همانطور که می دانید واکسن سرماخوردگی حاوی چندین ویروس شناخته شده و تضعیف شده می باشد که بصورت عضلانی تزریق میگردد و میتواند تقریبا ایمنی ۸۰ درصدی را درطول یکسال ایجاد نماید.این واکسن بمنظور کمتر شدن عوارض بیماری سرماخوردگی تزریق میگردد . اما واکسن سرماخوردگی برای افراد بالای ۶۰ سال و یا افراد مبتلا به بیماریهای مزمن قلبی، ریوی و کلیوی پیشنهاد میگردد ؛ سرماخوردگی به بیماریهای دستگاه تنفسی فوقانی گفته میشود که علت آن ویروسهایی مانند آنفولانزا، رینوویروسها، آدنوویروسها ایجاد میباشد.
اکثر متخصصین کودکان توصیه میکنند دارند که کودکان بالای شش ماه بایستی واکسن آنفولانزا را دریافت کنند . انجمن متخصصین کودکان امریکا توصیه میکنند بجهت واکسیناسیون کودکان بعد از شش ماهگی بایستی دوبار واکسن آنفولانزا تزریق شود تا واکسن موثر واقع شود .

واکسن آنفلوانزا برای ایمن کردن بدن در برابر آنفولانزا معمولی بکار میرود و از آنفولانزای مرغی و سایر انواع آنفولانزا جلوگیری نمیکند. آبریزش بینی، سردرد، استفراغ، درد ماهیچه و تب، برخی از عوارض واکسن آنفولانزا است.

عوارض واکسن آنفولانزا در کودکان، نکات مهم

همچنین توصیه میکنند که در سنین ۸-۲ سال اگر واکسن بصورت اسپری بینی موجود بود بهتر است بجای تزریق از این روش استفاده گردد. تاثیر این مدل واکسن آنفولانزا در این سنین بیشتر از واکسن تزریقی است.واکسن آنفلوانزا به گونه ایست که بایستی هر سال تزریق گردد اینکار بدلیل اینکه مدل ویروس انفلولانزا هر ساله دچار تغییر می شود و همینطور میزان آنتی بادی های ضد این بیماری در بدن شخصی که واکسن دریافت کرده بعد از گذشت ۱۲-۶ ماه به نصف کاهش میابد . پزشکان ابراز میکنند همه اشخاص بایستی واکسن آنفلوانزا دریافت کنند مگر منع پزشکی داشته باشد.

بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا
ابتلا به ویروس آنفولانزا از اواخر شهوریور و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه پیدا میکند، بهترین زمانی که میشود واکسن آنفولانزا را دریافت کرد همان دوماه اول پاییز میباشد اما میتوان اینکار را نیز تا آخر پاییز انجام داد گرچه اقدام سریعتر می تواند برای پیشگیری موثرتر باشد.

انواع واکسن آنفولانزا
دو مدل واکسن آنفولانزا برای کودکان و بزرگسالان موجود است. نوع اول آمپول آنفولانزای سنتی میباشد که متشکل از ویروس زنده نمی باشد و باعث آنفولانزا نمی گردد. این واکسن حاوی ویروس غیر فعال است که بطریق تزریق وارد بدن فرد میگردد . نوع دوم واکسن آنفولانزا بصورت اسپری بینی است، که فلومیست نام دارد.و حاوی ویروس تضعیف شده است که معمولا بجز برخی موارد ، باعث بیماری آنفولانزا نمیگردد. این نوع واکسن فقط برای افراد غیر باردار ، افراد سالم و سن ۲ تا ۴۹ سال تزریق میگردد.

چه کسانی باید واکسن آنفولانزا را دریافت کنند؟
از آنجاییکه ممکن است بیماری آنفولانزا درکودکان ۶ ماهه تا ۳۶ ماهه (۳ سال) بسیار خطرناک وحتی کشنده باشد و باعث بستری شدن در بخش مراقبتهای ویژه گردد، بهتر است تزریق واکسن در این گروه سنی صورت گیرد . .ولی در کودکان ۶ تا ۳۶ ماهه این تزریق توصیه میشود. و در مورد نوزادان نارس هم زمانیکه به سن شش ماهگی میرسند وفصل پاییز وزمستان در راه است تزریق واکسن ضروری میباشد.

