سوال مخاطب نی‌نی‌بان: پسرم شش ماهش تمام شده و فرنی و حریره بادام و سوپ بهش میدم. کی می تونم بیسکوییت مادر بهش بدم؟

پاسخ از دکتر علی کشتکاری، متخصص اطفال، فوق تخصص گوارش اطفال:
هنگامی که نوزاد وارد هفته دوم هفت ماهگی شد می توانید بیسکوییت را نرم کرده و آن را در فرنی و شیر او بریزید تا همراه آن بخورد. از هشت ماهگی به بعد می توانید تکه های کوچک بیسکوییت را به صورت خشک به نوزاد بدهید به صورتی که در خوردن اذیت نشود.

مهمترین مطالب در این باره:

نوزاد که به سن خوردن غذای کمکی می رسد، دغدغه همه مادرها این است که چه چیزهایی را می توانند به او بدهند و چه چیزهایی را نمی توانند. بیسگویت یکی از این مواد غذایی است.

در بسیاری از کشورها مصرف بیسکویت به عنوان منبع تغذیه ای برای کودکانی که از شیر مادر گرفته شده اند، کاربرد دارد.
این بیسکویت ها در شیر خیسانده شده و سپس توسط بطری شیشه شیر و یا با قاشق به کودک خورانده می شود.
طبق مطالب فوق الذکر این فرآورده ها باید با ویتامین ها و مواد معدنی غنی شوند (میزان دقیق این افزودنیها توسط متخصصین مشخص شده است).

حتی ممکن است برخی از مواد معدنی همچون آهن و کلسیم توسط آسیاب ها به آرد اضافه شوند. افزودن سایر مواد نیز باید براساس ترکیبات خمیر صورت می پذیرد.
توصیه می گردد که این فرآورده ها تا قبل از ۴ ماهگی به کودک خورانده نشود. پس از ۹ ماهگی نیز می توان بیسکویت ها را به کودک داد تا آن را جویده و بخورد. یکی از خصوصیات بیسکویت کودکان ، توزیع بسیار سریع آنها در شیر گرم است.
این امکان با استفاده از آرد سایر غلات (علاوه بر آرد گندم موجود در ترکیب) و یا نشاسته و عدم پخت تا پررنگ شدن فرآورده وجود خواهد داشت.
تولید بیسکویت های کودک باید تحت شرایط کاملا بهداشتی صورت پذیرد. چرا که کودکان نسبت به باکتری های بیماری زا بسیار حساس هستند.

مواد لازم برای تهیه بیسکویت خوش مزه

بیسکویت دایره‌ای (می‌توانید خودتان در خانه این بیسکویت‌ها را درست کنید یا از فروشگاه بخرید).

آیسینگ سفید

خلال دندان

رنگ خوراکی

اسپرینکلز

اسمارتیز

طرز تهیه

برای شروع، خیلی راحت و سریع با استفاده از قیف شیرینی‌پزی یا هرچیزی که دوست دارید، روی بیسکویت‌هایی که درست کرده یا خریده‌اید را با کرم آیسینگ بپوشانید.

کمی از کرم آیسینگ باقی مانده را در ظرف‌های جداگانه بریزید و با یک تا دو قطره رنگ خوراکی مورد علاقه خود ترکیب کنید تا کرم آیسینگ شما، رنگ دلخواهتان را بگیرد.

با استفاده از خلال دندان و کرم‌های آیسینگ رنگی که درست کرده‌اید روی بیسکویت‌ها را به شکل ساعت تحویل سال، سالی که به استقبال آن می‌روید یا چیزهایی که نماد سال جدید برای شما دارند مانند ماهی و سبزه تزئین کنید.

در مرحله آخر، با استفاده از اسپرینکلز و اسمارتیز و به کار بردن خلاقیت خود هر طور که دوست داشتید این بیسکویت‌های خوشمزه را تزئین کنید.

غذای کمکی

تغذیه نوزاد بسیار مهم بوده و آغاز سن هفت ماهگی بهترین زمان برای شروع غذاهای تکمیلی است. در این دوران می‌توانید از غذاهای نیمه جامد استفاده کنید. در واقع در سن هفت ماهگی نوزاد به رشد نسبی رسیده و دستگاه گوارش توانایی دریافت مواد غذایی جامد را خواهد داشت.

