بهارانه‌های ماندگار موسیقی ایرانی از گذشته تاکنون+صوت

از گذشته تاکنون، آهنگسازان، ترانه سرایان و خوانندگان متعددی طی همکاری با یکدیگر آثاری را با موضوعیت بهار و سال جدید منتشر کرده‌اند. در میان آثار برخی ماندگار شدند و از بقیه خاطره انگیزترند.

به گزارش خبرنگار ایلنا، از دیرباز ترانه‌سرایان، خوانندگان و آهنگسازان متعددی پیش از فرارسیدن عید نوروز به تولید اثر پرداخته‌اند. حال در میان آن آثار متعدد، برخی ماندگار شده‌اند و همچنان در مخاطبان احساس خاطره انگیز و نوستالژیک ایجاد می‌کنند. اما آن آثار کدام‌ها هستند و کدام هنرمندان این آثار را ماندگار کرده‌اند؟

«بهار دلنشین» با صدای استاد غلامحسین بنان

«بهار دلنشین» یا «بهار آرزو» یکی از تصانیف ماندگار ایرانی است و زند‌ه‌یاد بیژن ترقی شعر آن را سروده است.

این تصنیف ماندگار، نخستین بار در دهه ۱۳۳۰ شمسی با آهنگسازی روح‌الله خالقی و صدای غلامحسین بنان اجرا شد و از معدود آثار خاطره‌انگیزی است که همچنان در میان مردم محبوب است.

«بهار دلنشین» که طی سالهای گذشته توسط خوانندگانی چون سالار عقیلی علی زندوکیلی بازخوانی شده، در دستگاه همایون، با مایه آواز بیات اصفهان به سرپرستی روح‌الله خالقی و توسط ارکستر «گل‌ها» تولید شده است

متن شعر؛

تا بهار دلنشین آمده سوی چمن

ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن

چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر

تا که گلباران شود کلبه ویران من

تا بهار زندگی آمد بیا آرام جان

تا نسیم از سوی گل آمد بیا دامن کشان

چون سپندم بر سرِ آتش نشان، بنشین دمی

چون سرشکم در کنار بنشین نشان سوزِ نهان

تا بهار دلنشین آمده سوی چمن

ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن

چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر

تا که گلباران شود کلبه ویران من

باز آ ببین در حیرتم بشکن سکوت خلوتم

چون لاله تنها ببین بر چهره داغ حسرتم

ای روی تو آیینه ام عشقت غم دیرینه امب

باز آ چو گل در این بهار سر را بنه بر سینه ام

تا بهار دلنشین آمده سوی چمن

ای بهار آرزو بر سرم سایه فکن

چون نسیم نو بهار بر آشیانم کن گذر

تا که گلباران شود کلبه ویران من

«بهار دلنشین» با صدای زنده یاد غلامحسین بنان؛

«بوی عیدی» با صدای زنده‌یاد فرهاد مهراد

آهنگ «بوی عیدی» با صدای فرهاد مهراد، یکی دیگر از آثار ماندگاری است که توسط این هنرمند با همکاری برخی دیگر از هم نسلانش ساخته شده است.

ترانه این اثر ماندگار سروده شهیار قنبری است و اسفندیار منفردزاده تنظیم و آهنگسازی آن را به عهده داشته است.

