سوال مخاطب: سلام، ۲۵ ساله و مجرد هستم، چند وقتی هست همراه با ترشحات واژنم احساس خارش در ناحیه تناسلی دارم. میتونم از پماد کلوتریمازول استفاده کنم؟ استفاده از سرکه کمک کننده است؟

پاسخ دکتر فریبا الماسی، متخصص زنان، استاد دانشگاه و فلوشیپ جراحی لاپاراسکوپی:

دوست عزیز توصیه می شود تا حد امکان شلوار نپوشید اگر شلوار می پوشید از شلوارهای نخی و فاق بلند استفاده کنید. در صورت مرطوب شدن لباس زیر سریعا آن را عوض کنید. پماد کلوتریمازول را به ناحیه خارش دار بمالید اگر بعد از چند روز با رعایت دستورات فوق بهتر نشدید حتما به پزشک مراجعه کنید. چون نوع عفونت شما مشخص نشده است بهتر است از سرکه یا مواد شیمیایی استفاده نکنید.

مهمترین مطالب در این باره:

خارش یا سوزش در هر جای بدن می‌تواند موجب آزار و ناراحتی شود. اما هنگامی که خارش در منطقه حساسی مانند واژن، رخ می‌دهد، می‌تواند ناراحت کننده تر باشد. در اکثر موارد سوزش و خارش ناحیه تناسلی نگران کننده نیست، اما گاهی نیز می‌تواند نشانه عفونت و بیماری مقاربتی نگران کننده‌ای باشد.

پماد کلوتریمازول (clotrimazole) از داروهای مهار کننده و همچنین کشنده قارچ است که به منظور درمان بیماری قارچی همچون کچلی بدن و یا رفع عفونت‌های دستگاه تناسلی زنان نیز تجویز می‌شود. سوزش و خارش پوست برخی از عوارض این دارو است.

اگر باردار هستید، با پزشک خود مشورت کنید. در حین بارداری شما باید درباره مزایا و خطرات استفاده از کرم کولوتریزول با پزشک یا متخصص خود صحبت کنید.
عفونت‌های قارچی از جمله بیماری‌هایی هستند که در صورت نبود و یا کمبود بهداشت به سرعت پیشرفت می‌کنند. این عارضه در میان خانم‌ها شایع‌تر بوده اما آقایان هم گاها دچار این عفونت‌ها میشوند. در ادامه قصد داریم با پماد کلوتریمازول به عنوان یکی از داروهای درمان کننده عفونت‌های قارچی آشنا شویم.

موارد مصرف و فواید پماد کلوتریمازول
نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید از پماد کلوتریمازول استفاده نکنید اگر:
شما به هر ماده ای در کرم کلوتریمازول آلرژی دارید
در صورتی که هر یک از این موارد برای شما اعمال شود، با پزشک یا ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود تماس بگیرید.

قبل از استفاده از پماد کلوتریمازول
برخی از شرایط پزشکی ممکن است با پماد کلوتریمازول ارتباط برقرار کنند. در صورتی که شرایط پزشکی دارید، به ویژه اگر یکی از موارد زیر را دارید، به پزشک یا داروساز خود بگویید:
- اگر باردار هستید، برنامه ریزی برای باردار شدن یا شیردهی دارید.
- اگر هر داروی تجویزی یا غیر دارویی، آماده سازی گیاهی یا مکمل غذایی دارید.
- اگر آلرژی به دارو، غذا یا سایر مواد دارید.
- برخی از داروها ممکن است با کرم کلوتریمازول همکاری کنند. از آنجایی که کرم کلوتریمازول کمی، در صورت وجود، به خون وارد می شود، خطر ارتباط آن با داروهای دیگر کم است.
- اگر کلوتریمازول کرم ممکن است با دیگر داروهایی که شما مصرف می کنید ارتباط برقرار کند، از ارائه کننده خدمات بهداشتی خود مطلع شوید. قبل از شروع، متوقف کردن یا تغییر دوز هر دارویی، با ارائه دهنده مراقبت های پزشکی خود مشورت کنید.

