احتمالا می دانید بارداری دورانی است که باید بسیار بیش از پیش مراقب خودتان باشد اما اهمیت این مراقبت در ماه های پایانی حاملگی دو چندان خواهد شد. در این هفته های پایانی باید علائم خطر را بدانید، سر موعد مقرر ویزیت های هفتگی خود را انجام دهید تا پزشک وضعیت جنین را بررسی کند و درصورت نیاز زایمان زودتر از موعد مقرر انجام شود. یکی از خطرات درکمین جنین در روزهای پایانی بارداری سندروم آسپیراسیون مکونیوم (دفع مدفوع جنین در شکم مادر) است. جنینی که مدفوع خورده، به شدت در معرض زجر تنفسی بعد از تولد و عوارض ناشی از آن قرار دارد. به همین سبب توصیه می شود که علائم و نشانه های این سندروم را شناخته و آنها را جدی بگیرید.

آیا نوزادان در رحم مدفوع می کنند؟
اگر چه جنین تا زمان تولد مواد زائد خود را دفع نمی کند، اما به طور مرتب ادرار می کند. در حقیقت، ادرار آنها بین ۱۳ تا ۱۶ هفتگی بارداری بیشتر می شود، زیرا کلیه ها به طور کامل شکل گرفته اند. در مورد کثیفی نگران نباشید، جفت شما به از بین بردن این ضایعات به طور طبیعی کمک می کند. مقداری از این ادرار در مایع آمنیوتیک وارد می شود، اما چون مایع بوده و حاوی ذرات جامد نیست مانند مکونیوم برای جنین خطرناک نخواهد بود.

نشانه های مدفوع کردن جنین
وقتی جنین در رحم مادر مدفوع می کند که اصطلاحا دفع مکونیوم در جنین نامیده می شود، شرایط بسیار خطرناکی برای او ایجاد خواهد شد. مهم ترین علائم مدفوع جنین در شکم مادر تغییر رنگ مایع آمنیوتیک است و متاسفانه دفع مکونیوم توسط جنین فقط زمانی به طور قطعی قابل تشخیص خواهد بود که کیسه آب پاره شده باشد. وقتی مایع آمنیوتیک آغشته به مکونیوم باشد، رنگ آن به سبز متمایل خواهد شد. ولی معمولا پزشک متخصص و ماما می تواند آن را تشخیص دهد.
بعلاوه یکی دیگر از نشانه های جنینی که مدفوع خورده، تغییر ناگهانی ضربان قلب و بروز نشانه های استرس در زیر مانیتورینگ جنینی است. اما به هرحال اگر در اواخر دوران بارداری خود به سر می برید و به هردلیلی کیسه آب شما دچار پارگی و یا سوراخ شدگی شده است، درصورتی که رنگ مایع خروجی شفاف نیست حتما هرچه سریع تر به متخصص مراجعه کنید.

در صورتیکه جنین مکونیوم دفع کند، چه اتفاقی می افتد؟
اگرچه این معمول نیست، اما ممکن است گاهی جنین قبل از تولد مکونیوم را دفع کند. این امر می تواند منجر به ایجاد وضعیتی شود که به سندرم استنشاق مکونیوم مشهور است. این سندرم زمانی اتفاق می افتد که یک نوزاد به طور اتفاقی از مایع آمنیوتیک آغشته به مکونیوم تنفس کند. جنینی که مدفوع خورده ممکن است به شدت در بدو تولد دچار مشکلات تنفسی شود.
سندرم استنشاق مکونیوم یک بیماری جدی اما قابل درمان است که در حدود ۱۳ درصد از تولدها را شامل می شود. مکونیوم موجود در مایعات آمنیوتیک می تواند به یک مشکل تبدیل شود زیرا این ذرات می توانند وارد مجاری تنفسی نوزاد شده و آنها را مسدود کنند که در نتیجه نوزاد از دریافت اکسیژن محروم می شود. اگر نوزاد هنگام تولد به طور طبیعی تنفس نمی کند، پزشک شما ممکن است مشکوک به سندرم استنشاق مکونیوم شود. کادر درمانی شما در بدو تولد نوزاد برای برطرف کردن این عارضه اقدام می کنند.
مجاری هوایی نوزاد برای خارج کردن مایع آمنیوتیک آلوده به مکونیوم مکش می شود. اکسیژن اضافی نیز ممکن است در بعضی موارد، مورد نیاز باشد. سندرم استنشاق مکونیوم در صورت عدم درمان می تواند منجر به ذات الریه شود.

چه عواملی باعث سندرم استنشاق مکونیوم می شود؟
عوامل خطر احتمالی بسیاری برای این عارضه وجود دارد. عوارض جنینی یکی از شناخته شده ترین آنهاست. اگر عوارضی در جفت یا بند ناف وجود داشته باشد، ممکن است نوزاد شما اکسیژن یا خون کافی دریافت نکند و این می تواند منجر به عوارض جنینی شده و سبب دفع مکونیوم شود. سندرم استنشاق مکونیوم، همچنین در نوزادانی که پس از گذشت دوره کامل بارداری و یا دیرتر از آن متولد می شوند شایع تر است، اما در نوزادان نارس دیده نمی شود. اگرچه دفع مواد زائد در رحم الزامه به این معنا نیست که نوزاد دچار سندرم استنشاق مکونیوم خواهد شود، اما یک وضعیت جدی است که باید از آن آگاه باشید. جنینی که مدفوع خورده باید هرچه سریع تر تحت نظر تیم متخصص نوزادان تحت درمان قرار گیرد.

منبع: نی نی پلاس