در این زمان کودکتان می‌تواند بنشیند و از شیرخوار بودن برای مصرف غذاهای کمکی آماده شود. والدین تا قبل از یکسالگی نوزاد نگرانی‌های زیادی در رابطه با مصرف غذای کمکی دارند و نمی‌دانند چگونه و به چه میزان از این غذاها استفاده کنند.

اگر شما هم فرشته کوچکتان پا به هفت ماهگی خود گذاشته است و می‌خواهید در رابطه با تغذیه نوزاد بیشتر بدانید، با ما تا پایان این مطلب همراه باشید!

چه زمانی برای شروع غذای کمکی مناسب است؟

برخی از اجزای بدن نوزاد تا قبل از هفت ماهگی هنوز به تکامل نرسیده است و دستگاه گوارش نوزاد یکی از این اجزای مهم و ضروری است، به همین دلیل اگر قبل از هفت ماهگی در تغذیه نوزاد از غذای کمکی استفاده کنید، باعث اسهال می‌شود.

یکی دیگر از معایب استفاده از غذای کمکی قبل از سن هفت ماهگی اینست که حجم معده فرشته کوچکتان به دلیل گنجایش اندک با خوردن غذای کمکی پر می‌شود و نمی‌تواند از شیر مادر هم تغذیه کند و با استفاده از غذای کمکی میلی به خوردن شیر شما ندارد، از اینرو تغذیه نوزاد در حد کافی نخواهد بود و رشد خوبی نخواهد داشت.

به همین دلیل نوزاد بایستی تا قبل از هفت ماهگی از شیر مادر استفاده کند تا به خوبی رشد کرده و تقویت شود.

در سن هفت ماهگی دستگاه گوارش به اندازه‌ای از رشد رسیده است که بتواند غذای کمکی را دریافت کند و دچار آلرژی و حساسیت نشود، چرا که اگر بخواهید از غذای کمکی قبل از این سن استفاده کنید احتمال اینکه باعث بروز حساسیت و آلرژی شود زیاد است!

بنابراین بهترین زمان برای شروع غذای کمکی در تغذیه نوزاد، سن هفت ماهگی است.

عوارض استفاده از غذای کمکی در تغذیه نوزاد

به همانقدری که زمان لازم برای شروع غذای کمکی مهم است، به تاخیر انداختن آن هم عوارض خودش را به همراه خواهد داشت. در واقع تغذیه نوزاد از سن هفت ماهگی به بعد به تنهایی با شیر مادر تامین نمی‌شود و استفاده از غذای کمکی سبب می‌شود کودک بتواند با طعم غذاها آشنا شود و به آنها تمایل داشته باشد. تعداد کثیری از نوزادان هستند که به دلیل استفاده طولانی مدت از شیر مادر، تمایلی به مصرف غذاهای کمکی نداشته و باعث اختلال در رشد آنها می‌شود.

در واقع عدم استفاده از غذای کمکی برای رشد کودک مضر است و رشد را با کندی روبرو می‌کند. از این رو از سن هفت ماهگی بایستی کودکتان را برای خوردن غذاهای کمکی آماده کنید.

برنج و فرنی بهترین غذای کمکی برای رشد کودک است که می‌توانید در طول روز از آن‌ها به اندازه کم استفاده کنید. همچنین لازم است بدانید استفاده از غذای کمکی باعث می‌شود نوزاد با عمل جویدن هم آشنایی پیدا کند و تمایل بیشتری به آن نشان دهد.

از این رو با غذاهای مناسب، نوزادتان را برای مصرف غذاهای کمکی تشویق کنید.

مواد غذایی مناسب برای استفاده از غذای کمکی

برنج و فرنی بهترین و مناسب ترین غذای کمکی برای نوزاد است. هضم کردن برنج و فرنی برای نوزاد راحت است و پیشنهاد می‌شود از همین دو غذای کمکی استفاده کنید.

مقدار غذای کمکی هم بایستی از کم شروع شود. به طور مثال می‌توانید از غلات و فرنی در حد یک قاشق مربا خوری تا سه مرتبه در طول روز استفاده کنید.

