ویژگی‌های قرآن از نگاه سید الساجدین(ع)

به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، در دعای امام زین العابدین(ع) که به هنگام ختم قرآن قرائت می‌شود برخی از ویژگی‌های این کتاب مقدس بیان شده که به آن پرداخته می‌شود.

با توجه به آیات کتاب وحی نیز قرآن کریم در آیه 147 سوره نساء از خود با صفت «نور» یاد می‌کند و می‌فرماید: «وَ أَنْزَلْنا إِلَیْکُمْ نُوراً مُبِیناً» اما این نورانیت برای چه فردی است؟ امام سجاد(ع) می‌فرماید: «و جعلته نورا نهتدی من ظلم الضلالة والجهالة باتباعه، بار خدایا! قرآن را نور و روشنایی گردانیدی که با پیروی از تعالیم آن از تاریکی های گمراهی و نادانی رهایی یابیم»

حضرت در رابطه با جاودانگی نور قرآن می‌فرماید: «و نور هدی لایطفا عن الشاهدین برهانه، و آن را نور هدایتی قرار دادی که برهان و دلیل آن از شاهدان و گواهان خاموش نمی شود»

در باب عظمت قرآن، امام سجاد(ع) از رسول اکرم(ص) نقل می‌کند که ایشان فرمود: «من اعطاه الله القرآن فرای ان احدا اعطی افضل مما اعطی فقد صغر عظیما و عظم صغیرا، شخصی را که خداوند به او دانش قرآنی عطا نموده اگر تصورش این باشد که کسی را بهتر از این عطای الهی داده اند، در حقیقت بزرگی را کوچک شمرده و کوچکی را بزرگ دانسته است.»

خداوند در آیه 82 سوره اسراء می‌فرماید: «وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ وَ رَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِینَ، ما فروفرستادیم از قرآن آنچه را که برای مؤمنان شفا و رحمت است»، اما اینکه در چه زمان و برای چه فرد؟ امام زین‌العابدین(ع) در دعای خویش این گونه بیان می دارد: «و شفاء لمن انصت بفهم التصدیق الی استماعه، قرآن شفا و درمان است برای کسی که فهمیدن آن را از روی تصدیق و باور خواسته و برای شنیدنش خاموش گشته است»

ترازوی عدالت

خداوند در آیه 8 سوره مائده می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُونُوا قَوَّامِینَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ وَلَا یَجْرِمَنَّکُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ، ای کسانی که ایمان آورده اید! برای خدا قیام کنید، و از روی عدالت گواهی دهید . دشمنی با جمعیتی، شما را به گناه و ترک عدالت نکشاند . عدالت ورزید که به پرهیزکاری نزدیک تر است و از «معصیت » خدا بپرهیزید که خداوند از آنچه انجام می دهید، با خبر است» و خطاب به پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «بگو به هر کتابی که خدا نازل کرده، ایمان آورده‌ام و مامورم در میان شما عدالت کنم» و عدالت را مبنای تشکیل خانواده دانسته و می‌فرماید: « فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً » و نیز مبنای روابط اقتصادی قلمداد شده و می‌فرماید: «وَ أَوْفُوا الْکَیْلَ وَ الْمِیزانَ بِالْقِسْطِ، و حق پیمانه و وزن را به عدالت ادا کنید» و همچنین حل منازعات را بر اساس عدالت خواستار شده است و می‌فرماید: «فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُما بِالْعَدْلِ وَ أَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِین، در میان آن دو به عدالت صلح برقرار سازید و عدالت پیشه کنید که خداوند عدالت پیشگان را دوست دارد» اما اینکه چه معیار و ملاک و قانونی می توان برای به دست آوردن عدالت معین نمود؟ امام زین العابدین (ع) می‌فرماید: «و میزان عدل لایحیف عن الحق لسانه; قرآن ترازوی عدالت است که زبانه اش از حق و درستی برنمی گردد»

