نقد کتاب «خدا تسبیحی از گنجشک دارد» توسط اعضای کانون پرورش فین

یکی از ویژه برنامه‌های کانون پرروش فکری کودکان و نوجوانان مرکزفرهنگی هنری کانون فین نقد کتاب است و این ویژبرنامه نیز با حضور مسلم محبی شاعر غزل‌سرا برگزار شد.

عضو راه یافته به نخستین مهرواره شعر آفرینش و کتاب‌خوان مرکز فین در نقد این کتاب گفت: تصویر جلد کتاب سعی شده متناسب با گروه سنی نوجوان طراحی شود که چندان موفق نشده است.

هستی جعفرپور ادامه داد: بکار گیری رنگ‌های شاد با توجه به عنوان و محتوای کتاب باید صورت می‌پذیرفت که این امر میسر نشده است.

وی عنوان کرد: رنگ‌های استفاده شده اغلب سیاه بوده که در بستر رنگ زرد به نمایش گذاشته شده است.

این عضو کانون پرورش فکری کودکان فین ادامه داد: عنوان کتاب بسیار جذاب و هوشمندانه انتخاب شده و یکی از کشف‌های موفق شاعر است.

فهیمه بخشی عضو برگزیده حافظ‌خوانی سال گذشته فین نیز گفت: من در بررسی محتوایی کتاب به این نتیجه رسیدم که استفاده از واژگان و تعبیرات آسان و قابل فهم در این کتاب اتفاق افتاده است.

تصویرگری گرم و شاد از ضرورت‌های ادبیات کودکان است

وی ادامه داد: البته تناسب موضوع کتاب با سن مخاطبان هم یکی از نقاط قوت کتاب است ضمن این‌که استفاده از رنگ‌های گرم و شاد در تصویرهای کتاب از دیگر ضرورت‌های ادبیات کودکان است که کمی باید بیشتر رعایت می‌شد.

ریحانه میرشکاری از برگزیدگان بخش داستان مولوی‌خوانی سال گذشته این مرکز نیز بیان داشت: وقتی اشعار را بلند بلند برای خودم خواندم به راحتی می‌توانستم تصویر آن را در ذهنم مجسم کنم.

وی افزود: تخیل و تصویر در شعرهای کتاب «خدا تسبیحی از گنجشک دارد» بسیار قوی بود.

مربی ادبی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان مرکز فین در نقد کتاب«خدا تسبیحی از گنجشک دارد»، نیز اظهارداشت: دوبیتی یکی از کوتاه‌ترین قالب‌های شعر فارسی و مناسب شعرهای غنایی و عارفانه است.

هاجر غلام‌نظری ادامه داد: شاعر در این کتاب، با توجه به مخاطب خود گروه سنی (ه) مضمون و درون مایه دوبیتی‌ها را متناسب با دل‌مشغولی‌های نوجوان به کار برده است.

به گفته وی، نقد در اصطلاح ادب نشان دادن بد و خوب اثر ادبی است که نقدهایی از جمله ظاهری، لغوی، فنی، زیبا شناسی و روان شناسی را در بر می‌گیرد.

وزن شعر کودک و نوجوان باید کوتاه و نرم باشد

عطیه بخشی دیگر عضو فعال انجمن شعر نخل و آفتاب در فین گفت: وزن شعر کودک و نوجوان باید کوتاه، سریع و نرم باشد.

وی ادامه داد: هر چه سن مخاطب پایین‌تر باشد، ضرورت استفاده از وزن‌های کوتاه، سریع و نشاط‌آور بیش‌تر است.

بخشی گفت: شعر کودک و نوجوان به تناسب مضمون، وزن‌های مختلفی به کار می‌گیرد؛ مضامین شاد، غمگین، حماسی و طنز هر کدام وزن خاصی می‌طلبد.

رقیه حیدری‌زاده برگزیده از بخش داستان ادبیات کهن این انجمن نیز گفت: شعر آوردن اجزایی از یک مجموعه است که از نظیر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی بین آنها تناسب باشد از این روز در دوبیتی زیر بین کلمات باران، بهار وگل پیراهن تناسب برقرار است.

