قرمزی چشم در کودکان یکی از نشانه های عفونت و التهاب چشم است که این بیماری مسری است.

قرمزی چشم (ورم ملتحمه) یک التهاب یا عفونت در غشای شفاف (ملتحمه) است که چشم‌های کودک را در یک راستا قرار داده و قسمت سفید رنگ کره چشم کودک را می‌پوشاند. زمانی که عروق خونی کوچک در ملتحمه ملتهب می‌شوند بیشتر جلب‌ توجه می‌کنند. به همین دلیل سفیدی چشم کودک قرمز یا صورتی به نظر می‌رسد. معمولاً چشم به دلیل ابتلا به عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی، واکنش‌های آلرژیک یا در کودکان، انسداد مجاری اشک قرمز می‌شود.

در حالی که ممکن است قرمزی چشم سوزناک باشد به ندرت در بینایی و دید کودک شما تأثیر می‌گذارد. با به کارگیری اقدامات درمانی می‌توان ناراحتی‌های ناشی از قرمزی چشم را کاهش داد. از آنجا که قرمزی چشم ممکن است مسری و واگیردار باشد با درمان آن می‌توان از گسترش این بیماری پیشگیری کرد.

ویروس، باکتری، آلرژی و فرو کردن اشیاء در چشم می تواند باعث قرمزی آن شود. پزشک با پرسیدن سؤالاتی در مورد علائم و سوابق اخیر پزشکی کودک، علت قرمزی را تشخیص می دهد و برای آن دارو تجویز می کند.

علل قرمزی چشم نوزادان و پف زیر و بالای چشم در کودکان
برخی علل قرمز شدن چشم‌ها عبارتند از:
- ویروس‌ها
- باکتری‌ها
- آلرژی‌ها
- ترشح مواد شیمایی در چشم
- وارد شدن اجسام خارجی در چشم
- انسداد مجرای اشک در نوزادان تازه متولدشده

قرمزی چشم باکتریایی یا ویروسی
بیشتر موارد قرمزی چشم به دلیل ویروس‌ها ایجاد می‌شوند. ورم ملتحمه باکتریایی و ویروسی ممکن است به دلیل سرماخوردگی یا علائم عفونت‌های تنفسی مانند گلو درد ایجاد شود. استفاده از لنزهای تماسی که به خوبی تمیز نشده باشند یا مال خود کودک نباشند می‌تواند باعث ابتلا به ورم ملتحمه باکتریایی شود. هر دو نوع ورم ملتحمه مسری هستند. این بیماری از طریق تماس مستقیم یا غیرمستقیم با مایعی که از چشم فرد مبتلا خارج می‌شود گسترش می‌یابد. این بیماری ممکن است یک چشم یا هر دو چشم را تحت تأثیر قرار دهد.

قرمزی چشم آلرژیک

ورم ملتحمه آلرژیک بر هر دو چشم تأثیر می‌گذارد و واکنشی است نسبت به مواد آلرژی‌زا مانند گرده‌ها. بدن کودک در واکنش نسبت به آلرژن ها یک آنتی‌بادی به نام ایمونوگلوبین ای تولید می‌کند. این آنتی‌بادی برخی سلول‌ها را که به آنها مست سل گفته می‌شود برای ترشح مواد التهابی مانند هیستامین‌ها در پوشش غشای چشم کودک و مسیر عبور هوا تحریک می‌کند. ترشح هیستامین در بدن کودک می‌تواند باعث ایجاد علائم و نشانه‌های آلرژی مانند قرمز شدن چشم شود.

قرمزی چشم به دلیل تحریک

تحریک و سوزش ناشی از ترشح مواد شیمیایی در چشم یا ورود اجسام خارجی داخل چشم کودک می‌تواند باعث قرمز شدن چشم آنها شود. در برخی موارد، شستشو و تمیز کردن چشم می‌تواند مواد شیمیایی یا اجسام وارد شده در چشم که باعث قرمزی و سوزش چشم شده‌اند را بزداید.