تلاوت زیبا

در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) آمده است که فرمود: «لکل شی ء حلیة و حیلة القرآن الصوت الحسن، برای هرچیز زینت و زیوری است و زینت قرآن، صدای نیکو است» امام صادق(ع) در تفسیری از «ترتیل » می فرماید: «آن است که در آن درنگ کنی و صدای خویش را زیبا سازی» در این جهت امام زین العابدین(ع) نیز اسوه است. نوفلی می‌گوید: نزد امام موسی بن جعفر(ع) از صدا و صوت یاد نمودم، حضرت فرمود: «به هنگام قرائت قرآن توسط علی بن الحسین(ع) چه بسا فردی از آن جا عبور می‌کرد و از صدای خوش او مدهوش می‌گشت و اگر امام از حسن واقعی آن چیزی را آشکار می‌نمود، مردم تحمل و تاب زیبایی آن را نداشتند.»

نوفلی می‌گوید: به آن حضرت گفتم: مگر پیامبر(ص) با مردم نماز نمی‌گزارد و صدای خویش را به هنگام تلاوت قرآن بلند نمی‌کرد؟ حضرت فرمود: «به قدر توان مردم با اقتدا کنندگان خود برخورد می‌کرد»

در حدیثی دیگر امام صادق(ع)می فرماید: «علی بن الحسین (ع) خوش صداترین افراد در خواندن قرآن بود. افراد سقا همواره به هنگام عبور، بر در خانه‌اش می‌ایستادند و به قرائت او گوش می‌دادند و ابوجعفرامام باقر (ع) نیز نیکوترین صدا را در خواندن قرآن داشت.»

مقدار تلاوت قرآن

پیامبر اکرم(ص) در اولین آیاتی که بر وی نازل شد، مامور قرائت آیات الهی شد و در دستور دیگری، خداوند به پیامبر اکرم و مؤمنان می‌فرماید: «فاقرءوا ما تیسر من القرآن، آنچه برای شما میسر است، قرآن بخوانید» زهری می‌گوید: از امام زین العابدین(ع) پرسیدم کدام عمل با فضیلت‌تر است؟ حضرت فرمود: وارد شونده‌ای که دوباره حرکت می‌کند . پرسیدم: وارد شونده حرکت کننده؟! فرمود: آغاز قرآن و ختم آن، با قرائت اول آن و پایان رسیدن آن دوباره شروع کند، (همانند مسافری که با رسیدن به یک محل در بین راه دوباره از آن جا حرکت می‌کند و به مسیر خود ادامه می‎دهد.)

زهری می‌گوید: امام علی بن الحسین(ع) می‌فرمود: «لومات من بین المشرق و المغرب لما استوحشت بعد ان یکون القرآن معی، اگر تمام افرادی که بین مشرق و مغرب هستند، بمیرند، چون قرآن با من است، هراس و وحشتی به دل راه نخواهم داد.»

از امام سجاد (ع) در باره توحید سؤال شد، فرمود: «خداوند می‌دانست که در آخرالزمان مردمانی می آیند که زیاد اندیشه می‌کنند، بدین جهت، خداوند سوره توحید و آیات سوره حدید تا «عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ» را نازل نمود . پس هرکس خارج از این محدوده را قصد کند، هلاک خواهد گشت .»

تفکر در قرآن

زهری می‌گوید: شنیدم از امام علی بن الحسین(ع) که می‌فرمود: «آیات القرآن خزائن فکلما فتحت خزانة ینبغی لک ان تنظر ما فیها، آیات قرآن گنجینه ای نهفته است پس هر زمان که در گنجینه گشوده شود، شایسته است که به آنچه در آن است، نظر کنی.»

منابع:
واقعه/79
اصول کافی
نساء/174
صحیفه سجادیه، دعای 42
اسراء/82
مائده/8
شوری/15
نساء/4
انعام/152
حجرات/9
تفسیر صافی
تفسیر برهان
یونس/62
توبه/111 و 112
اعراب/32
بقره/201

انتهای پیام