تنور بازار شب یلدا زمستانی است/ ویترین هایی فقط برای تماشا

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: «یلدا» در فرهنگ ایران باستان، سپری شدن بلندترین شب سال و پس از آن افزوده شدن بر مدت زمان روزهای آتی است و مردم ایران این شب را از غروب آفتاب آخرین روز از آذرماه تا طلوع نخستین روز از دی ماه جشن می‌گیرند و نقل افسانه و حافظ خوانی در این شب مرسوم است.

طبق آئین و رسومات برجا مانده، مردم ایران در این شب در محفلی گرد هم آمده و اقدام به برگزاری جشنی فاخر می‌کنند و برای زینت بخشی و فراهم شدن پذیرایی مطلوب، علاوه بر پخت غذایی فاخر، سایر اقلام خوراکی مانند آجیل و میوه‌هایی مانند کدو، هندوانه، انار و غیره نیز خریداری می‌شود.

فرا رسیدن ایامی همچون شب یلدا همواره برای صاحبان فروشگاه‌های آجیل، شیرینی سراها و بازارهای میوه فرصتی مطلوب و درآمدساز بوده و به زبانی عامیانه تر باید گفت که در این ایام بازار کاسبی این افراد گرم و پر تحرک می شده است.

در آستانه فرارسیدن شب یلدای سال ۹۸، به سرکشی از بازار و نظاره مغازه‌های آجیل فروشی، میوه فروشی و… که می‌روی، علی رغم تمام اشتیاقی که در دل مردم این سرزمین برای فرارسیدن یلدا و پایان خزان وجود دارد، جنب و جوش خیره کننده و آنچنانی دیده نمی‌شود.

امسال در آستانه یلدا، فروشگاه‌های خلوت و نبود ازدحام جمعیت در مغازه‌های مربوطه بسی مشهود است که خبرنگار مهر به بررسی این مساله در پرس و جو از مردم و برخی از فروشندگان پرداخت.

رکود در بازار شب یلدای امسال مشهود است

صاحب یک فروشگاه آجیل در پرترددترین نقطه و مرکز شهر اراک در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: شرایط موجود ناشی از کاهش توان خرید مردم است و امسال بیش از سال گذشته با این مساله روبرو هستیم.

در ادامه به فروشگاهی بزرگ، مجلل و دارای سابقه در شهر رفتیم و از صاحب این فروشگاه سوال شد که میزان خرید و فروش اقلام مصرفی فروشگاه در آستانه یلدا چه تغییری کرده که وی در پاسخ اینگونه گفت: به عنوان یک فروشنده و فردی که با خریداران ارتباط مستقیم دارد باید بگویم رکود بازار یلدا به سبب افت توان اقتصادی مردم است، به طوری که تغییر در میزان خرید و مصرف در بین تمام مشتریان ثابت فروشگاه احساس می‌شود.

وی خاطرنشان ساخت: نبود نقدینگی مناسب در زندگی روزمره مردم سبب این میزان از افت توان خرید است، همین مساله دلیلی روشن بر چرایی کاهش میزان خرید مردم محسوب می‌شود.

ابراهیم نژاد تصریح کرد: فعالیت تعزیرات در این ایام باید منصفانه و عادلانه انجام گیرد و این مجموعه بازرسی‌های خود را تنها به ایامی مانند یلدا، عید و سایر مناسبت‌های ویژه موکول نکند زیرا فعالیت در عرصه فروش اقلام مربوط به اینگونه مناسبت‌ها به صورت رقابتی انجام می‌شود و همین مساله مانعی برای تغییرات قیمت‌ها خارج از عرف است.

حقوق‌های معوقه و کاهش قدرت خرید مردم

در صحبت خبرنگار مهر با مشتریان فروشگاه‌های ارائه کننده اقلام شب یلدا، خانمی جوان که چند کیسه سبک و کوچک از خریدهایش در دست داشت، گفت: سال گذشته با همین میزان از پولی که هزینه کرده ام، دو برابر خریدهای امسال را انجام دادم اما امسال علاوه بر افزایش قیمت اجناس، پولی برای خرید به همان اندازه همیشگی را نداریم.

