این مقاله، نکاتی را درباره مدفوع نوزاد، رنگ مدفوع نوزاد، سفت و خشک بودن مدفوع و بوی مدفوع نوزاد به شما ارائه می دهد.

زیاد کار کردن شکم نوزاد، به نوع تغذیه نوزاد، بستگی دارد. در صورتی که نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، اگر در طول روز بین ۸-۷ بار مدفوع کند، جای نگرانی وجود ندارد اما در صورت دفع مدفوع بیش از آن، بهتر است به متخصص مراجعه شود. در این مقاله درباره زیاد کار کردن شکم نوزاد و تعداد دفعات طبیعی آن توضیحاتی آورده شده است.

الگوی دفع مدفوع شیرخواران با یکدیگر متفاوت است. این تفاوت تا حدی است که ممکن است برخی نوزادان پس از هر وعده خوردن شیر مادر، دفع مدفوع داشته باشند و یا برخی دیگر از نوزادان یک تا دو بار در هفته مدفوع خود را دفع کنند.

آیا دفعات کار کردن شکم نوزاد مهم است؟

دفعات کار کردن شکم نوزاد اهمیت ندارد، مهم قوام آن است. در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می شوند، ممکن است شکم نوزاد در روز 5-4 بار کار کند، یا هر 5-4 روز یک بار کار کند و مشکلی هم ندارد. مگر در صورتی که مدفوع رنگ و شکل سبز و بلغمی به خود بگیرد. این نشانه اختلال در هضم و جذب گوارش است.

ملاک برای ارزیابی وضعیت نوزاد، وزن گیری نوزاد است. همچنین بی قراری و زور زدن نوزاد حین مدفوع تا حد زیادی به دردهای کولیکی مربوط می شود که بتدریج رفع خواهد شد.

کار کردن طبیعی شکم نوزاد، چندبار در روز است؟

تعداد دفعات طبیعی مدفوع نوزادان مختلف، متفاوت می باشد. در چند روز اول پس از تولد، نوزاد شما ممکن است چهار یا پنج بار دفع مدفوع داشته باشد و رنگ مدفوع نوزاد، تیره، قیری شکل، سیاه و متمایل به سبز است. این ممکن است 2 تا 3 روز اول تولد ادامه داشته باشد.

دفعات کار کردن شکم نوزاد

در طول شش هفته اول، دفع مدفوع به میزان 2 تا 5 بار در روز در کنار وزن گیری نوزاد، نشانه دریافت کالری کافی توسط نوزاد است. پس از شش هفته، طبیعی است که برخی از نوزادان دفع مدفوع کمتری داشته باشند، هر چند ممکن است در برخی دیگر این تعداد دفع مدفوع همچنان ادامه داشته باشد.

اینکه فرزندتان چند بار در روز مدفوع داشته باشد، چندان مهم نیست، با این حال، این مسئله برای مادران جوان گاهی نگران کننده است. بعد از ۶ ماهگی بیش از 4 بار مدفوع در روز زیاد است و کمتر از یک بار در 3 یا 4 روز برای کودکی که با شیر مادر تغذیه می کند، کم است و کمتر از یک بار در روز برای کودکان بالای 2 سال بسیار کم محسوب می شود. به طور کلی بهتر است مدفوع به صورت تدریجی و با ثبات باشد.

بسیاری از نوزادان بلافاصله بعد از غذاخوردن، مدفوع می کنند که این ناشی از رفلکس معده روده می باشد. این مسئله باعث می شود وقتی معده پر شود، سیستم گوارشی فعال گردد. نوزادان 3 تا 6 هفته ای و برخی از نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، حتی اگر یک بار در هفته دفع مدفوع داشته باشند هم طبیعی است، زیرا شیر مادر مقدار کمی مواد زائد دارد، بنابراین مدفوع نکردن نوزاد، نشانه یبوست نیست و نوزاد به طور ثابت وزنش زیاد می شود. اگر نوزاد از شیر خشک تغدیه می کند، باید حداقل روزی یک بار دفع مدفوع داشته باشد.

اگر کودک شما تنها یک بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد نگران نباشید او یبوست ندارد مگر اینکه مدفوعش سخت و خشک باشد. به طور طبیعی مدفوع باید کاملاً شل و نرم بوده و هیچ گاه نباید گلوله گلوله، سفت و مانند نخود باشد. اگر نوزاد به علت سفتی مدفوع، زور بزند و تعداد دفعات دفع مدفوع نیز کمتر از حد طبیعی باشد، ممکن است دچار یبوست شده باشد و بهتر است به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید.

کودک تا 6 ماه ابتدایی زندگی به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه می کند و زمانی که شروع به خوردن مواد غذایی (جامد) می کند مدفوع او سفت تر شده و بوی تندتری می دهد. تعداد دفعات دفع مدفوع کودک هم، کمتر و به بزرگسالان شبیه تر می شود.