کودکان زیر و بالای 8 سال
- همه کودکان زیر ۸ سال که برای اولین بار این واکسن را دریافت میکنند تزریق بایستی ۲ بار به فاصله ۴ هفته از هم صورت گیرد.درافراد بالای ۸ سال یک بار تزریق کافی است.
- تمامی کودکان 6 تا 18 سال
- افراد بالای ۵۰ سال
- خانمهایی که قصد دارند در فصل شیوع آنفولانزا باردار شوند
- تمامی اشخاصی افرادی که در آسایشگاه و بیمارستان ها کار میکنند
- تمامی بزرگسالان مبتلا به امراض مزمن قلبی و ریوی مثل آسم و یا هر بیماری که سیستم ایمنی را ضعیف کرده است.
- کارگران منزل و پرستاران نوزادان زیر ۶ ماه (نوزادان در این سن برای دریافت واکسن خیلی کوچک هستند)
- همه اشخاصی که در تماس با افراد مستعد آنفولانزا میباشند مثل کارکنان بیمارستان و ....
- کودکانی که دچار بیماری قلبی مادرزادی میباشند.
- کودکان مبتلا به دیابت هستند.
- کودکان دچار آلرژی و بیماریهای تنفسی.
- کودکان مبتلا به آنمی داسی شکل .
نکته مهم: از آنجا که در نوزادان نارس با سن زیر ۶ ماه تزریق واکسن آنفولانزا ممنوع میباشد، حتماً بایستی والدین و اطرافیان نزدیک وی مانند خواهر و برادر واکسن آنفلوانزا را دریافت کنند تا نوزاد خانواده به این بیماری مبتلا نگردد.

چه افرادی که نباید واکسن آنفولانزا را دریافت کنند؟
برطبق گفته سازمان پیشگیری و کنترل بیماری این افراد عبارتند از :
تمام اشخاص که آلرژی به آمپول آنفولانزا را داشته.
تمام افرادی که نسبت به تخم مرغ آلرژی دارند.
افرادی که 6 هفته پس از تزریق واکسن آنفولانزا به سندرم ژویلاین باره (نوعی بیماری فلج کننده شدید،که در آن سیستم ایمنی بدن به سیستم اعصاب حمله می کند) دچار گردیده اند. تزریق واکسن در کودکان مبتلا به تب ممنوع است چنانچه کودک مبتلا به بیماری تبدار باشد بایستی تزریق واکسن آنفلوانزا را بتعویق بیندازیم و بعد از بهبود تب وی واکسن تزریق گردد.

عوارض احتمالی تزریق واکسن آنفولانزا
ممکن است در برخی موارد بعد از تزریق واکسن آنفولانزا شخص دچار عوارضی مانند :
- درد و تورم در ناحیه تزریق واکسن .
- بروز علایم خفیف شبیه سرماخوردگی مانند آبریزش بینی ، سردرد، درد گلو، سرفه و بدن درد
- تب خفیف .

اسپری بینی واکسن آنفولانزا چیست
این نوع واکسن ها فقط برای اشخاص سالم 2 تا 49 سال توصیه میشود. بدلیل اینکه این نوع واکسن دارای ویروس ضعیف شده است ،که برای نوزادان، اشخاص سن بالا ، زنان باردار و سایر افراد مبتلا به امراض بالینی تجویز نمیشود.

عوارض احتمالی اسپری بینی واکسن آنفولانزا
عوارض احتمالی این مدل واکسن آنفولانزا در کودکان شامل : آبریزش بینی، سردرد، استفراغ، درد ماهیچه ، تب
عوارض این نوع واکسن در بزرگسالان عبارتند از : آبریزش بینی، سردرد، گلودرد

نکات تزریق واکسن آنفولانزا
- واکسن آنفلوانزا برای ایمن کردن بدن در برابر آنفولانزا معمولی بکار میرود و از آنفولانزای مرغی و سایر انواع آنفولانزا جلوگیری نمیکند.
- همزمانی با واکسنهای دیگر : تزریق واکسنهای دیگر کودکان همزمان و یا با فاصله زمانی از واکسن آنفولانزا ایرادی نداشته و نگرانی در این زمینه نداشته باشید .

