انواع IUD (دستگاه داخل رحمی) از مؤثرترین اشکال کنترل بارداری هستند. آنها عموماً ایمن محسوب می‌شوند اما در عین حال می‎توانند عوارض جانبی ایجاد کنند. برخی از زنان ممکن است در هنگام استفاده از IUD دچار افزایش وزن شوند.

برخی از مزایای آی یو دی عبارتند از:

- در زمینه پیشگیری از بارداری بسیار مؤثر است

- مقرون به صرفه است

- کاربرد درازمدت دارد

- قابل برگشت است.

البته آی یو دی معایبی نیز دارد: بی نظمی در خونریزی، عدم ایجاد محافظت در برابر عفونت‌های واگیردار جنسی، ایجاد عوارض جانبی و در موارد نادر ایجاد عفونت در ناحیه لگن.

IUD چیست؟

دستگاه داخل رحمی (IUD) یک روش درازمدت پیشگیری از بارداری در زنان است. این دستگاه کوچک درون رحم قرار گرفته و از طریق متوقف کردن اسپرم در راه رسیدن به تخمک و بارور کردن آن مانع از بارداری می‎شود.

دو نوع اصلی IUD وجود دارد:

- غیر هورمونی. در این نوع IUD که به نام IUD مسی نیز شناخته می‎شود، مس موجود در دستگاه اسپرم‎ها را پیش از رسیدن به تخمک از بین می‎برد. این نوع را می‎توان به عنوان یک راه کنترل بارداری اورژانسی به کار برد و تا ده سال کاربرد دارد.

- هورمونی. این نوع IUD هورمونی ترشح می‎کند که باعث می‎شود تا مخاط درون دهانه رحم متراکم و غلیظ شود. این مانع از رسیدن اسپرم به تخمک می‎شود. شروع به کار این نوع IUD به یک هفته زمان نیاز دارد و به مدت ۳ تا ۵ سال تأثیرگذاری آن ادامه می‎یابد.

پرستار یا پزشک IUD را از طریق واژن وارد بدن زن کرده و آن را در رحم جاگذاری می‎کند. این کار یک اقدام سریع و آسان پزشکی است و انجام آن نیازی به بیهوشی ندارد.

به هر حال وارد شدن IUD به درون بدن ممکن است باعث ایجاد مقداری درد، کرامپ یا سرگیجه شود. متخصص پزشکی ممکن است قبل از آغاز کارگذاری IUD برای کمک به کنترل درد به زنان دارو دهد.

IUD غیر هورمونی محافظت در برابر باردار شدن زنان را بلافاصله پس از جاگذاری آغاز می‎کند. در مورد IUD هورمونی این محافظت پس از ۷ روز از زمان کارگذاری IUD آغاز می‎شود.

IUD و افزایش وزن

جامعه پزشکی تحقیق علمی کافی در مورد اینکه IUD سبب افزایش وزن می‎شود انجام نداده است. مطالعات موجود ارتباط روشنی را میان کاربرد پیشگیری از بارداری و افزایش وزن نشان نمی‎دهند.

این موضوع عرصۀ دشواری برای تحقیق است زیرا پژوهشگران نیاز دارند که گروه بزرگی از زنان استفاده کننده از IUD را با زنانی که از دارونما استفاده می‎نمایند مقایسه کنند. دارونما مشابه داروی واقعی به نظر می‎رسد اما هیچ عملکرد دارویی ندارد. محققان از آن برای تست دارو استفاده می‎کنند.

قابل فهم است که بسیاری از مردم تمایلی ندارند تا در یک مطالعه طولانی مدت با استفاده از کنترل بارداری که مانع بارداری نمی‎شود مشارکت کنند.

برخی از زنان خبر از دچار شدن به افزایش وزن در هنگام استفاده از کنترل کننده‎های هورمونی بارداری داده‎اند در حالی که دیگران در این مورد خبر از کاهش وزن می‎دهند. در نهایت بسیاری از کنترل کننده‎های بارداری هم کاهش وزن و هم افزایش وزن را در فهرست عوارض جانبی خود دارند.