در صورت زیاد کار کردن شکم نوزاد چه کنیم؟

زیاد کار کردن شکم نوزاد، به این که کودک از چه چیزی در طول روز تغذیه می کند، بستگی دارد. در صورتی که نوزاد از شیر مادر تغذیه کند، اگر در طول روز و به طور معمول بین 8-7 بار مدفوع کند مشکلی ایجاد نمی شود و جای نگرانی وجود ندارد. اما در صورت زیاد کار کردن شکم نوزاد و در صورتی که تغذیه نوزاد هم از شیر مادر نباشد، بهتر است به یک متخصص گوارش نوزادان مراجعه کنند.

در زمان دفع مدفوع نوزاد به چه چیزی توجه کنیم؟

مسئله مهم در هر حالتی این است که مدفوع نوزاد شما پس از دفع شدن نرم و قابل دفع باشد. اگر مدفوع بیش از حد سفت و خشک باشد، نشان از یبوست نوزاد است و شما به عنوان پدر یا مادر باید به فکر راه درمان و کمک به نوزاد باشید. باید به قوام، رنگ و محتویاتی که در مدفوع وجود دارد، توجه کرد. از طرفی هیچ وقت نگران سرریز کردن پوشک نباشید. مدفوع شیرخوار اگر شل و آبکی باشد ولی کودک شما وزنش اضافه شود، جای نگرانی نیست. رنگ مدفوع نوزاد می تواند یکی از شاخص های سلامتی کودک شما باشد.

شیرخوار تازه متولد شده اصولاً پس از هر بار شیر خوردن دفع مدفوع دارد. این الگوی دفع مدفوع به طور میانگین 10-6 بار در طول روز تکرار خواهد شد. اما پس از 6-3 هفته یا بیشتر دفع مدفوع آن ها عادی شده و تعداد دفعات دفع مدفوع آن ها کمتر می شود. در صورت کم تر بودن دفع مدفوع از حالت عادی جای نگرانی نیست. تنها در صورت مشاهده تغییرات ناگهانی و شدید در مدفوع باید راه درمانی ویژه ای را در نظر بگیرید و یا به پزشک مراجعه کنید.

مدفوع نوزادتان چه رنگی است؟

یکی از کارها یی که مادران باید برای نوزادشان انجام دهند، بررسی مدفوع او است.

معمولا نوزادان سالم در یکی دو روز اول بعد از تولد، یک مدفوع سبز تیره ی چسبنده که " مکونیوم " نام دارد، دفع می کنند.

پس از آن، در نوزادانی که شیر مادر می خورند، دلمه های شیر در مدفوع دیده می شود و رنگ آن معمولا زرد و کمی آبکی است.

باید توجه کرد که در مدفوع نوزاد سالم نباید هیچ گونه خلط، بلغم یا خون دیده شود.

مدفوع نباید بیش از اندازه آبکی باشد، ضمن اینکه در یک نوزاد طبیعی، مدفوع هیچ گاه سفت و خشک نیست، بلکه باید کاملا شل و نرم باشد و هیچ گاه نباید مدفوع گلوله گلوله سفت دفع کند. مادر باید به قوام، رنگ و محتویاتی که غیر از شیر در مدفوع وجود دارد، توجه کند.

مهمترین مطالب در این‌باره:
تعداد دفعات مدفوع نوزاد در روز چقدر باید باشد؟
هیچ جواب ساده ای برای این سوال خاص وجود ندارد. اغلب، چون بستگی به سن کوچولوی شما دارد. هم چنین هیچ دو تا بچه ای نیستند که الگوی مدفوع شان یکسان باشد. در اینجا رژیم نقش اساسی دارد. به طور کلی، نوزادان تازه متولد شده ای که شیر مادر می خورند در مقایسه با نوزادانی که شیر خشک می خورند مدفوع بیشتری دارند.
واقعیت گفته شد، آن ها ممکن است هر زمان که چیزی می خورند مدفوع کنند. برای نوزاد تقریبا حدود ۵ تا ۶ بار مدفوع در روز نرمال است. اگر چه، بعضی ها ممکن است تا ۷ یا ۸ بار در روز مدفوع کنند. هم چنین نوزادانی هم هستند که ممکن است یک روز در میان خرابکاری کنند.
اگر چه، ممکن است مدفوع کردن نوزاد کمتر شود و ناگهان دیدن حجم زیاد مدفوع باعث نگرانی برای بسیاری از والدین شود. اما چون شیر مادر به مرور زیاد می شود این رخداد برای بچه های شیرخوار طبیعی است. شیر مادر معمولا متعادل است و سیستم گوارشی نوزاد شما خیلی خوب کار می کند بنابراین هیچ باقی مانده ای نخواهد داشت.
اما مهم ترین چیز این است که مدفوع او باید نرم باشد و نوزاد قادر باشد به خوب خوردن اش ادامه دهد. در مدفوع نوزاد، معمولا حجم زیادی مواد آبکی به خصوص در شش ماه اول وجود دارد. این به خاطر این است که تنها منبع تغذیه نوزاد شیر است. برای نوزادانی که شیر خشک می خورند، مدفوع شان شبیه این است که شما شیشه خردل را با پنیر کاتیج مخلوط کرده باشید. همینطور همچون بچه های شیرخواره دیگر مقدار زیادی مواد آبکی در مدفوع آن ها دیده می شود. همچنین مواد متعلق به شیر نیز در مدفوع دیده می شود که کوچک و خوب هستند.

