برای شما که مادر شده اید، خیلی مهم است که بدانید در هفته چندم بارداری تان قرار دارید تا بتوانید مراقبت های لازم را به عمل آورید. فرقی هم ندارد که بچه چندمتان را باردار هستید.

دانستن این که در کدام هفته بارداری قرار دارید، به شما در مراجعه برای انجام غربالگری ها و آزمایش های دوران بارداری کمک می کند و راهی است که بدانید جنین در هر هفته کدام مراحل رشد را پشت سر می گذارد.
محاسبه سن بارداری از نظر علمی، بر اساس هفته و تریمستر (سه ماهه) می باشد. اصلا چیزی به عنوان "ماه" از نظر علمی کاربرد ندارد. به همین دلیل مرجع علمی دقیق و مشخصی هم جهت تعیین ماه های بارداری وجود ندارد. حتی در منابع و سایت های خارجی، تفاوت هایی از نظر حساب کردن "ماه بارداری" وجود دارد.
کل بارداری ۲۸۰ روز (۴۰ هفته / ۹ ماه و ده روز) است. (از روز لقاح، نه از روز اول پریود). اما اصولا در علم زنان و مامایی از روز اول پریود حساب میکنن و به همین دلیل بارداری میشه ۴۲ هفته! (که در واقع ۲ هفته اولش باردار نیستید).

چرا پزشکان و ماماها، بارداری را از روز اول پریود حساب می کنند؟
چون زمان دقیق تخمک گذاری شخص را نمی دانیم. و هم چنین نمی شود برای هر شخص، یک روز خاص تخمک گذاری را در نظر گرفت! مثلا برای لیلا خانم، از روز 11 سیکل بارداری را حساب کنیم، و برای مریم خانم، روز 17 را ! هم چنین دقیقا نمی دانیم در کدام رابطه و در چه روزی، لقاح صورت گرفته.
خیلی از خانم ها به اشتباه فکر می کنند روز نزدیکی شان، همان روز لقاح است. اما همیشه اینطور نیست. چون ممکن است نزدیکی شما در روز ۹ سیکل تان باشد و تخمک گذاری و لقاح در روز ۱۴ اتفاق بیفتد. (با همان اسپرم ۴-۵ روز پیش).

هفته

که از اولین روز آخرین پریود حساب میشه. تمام اعمال مامایی و پزشکان بر مبنای همین «هفته» است. پس سعی کنید همیشه از اول سن بارداری تان را به «هفته» یاد گرفته و بیان کنید. «سن واقعی جنینی» همیشه دو هفته عقب تر از «سن بارداری بر اساس تاریخ پریود» می باشد. مثلا در واقع، خانمی که در هفته ۴۲ بارداری به سر می برد، سن جنینی اش ۴۰ هفته است. یعنی از لقاح ۴۰ هفته و ۱۰ روز گذشته و بارداری به اتمام رسیده است.

تریمستر (سه ماهه)

از نظر علمی، سن بارداری بر اساس هفته و تریمستر (سه‌ماهه) محاسبه می‌گردد و محاسبه‌ی سن بارداری بر اساس "ماه" در علم مامایی و زنان کاربرد ندارد.

کل بارداری از روز اول پریود، ۴۲ هفته است که به طور قراردادی به سه تا تریمستر (سه ماهه) تقسیم شده :

سه ماهه اول از ابتدای بارداری تا هفته سیزدهم بعلاوه شش روز می باشد. در این مدت احساس خستگی می کنید.
سه ماهه دوم بارداری از هفته چهاردهم بارداری تا هفته بیست و هفتم بارداری بعلاوه شش روز می باشد. در این مدت احساس بهتری دارید. در این ماه ها شکم شما نمایان می شود و علائم بارداری را پشت سر گذاشته اید.
احتمالا درباره سه ماهه چهارم شنیده اید که به سه ماه اول بعد از زایمان مربوط می شود که با فرزندتان به سر می برید. این مسئله بستگی به شمارش دارد. برخی افراد از روز اول بعد از آخرین قاعدگی بارداری را حساب می کنند که چهل هفته می شود.
سه ماهه سوم بارداری از هفته بیست و هشتم بارداری شروع می شود تا زمانی که نوزاد به دنیا بیاید. در این مدت به انرژی بیشتر برای زایمان نیاز دارید و خستگی برمی گردد.

