روز جهانی بهداشت

از پرستاران و ماماها پشتیبانی کنید

هفت آوریل (نوزده فروردین) هر سال، «روز جهانی بهداشت» نام‌گذاری شده است. این ایده‌ در سال ۱۹۴۸ (۱۳۲۷ ش.) در نخستین «مجمع بهداشتی» پیشنهاد داده شد و از هنگام اجرایی شدن آن در سال ۱۹۵۰، هدف «سازمان بهداشت جهانی»[۱] از توجه مردم به این روز، آگاهی دادن درباره‌ی یک موضوع بهداشتی باهدف برجسته کردن دغدغه این سازمان در زمینه‌ای ویژه بوده است.

امسال سازمان بهداشت جهانی روز جهانی بهداشت را «روز پاسداشت کار پرستاران و ماماها» اعلام کرده است تا نقش حیاتی آن‌ها برای سلامت نگه داشتن جهان، به رهبران کشورها یادآوری شود. اکنون پرستاران و دیگر اعضای کادر بهداشت و درمان با انجام دادن مراقبتِ باکیفیت و محترمانه، پاسخگویی به نگرانی‌ها و پرسش‌ها درباره‌ی بیماری و برخی نیز با گردآوری داده برای پژوهش‌های بالینی، مهم‌ترین نقش را در رویارویی با بیماری «کووید-۱۹» دارند.

سازمان بهداشت جهانی برای دست‌یابی به هدف‌های ملّی و جهانی در زمینه‌ی پوشش فراگیر خدمات بهداشتی و درمانی، پیشنهادهایی برای توانمندسازی پرستاران و ماماها به سران کشورها ارائه می‌کند، و آن‌ها را فرامی‌خواند تا با پشتیبانی از پرستاران و ماماها، امکان دسترسی به خدمات سلامت را برای همه مردم و در همه‌جا فراهم کنند.

هفتاد درصد کارکنان بخش خدمات سلامت و اجتماعی در جهان، زنان هستند که بیش‌تر آن‌ها پرستاران و ماماها هستند. آن‌ها نقش مهمی در مراقبت از انسان‌ها هنگام‌ همه‌گیری‌ها و وضعیت‌های شکننده و بحرانی سلامت دارند. هدف «سلامت برای همه» هنگامی دست‌یافتنی می‌شود که شمار نیروهای دانش‌آموخته و آموزش‌دیده، کافی باشد و پشتیبانی لازم در دریافت دستمزد متناسب با سختی کارشان و به رسمیت شناخته شدن کوشش‌های‌شان داشته باشند.

«پرستاران و ماماها به ما کمک می‌کنند زندگی سلامت‌تر و شادتری داشته باشیم. یک دقیقه برای قدردانی از زحمت‌های آن‌ها وقت بگذاریم.»[۲]

اگر افراد جامعه در کودکی‌شان از شغل‌های گوناگون، وظایف و مسئولیت‎‌های آن‌ها - به‌ویژه شغل‌هایی مانند پرستاری و مامایی که نقش ارزشمندی در سلامت و رفاه همگانی دارند - شناخت کافی به‌دست آورند، در بزرگ‌سالی به احتمال بیش‌تری کوشش‌های کارکنان این شغل‌ها را می‌شناسند و از آن‌ها برای دریافت حقوق و شأن اجتماعی پشتیبانی خواهند کرد.

روز جهانی بهداشت امسال، فرصت خوبی است تا شغل پرستاری را به کودکان معرفی کنیم، و کتاب‌هایی را با کودکان بخوانیم که درباره‌ی نقش کوشش‌های کارکنان بهداشت و درمان در فراهم ساختن زندگی باکیفیت و سلامت برای همه، نوشته شده است. خواندن کتاب باکیفیت همراه با کودکان، بهترین گزینه برای معرفی شغل‌هاست. کودک هنگام خواندنِ چنین کتاب‌هایی، با محیط‌ و زمینه انجام دادن شغل، اهمیّت و ضرورت آن برای دیگران و‌ پیوندش با شغل‌های دیگر آشنا می‌شود.

کتاب « آیا باید به بیمارستان بروم؟» یکی از کتاب‌هایی است که کودک را با محیط بیمارستان و فعالیت کارکنان درمان آشنا می‌کند. همچنین، اگر کودک یا نزدیکان او دوره‌ درمان را در بیمارستان باید بگذرانند، خواندن این کتاب کمک می‌کند تا نگرانی او از قرار گرفتن در وضعیّت ناشناخته و دیدن افراد غریبه کم‌تر شود.

«برای سلامتی تو! از خودت خوب مراقبت کن تا بزرگ شوی: به بیمارستان خوش آمدید!»، کتاب دیگری با درون‌مایه آشنایی کودکان با مفهوم سلامت و نقش پزشکان و پرستاران در این‌باره است.

پس از بلندخوانی کتاب، درباره‌ی موضوع آن با کودک گفت‌وگو کنید. با نقاشی کشیدن از محیط بیمارستان، شخصیت‌های داستان و افزارهایی که به‌کار برده‌اند، رخدادهای داستان کتاب را با کودک بازبینی کنید.

با کودک نمایش بازی کنید. نمایش بر پایه کتاب یا آزاد می‌تواند باشد. فرض کنید در بیمارستان هستید، یکی از شما پرستار و دیگری بیمار یا پزشک است، بدون این‌که از قبل درباره‌ی رویدادها گفت‌وگو کنید، روند نمایش را با گفت‌وگو‌ و بازی پیش ببرید. این بازی را بدون داشتن افزار یا با ساخت صورتک یا عروسک، یا چند کاردستی ساده و پوشیدن لباس سفید می‌توانید انجام دهید.

اجرای پانتومیم، برای شناخت کاربردی فعالیّت‌های شغل‌های گوناگون، ایده خوبی می‌تواند باشد. یک بازی دونفره یا خانوادگی برگزار کنید، نام شماری از شغل‌هایی را که خدمات سلامت برای جامعه انجام می‌دهند، روی تکه‎‌های کاغذ بنویسید. سپس از کودک بخواهید یکی از تکه‌های کاغذ را بردارد و بدون این که سخنی بگوید، با حرکات دست و بدن، فعالیّت‌های آن شغل را نشان دهد تا دیگران حدس بزنند او چه شغلی را نمایش می‌دهد.

فهرست کتاب برای روز بهداشت را اینجا مشاهده کنید.

World Health Organization https://www.who.int/news-room/campaigns/world-health-day/world-health-day-2020