امارات دنبال سوء استفاده از منابع لیبی است

خبرگزاری آریا- ابوظبی در زمانی که به سرکوب نیرو‌های دموکراتیک و اسلام گرا می‌پردازد به دنبال برپایی یک امپراتوری منطقه‌ای است.
به گزارش خبرگزاری آریا، جاناتان وینتو هارفی پژوهشگر امور خاورمیانه و شمال آفریقا در مقاله‌ای در خبرگزاری آناتولی نوشت: با وجود آن که به نظر می‌رسد امارات متحده عربی می‌کوشد به خلیفه حفتر کمک کند تا بر شهر طرابلس لیبی مسلط شود، اما هدف اصلی ابوظبی جلوگیری از ایجاد حکومت مستقل و با ثبات لیبی است. امارات هرچند به نیرو‌های حفتر کمک می‌کند، اما هدف اصلی‌اش سوءاستفاده از منابع عظیم لیبی است.
امارات متحده عربی سال‌ها است که در امور لیبی مداخله می‌کند آن هم در حالی که هیچ مرز مشترکی با این کشور آفریقایی ندارد. امارات با انگیزه‌های ایدئولوژیک و به خاطر طمع‌ورزی‌هایی که دارد در امور لیبی دخالت می‌کند. دخالت در امور این کشور نفتی نماینده وضعیت «موفقیت یا شکست» بلندپروازی‌های ژئوسیاسی گسترده امارات است.
در آوریل سال 2019 خلیفه حفتر با بسیج نیرو‌های خود برای تصرف شهر طرابلس به سوی این شهر پیشروی کرد و در صدد سرنگونی دولت وفاق ملی بر آمد، اما موفق به اجرای این طرح که مورد حمایت برخی از کشور‌ها قرار داشت نشد و گفتگو‌های صلح این طرح را برهم زد. خلیفه حفتر نیز فعالیت دیپلماتیک را آغاز کرد با این ادعای که وی نیروی «مبارزه با تروریسم» است و به دنبال برقراری ثبات و امنیت در داخل کشور است. پس از این اقدام، خلیفه حفتر مورد حمایت برخی از طرف‌های بین‌المللی قرار گرفت.

حفتر و راه حل نظامی
خلیفه حفتر که در تبعید به سر می‌برد در جریان انقلاب سال 2011 به لیبی بازگشت و از همان زمان خود را به عنوان قدرتی مسلط در شرق لیبی مطرح کرد و می‌کوشید که امید‌ها به حل و فصل دیپلماتیک بحران لیبی را ناامید کند و حکومت نظامی را در لیبی برقرار سازد. با وجود آن که روسیه، فرانسه، مصر و عربستان بر اساس نگرانی‌های اقتصادی و ژئوسیاسی که داشتند از خلیفه حفتر حمایت می‌کردند با این حال امارات در ایجاد زمینه برای تسلط خلیفه حفتر بر شرق لیبی نقش مهم‌تری ایفا می‌کرد، همچنین امارات اقدام به ارائه کمک‌های سرنوشت‌سازی به نیرو‌های حفتر برای حمله به طرابلس می‌کرد.
با این حال حمایت نظامی ترکیه از دولت وفاق ملی لیبی و تمایل روسیه به مشارکت در مذاکرات در ابتدا خلیفه حفتر را مجبور کرد که برای دستیابی به توافق آتش بس بر سر میز مذاکراتی که در ژانویه گذشته در مسکو برگزار شد حاضر شود، اما وی اخیراً حمله خود را به طرابلس از سر گرفته است و توافقی را که پیشتر به دست آمده بود زیر پا گذاشته است. نیرو‌های حفتر در هفته‌های اخیر به بمباران و خمپاره باران طرابلس پرداخته‌اند.
امارات دنبال سوء استفاده از منابع لیبی است