ماه

اکثر خانم ها سوال میکنن که "من در ماه چندم بارداری م هستم؟" تقسیم بندی بصورت "ماه" ارزش بالینی برای ماما و پزشک ندارد . فقط جهت اطلاع شما و برای رسیدن به پاسخ این سوالات، ماه های بارداری رو محاسبه کردم.
ولی هم چنان یادتون باشه که ارزش "ماه" خیلی کمتر از " هفته " ست و ما اصلا با سیستم "ماه چندم بارداری" کاری نداریم.
پس موقع شرح حال دادن، فقط هفته ها در ذهنتون باشه.

ماه های بارداری
1. یک ماه تمام/ 30 روز: 4 هفته و 2 روز
۲. دو ماه تمام/ ۶۰ روزاز لقاح : ۸ هفته و ۴ روز
3. سه ماه تمام / 90 روز : 12 هفته و 6 روز
۴. چهار ماه تمام / ۱۲۰ روز : ۱۷ هفته و ۱ روز
5. پنج ماه تمام / 150 روز : 21 هفته و 3 روز
۶.شش ماه تموم / ۱۸۰ روز : ۲۵ هفته و ۵ روز
7. هفت ماه تموم / 210 روز: 30 هفته
۸. هشت ماه تموم / ۲۴۰ روز : ۳۴ هفته و ۲ روز
9. نه ماه تموم / 270 روز: 38 هفته و 4 روز
چون بارداری ۹ ماه و ۱۰ روزه: یعنی ۳۸ هفته و ۴ روز + ۱۰ روز = ۴۰ هفته تمام .
برای زایمان طبیعی:

معمولا از ۳۸ هفته منتظر درد های زایمان طبیعی هستیم.

برای سزارین:

معمولا اجازه میدن 38 هفته پر بشه و داخل هفته 39 وقت سزارین میدن. (مثلا 38 هفته و 1 روز...2 روز ....3روز ...)

مراحل رشد جنین هفته به هفته

بارداری چند هفته است؟
اگر زمان آخرین قاعدگی را ندانم یا قاعدگی من نامنظم باشد چگونه زمان بارداری را تعیین کنم؟

زمان بارداری با استفاده از قاعدگی در حالتی تعیین می شود که قاعدگی شما منظم باشد و فاصله آن بیست و هشت روزه باشد.
اگر قاعدگی نامنظم است زمان آخرین قاعدگی مشخص نمی شود.
اولین سونوگرافی اطلاعات بهتری به شما درباره زمان بارداری می دهد. فرد اسکن کننده جنین را از طول او اندازه گیری می کند. این اندازه اطلاعات دقیقی درباره عمر جنین به شما می دهد.
در بین هفته دهم بارداری تا هفنه سیزدهم بارداری سونوگرافی انجام می شود. بیشتر بخوانید: اطلاعاتی درباره بارداری با قاعدگی نامنظم

بارداری چند هفته است؟
چطور می شود چهار هفته باردار باشم در حالی که در هفته پنجم بارداری هستم؟
هنگامی که نوزاد شما یک ساله است یک سال از زنده بودنش می گذرد. بنابراین او در سال دوم زندگی اش است. بنابراین هنگامی که هفته چهارم بارداری تمام می شود شما در هفته پنجم بارداری هستید.

این به کامل شدن هفته مربوط می باشد

در هفته اول بارداری شما باردار نیستید.
در هفته دوم بارداری شما یک هفته است باردار هستید.
در هتفه سوم بارداری شما دو هفته است باردار هستید.
در هفته چهارم بارداری شما سه هفته است باردار هستید.
در هفته پنجم بارداری شما چهار هفته است باردار هستید.

چقدر بارداری طول می کشد؟
این مسئله بستگی به شمارش دارد. برخی افراد از روز اول بعد از آخرین قاعدگی بارداری را حساب می کنند که چهل هفته می شود.
چهل هفته بعلاوه:

تقویم نه ماه (هر ماه سی یا سی و یک روز)
یا ده ماهه (هر ماه بیست و هشت روز)

آیا فرزند من دقیقا همان سایزی است که شما می گویید؟

اطلاعاتی که در خصوص رشد جنین است به صورت متوسط می باشد.
تمام جنین ها در ابتدای بارداری سایز یکسانی دارند اما در سه ماهه دوم بارداری سرعت رشد متفاوتی دارند. به همین دلیل برخی بچه ها بعد از تولد دو کیلو و نیم و برخی سه کیلو و نیم می باشند.
اگر سونوگرافی نشان می دهد فرزند شما سایز متوسط ندارد نگران نشوید. با پیشروی بارداری سایز جنین تغییر می کند و رشد می کند.

