یکی از سوالاتی که همیشه ذهن مادارن شیرده را به خودش مشغول میکند این است که چه کارهایی یا چه مواد خوراکی روی شیرشان تاثیر گذار است و باعث تغییر طعم ،بو و مزه شیرشان خواهد شد.کاهی نوزاد از خوردن شیر امتناع میکند که ممکن است به علت تغییر طعم وبوی شیر باشد.

گاهی اوقات هم مادر متوجه تغییر رنگ شیرش میشود که موجب نگرانی او میشود. در ادامه به چند علت که باعث این تغییرات میشود اشاره میکنیم.

سیر، نعنا، هویج، غذاهای ادویه دار، قهوه، لبنیات و کیوی روی شیر مادر تاثیر می گذارند.

گاهی تغییر ناگهانی نحوه شیر دادن مادر، واکنش او با صدای بلند نسبت به گاز گرفتن نوزاد، عفونت گوش و آبریزش بینی نوزاد نیز از عواملی است که باعث می شود او نسبت به شیر خوردن امتناع کند.

تغذیه و طعم شیر مادر

یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار روی طعم شیر، تغذیه مادر است. اگرچه پزشکان به شما توصیه می کنند تا هر چه دوست دارید را در تغذیه دوران شیردهی خود قرار دهید، اما تعدادی از توصیه ها در مورد مواد غذایی که باید در دوران شیردهی از خوردن آن ها اجتناب کنید، وجود دارد.

زمانی که مادران شیرده برخی مواد غذایی خاصی را مصرف می کنند، نوزادان آن ها از خوردن شیر مادر امتناع کرده و یا در صورت خوردن شیر مادر برخی نشانه هایی از ناراحتی ها در بدن نوزادان دیده می شود. بهتر است با اجتناب از مصرف غذاهای خاص، از هر گونه سوء اثر آن بر روی نوزاد خود جلوگیری کنید.

مصرف برخی غذاها مانند سیر، کلم ، پیاز، غذاهای پر ادویه و .... می تواند بر روی طعم شیر تاثیر بگذارد و موجب کاهش تمایل شیر خوار به شیر مادر شود. اما باید گفته شود که اگر کودک دلبند شما از همان ابتدا به بوی این مواد عادت کند ،میتواند در آینده تغذیه بهتری داشته باشد.

بنابراین مادر نباید براساس این باورها خود را از مصرف کامل این مواد غذایی محروم کند زیرا تنوع و تعادل غذایی مادر سبب آشنایی شیرخوار با بوها و مزه های مختلف و پذیرش بهتر او برای غذاهای سفره و خانواده میشود.

یکی از باورهای اشتباه رایج این است که مصرف مرکبات طعم شیر مادر را ترش میکند .مصرف مواد اسیدی و میوه های ترش تغییری در ph شیر مادر ایجاد نمیکند.

رنگهای مصنوعی مورد استفاده در صنایع غذایی مانند نوشابه ها و آب میوه های رنگی میتواند سبب رنگی شدن شیر مادر و یا حتی ادرار شیرخوار شود.

استفاده طولانی مدت ازداروی مینوکسیدیل (داروی ریزش مو)به مدت ۴ سال سبب سیاه شدن شیر مادر میشود.

مصرف حبوبات در دوران شیردهی

حبوبات مواد غذایی با ارزشی هستند که نباید مادر را از مصرف آنها محروم کرد.در پوسته حبوبات قندی به نام رافینوز وجود دارد که باعث نفخ میشود.اگر حبوبات قبا از مصرف در آب خیسانده شود،مشکل نفخ برطرف میشود.

چنانجه مادری از قبل حبوبات را مصرف میکرده و مشکلی نداشته است،در دوران شیردهی هم میتواند از این ماده غذایی استفاده کند.

نکته: اگر عدس با مقداری بلغور گندم و یک تکه مرغ پخته شود منبع غنی از آهن با خاصیت جذب بالا تهیه میشود.

ورزش و شیر مادر

با انجام ورزشهای سبک و معمولی، تغییری در شیر مادر پیش نمی آید.افزایش پرولاکتین که در اثر ورزشهای سبک ایجاد میشود،سبب تولید بیشتر شیر میشود.در این موارد مادر باید مراقب انرژی دریافتی خود باشد و بعد از ۶ ماه اول در صورت تمایل برای کاهش وزن،نباید بیشتر از ۲ کیلوگرم در ماه وزن از دست دهد.در دوران شیردهی باید از سینه بندهای مناسب در هنگام ورزش استفاده کرد.

در ورزشهای سنگین و حرفه ای میزان اسید لاکتیک شیر افزایش می یابد و ممکن است شیرخوار از خوردن این شیر امتناع کند.

توصیه میشود تا ۹۰ دقیقه بعد از ورزش سنگین شیردهی صورت نگیرد.

