مهمترین ترکیبات شامپوهای ضد شوره دنیا چیست و هر کدام چه کاربردی دارند؟

ترکیبات شامپوهای ضد شوره برای افرادی که از این محصولات استفاده می کنند مهم است
اما قبل از اینکه به بررسی مواد اصلی تشکیل دهنده شامپوهای ضد شوره بپردازیم،
ذکر یک نکته بسیار مهم برای آن دسته از عزیزانی که مبتلا به شوره های شدید یا خفیف هستند بسیار مهم است.

درمان شوره سر در طب کلاسیک و سنتی به دلیل نوع بررسی و نگاه به این بیماری در این دو مکتب کاملا متفاوت با یکدیگر است.

طب کلاسیک با بررسی عوامل ظاهری میکروبی یا قارچی و یا سایر عوامل ظاهری ابتلا، اقدام به تجویز دارو جهت مبارزه با بیماری میکند،.

به عنوان مثال یک قارچ بسیار رایج در شوره سر قارچ مالاسزیا است که در طب کلاسیک یکی از راه های رایج درمان آن، استفاده از شامپوهای حاوی کلیمبازول است.

اما در روش درمانی طب سنتی، علائم ظاهری تاثیر چندانی در روش اصلی درمان ندارند
و صرفا برای رهایی بیمار از آسیب علائم ظاهری، ممکن است پزشک
راهکارهایی را به بیمار توصیه کند، اما روش درمان اصلی چیز دیگری است.

و آن علت داخلی بوجود آمدن بیماری برای طبیب است که پس از تعیین مزاج و اصلاح آن، بیماری شخص از بین خواهد رفت.

نحوه درمان شوره سر در طب سنتی به چه صورت است؟

تفاوت درمان ها در طب کلاسیک و سنتی در چیست؟

به صورت خلاصه باید گفت در طب کلاسیک تا زمانی که اقدام به مصرف دارو و محلول های لازم کند بیماری او عود نخواهد کرد و علائم ظاهری آن از بین میرود.

اما در طب سنتی با از بین رفتن علت اصلی و بیماری های داخلی درمان انجام می شود و نیاز به مصرف همیشگی دارو نیست.

ثانیا داروهای گیاهی و طبیعی در صورتی که توسط پزشک حاذق و با توجه به مزاج بیمار تجویز شوند، عوارض پس از مصرف نخواهند داشت.

چنانچه مایل هستید مشکلات خود را با پزشکان مجرب طب سنتی در میان بگذارید میتوانید از طریق سامانه ایزو ویزیت در لینک ذیل با آنها در ارتباط باشید.

سامانه مشاوره آنلاین ایزو ویزیت

حال به بررسی
مهم ترین ترکیبات شامپوهای ضد شوره میپردازیم

پیروکتون اولامین (Piroctone olamine)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۶۸۸۹۰-۶۶-۴ می باشد.

این ماده عموما به عنوان اوکتوپیروکس معروف می باشد که یکی از مهم ترین ترکیبات شامپوهای ضد شوره و رایج ترین ماده اولیه در نسل جدید مواد ضد شوره می باشد.

به دلیل سمیت زیاد، به عنوان ماده ضد شوره در آمریکا مورد تایید نمی باشد
و از سال ۲۰۰۴ تقاضا برای ثبت آن داده شده است.

در اتحادیه اروپا تا مصرف یک درصد برای محصولات آبکشی شونده
و حداکثر ۵/۰ درصد در دیگر محصولات مجاز اعلام شده است.

کلیمبازول (Climbazole)

یکی دیگر از ترکیبات شامپوهای ضد شوره کلیمبازول است.

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۳۸۰۸۳-۱۷-۹ می باشد
و در آمریکا و اروپا به عنوان ماده ضد شوره در غلظت حداکثر ۰/۵ درصد مجاز میباشد.

تولیدکنندگان محصولات ضد شوره اظهار می کنند کلیمبازول به تولید پروتیین در لایه‌ی بیرونی پوست سر کمک کرده
و با تقویت سلول‌های پوستی، لایه‌ی محافظ پوست سر را مقاوم می‌سازد
و از ابتلا به بیماری مالاسزیا جلوگیری می کند.

تهیه و تنظیم این مقاله توسط وب سایت پارسی طب انجام شده است.

کتوکونازول (Ketoconazole)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۶۶۲۷۷-۴۲-۱ می باشد.
یک ماده دارویی در ترکیبات شامپوهای ضد شوره است که با غلظت های مختلف در شامپوها مصرف می شود.

