اهمیت پیشگیری در مدیریت
وضعیت آب و فاضلاب اهواز همیشه به ویژه در زمان سیل، چالشزا و مشکل زا بوده است. برطرف شدن معضل فاضلاب باید از اولویت های اصلی شهر اهواز باشد.
در پی بارش شدید باران در دوشنبه 25 آذر، معابر و خیابانهای شهر اهواز دچار آبگرفتگی وسیع شده و در بعضی مناطق، فاضلاب شهری وارد منازل شده است. بنابر اعلام مدیرکل هواشناسی خوزستان تا ساعت 18:30 میزان بارندگی در اهواز 60 میلیمتر گزارش شده است.
در بخشهای زیادی از مناطق کوت عبدالله و شهر اهواز همچون علوی، ملاشیه، عین دو و حصیرآباد، آب همراه با فاضلاب وارد منازل، مراکز تجاری و بیمارستانها شده و مردم را با مشکلات شدیدی مواجه کرد.
بارندگی های اخیر اهواز آنقدر بحرانی شده که باعث تعطیلی مدارس و ادارات شده است.
جمعیت هلال احمر خوزستان نیز اعلام کرد که دیشب ۲۵۰ عملیات امدادی انجام داده، بیش از ۲۰۰ خودرو را رهاسازی کرده و دو اردوگاه اسکان اضطراری نیز برپا شده است. همچنین به گفته رییس بیمارستان امام خمینی در پی بارش بیسابقه اهواز شاهد نوسان شدید برق بودیم که همزمان در یکی از بخشهای مراقبتهای ویژه چهار بیمار دچار مشکل شدند.
وضعیت این استان به حالت بحرانی درآمده به طوری که به علت نبود شبکه دفع آبهای سطحی و فرسودگی شبکه فاضلاب، ترکیبی از آب و فاضلاب وارد واحدهای مسکونی شد.
فرسودگی شبکه فاضلاب؛ معضل اهواز
اهواز به علت فقدان شبکه آبهای سطحی و فرسودگی شبکه فاضلاب همواره با بارش نخستین قطرات باران، با مشکلات جدی مواجه میشود.
به گفته مسوولان استانی، کمتر از ۵ درصد بودجه ۶۳۰ میلیارد تومانی مصوب دولت در فروردین ۹۶ برای شبکه فاضلاب اهواز وصول شده بود.
بنا بر این گزارش، از مجموع ۲۴۰۰ کیلومتر شبکه جمع آوری و خطوط اصلی انتقال فاضلاب، حدود ۹۰۰ کیلومتر آن از جنس بتنی و فرسوده بوده و کارکرد مناسب ندارد.
ریشه مشکل فاضلاب اهواز کجاست؟
وزیر نیرو، ریشه مشکل فاضلاب اهواز را در مهیا نبودن سیستمهای جمعآوری آبهای سطحی دانست و افزود: این موضوع مستلزم این بوده که در سالهای گذشته کارهایی در زمینه جمعآوری آبهای سطحی توسط مدیریت شهری صورت میگرفته، اما اکنون زمان پرداختن به حل مشکل آن هم با سرعت و البته به شکل همهجانبه است.
وزیر نیرو از آماده شدن طرح جامعی برای حل مشکل فاضلاب اهواز که منابع مالی آن هم مشخص است خبر داد و گفت: تلاش می شود برای حل این مشکل با مشارکت دستگاههای دیگر و حمایت دولت، طبق برنامهریزی و طراحی صورتگرفته در کوتاهترین زمان، اقدام اساسی انجام شود.
سیلاب امسال به شبکه فاضلاب رحم نکرد
سیلاب فروردین ماه سال جاری موجب برگشت آب رودخانه از مبادی ورود فاضلاب به کارون و همچنین پس زدگی و بالازدگی فاضلاب شد که اثرات مخرب به همراه داشت. این وضعیت بحرانی سبب ریزش ۶۵ کیلومتر از شبکه فاضلاب و انسداد حدود ۹۰۰ کیلومتر از خطوط مذکور و معیوب شدن تجهیزات برقی و مکانیکی در ۲۵ باب از ایستگاههای پمپاژ شد.
بدین ترتیب علاوه بر معایب و مشکلات شبکه جمع آوری و انتقال فاضلاب که قبل از سیلاب اخیر نیز بعنوان یک معضل اصلی برای اهواز مطرح بوده است، با وقوع سیلاب نیز خسارتهای قابل توجهی ناشی از انسداد، گرفتگی و ریزش خطوط و خرابی ایستگاهای پمپاژ فاضلاب به شبکه فاضلاب اهواز وارد شد که برآورد ریالی این خسارات معادل ۴۶۷ میلیارد تومان بوده است.
نکته قابل توجه دیگر اینکه همچنان ۱۸۵۰۰۰ متر مکعب فاضلاب اهواز از ۲۴ نقطه وارد رودخانه کارون میشود.
در خصوص شبکه دفع آبهای سطحی نیز، شهرداری اهواز خود را فاقد اعتبارات کافی برای ایجاد آن میکند و بنا بر اعلام شهردار، این موضوع نیازمند عزم ملی است چرا که در مجموع ۸ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
دستور ویژه رهبر انقلاب
با توجه به معضلات و مشکلات مردم خوزستان در زمینه شبکه فاضلاب اهواز، رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۲۲ مردادماه ۹۸ به رئیس جمهور دستور داد تا فوراً برای رفع این مشکل اقدام و اعتبارات مورد نیاز اختصاص یابد.
به این ترتیب دولت موظف شده تا آخرین اقدامات خود در این خصوص را به صورت ماهانه به دفتر مقام معظم رهبری گزارش کند.
اهمیت پیشگیری در مدیریت بحران
با توجه به آغاز فصل زمستان و شروع بارشها در استان باید پروژههای مربوط به مقابله با سیل اجرا شود. مطمئنا هزینه هایی که در زمینه پیشگیری انجام می شود، به مراتب کمتر از هزینه های مقابله با سیلاب است.
برای حل مشکلات فاضلاب اهواز باید ظرفیت های بیشتری بکار گرفته شود. وضعیت آب و فاضلاب اهواز همیشه به ویژه در زمان سیل، چالشزا و مشکل زا بوده است. در این زمینه مجلس شورای اسلامی باید رویکرد جدی داشته باشند و برطرف شدن معضل فاضلاب باید از اولویت های اصلی شهر اهواز باشد.