [احمد] وحید، [معاون لجستیک وزارت دفاع] آمدند. درباره فرصت طلایی امکان استفاده از توانایی‌های روسیه برای دریافت تکنولوژی‌های پیشرفته بحث شد و اینکه باید به دور از مقررات دست و پاگیر و سیستم بوروکراتیک، با تصمیم‌ها و ابزارهای ضربتی و با سرعت و اختیارات استثنایی اقدام کنیم. چند کار مهم را مشخص کردیم. قرار شد از اختیارات رهبری استفاده شود؛ قبلاً رهبری چنین پیشنهادی داده‌اند.

آقای ولایتی ماند و گزارش سفر به اندونزی را داد و تلاش‌هایی که برای برگزاری خوب کنفرانس سران اسلامی دارند و کارهای ایذایی عربستان در این خصوص و راجع به انتخابات صحبت شد. مایل است نامزد شود، ولی شرط دارد که اطمینان به ایشان داده شود که من و رهبری راضی هستیم و به نحوی اعلان شود که ترجیحی از این جهت، بین نامزدها نیست.

عصر در جلسه هیئت دولت چند مصوبه داشتیم. شب میهمان رهبری بودم. درباره احتمال ضربه‌هایی از سوی آمریکا صحبت شد که رهبری در صحبت‌های پریروز مطرح کرده‌اند و باعث اضطراب بعضی‌ها شده است.[۲] قرار شد راه‌های مقابله بررسی شود و هم اصل مقابله. البته دلیلی در دست نیست و نظرم این است که بهتر بود رهبری مطرح نمی‌کردند. درباره انتخابات و خرید از روسیه و وضع روسیه و سفرم به ترکیه و خاطرات دوران قبل از انقلاب و مسائل جاری دیگر مذاکره کردیم.