نظری بر تاریخ، فرهنگ و آیین سرزمین تاجیکان خجند تاجیکستان و بازار محلی آن

تور تاجیکستان

تاجیکستان از جمله کشورهای آسیای میانه می باشد که از شوروی جدا شده است. این کشور از جنوب با افغانستان، از غرب با ازبکستان، از شمال با قرقیزستان و از شرق با چین همسایه است. اغلب مردم این کشور تاجیک‌ها هستند که اشتراکات فرهنگی زیادی با ایرانی‌ها دارند. اصلی‌ترین جاذبه های توریستی تاجیکستان کوه‌ها، دریاچه ها و رودخانه‌های آن است. تاجیکستان برای علاقمندان به دیدن مناظر طبیعی بی نظیر و دست نخورده بسیار مناسب است. علاوه بر این، برای دوستداران ادبیات نیز می‌تواند مقصد جذابی باشد. چرا که زادگاه اولین شاعر پارسی است. پایتخت این کشور شهر دوشنبه است و پس از آن، خجند دومین شهر بزرگ تاجیکستان محسوب می‌شود. برای آشنایی بیشتر با شهر خجند تاجیکستان و جاذبه‌های آن با ما همراه باشید.

تاریخچه خجند تاجیکستان

خجند تاجیکستان که در تذکره‌ها بیشتر با صفات «طراز جهان»، «شهر خوبان» و... از آن نام برده می‌شود، در تاریخ غنی ماوراءالنهر چون نگینی می‌درخشد. خجند یکی از قدیمی‌ترین شهرهای آسیای میانه است . در افسانه‌ها بنای خجند را به کی‌خسرو نسبت داده‌اند و آن را عروس دنیا خوانده‌اند. گفته ‌می‌شود این شهر در سده‌های 6-7 پیش از میلاد مسیح تاسیس شده‌است. این شهر به دلیل قرار گرفتن در جاده ابریشم و اتصال به سمرقند و دره فراگانا، دارای موقعیت خوب جغرافیایی بوده‌است. خجند تاجیکستان در معرض حمله اسکندر، اعراب و ارتش چنگیزخان مغول نیز قرار گرفته ‌است. اما با وجود خرابی‌های فراوان دوباره احیا شده و به یکی از بزرگترین مراکز تجاری، فرهنگی و علمی منطقه آسیای میانه تبدیل شد. همچنین این شهر موفق به حفظ بناهای تاریخی از سده‌های 6-7 پیش از میلاد مسیح مانند مقبره شیخ مصلح‌الدین، مسجد جام جم و قلعه 2500 ساله خجند شده است. قلعه خجند بیش از 2500 سال پیش، همزمان با این شهر ساخته شده و مراحل مختلفی از تخریب کامل تا ترمیم را پشت سرگذاشته است.

خجند، مرکز استان سغد، پس از دوشنبه دومین شهر بزرگ این کشور محسوب می‌شود. این شهر که خواهر‌خوانده شهر بیرجند در ایران است، تنها شهر تاجیکستان است که حتی پس از فروپاشی شوروی هنوز مجسمه‌ای از لنین دارد. رودخانه «سیردریا» یا همان «سیحون» همچون شاهرگ اصلی این شهر آن را به 2 بخش تقسیم می‌کند. این شهر پیش از هجوم روس‌ها در سده نوزدهم یکی از امارت‌های اصلی آسیای مرکزی بود. امروزه نیز بازار پنج شنبه خجند، در منطقه آسیای مرکزی یکی از بزرگترین مرکز تجاری محسوب می‌شود.