زمان بارداری من چقدر دقیق است؟
زمان بارداری شما به صورت تقریبی زمان زایمان را مشخص می کند. تقریبا حدود پنج درصد بچه ها در روز تعیین شده به دنیا می آیند. برخی نوزادان در بین هفته سی و هفتم بارداری تا چهل و دوم به دنیا می آیند.

زمان رفتن به بیمارستان در سزارین
برای تعیین زمان رفتن به بیمارستان باید توجه کرد که شما و پزشکتان چه روشی را برای زایمان در نظر گرفته‌اید. اگرچه سزارین انتخابی، برای شما و جنین عوارض زیادی خواهد داشت، اما اگر می‌خواهید به صورت سزارین برنامه‌ریزی‌شده زایمان کنید، با پزشک خود در مورد زمان زایمان صحبت کنید و ختم بارداری را به هفتۀ ۳۹ و بعد از آن موکول کنید، زیرا رشد جنین در هفته‌های آخر بارداری کامل می‌‌شود.
نوزادانی که در هفتۀ ۴۰ به دنیا می‌آیند، توانایی بیشتری برای مکیدن سینۀ مادر و کنترل دمای بدن خود دارند. همچنین به دلیل رشد کامل کبد این نوزادان، زردی به سرعت بهبود می‌یابد.
جنین در ۴۰ هفتگی، جنین کاملی است که تمام ارگان‌های بدنش به اندازۀ کافی رشد کرده است و به احتمال زیاد می‌تواند به راحتی نفس بکشد و تغذیه کند.

زمان رفتن به بیمارستان در زایمان طبیعی

در مورد زایمان طبیعی نیز باید از هفتۀ ۳۷ به بعد هشیار باشید.
دردها و انقباضات را اندازه بگیرید.
منظم شدن دردها و انقباضات، نشانۀ زایمان است.
سعی کنید دردهای زایمان را بشناسید و تنها زمانی که مطمئن شوید زمان زایمان فرا رسیده است به بیمارستان بروید.
اگر زودتر از موعد به بیمارستان رفتید و هنوز دهانۀ رحم به اندازۀ کافی باز نشده بود، درخواست القای زایمان یا سزارین ندهید.
اگر پزشک تشخیص داد که شما می‌توانید به صورت فیزیولوژیک زایمان کنید، تا فرا رسیدن زمان زایمان صبر کنید.
طی این مدت می‌توانید در محوطۀ بیمارستان قدم بزنید تا زمان زایمانتان برسد.
اگر کیسۀ آب شما در خانه پاره شد، بدون تعلل به بیمارستان بروید.
توجه داشته باشید که بعد از پاره شدن کیسۀ آب در خانه نمانید، زیرا این اتفاق، احتمال عفونت را در مادر و جنین افزایش می‌دهد.
همچنین اگر خونریزی نیز داشتید، در هر هفته‌ای از بارداری که بودید، سریع خود را به بیمارستان برسانید.
در مورد زمان رفتن به بیمارستان تنها با ماما یا پزشک خود مشورت کنید.
توجه داشته باشید که توصیه‌های افراد غیرمتخصص هرگز قابل اعتماد نیست.

مهم‌ترین مطالب در این‌باره:

سن بارداری به چه معنی است؟ حساب کردن سن دقیق بارداری برای مشخص کردن اندازه جنین و زمان دقیق زایمان است. اکثراً با اضافه کردن ۱۴ روز به مدت‌زمان لقاح این محاسبه انجام می‌گیرد. بیشتر پزشکان آن را با تاریخ آخرین زمان قاعدگی حساب می‌کنند.

سن بارداری به چه معناست؟

اگر اولین دوران بارداری خود را تجربه می‌کنید به‌احتمال‌زیاد با مفهوم سن بارداری آشنا نیستید. به‌طورکلی سن بارداری یعنی چه مقدار زمان یا چند هفته است که شما باردار هستید.

طریقه‌ی محاسبه‌ی آن روش‌ها مختلفی دارد و از اولین روز آخرین قاعدگی‌تان آن را حساب می‌نمایند. روش‌های محاسبه سن بارداری عبارت‌اند از:

محاسبه با روش LMP
محاسبه از طریق سونوگرافی
محاسبه از طریق اندازه طول جنین
محاسبه از طریق اندازه ارتفاع رحم
محاسبه از طریق آزمایش خون بیشتر بخوانید: مراکز سونوگرافی در کلینیک نی نی بان

در ادامه به توضیح هر یک از روش های ذکر شده در بالا می پردازیم.

