منطقه آزاد ماکو در سالی که گذشت

به گزارش پول نیوز، منطقه آزاد تجاری - صنعتی ماکو یکی از هفت منطقه آزاد ایران و یکی از مهمترین مسیرهای ترانزیتی کشور است که به عنوان گذرگاه بین ایران و کشورهای اروپایی شناخته می شود. منطقه آزاد ماکو به عنوان بزرگترین منطقه آزاد کشور دارای ۱۴۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور جمهوری آذربایجان و ۱۳۰ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکیه است.‌

وسعت این منطقه به قدری است که آن را بعد از شانگهای چین در رتبه دوم بزرگترین مناطق آزاد جهان قرار داده و از لحاظ جمعیتی و نیروی انسانی بعد از منطقه آزاد اروند قرار می‌گیرد.

در سال ۹۸ این منطقه خبر‌های متنوعی در حوزه‌های لجستیک، فناوری، زیرساخت و سرمایه گذاری داشت و مهمتر از همه، موضوع افزایش سرمایه این منطقه بود که می‌تواند در روند آینده این منطقه نیز موثر باشد.

از اتفاقات مهم منطقه آزاد ماکو تغییر مدیر عامل این سازمان بود که مرداد ماه با حکم مرتضی بانک مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی، محمدرضا عبدالرحیمی به عنوان رییس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی ماکو منصوب شد. مرتضی بانک از مدیرعامل پیشین این منطقه غلامرضا سلیمانی سپاسگزاری کرد به این دلیل که در شرایط سخت تحریم ها و فشارهای اقتصادی ایستاد و نگذاشت در حرکت های توسعه ای منطقه خللی ایجاد شود.

در حوزه فناوری و نوآوری در ابتدای سال ۹۸ بهزاد حیدری، مدیر مرکز نوآوری و فناوری سازمان منطقه آزاد ماکو از حمایت این سازمان از شرکت‌های استارت‌آپی و طرح‌های فناورانه خبر داد و عنوان شد که سازمان منطقه آزاد ماکو به عنوان اولین سازمان در راه اندازی و تجهیز مرکز نوآوری و فناوری در بین کلیه مناطق آزاد در سال ۹۸، پیشتاز است.

همانطور که گفته شد یکی از بحث‌های مهم و البته مثبت ماکو افزایش سرمایه این منطقه بود که در جلسه فروردین ماه شورای عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی که به ریاست معاون اول رئیس جمهور برگزار شد مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت و به تصویب رسید. به گفته مدیرعامل وقت این سازمان مصوب شد که سرمایه این سازمان از ۱۰ میلیارد تومان به ۱۳۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کند، به عبارت دیگر سرمایه سازمان هزار برابر افزایش یافت.

سلیمانی گفته بود: افزایش سرمایه سازمان منطقه آزاد ماکو نشان از توان مالی و افزایش اعتبار آن نزد سرمایه گذاران بخش خصوصی داخلی و خارجی دارد.

منطقه آزاد ماکو مانند سایر مناطق آزاد ایران، با توجه به نامگذاری سال ۹۸ به عنوان سال رونق تولید، تمرکز خود را بر این مقوله گذاشت و غلامرضا سلیمانی همان ابتدای سال خبر‌های نوید بخشی برای این حوزه داشت و گفت: در سال ۹۸ تعداد ۸۷ پروژه با محوریت رونق تولید توسط سازمان منطقه آزاد، عملیاتی شده یا به اتمام خواهند رسید.

یکی از اتفاقاتی که تعیین کننده مسیر این منطقه بود و اثر مثبتی بر آینده آن خواهد گذاشت تدوین طرح جامع لجستیک برای این منطقه بود که اردیبهشت ماه با همکاری گمرک جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت.
غلامرضا سلیمانی در این مورد گفت: با توجه به وسعت بسیار زیاد منطقه آزاد ماکو و عدم امکان فنس کشی برای منطقه، تدوین برنامه راهبردی برای بهره مندی از مزایا و فرصت‌های منطقه آزاد در تسهیل تجارت و رونق تولید ضروری است.

وی با اشاره به اینکه اجرای طرح جامع با محوریت ایجاد شهرک لجستیک در برنامه کاری منطقه آزاد ماکو قرار گرفته است اظهار داشت: امکان تردد روزانه ۳۰۰۰ کامیون از مرز بازرگان ضرورت ساماندهی مناسب حمل و نقل و ایجاد شهرک لجستیکی را دوچندان می‌کند لذا یکپارچه سازی اطلاعات، انبارداری اصولی، جابه جایی کالا، بسته بندی و برنامه ریزی امنیتی از اهدافی است که در ایجاد شهرک لجستیکی مورد توجه خاص قرار خواهد گرفت.