بازار خجند تاجیکستان

بازار سرپوشیده پنج شنبه، یکی از رنگارنگ‌ترین جاذبه‌های خجند است. نام آن شبیه پایتخت تاجیکستان دوشنبه، به معنی یکی از روزهای هفته است. دلیل این امر این است که در گذشته روزهای دوشنبه در شهر دوشنبه و پنج‌شنبه‌ها در شهر پنج‌شنبه تجارت می‌کرده‌اند. بازار پنج‌شنبه، در مرکز شهر خجند تاجیکستان روبروی مقبره شیخ مصلح‌الدین قرار دارد. این بازر تاجیکستان همیشه شلوغ است؛ زیرا نه تنها ساکنان شهر بلکه از اطراف نیز برای تجارت به این بازار می‌‌آیند. این بازار را بدون اغراق می‌توان کانون تجارت و قلب اقتصادی شهرخجند و در شمال تاجیکستان توصیف کرد. هرچند امروزه مراکز تجاری زیادی در خجند فعال شده‌اند؛ اما بازار پنجشنبه همچنان پُرجمعیت‌ترین و شلوغ ترین محل تجاری خجند محسوب می‌شود.

معماری بازار تاجیکستان

ویژگی اصلی بازار پنج‌شنبه تاجیکستان معماری و طراحی بی‌نظیر آن است. ساخت آن اواسط قرن بیستم آغاز و در سال 1964 به پایان رسید. معماری بازار ترکیبی از عناصر معماری کلاسیک و امپراطوری استالین است. فضای داخلی آن ترکیبی از سبک‌های شوروی و شرقی است. در بالای در ورودی مرکزی یک درگاه نیمه کروی وجود دارد که با نقاشی روشن و مجسمه های زن و مرد در طرفین تزئین شده است. هنگامی که وارد بازار می‌شوید، یک سالن طاقدار با ردیف‌های ستون مشاهده می‌کنید.

کالاهای پنج شنبه بازار تاجیکستان

بازار پنج‌شنبه کالاهای متنوعی برای فروش عرضه می‌کند. این کالاها را می‌توان به دو گروه مواد غذایی و غیرغذایی تقسیم کرد. در طبقه همکف بیشتر مواد غذایی، نان‌های متنوع خجندی، میوه، خشکبار، آجیل، سبزیجات، گوشت، شیرینی و... به فروش گذاشته می‌شود. در طبقه دوم لوازم برقی، تلفن، لوازم منزل، لباس، ظروف،...فروخته می‌شوند. در بیرون از بازار نیز دست‌فروش‌ها کالاهای مورد نیاز مردم را روی زمین و گاه روی میزهای چوبی به معرض فروش می‌گذارند.

فروشندگان بازار خجند تاجیکستان

این بازار تاجیکستان در گذشته تنها در روزهای پنج‌شنبه‌ فعال بود و در کنار تاجران سغدی، مردم مناطق ازبکستان و قرقیزستان نیز کالاها و اجناس خود را در این بازار عرضه می‌کردند. این گونه بود که به تدریج تعداد فروشنده‌ها افزایش یافت و بازار پنجشنبه به بازار همه روزه تبدیل شد. مردم شمال تاجیکستان به تجارت و فروشندگی علاقه فراوانی دارند، این رغبت و علاقه‌ای که مردم شمال تاجیکستان به خرید و فروش دارند به این حد در جنوب تاجیکستان دیده نمی‌شود. هم‌اکنون تجار و بازرگانان خارجی به جمع تاجران بومی پیوسته‌اند؛ از جمله تجار ایرانی، چینی، افغانی، روسی و پاکستانی. همزمان با این امر، تعداد مشتریان نیز افزوده می‌شود. قابل ذکر است که تاجران ایرانی فعال در این بازار از جمله تاجرهای موفق محسوب می‌شوند و مردم مواد غذایی مورد نیاز خود را در ابتدا از مغازه‌های ایرانی تهیه می‌کنند.

در گوشه دیگر بازار کباب پزی‌های زیاد، صرافی، مغازه‌های کتاب‌فروشی، فروشگاه‌های عمده‌فروشی، لوازم تحریر و...قرار دارند. می‌توان گفت که در پنج شنبه بازار تاجیکستان، مردم استان تمام کالای مصرفی خود را می‌توانند با قیمتی مناسب نسبت به بازارهای دیگر مناطق تهیه کنند.

تور ازبکستان