هموفیلوس آنفلوانزا نوع B
هموفیلوس آنفولانزا نوع B نوعی باکتری است که باعث عفونتهای شدید ،میگردد . عفونتهایی که از طریق این بیماری توسعه و تکثیر میگردد بشرح زیر است :
- مننژیت باکتریایی که موجب التهاب غشای نخاع و مغز میگردد این غشا باعث محافظت از این اعضای بدن میشود . که این بیماری است بسیار خطرناک و مهلک .
- پنومونی -که موجب عفونت ریه ها میگردد
- سپتی سمی - تکثیر باکتری بیماری زا در خو
- آرتریت سپتیک که موجب عفونت چرکی مفاصل میگردد
- التهاب اپی گلوت: باعث التهاب اپی گلوت (ناحیه اطراف تارهای صوتی) و انسداد مجاری هوایی میگردد .

تفاوت هموفیلوس آنفلوانزا نوع ب (Hib)و بیماری آنفلوانزا
برخلاف تشابه اسمی که بین این دو بیماری مشاهده میشود ، عامل بیماری آنفلوانزا یک ویروس به نام آنفولانزا اما هموفیلوس آنفلوانزا یک باکتری است.

عفونت Hib چگونه منتقل میشود
باکتری هموفیلوس آنفولانزا ازطریق آب دهان کودکی که سرفه یا عطسه میکند از یک کودک به کودکی دیگر سرایت میکند . همچنین عفونت در بین کودکانی که اسباب بازی های مشترک وسایر لوازمی که به دهان می برند ، گسترش می یابد.هموفیلوس آنفلوانزا معمولا در کودکان زیر 5 سال بیماری تولید میکند ،اما کودکان 18-4 ماهه بیشتر در معرض خطرند. تا سن پنج سالگی، بیشتر کودکان آنتی بادی برعلیه بیماری ایجاد میکنند، بنابراین ایجاد بیماری شدید به دلیل هموفیلوس آنفلوانزا نوع B درکودکان بزرگتر وبالغین غیرمعمول است .

محدودیت های واکسن هموفیلوس انفلوانزا چیست ؟
واکسن هموفیلوس آنفولانزا فقط ازابتلا به بیماری که توسط باکتری هموفیلوس آنفلوانزا نوع ب ایجاد میشود ، محافظت میکند. بعد از ایمن سازی ، کودک ممکن است دچار باکتری پنومونی ، مننژیت یا آنفلوانزا ناشی از سایر باکتریها یا ویروسها بشود .تقریبا همه کودکان بایستی واکسن هموفیلوس آنفلوانزا را در قالب واکسن پنجگانه بعنوان قسمتی از برنامه جاری ایمن سازی شان دریافت کنند.

چند نوبت واکسن پنج گانه و در چه سنی باید تزریق شود؟
سه نوبت باید واکسن آنفولانزا نوع ب دریافت گردد. نوبت اول پنجگانه در ۲ ماهگی دریافت میگردد . دومین و سومین نوبت واکسن پنج گانه بترتیب در ۴ و۶ ماهگی دریافت گردند . کودک سه تزریق در یک زمان خواهد داشت. دریافت واکسن بصورت پنج گانه تعداد تزریق را کاهش خواهد داد .واکسن پنج گانه را می توان به کودکان ۲ تا ۵۹ ماهه تجویز کرد .

عوارض واکسن پنتاوالان
واکسن پنجگانه باعث واکنشهای شدید نمی شود، اما مانند واکسن سه گانه، قرمزی ، تورم ، درد محل تزریق و تب ممکن است رخ دهد. این علائم معمولاً همان روز دریافت واکسن بروز می کنند و یک تا سه روز بعد از بین میروند. برای تسکین این علایم همانند واکسن سه گانه اقدام میشود.

منع دریافت واکسن پنجگانه
اگرچه واکنشهای شدید پس از دریافت واکسن پنج گانه نادر است اما همانند واکسن سه گانه، چنانچه کودکی در نوبتهای پیشین دچار واکنش حساسیت زا شدیدی شده باشد، نباید دز بعدی را دریافت کند. در مواردیکه کودک بدلیل بروز عوارض منتسب به جزء سیاه سرفه، منع دریافت دزهای بعدی این واکسن را دارد نوبت های بعدی با واکسن های توام خردسال، هپاتیت ب و هموفیلوس آنفلوانزا Hib بطور جداگانه و با همان توالی زمانی خواهد بود.