چگونگی استفاده از پماد کلوتریمازول
- اگر از کرم کولوتریزول می خواهید به عنوان دارو و درمان استفاده کنید. دستورالعمل دقیق مصرف دوز دارو را بر روی دارو بخوانید.
- کرم کلوتریمازول فقط برای پوست استفاده می شود. و یک کرم موضعی به شمار می آید.
- قسمتی که می خواهید پماد کلوتریمازول را بمالید، با صابون و آب تمیز کنید و کاملا خشک کنید.
- یک لایه نازک دارو را به منطقه آسیب دیده بمالید. به آرامی آن را بشویید. مگر اینکه توسط دکتر شما توصیه نشود.
- دست ها را بلافاصله بعد از استفاده از کرم کولوتریزول کرم بشویید، مگر اینکه دستان شما بخشی از منطقه تحت درمان باشد.
- برای پاکسازی کامل عفونت، از کلوتریمازول کرم برای دوره کامل درمان استفاده کنید. حتی اگر احساس می کنید بهتراست، از آن استفاده کنید.
- اگر در زمان تعیین شده فراموش کردید کرم کولوتریزول بزنید، از آن در اسرع وقت استفاده کنید. اگر تقریبا زمان برای دوز بعدی شما باشد، دوز مصرفی که باید استفاده می کردید را به مقداری که در دوز بعدی باید استفاده کنید با هم استفاده نکنید و به برنامه دوزهای منظم خود بازگردید. از دو دوز مختلف در یک بار زمان استفاده نکنید.
- از هر گونه سوال در مورد چگونگی استفاده از پماد کلوتریمازول، از ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود مطلع شوید.

خارش ناحیه تناسلی زنان، پماد کلوتریمازول خوبه؟ اطلاعات ایمنی مهم
- کرم کلوتریمازول تنها برای استفاده خارجی است. اگر کرم کولتریمازول را در چشمان خود بگنجانید، بلافاصله آنها را با آب سرد سرد کنید.
- اطمینان حاصل کنید که از کلوتریمازول رم برای دوره کامل درمان استفاده کنید. اگر این کار را نکنید، دارو ممکن است عفونت شما را کاملا پاک نکند. این قارچ همچنین می تواند به این یا دیگر داروها حساس باشد. این اتفاق می تواند درمان عفونت را در آینده سخت تر کند.

بارداری و تغذیه با شیر
اگر باردار هستید، با پزشک خود مشورت کنید. در حین بارداری شما باید درباره مزایا و خطرات استفاده از کرم کولوتریزول با پزشک یا متخصص خود صحبت کنید. اگر این دارو در شیر مادر یافت شود تشخیص داده نمی شود. در صورت استفاده از پماد کلوتریمازول، هنگام شیردهی به نوزاد خود، با پزشکتان مشورت کنید. در مورد هر خطری که می تواند نوزاد شما را به خاطر مصرف پماد کلوتریمازول تهدید کند با پزشک خود صحبت کنید تا عوارض جانبی پماد کلوتریمازول کودک شما را دچار بیماری نکند.