مدیر تسهیل تولید، صنایع و معادن سازمان منطقه آزاد ماکو در این مورد گفت: ظرفیت‌های منحصر بفرد و ویژه منطقه آزاد ماکو در حوزه معدن، فرصت‌های خوبی را برای سرمایه گذاران فراهم کرده است. وی به حجم سرمایه گذاری از سال ۹۷ در حوزه معدن و صنایع معدنی اشاره کرد و گفت: در حوزه معدن ۸۰۰ میلیارد ریال (بهره برداری و اکتشاف)، در حوزه صنایع معدنی (فرآوری مواد معدنی) خارجی ۱۵ میلیون دلار و داخلی ۲۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری شده است.

میرعلی محمدی عضو هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ماکو نیز در گفتگو با اقتصاد۲۴ گفت: منطقه آزاد ماکو را به عنوان قیف ترانزیتی کشور معرفی می کنند اما باید این سوال را مطرح کنیم که برای این ظرفیت چه بسترسازی هایی را انجام داده ایم؟ باید طرح جامع شهرسازی و معماری به درستی مورد بازبینی و اجرا قرار گیرد و فعالیت های رسانه ای و ارتباط جمعی در منطقه با قوت بیشتری انجام شود و مستمرا اخبار و اطلاعات منطقه رسانه ای شود تا مردم در جریان اتفاقات و تصمیمات قرار بگیرند.

عضو هیات مدیره سازمان منطقه آزاد ماکو در ادامه درباره اهم برنامه‌های هیات مدیره این سازمان در سال‌های اخیر و به خصوص سال ۹۸ گفت: سازمان منطقه آزاد ماکو به دروازه اروپا معروف است و به تناسب موقعیت ارتباطی مناسب با کشور‌های همسایه، بر مبنای لجستیک حمل و نقل پایه گذاری شده است و مهمترین برنامه ریزی‌ها و آینده نگری‌های سازمان حول این نقش منطقه می‌چرخد. علاوه بر آن در حوزه‌های تامین آب و حفاظت از محیط زیست، توجه به میراث فرهنگی و ارتقاء صنعت گردشگری و بوم گردی نیز برنامه‌هایی در دست اجرا داریم و در همین راستا به دنبال اصلاح روابط منطقه آزاد ماکو با سایر مناطق آزاد کشور و حتی مناطق آزاد دیگر کشور‌ها هستیم.

تیرماه ۹۸ جلسه بررسی مطالعات طرح جامع (راهبردی ـ ساختاری) منطقه آزاد ماکو با حضور قائم مقام مدیرعامل، معاونین، مدیران سازمان منطقه آزاد ماکو و مهندسین مشاور طرح برگزار شد. توسعه منطقه آزاد ماکو با توجه به طرح جامع خواهد بود و براین اساس رویکرد‌ها و سیاست‌های راهبردی منطقه آزاد ماکو در حوزه‌های مختلف تعیین و برای تصویب به شورای عالی مناطق آزاد کشور ارسال شد.

طرح جامع منطقه آزاد ماکو در محور‌های مختلف از جمله لجستیک، صنعت، کشاورزی، گردشگری و فناوری نوین با اهداف ملی و منطقه‌ای تصویب شد که به افزایش ظرفیت‌های تولیدی و صادراتی منطقه به کشور‌های مجاور با تکیه بر پتانسیل‌های کریدور‌های ترانزیتی شمال جنوب و شرق به غرب و توانمندی‌های زیرساختی، صنعتی، اقتصادی و کشاورزی منطقه و همچنین توسعه گردشگری ماکو با تقویت زیرساخت‌ها و امکانات منجر خواهد شد.

از اتفاقات مهم در حوزه گردشگری برای منطقه آزاد ماکو، انعقاد تفاهم نامه توسعه همکاری تجاری و گردشگری در قالب گردشگری ترکیبی بین منطقه آزاد ماکو و جمهوری نخجوان بود.

مدیر توسعه گردشگری سازمان منطقه آزاد ماکو در این باره گفت: طی ۶ ماهه نخست سال‌جاری اقامت گردشگران خارجی در محدوده این سازمان ۵۱ درصد افزایش داشت. عبدالله زاده افزود: تعداد گردشگران خارجی اقامت‌کننده در این منطقه طی سال گذشته یک هزار و ۵۶۵ نفر بود، که امسال به ۲ هزار و ۵۱۰ نفر رسیده است.