متن ترانه؛

بوی عیدی، بوی توپ

بوی کاغذ رنگی

بوی تند ماهی دودی، وسط سفره نو

بوی یاس جانماز ترمه مادر بزرگ

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

شادی شکستن قلک پول

وحشت کم شدن سکه عیدی از شمردن زیاد

بوی اسکناس تا نخرده لای کتاب

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

فکر قاشق زدن یه دختر چادر سیاه

شوق یک خیز بلند از روی بته های نور

برق کفش جفت شده تو گنجه ها

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

عشق یک ستاره ساختن با دولک

ترس ناتموم گذاشتن جریمه های عید مدرسه

بوی گل محمدی که خشک شده لای کتاب

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

بوی باغچه، بوی حوض

عطر خوب نذری

شب جمعه، پی فانوس، توی کوچه گم شدن

توی جوی لاجوردی، هوس یه آب تنی

با اینا زندگیمو سر می کنم

با اینا خستگیمو در می کنم

با اینا زمستونو سر می کنم

یا اینا خستگیمو در می کنم

«بوی عیدی» با صدای زنده یاد فرهاد مهراد؛

«بوی عیدی» با صدای بنیامین بهادری/ این اثر با نگاهی به آهنگ فرهاد مهراد و با حال و هوایی مدرن تولید شده است؛

«گل می‌روید به باغ» با صدای عباس بهادری

آهنگ «گل می‌روید به باغ» یکی دیگر از آثار ماندگار با موضوع بهار و عید نوروز است که در دهه هفتاد، آن زمان که موسیقی پاپ هنوز معنا نداشت با صدای عباس بهادری منتشر شد و از سوی مردم مورد استقبال قرار گرفت.

ترانه این اثر سروده زنده‌یاد محمود شاهرخی است و فرید شب‌خیز آهنگسازی آن را به عهده داشته است. آهنگ «گل می‌روید به باغ» هنوز از شبکه‌های مختلف تلویزیون و رادیو پخش می‌شود.

متن ترانه؛

گل می روید به باغ گل می روید

با شبنم صبحگاه رخ می شوید

گل جلوه ای از جمال جانانه ما

بلبل به ترانه وصف او می گوید

ابر آمد و بر سر چمن گوهر ریخت

از جامه به جامه لاله ها اختر ریخت

این قاصد کوی دوست این پیک بهار

در ساغر روح عارفان باور ریخت

گل می روید به باغ گل می روید

با شبنم صبحگاه رخ می شوید

برخیز تو هم نوای توحید بخوان

بر بام جهان به سان خورشید بخوان

از شوق چو مرغ عشق غوغا سر کن

گل نغمه ای از جمال جاوید بخوان

گل می روید به باغ گل می روید

با شبنم صبحگاه رخ می شوید

برخیز تو هم نوای توحید بخوان

بر بام جهان به سان خورشید بخوان

از شوق چو مرغ عشق غوغا سر کن

گل نغمه ای از جمال جاوید بخوان

گل می روید به باغ گل می روید

با شبنم صبحگاه رخ می شوید

«گل می‌روید به باغ» با صدای عباس بهادری؛

‌«بهار آمد و شمشادها جوان شدند» با صدای بیژن خاوری

بیژن خاوری یکی از خوانندگان پاپ مطرح دهه ۷۰ در آن سال‌ها اثری را با محوریت عید نوروز و بهار تولید و منتشر کرد.

ترانه این اثر نوستالژیک که در سال ۱۳۷۲ تولید شده را ایرج قنبری سروده و آهنگسازی و تنظیم آن به عهده فرید شب‌خیز بوده است.

متن ترانه؛

بهار آمد و شمشادها جوان شدند

پرندگان مهاجر ترانه‌خوان شده‌اند

دوباره پنجره‌ها بال عشق وا کرده‌اند

دوباره آیینه‌ها با تو مهربان شده‌اند

شکوفه‌های معطر دوباره می‌خندند

که میزبان قدمهای ارغوان شده‌اند

بهار آمد و شمشادها جوان شده‌اند

پرندگان مهاجر ترانه‌خوان شده‌اند

بهار آمد و آن لاله‌های روشن دشت

چراغ خلوت شبهای عاشقان شده‌اند

صنوبران جوان روی شانه‌های زمین

دوباره چتر گشودند و سایه‌بان شده‌اند

«بهار آمد و شمشادها جوان شدند» با صدای بیژن خاوری؛

«بهار بهار» با آهنگسازی زنده یاد تورج شعبانخانی

آهنگ «بهار بهار» یکی دیگر از آثار ماندگار با محوریت و موضوع بهار است.