کتوکونازول در درمان کچلی تنه و کشاله ران، کاندیدیاز جلدی، درماتیت سبورئیک، کچلی سر، کچلی ریش، کچلی پا و عفونتهای قارچی ناخن استفاده می‌شود.

شامپو کتوکونازول دو درصد در درمان تیناورسیکالر (پیتیریازیس) ناشی از
پیتیروسپروم اوربیکولار که بعنوان مالاسزیا فورفور یا مالاسزیا اوربیکولار نیز شناخته شده‌است مصرف می‌ شود.

اگر سندرم کوشینگ به علت ترشح نابجای ACTH از یک تومور غیرقابل جراحی باشد،
به منظور کاهش علائم پرکاری آدرنال می‌توان از مهار کننده‌های آنزیمی آدرنال مانند کتوکونازول استفاده کرد.

در اتحادیه اروپا نیز به عنوان ماده فعال ضد شوره امکان مصرف دارد.

سیکولوپیروکس اولامین (Cicolopirox Olamine)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۲۹۳۴۲-۰۵-۰ می باشد.

جدیدترین ماده سنتیک ضد قارچ در ترکیبات شامپوهای ضد شوره می باشد
و در شامپوهای ضدشوره در کنار کتوکونازول برای جلوگیری از رشد قارچ
“Malassezia furfur” که یکی از عوامل شوره می باشد مصرف می شود.

ایمنی مصرف آن به تنهایی تا غلظت ۸ درصد تایید شده اما در کنار کتوکونازول در غلظت های بین ۱ تا ۲ درصد مصرف می شود.

موادی که در ادامه خواهد آمد، متعلق به نسل قدیم مواد ضد شوره می باشند و امروزه به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند.

پیریتیون روی (zinc pyrithione)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۱۳۴۶۳-۴۱-۷ می باشد که به طور رسمی ثبت شده در کشور آمریکا میباشد و در آن کشور به عنوان ماده دارویی از آن استفاده می شود.

این ماده با نام اختصاری “ZPT” نیز شناخته می شود.

چنانچه از این ماده در محصولات ماندنی روی پوست استفاده شود، در غلظت های بین ۱/۰ تا ۲۵/۰ درصد خواهد بود.

در کشورهای اتحادیه اروپا از آن به عنوان ماده نگهدارنده هم استفاده می کنند.

این ماده خاصیت ضد قارچی بسیار خوبی دارد ولی
در مقابل سوودوموناس ضعیف می باشد و لذا در صورت مصرف آن در شامپو نیاز به تقویت و محافظت بیشتر دارد.

در آب غیر محلول است و به صورت دیسپرسیون (dispersion) مصرف می شود، به همین دلیل شامپوهای حاوی این ماده کدر می باشند.

سلنیوم سولفاید (Selenium sulfide)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ضد شوره ۷۴۸۸-۵۶-۴ می باشد و ماده ای بسیار سمی است.

در اتحادیه اروپا مصرف آن منوط بر آن است که روی برچسب محصول قید شود:
از تماس با چشم و پوست آسیب دیده (زخم باز) باید جلوگیری شود.

در ترکیبات شامپوهای ضد شوره استفاده می شود و چنانکه در غلظت های بالا مصرف شود،
محصول به عنوان دارو تلقی می شود و برای مصرف نیاز به نسخه پزشک خواهد داشت.

این ماده در آب غیر محلول بوده و در فرمولاسیون به صورت دیسپرسیون (dispersion) استفاده میشود.

در صورت مصرف در فرمولاسیون رنگ محصول نارنجی می شود و به این دلیل معمولا با اکسید تیتانیوم
و دیگر مواد رنگی مخلوط شده و سپس مصرف میشود تا ظاهر محصول بهتر گردد.

نکات منفی در مورد کاربرد این محصول، تاثیر بر رنگ مو بوده که آن را به طرف رنگ قرمز متمایل می سازد و نیز پس از ادامه مصرف، ترشح چربی پوست سر افزایش نشان می دهد.

ماده ی بسیار موثر در مقابل قارچ ها بوده اما خاصیت ضد باکتری ندارد و لذا اگر به عنوان نگهدارنده مصرف شود محصول نیاز به تقویت نگهدارنده خواهد داشت.

قطران ذغال (coal tar)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۸۰۰۷-۴۵-۲ می باشد.

این دارو از ترکیبات قطران تهیه می‌گردد و تجزیه‌کننده قسمت شاخی پوست و کراتوپلاستیک می‌باشد.