وی همچنین تعداد اقامت مسافران داخلی در این منطقه طی ۶ ماهه نخست سال ۹۸ را ۴۳ هزار و ۸۵۵ نفر اعلام کرد.

معاون ترانزیت گمرک جمهوری اسلامی ایران گفت: طرح موسوم به «تیر الکترونیکی» برای نخستین بار در جهان بین منطقه آزاد ماکو و ۲ کشور همسایه اجرایی شده است. این طرح با همکاری کشورهای ترکیه و جمهوری آذربایجان در حال اجراست و به زودی با کشورهای همسایه دیگر نیز اجرایی خواهد شد.

وی اضافه کرد: پس از این، رویه و تشریفات قانونی ترانزیت و صادرات به صورت الکترونیکی انجام می گیرد که این امر موجب کاهش توقف کارنه تیر در مرز بازرگان خواهد شد.

کلمه تیر (TIR) مخفف حمل و نقل جاده‌ای بین‌المللی است و در حال حاضر سیستم TIR تنها سیستم ترانزیت جهانی و تحت نظارت کمیسیون اقتصادی اروپایی سازمان ملل است که تحت آن کالاها از گمرک مبدأ به گمرک مقصد با کنترل‌های هماهنگ و پروسه‌های مشترک با تضمین بین‌المللی معتبر منتقل می‌شود. این امر موجب تسهیل تجارت و حمل‌ونقل شده و از بروز مشکل در جمع‌آوری حقوق و عوارض گمرکی جلوگیری می‌کند.

معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان منطقه آزاد ماکو در دیدار با سید علی محمد موسوی رئیس سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران گزارشی از وضعیت سرمایه گذاری خارجی در منطقه را ارائه کرد. وی در این دیدار با بیان اینکه منطقه آزاد ماکو بهشت سرمایه گذاری خارجی است، گفت: منطقه آزاد ماکو نقش اصلی در ورود سرمایه گذاران خارجی به استان آذربایجان غربی را ایفا می کند.

شهریور ماه هیئتی متشکل از اعضای اتحادیه کارآفرینان و صاحبان صنایع استان ارزروم ترکیه به منظور دیدار با مسئولان و فعالان اقتصادی ایران و بازدید از مناطق آزاد ارس و ماکو، تبریز، ارومیه و منطقه آزاد ماکو وارد ماکو شدند.

رییس اتحادیه کارآفرینان و صاحبان صنایع ارزروم گفت: در این سفر ضمن بازدید از شهرهای مختلف و آشنایی با فرصت ها و مزیت های سرمایه گذاری در ایران به خصوص منطقه آزاد ماکو و ارس در زمینه کشاورزی، ساخت و ساز، اطلاعات، حمل و نقل، تولید مواد غذایی، صنعت پلاستیک و تجارت متقابل با بسیاری از نمایندگان این بخش‌ها دیدار و تبادل نظر خواهیم کرد.

ابراهیم گوزوتوک افزود:‌ روابط خوب سیاسی و اقتصادی ترکیه و ایران این فرصت را فراهم آورده است که بتوانیم از ظرفیت های هر دو کشور در جهت رشد و رونق اقتصادی استفاده کنیم و همسایگی ارزروم با منطقه آزاد ماکو امکان روابط نزدیک اقتصادی را فراهم کرده است.

همچنین در نشست شورای کار ترکیه و ایران که اواخر شهریور با حضور هیئت ایرانی به ریاست رییس دفتر رئیس جمهور و با حضور مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو و دیگر مسئولان کشوری برگزار شد، فرصت‌ها و امکانات سرمایه گذاری در ایران، سیاست های جذب سرمایه گذاری خارجی و فرصت‌های سرمایه گذاری در مناطق آزاد جمهوری اسلامی بویژه منطقه آزاد ماکو که هم مرز ترکیه است تشریح شد.

محمدرضا عبدالرحیمی مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو نقش منطقه آزاد ماکو در این نشست گفت: امروز منطقه آزاد ماکو با برخورداری از حدود ٨٠ درصد مساحت مجموعه مناطق آزاد کشورمان و با ١٣٠ کیلومتر مرز مشترک با جمهوری ترکیه و قرار داشتن مهمترین دروازه تبادلات دوکشور و مزیت های جغرافیایی و اقتصادی خود در حوزه های لجستیک و حمل و نقل، کشاورزی و دامپروری، معادن سیلیس، منگنز، مس، سنگ های ساختمانی و صنایع پایین دست آنها، گردشگری طبیعت و بوم گردی و صنایع ترک مزیت گیرنده از انرژی ارزان و نیروی کار فراوان به همراه مشوق های قانونی مناطق آزاد از جمله معافیت بیست ساله مالیاتی برای انواع فعالیت های اقتصادی ، معافیت خدمات و محصولات عرضه شده در منطقه از مالیات بر ارزش افزوده ، واردات، مواد اولیه و ماشین آلات تولیدی معاف از عوارض گمرکی، صادرات بدون عوارض گمرکی، امکان تاسیس شرکت های مختلف با سهامداری کامل و مشارکتی، جامعه محلی فهیم و فرهیخته ٢٠٠ هزار نفری منطقه و سایر مزیت های حمایتی قانونی آماده پذیرش و میزبانی همه سرمایه گذاران به ویژه اتباع ترکیه است.