محققان عموماً بر این موضوع توافق دارند که بعید است عوامل پیشگیری از بارداری هورمونی به افزایش وزن قابل ملاحظه‎ای منجر شوند. وقتی زنان پا به سن می‎گذارند به تدریج دچار افزایش وزن می‎شوند. فرد ممکن است وزن گرفتن خود را با استفاده از پیشگیری کننده‎های بارداری مرتبط بداند، اما این موضوع را می‎توان به افزایش طبیعی چربی یا عضله در بدن مرتبط دانست.

هر انسانی متفاوت است. تعادل هورمونی ظریفی در بدن وجود دارد، و هر چیزی که بر این تعادل ظریف تأثیر بگذارد می‎تواند باعث تغییرات قابل توجه شود.

برخی تحقیقات عنوانگر این موضوع هستند که ازدواج یا زندگی با یک شریک جنسی می‎تواند به افزایش وزن مرتبط باشد. این اتفاقات در زندگی ممکن است با استفاده از IUD همزمان باشند.

البته زنانی که مجرد هستند، ازدواج نکرده‎اند، یا با یک شریک جنسی زندگی نمی‎کنند نیز ممکن است از IUD استفاده کنند. این زنان نیز ممکن است خبر از افزایش وزن در مورد خود بدهند، و محققان نیاز دارند تا مطالعات بیشتری در مورد ارتباط محتمل میان افزایش وزن و وضعیت ارتباطی زنان انجام دهند.

آیا IUD ایمن و مؤثر است؟

IUD بیش از ۹۹ درصد در پیشگیری از بارداری مؤثر است. این بدان معنی است که زنانی که در طول زمانی متجاوز از یک سال از IUD استفاده می‎کنند کمتر از یک درصد در معرض احتمال باردار شدن قرار دارند.

دیگر اشکال پیشگیری از بارداری اغلب کمتر مؤثرند زیرا در هنگام استفاده از آنها امکان بروز خطاهایی از سوی مردم وجود دارد. برای مثال فراموش کردن مصرف قرص‎های پیشگیری از بارداری یا عدم استفاده صحیح از کاندوم از جملۀ این خطاها محسوب می‎شود.

IUD باعث ایجاد محافظت در برابر عفونت‎های واگیردار جنسی (STIs) نمی‌شود. فرد ممکن است برای پیشگیری از ابتلاء به این بیماری‎ها روش‎های تکمیلی پیشگیری از بارداری مثل کاندوم را مورد استفاده قرار دهد.

این احتمال وجود دارد که IUD بتواند باعث ایجاد عفونت در ناحیه لگن زنان شود، که زمانی امکان بروز دارد که باکتری‎ها در زمان کارگذاری IUD وارد رحم شوند.

علایم عفونت لگن شامل درد، کرامپ، و زخم در قسمت پایین شکم است. زنان ممکن است دچار تب، احساس سرما، یا دشواری تنفسی شوند. هر زنی که دچار این علایم شده باشد باید بلافاصله تحت مراقبت پزشکی قرار گیرد زیرا عفونت مزبور عموماً به درمان نیاز دارد.

امکانش هست اما در عین حال غیر محتمل است که IUD بلغزد و از جایش خارج شود. اگر IUD از جایش خارج شود زن باید تا زمان مراجعه به دکتر از روش دیگری برای کنترل بارداری استفاده کند.

IUD می‎تواند باعث سوراخ شدن دیواره رحم شود اگرچه این موردی بسیار نامحتمل است. اگر چنین وضعیتی بر اثر استفاده از IUD رخ دهد، وضعیت بسیار دردناک بوده و سبب افزایش میزان خونریزی می‎شود. در این وضعیت پزشک باید از طریق عمل جراحی IUD را از رحم خارج کند.

فواید، معایب، و عوارض جانبی IUD

همانند تمامی اشکال دیگر کنترل بارداری IUD نیز محاسن و معایبی دارد. هر زنی متفاوت است، و IUD ممکن است در مورد برخی زنان عوارض جانبی ایجاد کرده و در مورد دیگران این عوارض را ایجاد نکند.