محاسبه با روشLMP

در واقع LMP به معنی آخرین دوره چرخه قاعدگی است. در این روش ۲۸۰ روز به اولین روز آخرین قاعدگی اضافه می‌شود و تاریخ زایمان تخمین زده می‌شود. اگر سن بارداری از زمان تخمک‌گذاری محاسبه گردد، این زمان به دو هفته بعد از اولین روز آخرین قاعدگی موکول می‌گردد.

در واقع مدت‌زمان دقیق تخمک‌گذاری مشخص نیست اما از آخرین مدت قاعدگی دوران بارداری ۴۰ هفته محاسبه می‌گردد. در هر صورت وجود دو هفته خطا در این روش انکار نشدنی است.

محاسبه از طریق سونوگرافی

بعضی از خانم‌ها تاریخ اولین روز آخرین قاعدگی خود را به یاد ندارند و برای محاسبه سن باید از روش دیگری استفاده کرد. با دستگاه سونوگرافی می‌توان سن حاملگی را از طریق اندازه‌گیری طول ساک بارداری و اندازه جنین مشخص نمود. فرمولی در این روش وجود دارد.

ساک حاملگی را به میلی‌متر حساب کرده و با ۲۸ روز جمع می‌بندند و این‌گونه سن بارداری برحسب روز مشخص می‌شود.
به‌عنوان‌مثال اگر ساک ۵ میلی‌متر باشد با ۲۸ جمع می‌شود و سن بارداری ۳۳ روز خواهد بود.

از هفته ششم به بعد روش محاسبه فرق می‌کند و اگر اندازه ساک ۲۱ باشد این بار ۶ هفته با ۲۱ جمع بسته می‌شود تا سن دقیق بارداری محاسبه گردد.

محاسبه از طریق طول جنین یا CRL

محاسبه بارداری از روش CRL یا اندازه‌گیری طول جنین به این صورت است که اندازه دقیق طول جنین از سر تا کف پا گرفته می‌شود. این روش در بین هفته‌های ۷ تا ۱۳ سن دقیق را نشان می‌دهد.

بعد از آن نمی‌توان به‌طور صحیح طول جنین را اندازه گرفت. با اینکه این روش بسیار دقیق است اما احتمال تغییر ۵ الی ۷ روز در تاریخ زایمان وجود دارد.

محاسبه از طریق ارتفاع رحم

معمولاً در هر بار ویزیت دکتر ارتفاع رحم مادر را اندازه‌گیری می‌کند تا بفهمد با افزایش سن بارداری جنین رشد می‌کند یا نه، این روش برای محاسبه سن بارداری هم استفاده می‌شود و دکتر از روی شکم ارتفاع رحم را اندازه می‌گیرد اما این روش، راه دقیقی برای اندازه‌گیری سن بارداری نیست.

محاسبه از طریق آزمایش خون

در ابتدای بارداری پزشک از طریق آزمایش خون و مقدار HCG حاملگی را قطعی اعلام می‌کند. با گذشت بارداری و افزایش سن حاملگی میزان هورمون HCG در خون افزایش می‌یابد اما باید گفت محاسبه سن دقیق بارداری از این روش کار مناسبی نیست. با اندازه‌گیری این هورمون چند قلویی را تشخیص می‌دهند.

محاسبه سن بارداری در روش حاملگی با آی وی اف

در این نوع حاملگی روز تخمک‌گذاری با اضافه کردن ۱۴ روز سن بارداری را مشخص می‌کند. به‌عنوان‌مثال روزهایی که نطفه بازیابی شده است به‌اضافه ۱۴ روز سن درست بارداری را با اختلاف ۱ روز مشخص می‌کند.

یا اگر از روز لقاح مصنوعی حساب کنیم و ۱۴ روز را اضافه نماییم سن بارداری با اختلاف ۳ روز معلوم می‌گردد.

اگر تاریخ دقیقی از آخرین قاعدگی وجود نداشته باشد

محاسبه سن بارداری از طریق آخرین قاعدگی در صورتی است که شما پریود منظمی داشته باشید و در غیر این صورت محاسبه بارداری از روش‌های آخرین پریود و یا LMP سن بارداری شمارا مشخص نمی‌کند.

در این صورت باید از روش سونوگرافی برای مشخص کردن سن دقیق بارداری استفاده نمایید.

چطور بدانیم چند هفته بارداریم؟

برای اینکه سن دقیق بارداری را اعلام نمایید باید توجه داشته باشید که اگر در هفته اول بارداری هستید یعنی شما صفر هفته باردارید. اگر هفته اول را تمام کرده‌اید یعنی شما یک هفته باردارید. مثلاً اگر در هفته سوم بارداری قرار دارید باید بگویید دو هفته باردارید.