بنزین هم‌چنان متهم ردیف اول کیفیت هواست؟

موضوع آلودگی هوا طی روزهای گذشته در صدر اخبار قرار گرفت و توپ این ماجرا بین سازمان‌های مختف رد و بدل شد. در حالی که مسوولان نفتی، سوخت را عامل آلودگی هوا ندانسته و کیفیت خودروها را در این مساله بی‌تقصیر نمی‌دانند، سازمان‌هایی هستند که انگشت اتهام خود را به سمت وزارت نفت نشانه گرفته‌اند.

این مساله با واکنش‌های زیادی از سوی وزارت نفت روبرو بود تاجایی که بیژن زنگنه - وزیر نفت - در پاسخ به این‌که چه میزان از آلودگی هوای تهران به کیفیت بنزین باز می‌گردد، گفت که محیط زیست قبلاً اعلام کرده است که تاثیر کیفیت بنزین بر آلودگی هوا بسیار ناچیز است. از طرفی نوع بنزین نیز مسئله نیست بلکه موتور سیکلت‌های غیر استانداردی است که آلودگی ایجاد می‌کنند و آن طور که گفته می‌شود هر موتورسیکلت غیراستاندارد به اندازه ۷ خودرو آلودگی ایجاد می‌کند و تعدادی زیادی موتورسیکلت داریم که استاندارد نیستند. همچنین در شهرهای بزرگ بنزین و گازوئیل یورو توزیع می‌شود اما فعلا این مشکل نیست.

سوخت خوب با احتراق بد، آلایندگی ایجاد می‌کند

علیرضا صادق‌آبادی - مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده‌های نفتی – نیز اعلام کرده است آلودگی هوا به هیچ وجه ناشی از سوخت نیست و ما با استانداردهای بین‌المللی می‌توانیم این موضوع را اثبات کنیم.

او با تاکید بر این‌که بنزین توزیعی در کشور به‌طور دائم پیش و پس از توزیع توسط وزارت نفت، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، ‌سازمان ملی استاندارد و سازمان‌های بازرسی مورد نظارت قرار می‌گیرد، گفت: اگر گوگرد بنزین تولیدی در کشور تا این حد بالاست، پس واحدهای گوگردزدایی در پالایشگاه‌ها با این حجم از سرمایه‌گذاری و تاسیسات چه می‌کنند؟

در این بین، شرکت ملی پالایش و ‌پخش فرآورده‌های نفتی برای چندمین‌بار در این رابطه اطلاعیه منتشر کرد که البته این‌بار اطلاعیه پیرو خبر منتشر شده در بعضی از کانال‌های خبری با این عنوان: “بنزین باید در پالایشگاه زنجیره آروماتیکش شکسته شود تا حالت سرطان‌زایی آن کمتر شود” بوده است.

بر اساس این اطلاعیه، بنزین تولیدی در پالایشگاه‌های ایران و در تمام پالایشگاه‌های دنیا شامل چند مولفه است که این مولفه‌ها محصول نهایی واحدهای تبدیل کاتالیستی، ایزومریزاسیون، اف‌سی‌سی، آراف‌سی‌سی، آلکیلاسیون، بنزین استریت ران (واحد تقطیر) و اکتان‌افزاهایی مانند ام‌تی‌بی‌ای است.

ریفورمیت یکی از مولفه‌های تشکیل‌دهنده بنزین است که در واحد تبدیل کاتالیستی نفتا با احیای مداوم تولید می‌شود و شامل آروماتیک است. در همه پالایشگاه‌های دنیا یکی از مهمترین واحدها، واحد تبدیل کاتالیستی با احیای مدام است که محصول خروجی آن شامل آروماتیک است و اگر بنابر شکستن این آروماتیک بود اصلا وجود واحد تبدیل کاتالیستی در پالایشگاه معنی نداشت.

هر کدام از مولفه‌های بنزین بعضی از مشخصات بنزین را تامین می‌کنند و ممکن است یک یا چند مشخصه آنها از حد مجاز بیشتر باشد، به عنوان مثال بنزین خروجی از واحد تبدیل کاتالیستی، پایه اروماتیک و بنزین خروجی از اف سی سی و آر اف سی سی پایه ألفین است.

در تمام پالایشگاه‌های دنیا خروجی این واحدها در استخر بنزین به نسبتی مخلوط می‌شود که میزان اروماتیک‌ها، ألفین، بنزن، گوگرد در محدوده مجاز زیست‌محیطی قرار بگیرد و سایر مشخصات بنزین مانند اکتان، آر وی پی و ...که مورد نیاز موتور است هم تامین شود.

در حالی که اطلاعیه شرکت پالایش و پخش بیانگر این است که بنزین تحویلی به مصرف‌کنندگان به‌ویژه در کلانشهرها مطابق با استاندارد ملی و یورو ۴ است و انتشار مطالب بی‌پایه صرفا به منظور تشویش اذهان عمومی و ایجاد نگرانی بی‌اساس در جامعه است اما بازهم صحبت‌هایی در این خصوص مطرح می‌شود.

این شرکت چندی پیش نیز در اطلاعیه‌ای طبق گزارش منتشره توسط شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، منشأ بیش از ۸۰ درصد از آلودگی وسائل نقلیه شهر تهران مربوط به کامیون‌ها، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها گزارش شده که از قضا سوخت مصرفی هیچکدام از آنها بنزین نیست؛ لذا مرتبط دانستن آلودگی هوا با بنزین بطور کامل رد می‌شود.

از سوی دیگر طبق گزارشات روزانه سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، حتی در آلوده‌ترین روزهای هفته گذشته، شاخص آلایندگی SOx که بخشی از آن می‌تواند ناشی از گوگرد موجود در بنزین باشد، در حدود ۱۵ بوده که بسیار پایین‌تر از حد مجاز آن یعنی ۵۰ بوده است. این امر نشان دهنده کیفیت بالای سوخت توزیعی اعم از بنزین و گازوئیل در کلانشهر تهران است.

علاوه بر توزیع روزانه بنزین با کیفیت و با میزان گوگرد زیر ۵۰ پی پی ام مطابق استاندارد یورو ۴ در حال حاضر نفت گاز یورو ۴ در هشت کلانشهر کشور و کل استان تهران و ٣٢٠ جایگاه در جاده‌های اصلی مواصلاتی کشور توزیع می‌شود.