مزایای IUD شامل موارد زیر است:

- در زمینه پیشگیری از بارداری بسیار مؤثر است

- مقرون به صرفه است

- کاربرد درازمدت دارد

- قابل برگشت است

- نیازی به یادآوری استفاده یا نگهداری آن نیست

- محرمانه است

- در هر زمانی می‎توان نسبت به خارج کردن آن اقدام کرد

- می‎توان از آن به عنوان روش پیشگیری اورژانسی استفاده کرد

- بلافاصله پس از برداشتن آن توانایی باردار شدن زن به حالت نرمال برمی‎گردد

معایب IUD شامل موارد زیر است:

- جاگذاری آن به یک متخصص پزشکی نیاز دارد

- در برابر عفونت‌های واگیردار جنسی محافظتی ایجاد نمی‎کند

- می‎تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود

- در موارد نادر می‎تواند سبب بروز عفونت در ناحیه لگن شود

فرو بردن IUD می‎تواند تا چند روز سبب ایجاد درد، آزردگی پشت یا کرامپ شود. عوارض جانبی در این مورد عبارتند از:

- افزایش کرامپ‌های عادت ماهانه به نسبت معمول

- بی‎نظمی در خونریزی

- خونریزی سنگین

- لکه‎بینی در فاصله میان پریودها

عوارض جانبی IUD باید در طول چند ماه از بین بروند اما امکان ادامۀ آنها در زمانی طولانی‎تر وجود دارد. اگر عوارض جانبی بهبود نیابند یا برای مدتی طولانی ادامه داشته باشند زنان باید با پزشک یا پرستار در مورد توصیه‎های لازم مشورت کنند.

روش‌های جایگزین متعددی برای پیشگیری از بارداری وجود دارد. برخی از اوقات، زنان ممکن است نیاز داشته باشند که روش‎های مختلفی را برای رسیدن به روش مناسب برای خود امتحان کنند.

جایگزین‎های IUD

اشکال جایگزین متعددی برای IUD وجود دارد. هر زنی ممکن است اولویت‎های خاص خود را برای کنترل بارداری داشته باشد. برای مثال اولویت یک زن ممکن است خلاص شدن از خونریزی‎های شدید عادت ماهانه یا پیشگیری از بیماری‎های واگیردار جنسی باشد.

ایمپلنت پیشگیری از بارداری هم‎اندازۀ IUD در پیشگیری از بارداری مؤثر بوده و تا سه سال کارآیی دارد.

طیف وسیعی از قرص‌های پیشگیری از بارداری در دسترسند. زنانی که بر اثر استفاده از دیگر اشکال کنترل بارداری دچار عوارض جانبی شده‎اند می‎توانند قرص‎های مختلفی را در این مورد امتحان کنند.

نکات راهنمای کلی برای مدیریت وزن

دچار شدن به مقداری اضافه وزن اغلب بخشی طبیعی از فرآیند پیری است. اما افزایش وزن شدید می‎تواند تأثیراتی منفی بر سلامت و خشنودی خاطر فرد داشته باشد. CDC یک روش محاسبه BMI دارد که می‎تواند به مشخص کردن محدوده وزن سالم در هر فردی کمک کننده باشد.

حفظ وزن در محدوده سالم بیشترین کارآیی را در هنگام رعایت تغییرات درازمدت در رژیم غذایی و سبک زندگی از خود نشان می‎دهد. برخی نکات راهنما در این مورد عبارتند از:

- خوردن صرفاً آن مقدار از کالری که بسته به جنس و سطح فعالیت فرد برای وی تجویز شده است

- لحاظ کردن مصرف مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل در رژیم غذایی

- استفاده از گزینه‎های غذایی کم‎چربی یا فاقد چربی

- اجتناب از مصرف چربی‎های اشباع شده یا قطع مصرف آنها، نمک اضافی و قند اضافی

- استفاده از گوشت قرمز فاقد چربی، انواع لوبیا، تخم مرغ و آجیل به عنوان منابع تأمین پروتئین

- ورزش منظم

CDC توصیه می‎کند که هر فردی باید رسیدن به وضعیت زیر را در دستور کار خود قرار دهد:

- در حدود 150 دقیقه ورزش با شدت متوسط مثل پیاده‎روی سریع یا دوچرخه‎سواری

- در حدود 75 دقیقه ورزش با شدت بالا مثل دویدن، شنا کردن یا مشارکت در ورزش‎های رقابتی

پیام همراه

IUD یک روش مؤثر و ایمن برای پیشگیری از بارداری است. مطالعات به وجود ارتباط روشنی میان استفاده از کنترل کننده‌های بارداری و افزایش وزن دست نیافته‎اند اما تحقیق بیشتری در این مورد نیاز است.