یکی از نکاتی که باعث میشود مادران به اشتباه فکر کنند که طعم شیرشان عوض شده است این است که علت امتناع نوزاد از خوردن شیر را همیشه به طعم شیر ربط میدهند در حالیکه میتواند علل مختلفی داشته باشد.

در زیر به چند علت که باعث میشود شیرخوار از خوردن شیر خودداری کند اشاره میشود

غذاهای جدید و سایر تغییرات در رژیم غذایی مادر که ممکن است باعث تغییر طعم شیر مادر شود.

دندان در آوردن کودک و حساس شدن لثه های او که باعث می شود خوردن شیر برایش دردناک شود.

ممکن است مادر دچار استرس باشد و نوزاد متوجه این حالت روانی می شود وباعث شود نوزاد آرامش لازم برای خوردن شیر را نداشته باشد.

مادر شیوه شیر دادن را تغییر داده است و نوزاد نمیتواند خود را تطبیق دهد.

مادر به گاز گرفتن اتفاقی نوزاد با صدای بلند واکنش نشان داده و او را ترسانده است.

مادر عطر مورد استفاده اش را تغییر داده و نوزاد متوجه تغییر بوی مادر شده است.

ممکن است نوزاد دچار عفونت گوش شده باشد یا آبریزش و گرفتگی بینی ،در نوزاد که شیر خوردن را برای کودک دردناک یا ناراحت کننده و سخت می کند.

کنجکاوی کودک در سن شش تا ۹ ماهگی و واکنش نشان دادن نسبت به محیط اطراف در این سن نیز یکی دیگر از علل است.

آلرژی غذایی و شیر مادر

حساسیت غذایی در کودکان شیرخوار میتواند سبب بروز بیماری و مشکلاتی شود.در بسیاری از مطالعات اثر حفاظتی شیر مادر در جلوگیری از پیدایش بیماریهای آلرژیک ثابت شده است.اگرچه زمینه آلرژیک ارثی است،هرگز به طور مستقیم از مادر به کودک انتقال نمی یابد.

علایم شایع آلرژی غذایی در شیرخواران

علایم پوستی: ،علایم پوستی مثل کهیر،ورم لبها و مخاط،اگزما

علایم تنفسی: آب ریزش بینی،آسم و سرفه،تنفس صدا دار

علایم گوارشی: کولیک،استفراغ،اسهال،یبوست،مدقوع سبز رنگ و حاوی موکوس

علایم رفتاری: بی قراری یا غرغر کردن بعد از خوردن شیر،گریه شدید،بد خوابی یا کوتاه شدن مدت خواب،از خواب پریدن با علایم درد و ناراحتی

آلرژنهای شایع

این عوامل شامل شیر گاو و سایر محصولات لبنی،تخم مرغ،سویا،گندم،بادام زمینی ،مرکبات و گوجه فرنگی و همچنین ذرات معلق در هوا هستند.

گاهی مادر با خوردن این مواد احساس میکند که علایم بالا در شیرخوار ایجاد میشود.در این صورت باید شک به آلرژی داشتن کودک کرد.و مادر باید توجه داشته باشد که با مصرف کدام ماده این علایم پیش می آید و آیا با حذف آن علایم از بین میرود یا نه.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:
غذاهایی که شما میل می‌کنید بو و طعم شیرتان را تغییر می‌دهند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند برخلاف نوزادانی که شیر خشک می‌خورند، با طعم‌های مختلف غذایی آشنا هستند.

شیر مادر و طعم آن
هر آنچه که می‌خورید روی شیر شما اثر می‌گذارد حتی چیزهایی که کاملا دور از ذهن به نظر می‌رسند، بنابراین اهمیت دادن به تغذیه در دوران شیردهی بسیار مهم است.
اگر برنامه غذایی منطقی و معقولی داشته باشید می‌توانید شیر سالمی به فرزندتان بدهید. اگر شیر شما از برخی مواد مغذی برخوردار نباشد باید مکمل‌ های مربوط به آنها را مصرف کنید.
گذشته از تاثیر مواد مغذی که در رژیم غذایی‌تان دارید، روی شیری که به نوزادتان می‌دهید، نمی‌توان نسبت به تغییری که غذاها می‌توانند روی شیر داشته باشند، بی‌ تفاوت بود.
طعم‌های مختلف غذاها تا مدت زمان مشخصی روی شیر اثر می‌گذارند. کودکانی که از طریق شیر مادر با طعم‌های مختلف غذاها آشنا می‌شوند، خیلی زودتر از سایر کودکان تمایل به خوردن غذهای جامد نشان می‌دهند.

چربی‌ها
مادرانی که مقدار زیادی چربی مصرف می‌کنند چربی‌ها را از طریق شیر خود به بدن نوزاد منتقل می‌کنند. مادرانی که مقدار زیادی چربی در طول شبانه‌ روز مصرف می‌کنند، احتمال آنکه نوزادان چاق‌تری داشته باشند، بیشتر است.

