آلوده کننده اصلی هوای تهران کیست/چیست؟ دانش آموزان، مازوت یا چیزی دیگر؟

شاخص هوای تهران هم اکنون عدد ۱۶۲ را نشان می‌دهد که معنای آن، قرارگرفتن کیفیت هوا در شرایط «ناسالم» برای عموم مردم است؛ شرایطی که نشان می‌دهد تصمیمات اتخاذ شده برای کنترل آلودگی هوا نیز نتوانسته آنچنان که باید اثرگذار باشد.

به گزارش «تابناک»، یک هفته تعطیلی مدارس در آستانه امتحانات نیم سال اول تحصیلی که موجب شده موعد امتحانات به تعویق بیفتد و برنامه درسی مدارس دچار اختلال شود، آخرین تصمیم اجرایی شده مسئولان برای کاهش آلودگی هواست. تصمیمی که البته در کنار آن تشدید محدودیت‌های ترافیکی نیز در دستور کار قرار گرفته است.

سلسله اقداماتی تکراری که به باور بسیاری، اگر نگوییم بی اثر، که کم اثر است و این مهم را می‌شود در بررسی شاخص آلودگی هوا نیز دریافت که از روز شنبه تا به امروز روند افزایشی داشته و اگر مبنای تصمیم گیری قرار گیرد، می‌بایست به تکرار نسخه پیچیده شده برای هفته جاری برای هفته آتی منجر شود.

اما براستی دلیل اصلی آلودگی هوا چیست و چه کسی یا چیزی عامل اصلی این آلودگی است؟ آیا دانش آموزان عامل اصلی این اتفاق هستند که تا آلودگی اوج می‌گیرد، کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران تعطیلی مدارس را به تصویب می‌رساند؟ مگر تهران چند دانش آموز دارد و چه میزان از این دانش آموزان با سرویس مسیر خانه تا مدرسه و برعکس را طی می‌کنند که مسئولان این تردد‌ها را از ترافیک روزانه شهر کم می‌کنند و چشم انتظار کاهش آلودگی هوا هستند؟

آن گونه که آمار‌های وزارت آموزش و پرورش نشان می‌دهد، در سال تحصیلی جاری حدود ۸۹۲ هزار دانش آموز در شهر تهران ثبت نام کرده اند که بنا بر گفته مدیرکل آموزش و پرورش استان تهران، حدود ۶۷ درصدشان برای تردد از خودرو استفاده می‌کنند که شامل سرویس‌های مدارس نیز می‌شود. سرویس‌هایی که اگر خودروی سواری باشند و از گنجایش قانونی شان استفاده کنند، حدود ۱۵۰ هزار خودرو می‌شوند.

البته درصد مورد اشاره مدیرکل استان و شمار سرویس‌های دایر مدارس تهران کمی دور از واقعیت به نظر می‌رسد، اما اگر فرض را بر صحت این اطلاعات هم بذاریم، باز این سوال پابرجاست که آیا دلیل آلودگی هوای تهران این ناوگان ۱۵۰ هزارتایی خودرو‌های سواری است که اغلب مسیر‌هایی کوتاه را در دو نوبت در روز طی می‌کنند؟ از این مهم تر، آیا وقتی مدارس تعطیل می‌شوند، این ناوگان از حرکت می‌ایستد یا ترددشان در شهر ادامه دار است؟

این در حالی است که جز سرویس مدارس، آلودگی هوای تهران از دید مسئولان مقصر‌های جدی دیگری هم دارد که متهم ردیف اول به شمار می‌آیند. مثل متهمی که روز گذشته استاندار تهران از نامش پرده برداشت و تاکید کرد که نه فقط آلودگی هوا، که بوی نامطبوع و مرموزی که اخیرا در شهر می‌پیچد هم ناشی از فعالیت آن است؛ کارخانه سیمان تهران که در شهرری واقع است.

آن گونه که بندپی گفته، سوخت مورد استفاده این کارخانه مازوت است که حاوی مقادیر متنابهی دی اکسید گوگرد است که با افزایش غلظتش در هوا، بوی نامطبوع را موجب می‌شد و جدای این، حجم بزرگی از آلاینده‌ها را روانه آسمان تهران می‌کند. آلاینده‌هایی که قرار شده با تغییر سوخت این کارخانه به گاز توسط وزارت نفت، میزانشان کاسته شود. موضوعی که این سوال را به دنبال دارد که آیا متهم اصلی آلودگی هوای تهران همین مازوت سوزاندن در یک کارخانه است؟

کمی کنکاش پیرامون این سوال به جواب‌های متفاوتی می‌رسد که هرکدام یک متهم را در ردیف اول این آلودگی نشانده اند. یکی می‌گوید که خودرو‌ها حدود ۷۰ درصدی آلودگی هوای تهران را موجب می‌شوند، دیگری تاکید دارد که بخاری‌های منازل و موتورخانه‌های ساختمان‌ها در فصول سرد عامل عبور آلودگی از مرز‌های قابل تحمل هستند و برخی تاکید و اصرار دارند که وارونگی جوی مقصر اصلی است.

سوای موارد ذکر شده، بعضی مدعی هستند که کمبود گاز در فصول سرد موجب می‌شود که سوخت با کیفیت نازل‌تر در اختیار همگان قرار گیرد و دلیل اصلی افزایش آلودگی هوا، همین عامل است. ادعایی که مجبور شدن صنایع به سوزاندن مازوت شاهد اثبات آن معرفی می‌شود تا در قامت یک عامل کلیدی خودنمایی کند و سلسله‌ای کامل از عوامل شکل گیرند که ظاهرا راحت‌ترین شان برای برخورد، سرویس مدارس هستند!