در ادامه این نشست قرارداد طرح عمل همکاری بین وزارت بهداری ترکیه و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران و نیز پروتکل همکاری بیست و هفتمین کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و ترکیه به امضای دو طرف رسید.

سفیر ایران در ترکیه نیز در این نشست گفت: منطقه آزاد ماکو فرصتی بسیار مناسب برای سرمایه گذاران کشور ترکیه است. وی با بیان اینکه در ۵۰۰ سال گذشته روابط بسیار خوبی میان ایران با کشور ترکیه برقرار بوده است، افزود: روابط اقتصادی، اجتماعی، امنیتی و سیاسی بین کشور‌های ایران و ترکیه از اهمیت خاصی برخوردار است.

همزمان با انتخاب مردمی چهره های سال در حوزه های مختلف مناطق آزاد، شهرداری ها، ادارات کل راهداری، شهرهای جدید و .. تندیس چهره سال مناطق آزاد کشور به منطقه آزاد ماکو تعلق گرفت.

چهره‌های سال ۹۸ مانند سال‌های گذشته، با رای و مشارکت مردم کشور انتخاب می‌شود که منطقه آزاد ماکو با اکثریت آرا به عنوان چهره سال انتخاب شد. در این میان نقش مردم قدرشناس منطقه آزاد ماکو و مشارکت بی‌نظیر آن‌ها قابل تقدیر است.

با شیوع ویروس کرونا در کشور، منطقه آزاد ماکو نیز با اقدامات پیشگیرانه خود برای کنترل این بیماری دست به کار شد. در این راستا کمیته اضطراری پیشگیری و مقابله با بیماری کرونا دراین منطقه تشکیل شد. در همان ابتدا گزارش شد به پیشنهاد مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ماکو و با همکاری موثر روسای شبکه بهداشت شهرستان‌های ماکو، شوط و پلدشت و فرماندهی انتظامی شهرستان ماکو، برای مهار ویروس کرونا، جاده های ورودی به منطقه آزاد ماکو به روی مسافران و ورود خودروهای غیر پلاک شهرستان های ماکو،‌ شوط و پلدشت مسدود می شود.

دکتر اسلام یادگاری مدیر غذا و داوری سازمان منطقه آزاد ماکو گفت: در کمیته اضطراری پیشگیری و مقابله با بیماری کرونا آخرین وضعیت ابتلا و شیوع بیماری کرونا در کشور مورد بررسی قرار گرفت و بر اطلاع رسانی و آموزش مکرر مراقبت های بهداشت فردی به منظور پیشگیری از شیوع کرونا تاکید شد.

وی افزود: همچنین جلوگیری از برگزاری مراسم و تجمعات غیر ضروری در سطح جامعه، استفاده از ظرفیت تمامی دستگاه ها برای آموزش و اطلاع رسانی همگانی،‌ پیش بینی اتاق ایزوله مجزا برای جداسازی بیماران مشکوک در بیمارستان ها و تشدید نظارت و بازرسی بر قیمت عرضه ماسک و محلول های ضدعفونی کننده در داروخانه ها از دیگر موارد مطرح شده در این جلسه بود.

دکتر یادگاری با اشاره به اینکه اطلاع رسانی و آموزش مکرر الزامات بهداشت فردی و اقدامات پیشگیرانه در سطح جامعه با منبع رسمی وزارت بهداشت و درمان از طریق رسانه های جمعی صورت می گیرد اظهار داشت: آموزش و اطلاع رسانی به پزشکان مراکز دولتی و خصوصی درباره نحوه مواجهه بابیماران مشکوک به کرونا ازطریق کارشناس نظارت بر درمان از مصوبات این جلسه بود.

او از لغو مراسم ها و تجمعات غیر ضروری در سطح جامعه با همکاری شورای تامین و فرمانداری ها خبر داد و گفت: مقرر شد نظارت بر قیمت عرضه ماسک و محلول های ضدعفونی کننده در داروخانه ها تشدید شود.