سیر
تحقیقات به عمل آمده نشان می‌دهند که سیر به راحتی می‌تواند شیر مادر را تغییر طعم دهد.
حبه‌های سیر در بدن مادر فعل و انفعالاتی را به وجود می‌آورند که باعث می‌شوند، نوزاد برای مدت زمانی طولانی‌تر شیر بخورد و مکیدن‌های قوی‌تر داشته باشد، علاوه بر آن باعث تغییر رنگ شیر مادر می‌شود و آن را تیره‌تر می‌کند.

نعنا
نعنا تاثیر چندانی روی شیر مادر ندارد ولی به محض مصرف آن چیزی حدود ۶ ساعت در بدن او اثرش را حفظ می‌کند و باعث تغییر طعم شیر می‌شود اما به هر حال اثر آن کوتاه مدت است و زود برطرف می‌شود.

هویج
هویج روی طعم شیر مادر اثر می‌گذارد. مادرانی که هر روز آب هویج می‌خورند به راحتی طعم آن را از طریق شیر خود به بدن نوزاد منتقل می‌کنند.
نوزادانی که در این مدت طعم آب هویج را از طریق شیر مادر دریافت کرده‌اند، به هنگام بزرگسالی علاقه‌ بیشتری به خوردن هویج و آب هویج نشان می‌دهند.

غذاهای ادویه‌دار
طعم شیر مادر بسیار تحت تاثیر غذاهایی است که مادر می‌خورد. ادویه‌ها برای بدن مفید هستند، اما طعم شیر را خیلی تغییر می‌دهند، بنابراین لازم است که در مدت شیردهی نسبت به مصرف انواع ادویه‌جات بسیار دقیق باشید و هیچگاه در مصرف هیچ‌یک زیاده‌روی نکنید.

لبنیات
برخی از انواع لبنیات مخصوصاً شیر، سرشار از پروتئین هستند. پروتئین موجود در آنها به سختی هضم می‌شود.
سیستم گوارشی نوزادان هنوز بسیار ضعیف و توانایی هضم پروتئین موجود در برخی محصولات لبنی را ندارد. همین مسئله باعث بروز دل‌درد و ناراحتی در نوزاد می‌شود.
اگر متوجه شده‌اید که نوزادتان شب‌ها به هنگام خواب اذیت می‌شود سعی کنید محصولات لبنی را با احتیاط مصرف کنید تا نوزادتان همیشه شاد و سرحال باشد.

قهوه
وقتی که تصمیم می‌گیرید، مادر شوید، لازم است در برنامه‌ زندگی خود تغییراتی نیز ایجاد کنید. اغلب ما عادت داریم هر روز قهوه و یا حداقل چای بنوشیم.
اما زمانی که مادر می‌شوید و قصد دارید که خودتان به فرزندتان شیر بدهید، لازم است که در مورد مصرف قهوه و نوشیدنی‌های کافئین‌دار کمی تجدیدنظر کنید و مقدار مورد استفاده‌شان را کاهش دهید تا شیرتان تغییر طعم ندهد.
کمترین میزان کافئین نیز می‌تواند وارد شیر مادر شود و از بدن او به بدن نوزاد منتقل شود.
در این میان برخی از کودکان به شدت به کافئین حساسیت دارند. مصرف کافئین به طور روزانه نباید بیشتر از 300 میلی‌گرم باشد. هر فنجان قهوه چیزی حدود 200-100 میلی‌گرم کافئین دارد. یک لیوان کوکا نیز 40-35 میلی‌گرم کافئین دارد.
اگر چنانچه متوجه تغییراتی در نوزاد خود می‌شوید که به نظرتان علت آن مربوط به شیری است که به او می‌دهید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید و تمام تلاش خود را بکنید تا برنامه غذایی مناسب با بدن نوزادتان را داشته باشید.

مرکبات
مصرف میوه‌هایی مانند پرتقال،انگور و لیمو با اینکه سرشار از ویتامین C است اما طعم شیر را تند می‌کند.مرکبات باعث ناراحتی معده در کودک می‌شود.

توت‌فرنگی
مصرف بیش‌ازحد توت‌فرنگی هنگام شیردهی می‌تواند حساسیت شدیدی در کودک به وجود بیاورد و نشانه‌های آن شامل گاز در معده، اسهال، بی‌قراری و گاهی نیز کهیر زدن پوست است.

کیوی
مصرف این میوه ممکن است باعث ایجاد گاز معده و نفخ شکم در کودک شود.

گیلاس
گیلاس در صورت مصرف زیاد می‌تواند مسهل باشد. بنابراین از مصرف آن در زمان بارداری بپرهیزید.

آلو
این میوه نیز خاصیت مسهل دارد و مصرف زیاد آن باعث مشکل نوزاد می شود.

سیب
اگرچه خوردن این میوه زیاد توصیه می‌شود اما فیبر موجود در آن می تواند باعث نفخ در کودک شود؛ در نتیجه باید از مصرف زیاد آن پرهیز کرد.