ایجاز، نمادگرایی در شعر، چگونگی چند صدایی بودن شعر، وزن‌های مختلف در قالب‌های دوبیتی و رباعی و ایجاد چند معنایی با ناقص گذاشتن جملات از جمله مباحثی بود که در خلال گفت‌وگوهای صمیمانه‌ی اعضا، ومسلم محبی مطرح شد.

کودکان زبان شعر نو را درک می‌کنند

مسلم محبی شاعر غزلسرای هرمزگانی به عنوان مهمان ویژه نقد کتاب «خدا تسبیحی از گنجشک دارد» در جمع بندی نظرات اعضای نقدکننده گفت: نقد ادبی امکان درک نکته‌های بدیع و لطیف آثار را فراهم می‌کند در نتیجه خواننده می‌تواند از مطالعه آثار ادبی بهره و لذت ببرد.

وی ادامه داد: نقد ارزش واقعی آثار ادبی را آشکار می‌کند و مشخص می کند که رعایت چه قواعد و اصولی سبب شده تا اثری مورد قبول واقع شود و یا وجود چه عواملی سبب شده تا اثری مورد بی اعتنایی قرار گیرد.

این غزل‌سرا گفت: اگر شاعر نگاه و کشف‌های کودکانه داشته باشد، همیشه زبان شعر تازه و نو است که کودکان آن را درک می‌کنند و ارتباط و تاثیری که باید از این شعر بگیرند را می‌گیرند زیرا ما در حقیقت ما شعر برای کودک نمی‌گوییم بلکه کودکی‌ها را به شعر در می‌آوریم.

محبی اضافه کرد: نقد کتاب‌های کودکان اگرچه در بعضی جهات با نقد به معنای وسیع کلمه هم‌سویی دارد و از شاخه‌های نقد ادبی به شمار می‌رود، اما از جهاتی هم ملاک‌های خاص خود را دارد.

تعداد کتاب‌های شعر و داستان کودک ناچیز است

نویسنده کتاب«بعد از تو به درد خودم هم نمی‌خورم» گفت: منتقد آثار کودکان هم علاوه بر داشتن دانش عمومی نقد، باید با این ضوابط و ملاک‌های ویژه، آشنایی و بر آن‌ها تسلط داشته باشد.

وی ادامه داد: در حوزه ادبیات کودک و نوجوان یک سری کتاب در حوزه شعر و داستان چاپ می‌شود که در مقایسه با سایر کشورهایی که در حوزه ادبیات کودک و نوجوان صاحب‌نام هستند بسیار ناچیز است.

محبی افزود: در این کشورها ۴۰ نوع کتاب در این حوزه چاپ می‌شود اما در ایران تمام کتاب‌هایی که برای کودکان به چاپ می‌رسد همه در یک‌گونه به نام کتاب‌های متنی است.

این شاعر ابرازداشت: با چاپ چند کتاب شعر و داستان نمی‌توانیم چیزی به نام ادبیات کودک و یا ادبیات نوجوان را برای بچه‌ها قائل باشیم.

وی اظهارداشت: هر چند در حال حاضر نیز نویسندگانی توانا و شاعرانی توانمند در حوزه ادبیات کودک و نوجوان آثاری درخور را روانه بازار نشر و ادبیات می‌کنند اما آیا این به تنهایی جوابگوی نیاز نوجوان امروز ماست؟

زهرا خرمی‌فرد مسوول کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان مرکز فین نیز گفت: اهمیت نقد ادبی از خود ادبیات کمتر نیست به لحاظ قدمت نیز تاریخ تکوین آن تقریباً همزمان با خلق نخستین آثار ادبی بوده است.

وی افزود: نگاهی به تاریخ ادبیات کشورهایی نظیر یونان، روم، چین و ایران و بیانگر این مدعاست.

کتاب«خدا تسبیحی از گنجشک دارد» مجموعه‌ای دوبیتی با عنوانی لطیف اثر حبیب نظاری ویژه مخاطبان گروه سنی «ه» است.