24 ژانویه برابر با 4 بهمن، روز جهانی آموزش

هر کودکی باید از حق آموزش برخوردار باشد.

آموزش حقوق بشر است، یک خیر همگانی و مسئولیتی همگانی است.

این شعاری است که یونسکو، برای روز جهانی آموزش در ۲۴ ژانویه ۲۰۲۰ برگزیده است. این روز که اکنون دومین سال برگزاری آن بزرگ داشته می شود، از سوی مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد تا تاکیدی بر نقش آموزش بر روی گسترش صلح و پیشرف باشد.

بدون آموزش فراگیر و کیفی و فرصت هایی که این آموزش در دوره زندگی برای همگان ایجاد می کند، کشورها نمی توانند در موضوع هایی مانند برابری جنسیتی و شکستن چرخه فقر که میلیون ها کودک و نوجوان را وادار به رها کردن آموزش می کند، راه رهایی پیدا کنند. به یاد داشته باشیم، امروزه، ۲۵۸ میلیون کودک و نوجوان هنوز نمی توانند در مدرسه حاضر شوند، ۶۱۷ میلیون کودک و نوجوان سوادپایه شامل خواندن و حساب ساده را نیاموخته اند. و در این میان دختران در وضعیت شکننده تری از پسران به سر می برند.

از سوی دیگر یونیسف یا صندوق کودکان سازمان ملل هم در این زمینه اعلام کرده است که در وضعیت کنونی جهان ۲۷ میلیون کودک در مناطق بحران زده پشت درهای بسته مدرسه مانده اند، یا روی زمین های سوخته و ویران شده مدرسه ها سرگردان هستند.

برای نمونه در جنگی که دامنگیر کشور یمن شده است، تا کنون ۱۶۰۰ مدرسه آسیب دیده یا ویران شده است. در افریقا و در کشوری مانند جمهوری کنگو ۴۰۰ مدرسه در نبردها و جنگ های داخلی ویران شده است. در همسایگی ایران، کشور هم فرهنگ مان، روز یا هفته و ماهی نیست که خبر تکان دهنده ای درباره کشتار کودکان و دانش آموزان و بستن مدارس براساس جهل و نادانی نیروهای افراطی منتشر نشود.

درمیان این خبرهای نگران کننده، اما یونیسف خبرهای امیدوارکننده ای هم دارد. راه رسیدن کودکان به مدرسه اکنون تنها حضور در کلاس درس نیست. یونیسف از سال ۲۰۱۸ خیز بزرگی برای آموزش از راه دور برداشته است. آموزش های نامتعارف مانند سوادآموزی دیجیتال، آموزش از راه دور یا آموزش رادیویی و تصویری و هم چنین امکانات آموزشی در کمپ های پناهندگی و کمپ های کودکان جنگ زده.

در ایران نیز کوشندگان جامعه مدنی که در این راه می کوشند کودکان بازمانده از تحصیل یا کودکان در وضعیت بحرانی و کودکان در مناطق یا خانواده های محروم را آموزش دهند، باید بخشی از کوشش های خود را به سوی آموزش های نو مانند سوادآموزی دیجیتال و سوادآموزی از راه دور بگذارند، زیرا امروزه در جهان برنامه های سوادآموزی در اپلیکشن های گوناگون طراحی می شود و روز به روز توسعه بیش تری پیدا می کند. پس ما هم می توانیم در این روند جهانی خود را آماده تر کنیم تا هدف بزرگ جامعه جهانی که زدودن بی سوادی و گسترش آموزش فراگیر و کیفی برای همه کودکان است، سهیم شویم.