عوارض جانبی احتمالی پماد کولتریمازول
تمام داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند، اما بسیاری از افراد عوارض جانبی یا جزئی دارند.در صورتی که یکی از این عوارض جانبی رایج باقی بماند یا ناراحت کننده شود، با پزشک خود چک کنید:
در صورتی که هر یک از این عوارض جانبی شدید باشد، سریعا برای مداوا مداوا به پزشک مراجعه کنید:
واکنش های شدید آلرژیک (خارش، کندو، خارش، مشکل تنفس، تنگی قفسه سینه، تورم دهان، صورت، لب ها یا زبان)؛ قرمزی، طحال، لایه برداری، خارش، یا سوزش پوست.
این تنها خلاصه ای از اطلاعات کلی درباره کرم کولوتریزول است. این شامل تمام اطلاعات در مورد کاربردهای احتمالی، جهات، هشدارها، اقدامات احتیاطی، تعاملات، اثرات نامطلوب و یا خطراتی که ممکن است برای کلوتریمازول کرم اعمال شود را شامل نمی شود. این اطلاعات مشاوره خاص پزشکی نیست و اطلاعاتی را که شما از ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود دریافت می کنید جایگزین نمی کند. شما باید با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود برای اطالعات کامل در مورد خطرات و مزایای استفاده از کرم کولیترمیزول کرم صحبت کنید.
- این دارو نباید با چشم‌ها تماس پیدا کند.
- به منظور درمان سریع‌تر در عفونت‌های قارچی مربوط به واژن رعایت بهداشت ضروری است.
- استفاده از کاندوم به هنگام آمیزش جنسی و همچننی استفاده از لباس زیر نخی به روند درمان شما سرعت می‌بخشد.
- در صورت عدم کسب نتیجه رضایت بخش در خصوص بهبودی فرد دوره درمان می‌تواند تکرار شود.
- هرگز بیش از دوز مصرفی تجویز شده از این دارو استفاده نکنید، زیرا نه تنها باعث نمی‌شود که درمان شما سریع‌تر انجام کیرد بلکه عوارض جانبی و احتمالی آن افزایش می‌یابد.برای بدست آوردن نتایج بهتر لازم است بطور منظم از کلوتریمازول استفاده کنید.
- اگر شرایط درمان شما پس از گذشت ۴ هفته بهبود نیافت و بدتر شد پزشک خود را در جریان قرار دهید.
- قبل از استفاده از کلوتریمازول اگر به آن حساسیت دارید دکتر یا پزشک خود را در جریان قرار دهید.
- قرص و پماد کلوتریمازول تنها در مواقع ضرورت باید توسط زن حامله مورد استفاده قرار گیرد.
- در صورتیکه کودک شیرخوار دارید در مورد هر خطری که می‌تواند نوزاد شما را به خاطر مصرف پماد کلوتریمازول تهدید کند با پزشک خود صحبت کنید.
- از کلوتریمازول کرم برای دوره کامل درمان استفاده کنید. حتی اگر احساس می‌کنید بهتر شده‌اید، از آن استفاده کنید.
- اگر در زمان تعیین شده فراموش کردید کرم کولوتریزول بزنید، از آن در اسرع وقت استفاده کنید.
- اگر علائم شما بهبود نیافته باشد یا اگر آنها بدتر شوند، با پزشک خود مشورت کنید.
- سوختگی و تحریک پوست از جمله عوارض شدید کلوتریمازول است و در صورت مشاهده، مصرف آن قطع شود.
- مناسب‌ترین زمان مصرف این دارو قبل از خواب است.

توصیه‌ها و مراقبت‌های پرستاری
برای جلوگیری از عفونت مجدد واژینال، اهمیت بهداشت ناحیه تناسلی و نداشتن نزدیکی در دوران درمان برای بیمار توضیح داده شود.
به بیمار توصیه کنید پس از استفاده این دارو در محل‌های موضعی مانند پوست دست‌ها یا بازوها از تماس نور خورشید با آن ناحیه جلوگیری شود تا دارو تاثیر بیشتری بگذارد.

علل خارش واژن
برخی از دلایل احتمالی خارش واژن و نواحی اطراف آن عبارت‌اند از:

۱. مواد محرک
استفاده از مواد شیمیایی تحریک کننده در اطراف واژن می‌تواند با خارش و سوزش این ناحیه همراه باشد. مواد محرک شیمیایی با برانگیختن واکنش آلرژیک واژن، باعث ایجاد رَش‌ها (بثورات) خارشی و ترشحات غیر طبیعی واژن می‌شوند. برخی از رایج‌ترین این مواد عبارت‌اند از:
- صابون و اسپری معطر
- نشستن در حمام حباب
- دوش‌ واژینال
- داروهای ضد بارداری موضعی
- کرم و پماد
- مواد شوینده
- ژل تناسلی
- نرم کننده لباس
- دستمال توالت معطر
اگر فرد به دیابت یا عدم کنترل ادرار مبتلا باشد، ادرار او ممکن است سبب تحریک واژن و در نتیجه خارش این ناحیه شود.