عواملی که احتمال قرمز شدن چشم را افزایش می‌دهند
برخی از عواملی که احتمال قرمز شدن چشم را افزایش می‌دهند عبارتند از:
قرار گرفتن در معرض موادی که کودک نسبت به آنها آلرژی دارد (قرمزی چشم ناشی از آلرژی)
تماس با فرد مبتلا به قرمزی چشم ناشی از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی

علائم کونژکتیویت یا التهاب ملتحه و ورم چشم کودکان
شایع‌ترین علائم قرمز شدن چشم عبارتند از:
- قرمزی یک چشم یا هر دو چشم
- خارش یک یا هر دو چشم
- احساس وارد شدن شن به یک یا هر دو چشم
- تخلیه یک یا هر دو چشم که باعث شکل‌گیری پوسته در طور شب می‌شود و مانع باز شدن چشم یا چشم‌های کودک در هنگام صبح می‌شود.
- اشک‌ریزی

تشخیص
پزشک در بیشتر موارد می‌تواند قرمزی چشم را با پرسیدن سؤالاتی در مورد علائم و سوابق اخیر پزشکی کودک و همچنین با انجام معاینه فیزیکی چشم تشخیص دهد. پزشک به ندرت ممکن است از مایعی که از چشم خارج می‌شود نمونه‌گیری کرده و آن را برای آنالیز (کشت) به آزمایشگاه ارسال کند. در صورتی که علائم کودک شدید باشد یا پزشک به وجود علت‌های خطرناک و جدی مانند وارد شدن اجسام خارجی در چشم کودک یا عفونت‌های باکتریایی شدید مشکوک باشد، کشت ضرورت پیدا می‌کند.

درمان عفونت چشم کودک و نوزاد با قطره چشم

درمان قرمزی چشم به نوع آن بستگی دارد.

قرمزی چشم ویروسی
قرمزی چشم ویروسی به دلیل وجود ویروس به وجود می‌آید. این عارضه معمولاً پس از حدود یک هفته خودبه‌خود بهبود می‌یابد. پزشک به بیمار توصیه می‌کند که چشم‌های خود را با آب گرم شستشو داده و مایعات مترشحه از چشم را پاک کند و به این ترتیب چشم‌های خود را تمیز نگه دارد. اگر چشم‌های کودک پس از دو هفته بهبود نیافتند باید به پزشک مراجعه شود. کمپرس گرم نیز ممکن است مؤثر واقع شود. یک پارچه را با آب گرم مرطوب کرده و در حالی که کودک به یک موزیک یا داستان گوش آن را روی چشم وی قرار دهید.
قرمزی چشم باکتریایی
اگر دلیل قرمزی چشم باکتری باشد، پزشک پمادها یا قطره‌های آنتی‌بیوتیکی تجویز می‌کند که والدین باید به مدت حدود 7 روز در چشم کودک خود استعمال کنند. ممکن است استفاده از پمادها نسبت به قطره برای والدین ساده‌تر باشد. دست‌های خود را بشورید و به آرامی پلک پایین چشم کودک را پایین بکشید و کمی پماد در طول آن بمالید.

زمانی که کودک چشم خود را به هم می‌زند، پماد وارد چشم او می‌شود. اگر والدین از قطره استفاده می‌کنند، باید آن را در گوشه داخلی چشم کودک بریزند. این آسان‌ترین روش در زمانی است که کودک در حال گریه کردن و فریاد کشیدن است. (باید کودک را بخوابانید یا در حالت نشسته سر او را به سمت عقب خم کنید.) زمانی که او چشم خود را باز می‌کند باید قطره را در چشم او بریزید. قبل از انجام این اقدامات درمانی برای چشم کودک دست‌های خود را بشورید.

هرگز از داروها به صورت مشترک استفاده نکنید و از مصرف قطره‌ها یا پمادهای قدیمی و تاریخ مصرف گذشته خودداری کنید. پمادهای تاریخ مصرف گذشته و قدیمی استریل نیستند و ممکن است باعث تشدید عفونت شوند.

والدین باید دوره درمان با آنتی‌بیوتیک را حتی اگر علائم بیماری کودک بهبود یافته باشد به طور کامل انجام دهند زیرا در غیر این صورت ممکن است عفونت دوباره عود کند. ممکن است پزشک توصیه کند که چشم کودک را با آب گرم شستشو داده و مایعات ترشح شده از چشم وی را پاک کنید زیرا تجمع مایع عفونی ممکن است باعث کاهش اثر آنتی‌بیوتیک شود.
قرمزی چشم آلرژیک
راه حل؛ شناسایی آلرژن و دور کردن کودک از آن است. اگر چشم‌های کودک باعث ناراحتی او شده است، پزشک ممکن است قطره‌های چشمی را برای رفع آلرژی که باعث قرمزی چشم شده است شود. (برخی از این‌ها فقط برای چند روز مورد استفاده قرار می‌گیرند.