تشویق امارات برای حمله به طرابلس‌
می‌توان گفت حمایت مستمر امارات از خلیفه حفتر باعث شد تا وی با اعتماد به نفس از توافقی که در ماه ژانویه در مسکو به دست آمد خارج شود و این نشانگر میزان اتکای نیرو‌های حفتر به حمایت‌های خارجی است و بدون این حمایت‌ها نیرو‌های حفتر نمی‌توانستند حمله خود را به طرابلس از سر بگیرند.
با این همه امارات متحده عربی به دنبال آن است که امپراتوری منطقه‌ای مختص خود را برپا کند آن هم در زمانی که اقدام به سرکوب جنبش‌های دموکراتیک و نیرو‌های اسلام‌گرا و به ویژه اخوان‌المسلمین می‌کند.
از همان آغاز انقلاب‌های بهار عربی در سال 2011 که ملت‌ها در سراسر منطقه دست به اعتراض زدند و خواهان انجام اصلاحاتی ضد رژیم‌های استبدادی و سنتی منطقه شدند امارات متحده عربی نقشی پنهانی، اما مهم در مقابله با این انقلاب‌ها و اعتراض‌ها ایفا کرده است، زیرا به نظر اماراتی‌ها با سران مستبد بهتر می‌شود کار کرد و آن‌ها بهتر می‌توانند نفوذ امارات را تأمین کنند. امارات نیز برای توجیه دخالت‌های خود در لیبی همان گفتمان خلیفه حفتر را که ادعا می‌کند حامی ثبات و استقرار لیبی است در پیش می‌گیرد. خلیفه حفتر نیز همچون شریکی که برای تحقق بلند‌پروازی‌های امارات در لیبی مفید است عمل کرده است.

کپی برداری از السیسی
ابوظبی خلیفه حفتر را «نسخه کپی السیسی» می‌داند و می‌کوشد که رژیمی نظامی را که به مقابله با دموکراسی در لیبی بپردازد بر سر کار بیاورد. رژیمی که متکی به حمایت امارات باشد یعنی برای لیبی وضعیتی را ایجاد کند که مشابه با همان وضعیتی است که در مصر پس از انجام کودتای نظامی شاهد آن هستیم. کودتایی که با پشتیبانی مالی ابوظبی و ریاض صورت گرفت. با وجود آن که امارات از حفتر به لحاظ نظامی حمایت به عمل می‌آورد، اما این کشور تصور می‌کند که نقشی که در لیبی ایفا می‌کند صرفاً انسان‌دوستانه بوده و دارای انگیزه‌های امنیتی است و غالباً نیز به ارائه کمک‌های خود به این کشور بی‌ثبات افتخار می‌کند. با این حال این روایت‌ها صرفاً با این هدف صورت می‌گیرد که به امارات پوششی دیپلماتیک ارائه کند تا از این طریق ابوظبی بتواند دخالت‌ها و خواسته‌های ژئوسیاسی خود را از چشم جامعه بین‌الملل پنهان نگه دارد، همان کاری که در دیگر مناطق و در سطح منطقه‌ای و بویژه در جریان درگیری یمن انجام داد.