اشکال مختلفی از کنترل بارداری وجود دارد که هر یک از آنها از معایب و محاسن خاص خود برخوردار است. اگر زنی از روش فعلاً مورد استفاده خود ناخشنود بوده یا در مورد آن نگران است باید در مورد یافتن روش جایگزین با پزشک مشورت کند.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
در این مقاله ، ما بررسی می کنیم که چرا قرار دادن و حذف IUD می تواند باعث گرفتگی شود و در مورد درمان های احتمالی و داروهای خانگی بحث کنیم.

آیا درج IUDای یو دی می تواند باعث دل درد شود؟
در نتیجه روش وارد کردن افراد ممکن است گرفتگی را تجربه کنند.
در حین تزریق IUD ، یک پزشک یا سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی ، یک اسپکولوم را در داخل واژن قرار می دهند تا راحت تر بتوانید سرویکس را ببینید. برای رفع ناراحتی پزشک ممکن است محلول بی حس کردن را در دهانه رحم تزریق کند. در مرحله بعد ، آنها IUD را از طریق دهانه رحم در رحم وارد می کنند.
هر یک از این مراحل ممکن است باعث گرفتگی یا درد شود.
دهانه رحم
رحم باید کمی باز شود تا از IUD استفاده شود. باز شدن دهانه رحم به طور بالقوه ممکن است دردناک ترین قسمت این روش باشد.
بسیاری از افراد گرفتگی شبیه به مواردی را نشان می دهند که ممکن است در مورد قاعدگی ایجاد شود ، اما برخی می گویند که گرفتگی بدتر از موارد مربوط به یک دوره است.
پس از درج IUD ، برخی از افراد ممکن است گرفتگی را تجربه کنند. گرفتگی می تواند به دلایل مختلف اتفاق بیفتد ، از جمله:
- درد
- سوزش و التهاب رحم در افراد مبتلا به IUD مس
- تغییرات هورمونی در افرادی که دارای IUD آزاد کننده هورمون هستند

مدت زمان دل درد ای یو دی
اندکی بعد از قرار دادن IUD ، گرفتگی شدید باید فروکش کند. بسیاری از افراد متوجه می شوند که با تخمک گذاری ، این گرفتگی بهبود یافته است.
دل درد و لکه بینی ملایم گاهی اوقات ممکن است هفته ها یا حتی ماه ها ادامه داشته باشد. با این حال ، طبق گفته های برنامه ریزی شده والدین ، گرفتگی معمولاً در طی ۳-۶ ماه از بین می رود .
اگر دل درد بیش از این طول بکشد ، یا اگر دل درد شدید بیش از ۱-۲ روز پس از گذاشتن داشته باشید ، لازم است برای مشاوره با یک متخصص مراقبت های بهداشتی تماس بگیرید.

IUD چگونه بر قاعدگی تأثیر می گذارد؟
افرادی که IUD مس را به جای هورمونی انتخاب می کنند ، ممکن است دوره های پریودی سنگین تر و دل درد شدیدتری را تجربه کنند ، به خصوص در ۳ ماه بعد از وارد کردن. برای بیشتر افراد ، این علائم با گذشت زمان بهتر می شوند.
برخی افراد متوجه می شوند که دوره های پریودی آنها کاملاً ناپدید می شوند یا کمی بیشتر از لکه بینی می شوند. IUD هورمونی ممکن است برای افرادی که دوره های بسیار سنگین یا دردناک دارند ، انتخاب خوبی باشد .