باید دستورالعمل استفاده از آنها را از پزشک یا متخصص داروخانه بپرسید). اگر کودک علائم دیگر آلرژی نیز داشت، پزشک ممکن است مصرف آنتی‌هیستامین‌های خوراکی یا داروهای دیگر ضد حساسیت را برای وی تجویز کند. کمپرس سرد نیز می‌تواند برخی علائم ناشی از قرمزی چشم آلرژیک را کاهش دهد.

پیشگیری از قرمز شدن چشم نوزادان تازه متولد شده

چشم‌های نوزاد تازه متولد شده مستعد ابتلا به باکتری‌هایی است که در کانال تولد مادر وجود دارد. این باکتری‌ها باعث ایجاد علامتی در مادر نمی‌شوند. در موارد نادر این باکتری‌ها ممکن است باعث شود که نوزاد دچار قرمزی شدید چشم شود که به آن چشم درد نئوناتوروم گفته می‌شود و باید بی‌درنگ و بدون فوت وقت تحت درمان قرار گیرد. به همین دلیل بلافاصله پس از تولد پمادهای آنتی‌بیوتیک روی چشم‌های همه نوزادان تازه متولدشده استفاده می‌شود. این پماد از ایجاد عفونت در چشم پیشگیری می‌کند.

پیشگیری از شیوع قرمزی چشم

رعایت صحیح بهداشت می‌تواند از شیوع قرمزی چشم جلوگیری کند. برای مثال:
- به کودکان آموزش دهید که چشم‌های خود را با دست نمالند.
- مرتب دست‌های کودک را بشورید.
- از حوله تمیز استفاده کنید.
- از حوله و لیف مشترک استفاده نکنید.
- روبالشی کودک را به طور مرتب تعویض کنید.
مطمئن‌ترین روش برای پیشگیری از قرمز شدن چشم‌ها نگه داشتن کودک در منزل تا قطع ترشح مواد از داخل چشم است. بیشتر مدارس و مراکز مراقبتی از کودکان حداقل ۲۴ ساعت پس از شروع درمان نباید اجازه ورود کودک به مدرسه یا مرکز مراقبت از کودکان را بدهند. به یاد داشته باشید که قرمزی چشم بیش از یک سرماخوردگی معمولی مسری نیست. کودک پس از گذراندن دوره نقاهت می‌تواند به مدرسه بازگردد فقط باید بهداشت چشم‌های خود را به درستی رعایت کند.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
عفونت چشم نوزاد با نام بیماری کنژنکتیویت شناخته می‌شود که معمولاً با قرمزی، اشک، خارش و ترشحات زردرنگ همراه است. معمولاً پزشک برای این عارضه قطره یا پماد چشمی تجویز می‌کند.
در این مقاله همه نکات در مورد عفونت چشم نوزادان و روش استفاده از پماد یا قطره چشمی برای کودکان آورده شده است.
اگر سفیدی چشم نوزاد شما و پلک آن قرمز شده است او احتمالآً دچار عارضه ی کنژنکتیویت یا التهاب ملتحمه شده است.
این بیماری یک التهاب است که می‌تواند دردناک بوده و خارش داشته باشد و معمولاً نشانه‌ای از عفونت چشم نوزاد است. با این حال ممکن است به دلایل دیگری ماننند حساسیت، یک واکنش آلرژیک و یا یک بیماری جدی‌تر نیز رخ دهد. این بیماری معمولاً با اشک ریزی و ترشح همراه است (راهی که بدن برای بهبود وضعیت بکار می‌گیرد.
عارضه‌ی کنژنکتیویت بوسیله باکتری‌ها، ویروس‌ها یا عفونت‌های قارچی بر روی پلک‌ها ایجاد می‌شود که با قرمزی چشم نوزاد، خارش، حساسیت به نور و ترشحات و اشک همراه است.
اگر چشمان کودک شما قرمز است سریعاً به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. عفونت چشم معمولاً هفت تا ده روز طول می‌کشد.
اگر پزشک متخصص تشخیص دهد که کودک شما به عفونت چشم مبتلا شده است، داروهای لازم را برای او تجویز می‌کند.
هرگز داروهای باز شده قبلی و یا داروهای چشمی دیگران را برای چشمان کودک خود بکار نبرید زیرا این می‌تواند یک آسیب جدی دیگری وارد کند.