این دارو هیپرپلازی پوست را در برخی از اختلالات پرولیفراتیو کاهش می‌دهد.
به علاوه اثرات ضدعفونی کننده، ضد انگلی، ضد قارچی، ضد باکتریایی و کراتوپلاستیک در انسان گزارش شده‌است.

در غلظت های پایین در آمریکا و در فرمولاسیون صابون مصرف می شود اما در اتحادیه اروپا اجازه مصرف ندارد.

اسید سالیسیلیک (Salicylic acid)

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۶۹-۷۲-۷ می باشد.
این ماده از حرارت دادن نمک سدیم فنل با اکسید دو کربن تحت فشار
و سپس واکنش با اسید سولفوریک به منظور آزاد کردن اسید به دست می آید و در طبیعت نیز در پوسته و برگ برخی گیاهان یافت می شود.

مصرف سالیسیلیک اسید در اتحادیه اروپا به مقدار حداکثر ۳ درصد مجاز اعلام شده
به شرط آنکه در محصولات اطفال زیر سه سال (به استثنا شامپو) مصرف نشود
و حتما بر روی برچسب محصول جمله غیر قابل مصرف برای اطفال زیر سه سال درج گردد.

اما در برزیل در غلظت بالاتر هم در محصولات بزرگسالان
و ترکیبات شامپوهای ضد شوره قابلیت مصرف دارد، اما نباید در هیچ محصولی برای اطفال حتی شامپو مصرف شود.

در نهایت کارشناسان طبق گزارش نهایی این مرجع:

Int. Journal of Toxicology 22 Suppl.3, 2003, 1 – ۱۰۸٫

به این نتیجه رسیدند که مصرف اسید سالیسیلیک در محصولات آرایشی بهداشتی، برای جلوگیری از حساسیت پوستی و نیز محافظت از آفتاب ایمن می باشد.

دیگر کاربردهای اسید سالیسیلیک :

درمان آکنه، برداشتن زگیل، درمان میخچه و لایه های پوستی پا،
ترکیبات شامپوهای ضد شوره جهت درمان شوره، درماتیت و سبوره.

سولفور یا همان گوگرد:

شناسه شیمیایی (CAS number) این ماده ۷۷۰۴-۳۴-۹ به عنوان
ماده ضد شوره در آمریکا و در غلظت های ۲ تا ۵ درصد مجوز مصرف دارد و گاها در کنار اسید سالیسیلیک مصرف می شود.

عوارض مواد ضد شوره شیمیایی چیست؟

اگرچه استفاده از این ترکیبات در مبارزه با شوره سر موثر است،
اما ویژگی ضدقارچی قدرتمند آن ها موجب حذف کلیه گونه های مالاسزیا گردیده و به شکل دیگری تعادل فلور میکروبی پوست سر را به هم می زند.

این مقاله توسط وب سایت پارسی طب تنظیم شده است.

این عدم تعادل باعث عوارض منفی متعددی از جمله خارش، سوزش و آلرژی می شود.

شاید مایل باشید بدانید آیا میتوان از مواد طبیعی برای از بین بردن شوره سر استفاده کرد
و آنها را جایگزین مواد شیمیایی کرد؟

در پاسخ به این سوال باید گفت: بله.

گیاهان زیادی برای مبارزه با شوره سر در طبیعت وجود دارد که طبق تحقیقات،
اثرات بسیار قدرتمندی برای شوره سر دارند.

از خواص این گیاهان به دو صورت می توان بهره برد:

۱- مصرف خام: به این صورت که گیاه خشک مورد نظر را آسیاب کرده
با آب خمیر کنید روی سر بگذارید و پس از حدود نیم ساعت بشویید.

۲- از محصولات حاوی عصاره این گیاهان استفاده کنید:
از آنجا که مصرف خام این گیاهان کاری دشوار است،
میتوانید از محصولاتی که عصاره گیاهان مورد نظر در آن استفاده شده استفاده کنید و از خواص آنها بهره بگیرید.

در انتها به دلیل پیشگیری از طولانی شدن مطلب، می توانید
برای آشنایی با گیاهان از بین برنده شوره سر و یک شامپو صادراتی که با عصاره این گیاهان ساخته شده است، مقاله ذیل را مطالعه کنید:

گیاهان از بین برنده شوره سر و معرفی یک شامپو ضد شوره گیاهی

منابع: پارسی طب، کتاب نگهدارنده ها تالیف پروفسور محمد رضا شاه بنده، ویکی پدیا