درمان و داروهای خانگی دل درد ای یو دی
پزشک ممکن است توصیه کند که فرد قبل از وارد کردن IUD ، داروهای انتی بیوتیک را مصرف کند.
بسیاری از پزشکان توصیه می کنند که افراد قبل از وارد کردن IUD از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( NSAIDs ) مانند ایبوپروفن استفاده کنند.
با این حال ، این بررسی نشان داد که اگرچه ناپروکسن (Aleve) درد را کمی کاهش می دهد ، اما بیشتر NSAID ها به درد کمک نمی کنند.
ژل ۲٪ لیدوکائین و میزوپروستول (سیتوتوت) نیز نتوانستند درد ناشی از IUD را کاهش دهند. برخی از روش های مدیریت درد که کار را انجام می دادند شامل:
- ۱٪ تزریق لیدوکائین
- ژل لیدوکائین ۴٪
- ترامادول (ConZip ، Ultram)
تحقیقات اندکی روشهای مؤثر برای کنترل دل درد بعد از قرار دادن IUD یا حذف IUD را ارزیابی کرده است.
از آنجا که این درد شبیه به گرفتگی قاعدگی است ، ممکن است فرد متوجه شود که همین راهکارها به تسکین درد و ناراحتی کمک می کند.
برخی رویکردها برای امتحان شامل موارد زیر است:
- انجام ورزش های آرام ، مانند حرکات کششی ، یوگا یا پیاده روی
- مصرف NSAID ها ، مانند ایبوپروفن
- امتحان کردن دیگر درد ، مانند استامینوفن
- ناحیه را به آرامی ماساژ دهید
- با استفاده از یک پد گرمکن یا بطری آب گرم
- مکمل های روغن ماهی ممکن است در رفع دل درد کمک کند .
مکمل های روغن ماهی تنها در مواردی موثر هستند که فرد آنها را با دوزهای نسبتاً زیاد مصرف کند و در صورت مصرف ویتامین B-۱۲ آنها ممکن است بهتر عمل کند .
یک پزشک می تواند در مورد گزینه های مکمل و دوزهای بی خطر مشاوره ارائه دهد.

آیا برداشتن IUD می تواند باعث دل درد شود؟
برداشتن IUD شبیه به قرار دادن IUD است ، به جز اینکه به جای قرار دادن چیزی در دهانه رحم ، پزشک رشته IUD را می کشد تا آن را خارج کند.
بعضی از افراد هنگام برداشتن احساس گرفتگی می کنند زیرا کشیدن رشته باعث فشار دهانه رحم به دهانه رحم می شود. دهانه رحم باید کمی باز شود تا IUD بیرون بیاید ، این نیز ممکن است باعث ناراحتی شود.
در حالی که گرفتگی ممکن است برای چند دقیقه پس از برداشتن وجود داشته باشد ، اما معمولاً به سرعت از بین می رود.
از بین بردن IUD ممکن است دهانه رحم را تحریک کند و باعث ایجاد لکه بینی در مدت یک یا دو روز شود. اما ، نه خونریزی شدید و نه درد شدید پس از برداشتن طبیعی است.
اگر فرد بیش از چند ساعت پس از برداشتن IUD دچار گرفتگی یا درد شدید شود ، این ممکن است نشانه عفونت ، مشکلی در دهانه رحم یا مشکل دیگری باشد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنید
در صورت شدید بودن دل درد فرد باید با پزشک خود صحبت کند.
قبل از درج IUD ، ممکن است فرد مایل باشد در مورد گزینه های کاهش درد ، با پزشک صحبت کند. پزشک همچنین ممکن است داروهای تسکین دهنده درد را برای گرفتگی بعد از عمل توصیه کند.

دیدن پزشک مهم است که
- گرفتگی شدید است یا بعد از چند روز به طور پیوسته بدتر می شود
- خونریزی شدید وجود دارد
- IUD بیرون می آید
- دوره ها آنقدر سنگین یا دردناک هستند که در فعالیت های روزانه دخالت می کنند
- علائم عفونت مانند تب ، بوی بد ناشی از واژن یا درد شدید وجود دارد
- خونریزی شدید یا گرفتگی بیش از چند ساعت پس از قرار دادن یا برداشتن IUD ادامه دارد
در حالی که گرفتگی طبیعی است ، IUD نباید باعث درد طولانی مدت یا شدید شود.

خلاصه
IUD بیش از ۹۹٪ مؤثر هستند و همچنین کاملاً برگشت پذیر هستند.
IUDs ممکن است برای افرادی که مایل به جلوگیری از بارداری هستند ، بدون نگرانی از قرص ، کاندوم ، عکس یا سایر روشها ، گزینه مناسبی باشد.
برای بسیاری از افراد ، IUD چندین سال طول می کشد. IUD حتی ممکن است در افرادی که دچار IUD هورمونی در طی ۵ روز از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده می شوند ، از بارداری جلوگیری کند .