ترانه این اثر سروده محمدعلی بهمنی است و زنده‌یاد تورج شعبانخانی که سال گذشته دار فانی را وداع گفت، آهنگسازی آن را به عهده داشته است. تنظیم این اثر نیز به عهده حمید صدری بوده است.

این اثر موسیقایی بعدها توسط زنده‌یاد ناصر عبداللهی و برخی دیگر از خوانندگان معاصر، بازخوانی شده است.

متن ترانه؛

بهار، بهار!

پرنده گفت یا گل گفت؟

خواب بودیم و هیچکی صدایی نشنفت!

بهار بهار ...صدا همون صدا بود

صدای شاخه ها و ریشه ها بود

بهار بهار چه اسم آشنایی!

صدات میاد اما خودت کجایی؟

وا بکنیم پنجره ها رو یا نه؟

تازه کنیم خاطره ها رو یا نه؟

بهار اومد لباسِ نو تنم کرد

تازه تر از فصل شکفتنم کرد

بهار اومد با یه بغل جوونه

عید و آورد از تو کوچه تو خونه

حیاط ما یه غربیل

باغچه ی ما یه گلدون

خونه ی ما همیشه

منتظر یه مهمون

بهار بهار یه مهمون قدیمی

یه آشنای ساده و صمیمی

یه آشنا که مثل قصه ها بود

خواب و خیالِ همه بچه ها بود

یادش بخیر بچه گیا چه خوب بود

حیف که هنوز صُب نشده غروب بود

آخ که چه زود قُلّکِ عیدیامون

وقتی شکست باهاش شکست دلامون

بهار اومد برفارو نقطه چین کرد

خنده به دلمردگی زمین کرد

چقدر دلم فصل بهارو دوس داشت

وا شدن پنجره ها رو دوس داشت

بهار اومد پنجره ها رو وا کرد

منو با حس دیگه آشنا کرد

یه حرف یه حرف، حرفای من کتاب شد

حیف که همه ش سوال بی جواب شد

دروغ نگم هنوز دلم جوون بود

که صب تا شب دنبال آب و نون بود

بهار اومد اما با دست خالی

با یه بغل شکوفه ی خیالی

بهار بهار گلخونه های بی گل

خاطره های مونده اون ور پل

بهار بهار یه غصه ی همیشه

منظره هایِ ماتِ پشتِ شیشه

بهار بهار حرفی برای گفتن

تو فصل بی حوصلگی شکفتن

بهار بهار پرنده گفت یا گل گفت

ما شنیدیم هر کسی خوابه نشنفت

«بهار بهار» با آهنگسازی زنده‌یاد تورج شعبانخانی؛

«بهار بهار» با صدای زنده‌یاد ناصر عبداللهی؛

«لباس عید» با صدای محسن چاووشی

محسن چاووشی، یکی از خوانندگان نسل‌های جدید است که آثاری را با موضوع بهار منتشر کرده است.

«لباس عید» اثری است با صدا و آهنگسازی محسن چاووشی که ترانه آن را حسین صفا سروده و شهاب اکبری تنظیم آن را برعهده داشته است.

صدای محسن چاووشی برای اولین بار از تلویزیون، با این قطعه پخش شد. این اثر تیتراژ برنامه‌ای بود که در سال ۱۳۹۲ با اجرای احسان علیخانی از شبکه دو سیما روی آنتن رفت.

متن ترانه؛

نه هوای تازه و نه لباس نو می خوام

هفت سین من تویی من فقط تو رو میخوام

دلم امشب از خدا جز تو هیچی نمی خواد

کاش یکی ما دو تا رو با هم آشتی می داد

شب عیدی آسمون وقتی که می باره

بیشتر از شبای پیش عطر قرآن داره

ببین امشب قلبم مث آینه روشنه آینه زلال من!