اگر یبوست باشد چه می کنید؟
خیلی از والدین فکر می کنند اگر کوچولوی آن ها با درد و اجبار مدفوع کند به این معنا است که یبوست دارند. در حالی که همیشه این طور نیست. در سنین کودکی نوزاد توانایی انقباض ماهیچه های شکمی و هل دادن را ندارد. به علاوه او در پهلوهایش سنگینی و کشش ندارد.
یبوست به معنای این نیست که هیچ مدفوعی وجود ندارد. اما اگر شکل مدفوع شبیه گلوله های کوچک باشد نشان دهنده یبوست است. در واقع، مدفوع گلوله ای شکل به این معنا است که باید با پزشک صحبت کنید.

چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
اگر هر کدام از نشانه ها را دیدید اکنون زمان آن رسیده که فرشته کوچک خود را نزد پزشک ببرید:
- در مدفوع کودک کمی خون دیده شود
- نوزاد برای مدتی از خوردن امتناع کند
- یک کاهش وزن قابل توجه در او مشاهده شود
- به نظر می رسد نوزاد درد دارد و با تمام زوری که می زند نمی تواند مدفوع کند
- او به طور مداوم تب دارد

تعداد دفعات مدفوع نوزاد، چقدر طبیعیه؟

نکاتی درباره مدفوع نوزاد
- سفت و خشک بودن مدفوع نوزاد، ناشی از کمبود مایعات و یا به دلیل از دست دادن مایعات زیاد به دلیل تب و یا بیماری‌های خاص است.
- اگر مدفوع نوزاد سفت و خشک باشد، نشان دهنده این است که نوزاد از غذاهای یبوست دار مانند غلات و شیر گاو بسیار استفاده کرده است. این نکته را توجه داشته باشید که مصرف شیر گاو برای کودکان زیر یک سال ممنوع است.
- زمانی که مدفوع نوزاد سبز رنگ است، علت آن می‌تواند هضم آهسته غذا و یا مصرف زیاد غلات باشد که نیاز به هضم بیشتری دارد.
- اگر به نوزاد قطره آهن دهید، رنگ مدفوع نوزاد، قهوه‌ای می‌شود.
- اگر در مدفوع رگه‌های خونی مشاهده کردید، نشان دهنده مشکلات جزیی در مقعد نوزاد است.
- در صورتی که در مدفوع خون زیاد، مخاط یا آب مشاهده شود، فورا به پزشک مراجعه کنید، چرا که ممکن است این مشکل ناشی از مشکلات روده‌ای باشد.
- هنگامی که مدفوع نوزاد نرم و آبکی شود نمی‌توان متوجه شد که نوزاد دچار اسهال شده است یا نه. ولی هنگامی که ناگهان تعداد دفعات مدفوع کودک زیاد شود (بیشتر از یک بار مدفوع کردن بعد از غذا) و مدفوعش حاوی مقدار زیادی آب باشد، نشان دهنده این است که نوزاد به اسهال مبتلا شده است.
- اسهال کودک ممکن است ناشی از عفونت روده‌ای باشد و یا در اثر تغییر درژیم غذایی ایجاد شده باشد.
- مسئله مهم در رابطه با اسهال این است که ممکن است آب بدن نوزاد کم شود.
- برخی از پودرهای بچه که معطر هستند ممکن است باعث حساسیت‌های پوستی شود. بهتر است که از این مواد بسیار کمتر - استفاده کنید و در صورت سوختن پای بچه به علت ادرار یا مدفوع، از پمادهای مخصوص کودکان زیر نظر پزشک استفاده کنید.

بوی مدفوع
بوی مدفوع نشان می‌دهد که مدفوع چه مدت زمانی در روده مانده است. هر چه بیشتر در برابر باکتری‌ها باشد، بوی بدتری دارد. اما اگر مدفوع بچه‌ها با بوی تندی همراه باشد، ممکن است کودک مبتلا به نوعی حساسیت شده باشد. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند مدفوعی بی بو دارند.

تعداد دفعات مدفوع نوزاد، چقدر طبیعیه؟

در آخر
زمانی که نوزاد شیر دریافت می‌کند، دفع مدفوع طیبعی است و گاهی به ۸ بار در روز می‌رسد ولی گاهی تعداد دفعات مدفوع نوزاد بیش از حد زیاد می‌شود و مدفوع شل و آبکی است که در این حالت نوزاد به اسهال دچار شده است. در برخی مواقع نیز دفعات مدفوع نوزاد به طرز عجیبی کم می شود که احتمال دارد نوزاد دچار یبوست شده باشد و در هر دو حالت، باید سریعاً به پزشک متخصص اطفال مراجعه شود.