این شخص تأخیر و تعویق در پرداخت حقوق سرپرستان خانواده را اصلی ترین عامل کاهش قدرت خرید مردم دانست و ادامه داد: در همین شهر افراد بسیاری را می‌شناسم که همانند من و خانواده ام حقوق معوق چندماهه دارند و البته پس از دریافت آن نیز پولی برای خرید اینگونه اقلام باقی نمی‌ماند، به طور خلاصه یلدا زمانی معنای عید می‌دهد که پول هم درون سفره خانواده باشد.

مرد میانسالی در یکی از میوه فروشی‌ها مشغول خرید انار و کدو بود، وی در مورد خریدی که انجام داده و قدرت خرید خود گفت: مستمری که دریافت می‌کنم فقط برای گذران امور عادی زندگی کافی است اما نمی‌توان در چنین مواقعی خرید نکرد و یا آن را نادیده گرفت، چراکه خانواده و فرزندان انتظاراتی دارند.

وی ادامه داد: هنوز خرید یلدای هر ساله ام را انجام نداده ام و در تلاش هستم بتوانم خریدی اندک انجام دهم تا سفره یلدای خانواده را خالی از آنچه که مرسوم است نگذارم.

اقلام بازار شب یلدا با سهمیه دولتی عرضه نمی‌شود

محمد نوروزی، نایب رئیس اتاق اصناف استان مرکزی در گفت و گو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تیم‌های بازرسی اصناف از چند روز گذشته حضور فعالی در سطح بازار دارند و در حال بازرسی خرید و فروش صنف‌های مربوطه هستند.

وی افزود: تخلفات توسط بازرسان اصناف مورد بررسی قرار می‌گیرد و اگر هر واحد صنفی در ایام اجرای طرح نظارتی ویژه یلدا تخلفی داشته باشد، پس از تنظیم گزارش به اداره کل تعزیرات حکومتی معرفی می‌شود.

نایب رئیس اتاق اصناف استان مرکزی خاطرنشان کرد: اقلام بازار برای شب یلدا با سهمیه دولتی وارد چرخه عرضه نمی‌شود که بتوانیم آمار دقیقی از میزان آن ارائه دهیم، بلکه میزان عرضه و تقاضای بازار تعیین کننده حجم و مقدار اقلام مورد نیاز است.

نوروزی تصریح کرد: برخی از فروشگاه‌ها به سبب وجود رکود در فروش اقلام شب یلدا، فروش‌های با شرایط ویژه نیز برقرار کرده اند تا بتوانند اقلام خریداری شده را به فروش برسانند.

نوروزی گفت: دلیل اصلی رکود بازار شب یلدا خالی بودن سبد خرید مردم و نبود نقدینگی در جیب آنها است. افزایش حقوق اقشار مختلف به قدری نبوده که با افزایش قیمت‌های بازار از ناحیه عرضه کالا و خدمات ناشی از تورم برابری کند و نبود توازن میان تورم و افزایش حقوق دلیل این رکود است.

نایب رئیس اتاق اصناف استان مرکزی بیان داشت: اتاق اصناف نمی‌تواند گرانی را کنترل کند، زیرا عرضه کنندگان کالاهای صنفی براساس نرخ نامه تعیین شده نسبت به فروش اقلام اقدام می‌کند و سود مشخصی بر قیمت خریداری شده اقلام اعمال می‌کنند. اما اگر مردم شاهد ارائه کالایی با قیمت نامتعارف باشند می‌توانند گزارشات خود را ارائه دهند و در سریع‌ترین زمان ممکن به این موارد رسیدگی می‌شود.

وی افزود: شماره تماس ۳۸۲۰ خط ارتباطی مردم با اتاق اصناف است که مردم می‌توانند در صورت شکایت از واحدهای صنفی و یا توزیع جنس نامرغوب و گرانفروشی گزارش خود را به صورت تلفنی ارائه دهند تا به آن رسیدگی شود.

به نظر می‌رسد آنچه که امسال رکود را در بازار شب یلدا در استان رقم زده، افزایش چشمگیر قیمت‌ها در کنار کاهش قدرت و توان خرید مردم است که این مساله نیز از عوامل مختلفی از جمله مشکلات اقتصادی و معیشتی، بیکاری، حقوق‌های معوقه و سایر مشکلات اقتصادی ناشی می‌شود که رنگ و بوی شادی و گرمی شب یلدا را زمستانی و سرد کرده است.