عفونت چشم نوزاد تازه متولد شده
عفونت چشم نوزادان ممکن است نتیجه قرار گرفتن نوزاد در معرض باکتری‌ها در زمانی باشد که از کانال زایمان عبور می‌کند.
به همین دلیل است که تمامی نوزادان را در زمان تحویل بعد از تولد، با قطره‌ها یا پمادهای آنتی بیوتیکی چشمی درمان می‌کنند. این عفونت مختصر، باید درمان شود تا بعد تبدیل به عفونت‌های جدی نشود.

عفونت‌های چشم که پس از تولد رخ می‌دهد
این عفونت هم ناخوشایند است زیرا معمولاً با قرمزی چشم و ترشح مواد زردرنگ همراه است و باعث ناراحتی کودک می‌شود. این عفونت نیز به ندرت جدی است و معمولاً درمان می‌شود. چندین نوع ویروس مختلف یا باکتری‌ها می‌تواند باعث عفونت چشم نوزاد شود.
اگر پزشک متخصص اطفال تشخیص دهد که عفونت ناشی از باکتری‌ها است، درمان معمول تجویز قطره‌های آنتی بیوتیک است. اما بیماری کنژنکتیویت که به وسیله ویروس ایجاد می‌شود را نباید با آنتی بیوتیک‌ها درمان کرد.

عفونت‌های چشم بسیار مسری است
به جز قطره و پمادهای چشمی، نباید دست‌ها را به چشم ها بزنید تا زمانی که داروها تمام شود و قرمزی چشم‌ها رفع گردد. دقت کنید قبل و بعد از تماس دست‌ها با ناحیه آلوده چشم ها، دست‌های خود را بشویید.

چگونه پماد یا قطره های چشمی را برای کودک خود استفاده کنیم؟
-دست‌های خود را بشویید.
-چشم کودک را پاک کنید.
اطراف هر دو چشم را تا ناحیه بینی با یک دستمال تمیز کنید. اگر اطراف چشم مواد ترشح شده وجود دارد دستمال را با آب گرم مرطوب کنید و به اطراف چشم بکشید. یک دقیقه صبر کنید. اگر ترشحات چشم تمیز نشد؛ مجدداً دستمال را با آب گرم مرطوب کنید و به آن بکشید تا همه کثیفی‌ها تمیز شود.
اگر هر دو چشم نیاز به تمیز شدن دارند برای هر چشم یک دستمال جداگانه استفاده کنید و برای هر بار استفاده دستمال را بشویید و دوباره استفاده کنید. زمانی که تمیز کردن چشم ها تمام شد، دستان خود را بشویید.
-کودک خود را بر یک سطح صاف بخوابانید.
فرزند خود را به پشت بخوابانید و سر او را بین پاهایتان قرار دهید و دستانش را زیر پاهایتان جای دهید که تکان نخورد. در زیر شانه‌های کودک خود یک بالش نازک قرار دهید و از فرزند خود بخواهید سرش را به سمت عقب کج کند.
-پماد یا قطره چشمی را بریزید.

برای قطره‌های چشمی
قطره چشمی را از یخچال به دمای اتاق بیاورید و در دستان خود بگیرید تا گرم شود. با توجه به دستورالعمل روی بطری، آن را تکان دهید. به فرزندتان بگوید از یک جهت به جهت دیگر نگاه کند.
مچ دست خود را که قطره چکان را با آن نگه داشته‌اید، روی پیشانی کودک بگذارید. قطره چکان را نزدیک چشم کودک ببرید و قطره را دور از مجاری اشک در چشم بچکانید.

قرمزی چشم کودک نشانه چیست؟
برای پمادهای چشمی
به فرزندتان بگویید از یک جهت به جهت دیگر نگاه کند. مچ دست خود را که پماد چشمی را با آن نگه داشته‌اید، روی پیشانی کودک بگذارید. پماد را نزدیک چشم کودک ببرید و یک خط نازک از پماد را در طول پلک پایین چشم بمالید.
هنگامی که به انتهای چشم رسیدید، لوله را بچرخانید این باعث می‌شود پماد از لوله جدا شود.
-از کودک خود بخواهید برای مدت یک دقیقه چشمانش را ببندد تا پماد یا قطره چشمی در سراسر چشم او پراکنده شود.
-باقیمانده‌های دارو را از اطراف چشم‌ها با یک دستمال تمیز پاک کنید.
-قطره چکان یا نوک پماد را با آب مقطر بشویید.
-بعد از هر بار استفاده نوک پماد یا قطره چکان را با آب مقطر بشویید.
-در آخر دست‌ها را بشویید.