۲. بیماری‌ها و اختلالات پوستی
برخی از بیماری‌های پوستی مانند اگزما و پسوریازیس ممکن است باعث ایجاد قرمزی و خارش ناحیه تناسلی شوند.
- اگزما: اگزما یا به اصطلاح پزشکی درماتیت آتوپیک، در واقع بثوراتی است که در درجه اول در افراد مبتلا به آسم یا آلرژی دیده می‌شود.
این بثورات قرمز رنگ با بافت پوسته پوسته و خارشی، ممکن است در برخی از زنان مبتلا به اگزما تا ناحیه واژن گسترش یابد.
- پسوریازیس: پسوریازیس نیز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است که به لکه‌های پوستی، پوسته پوسته و قرمز رنگ در امتداد پوست سر و مفاصل منجر می‌گردد. در برخی مواقع، نشانه‌هایی از این رَش‌ها در ناحیه واژن دیده می‌شود.

۳. عفونت قارچی واژن
مخمر، یک نوع قارچ طبیعی است که به طور طبیعی و به مقدار خیلی کم در واژن زندگی می‌کند و تا زمانی که رشد معمولی دارد، مشکلی ایجاد نمی‌کند؛ اما افزایش غیرطبیعی رشد این قارچ به عفونت‌های شدید مخاطی و جلدی، کاندیدیازیس واژن، برفک دهان یا سایر بیماری‌های قارچی منجر خواهد شد. عفونت قارچی واژن یک بیماری بسیار شایع بوده و از ۴ زن، ۳ نفر به آن مبتلا خواهند شد.
می‌دانیم که واژن برای کنترل رشد مخمرها به وجود باکتری‌های خوب نیاز دارد؛ اما برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها در کنار باکتری‌های بد، باکتری‌های خوب را نیز از بین می‌برند.
بدین ترتیب مخمرها بیش از حد رشد کرده و شرایط ناخوشایندی از قبیل خارش، سوزش و ترشحات پنیری را موجب خواهند شد.

۴. عفونت باکتریایی واژن (واژینوز باکتریایی)
عفونت باکتریایی واژن از دیگر دلایل شایع خارش واژن است. این بیماری نیز درست همانند عفوفنت مخمری واژن، در اثر برهم خوردن تعادل باکتری‌های خوب و بد واژن رخ می‌دهد. این بیماری همیشه با علائم همراه نیست؛ اما در حالت کلی علائم آن شامل خارش واژن و ترشحات غیرطبیعی و بدبو خواهد بود.

۵. بیماری‌های مقاربتی
طی روابط جنسی محافظت نشده، بیماری‌های فراوانی منتقل می‌شوند که برخی از آن‌ها با خارش همراه است. از جمله:
- کلامیدیا
- زگیل تناسلی
- سوزاک
- تبخال تناسلی
- تریکومونیازیس
این بیماری‌ها می‌توانند در کنار خارش واژن، با علائم دیگری مثل ترشحات فوق‌العاده زیاد به رنگ سبز یا زرد یا درد ادرار همراه باشند.

۶. یائسگی
زنان یائسه یا خانم‌هایی که در شرف یائسگی هستند، بیشتر در معرض خارش واژن قرار دارند. علت این مسئله کاهش سطح استروژن در دوران یائسگی است که به آتروفی واژن منجر ختم می‌شود.
آنتروفی در واقع رقیق شدن مخاط واژن است و محیط واژن را خشک و تحریک پذیر می‌کند.

درمان‌های خانگی برای خارش واژن
خارش واژن در اکثر مواقع با رعایت بهداشت و سبک زندگی درست از بین می‌رود. برخی از این عادات درست زندگی عبارت‌اند از:
- برای شستن نواحی اطراف دستگاه تناسلی از آب گرم و یک پاک کننده ملایم استفاده کنید.
- در این نواحی از صابون‌های معطر، لوسیون‌ها و حمام حباب خودداری کنید.
- محصولاتی مانند اسپری واژن و دوش واژینال را استفاده نکنید.
- پس از شنا یا دیگر ورزش‌ها، لباس‌ زیر خیس و نم دار را عوض کنید.
- لباس زیر نخی بپوشید و مرتب آن را عوض کنید.
- ماست با محیط کشت زنده و فعال نوش جان کنید تا احتمال ابتلا به عفونت‌های مخمری کاهش یابد.
- در هنگام مقاربت از کاندوم استفاده کنید. قبل از خرید کاندوم همیشه برچسب و جعبه کاندوم را بخوانید.
- پس از دفع ادرار، برای خشک کردن واژن دستمال را از جلو به عقب بکشید.