دیدنت عید منه سال نو یعنی تو وقتی از در تو میای

نذر کردم امشب سفره چیدم که بیای

شب عیدی آسمون وقتی که می باره

بیشتر از شبای پیش عطر قرآن داره

ببین امشب قلبم مث آینه روشنه آینه زلال من!

دیدنت عید منه شادی از تقویمم بی تو رفت و برنگشت

انتظارت منو کشت توی سالی که گذشت

«لباس عید» با صدای محسن چاووشی؛

«تو نزدیکی» با صدای زنده‌یاد بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی

«تو نزدیکی» اثر مشترکی است با صدای بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی.

این اثر موسیقایی تیتراژ ویژه برنامه ای نوروزی است که در بهار سال ۱۳۹۰ از شبکه سوم سیما روی آنتن رفته است.

ترانه این اثر سروده روزبه بمانی است و تنظیم آن به عهده فرزاد فتاحی بوده و احسان علیخانی تهیه‌کننده آن است.

یکی از دلایل ماندگاری آهنگ «تو نزدیکی» صدای زنده‌یاد بهنام صفوی است که در زمان حیاتش طرفدار داشت.

بخشی از متن ترانه؛

تو نزدیکی که ماهی ها به سمت خونه برگشتن

به عشقت راه دریا رو باز هم وارونه برگشتن

تو این دنیا یه آدم هست که دنیاشو تو می بینه

کسی که پای هفت سینت ، یه عمر سیب می چینه

کنار سبزه و سکه ، کنار آب و آینه

تموم لحظه های شب ، سکوتت هفتمین سینه

تو هم درگیر تشویشی ، مثل حالی که من دارم

برای دیدنت امشب ، تموم سال بیدارم

هوای خونه برگشته ، تموم جاده بارونه

یه حسی تو دلم می گه تو نزدیکی به این خونه

هوای خونه برگشته ، تموم جاده بارونه

یه حسی تو دلم می گه تو نزدیکی به این خونه

کنار سبزه و سکه ، کنار آب و آینه

تموم لحظه های شب سکوتت هفتمین سینه

تو هم درگیر تشویشی ، مثل حالی که من دارم

برای دیدنت امشب ، تموم سال بیدارم

«تو نزدیکی» با صدای زنده‌یاد بهنام صفوی، فرزاد فرزین و علی اصحابی؛

«عیدی» با صدای مهدی یراحی

آهنگ «عیدی» با صدای مهدی یراحی یکی دیگر از آثاری است که پیش از فرا رسیدن عید نوروز تولید شده است.

ترانه‌سرای این اثر که آهنگسازی آن به عهده مهدی یراحی بوده، روزبه بمانی است. زانیار خسروی نیز تنظیم‌ننده آن است و میکس و مستر آن را به عهده داشته است.

متن ترانه؛

هر سال توو این لحظه ها حالم همینه

انگار که غرق یه حسه اضطرابم

چند ساعت دیگه درست یک سال می شه

یکسال میشه که نمی تونم بخوابم

هرسال تو این لحظه ها حالم همینه

انگار سر ریزم از احساس رسیدن

حس می کنم بدجور نزدیکی به خونه

وقتی که مردم بوی عیدی گوش می دن

هوای خوبم چیدن یک سیب که هیچ

من پست ردت توو دل آتیش می رم

حس می کنم آدم به دنیا اومدم تا

این سیبو از دستای تو عیدی بگیرم

تنها زمان سال که هم خوبه حالت

هم با خودت درگیر حس دردی عیده

کاری ندارم عید برمیگردی یا نه

تو هر زمان سال که برگردی عیده

هفت سین امسال و کنار آینه چیدم

تا لحظه لحظه جای خالیتو ببینم

تقویم امسالم تموم شد بسه برگرد

تنها محاله پای این سفره بشینم

هوای خوبم چیدن یک سیب که هیچ

من پست ردت توو دل آتیش می رم

حس می کنم آدم به دنیا اومدم تا

این سیبو از دستای تو عیدی بگیرم

«عیدی» با صدای مهدی یراحی؛