نقض حقوق بین‌الملل با حمایت ابوظبی
با وجود آن که سازمان ملل متحد ارسال سلاح به لیبی را ممنوع کرده بود، اما ابوظبی به جهت حمایت نظامی از خلیفه حفتر با ارسال سلاح برای وی اقدام به نقض این قطعنامه شورای امنیت کرد و این مسأله است که خود حفتر و سیاستمدارانی که با ارتش ملی لیبی همپیمان هستند به آن اذعان کرده‌اند.
نیروی هوایی امارات نیز نقش سرنوشت سازی در زمینه‌سازی برای تثبیت سیطره خلیفه حفتر بر شرق لیبی ایفا می‌کند نیروی هوایی امارات متحده عربی در حملات اخیر به طرابلس نیز نقش داشته است. همچنین امارات متحده عربی چند پایگاه نظامی در شرق لیبی ایجاد کرده است و این نشان می‌دهد که امارات تلاش می‌کند تا جای پایی در لیبی برای خود ایجاد کند.
رسانه‌های سودانی نیز در ژانویه گذشته اعلام کردند ابوظبی با فریب و تطمیع سودانی‌ها آن‌ها را به میدان نبرد در لیبی می‌فرستد. امارات می‌کوشد در کنار کمک‌های نظامی‌ای که در اختیار خلیفه حفتر قرار می‌دهد منابع عظیم لیبی را تحت کنترل خلیفه حفتر قرار دهد تا از این طریق بتواند از این منافع سوءاستفاده و بهره‌برداری کند. ابوظبی می‌کوشد تا تأثیر هرچه بیشتری در درون دولت لیبی داشته باشد و برای دستیابی به این هدف از سیاستمداران هوادار خود مانند عارف النائض نامزد پست نخست وزیری و سفیر سابق لیبی در امارات حمایت به عمل می‌آورد.
با وجود اینکه این تلاش‌ها به شکست انجامیده است، اما معلوم می‌شود که ابوظبی چگونه برای ایجاد دولتی در لیبی که بتواند به آسانی آن را به بازی بگیرد می‌کوشد.
با وجود آن که به نظر می‌رسد که ابوظبی دارد از حفتر برای تسلط بر طرابلس حمایت می‌کند، اما هدف اصلی امارات این است که جلوی ایجاد حکومت مستقل و باثبات و غنی از نفت را در لیبی بگیرد، تحقق دولتی مستقل و با ثبات در لیبی به معنای آن است که این دولت می‌تواند سرمایه‌گذاری‌های اروپایی و بین‌المللی بزرگی را جذب کند و این مساله باعث می‌شود که به رقابت با ابوظبی بپردازد و این مساله تمایل ابوظبی در تبدیل شدن به یک کشور مسلط منطقه‌ای را مورد تهدید قرار می‌دهد. از همین رو امارات به حمایت از حفتر ادامه می‌دهد تا دودستگی در لیبی به درازا بکشد.

سیاست تفرقه بیانداز و حکومت کن
امارات در کشور‌هایی همچون یمن و سومالی از طریق حمایت از گروه‌های جدایی‌طلب به تضعیف دولت‌های مرکزی این کشور‌ها می‌پردازد تا از این طریق بتواند نفوذ خود را در این کشور‌ها بیشتر بگستراند. حمایت ابوظبی و دیگر کشور‌ها از خلیفه حفتر باعث شده است که در کوتاه مدت این فرد جایگاهی را در لیبی به دست آورد از این رو باید به حضور او در آینده سیاسی لیبی اذعان کرد هرچند که نتواند طرابلس را به کنترل خود در آورد.
از سوی دیگر انتقاد‌هایی در خصوص نقش زیان‌بار ابوظبی در لیبی صورت گرفته است و اعضای دولت وفاق ملی لیبی از جمله فائز السراج نخست وزیر لیبی از دخالت امارات در امور کشور انتقاد کرده است. این انتقاد‌ها در بالا بردن سطح آگاهی در مورد آنچه امارات در لیبی انجام می‌دهد مفید است.
با وجود این، همپیمانان غربی امارات که واقعاً بر ابوظبی تأثیر گذار هستند یا از خلیفه حفتر حمایت می‌کنند یا کاری به اوضاع لیبی ندارند، درست همان چیزی که از آمریکا و انگلیس سر می‌زند. از این رو امارات همچنان از بار مجازات شانه خالی می‌کند و به دخالت‌های خود در امور لیبی ادامه می‌دهد.
در پایان باید گفت ممکن است بیماری کرونای امارات پرده‌ای برای سرپوش‌گذاشتن بر اقدام‌های امارات باشد و جهانیان را بیش از پیش از پیامد‌های سیاسی و انسانی چنین دخالت‌های منطقه‌ای غافل سازد.