استفاده از غلات و حریره بادام در تغذیه نوزاد

می‌توانید فرنی و برنج را به مدت یک ماه ادامه دهید و با توجه به میل کودک، از حریره بادام هم استفاده کنید.

یکی از مهمترین نکته در زمان استفاده از غذای کمکی مقدار آنهاست، شما بایستی از میزان کم استفاده کنید به طور مثال برای مصرف غلات و یا حریره بادام باید از روزی یکبار شروع کنید و کم کم میزان آن را افزایش دهید.

شیربرنج هم یکی از غذاهای خوشمزه و باب میل اکثر نوزادان است که می‌توانید از آن استفاده کنید. در خیلی از مواقع هم تا یکسالگی کودک می‌توانید از این غذاهای کمکی به عنوان یک وعده غذایی کمکی بهره‌مند شوید.

استفاده از سبزیجات در تغذیه نوزاد

سبزیجات را هم می‌توانید در تغذیه نوزاد به کار ببرید! لوبیا سبز، کدو سبز، سیب زمینی، هویج و جعفری برای غذای کمکی نوزاد یک گزینه مناسب است. ممکن است فکر کنید که کودک شما تنها کودکی است که با دیدن سبزیجات روی خود را برمی‌گرداند. اما بدانید دوست نداشتن سبزیجات بین کودکان بسیار رایج است.

در این زمان شما می‌توانید در کنار استفاده از فرنی و برنج، برای نوزاد خود سوپ سبزیجات بپزید و با ترکیب برنج و سبزیجات یک غذای کمکی مقوی برای فرشته کوچکتان بپزید.

سوپ یکی از غذاهای کمکی مقوی بوده که با به کار بردن هر یک از موارد بالا می‌توانید به رشد کودکتان کمک کنید. همچنین یادتان باشد که تمامی موارد را در یک سوپ به کار نبرید، به طور مثال می‌توانید هر چند روز یکبار، نوع جدیدی از سبزی را به سوپ اضافه کنید.

اینکار باعث می شود کودک یک مزه جدید را احساس کند و برایش خوشایند باشد.

استفاده از گوشت و مرغ در تغذیه نوزاد

سعی کنید از گوشت و مرغ در سوپ استفاده کنید و گوشت را به خوبی در قطعات کوچک داخل سوپ ریخته تا به خوبی پخته شود. غذاهایی که برای نوزاد آماده می‌کنید بایستی رقیق باشند و سپس به غلظت آنها اضافه شود.

آنچه باید بدانید

برای پختن سوپ بایستی از سبزیجاتی استفاده کنید که برای کودک در سن هفت تا نه ماهگی مناسب باشد. اسفناج یکی از سبزیجاتی است که مصرف آن مجاز نبوده و نباید از آن برای پختن سوپ نوزاد استفاده کنید.

همچنین زمانیکه نوزاد نسبت به خوردن غذای کمکی بی میل است به هیچ عنوان پافشاری نکنید و چند روز بعد دوباره امتحان کنید. سعی کنید هربار غذای جدیدی به او بدهید تا به خوبی با مزه و طعم غذاها آشنا شود.

نکاتی برای دادن غذای کمکی

یکی از مهم ترین پروسه های بزرگ کردن نوزاد شروع دادن غذای کمکی به آن هاست. همه ما می دانیم که شیر مادر واقعا غنی ترین غذایی است که کودک می تواند بخورد اما از یک زمانی به بعد حتما باید با غذا های کمکی به این نوزاد جان بدهیم تا بتواند بزرگ شود، رشد کند و تقویت شود.

اما اینکه چه غذایی بدهیم، از چه زمانی شروع کنیم و با چه غذا هایی شروع کنیم خیلی اهمیت دارد. تو چی؟ آیا برای شروع غذا های جامد به کودک خود آماده ای؟ اگر آره که پس بزن برویم تا به نشانه های زیر دقت کنیم!

خب قبل از هر کاری سعی کن این روند را با اسباب بازی ها، قاشق های جذاب، ظروف رنگی و از این قبیل وسایل استفاده کن که توجه نوزاد به این چیز ها جلب شود.

۱- کودک تو باید بتواند بدون کمک بنشیند؛ او همچنین باید دهان خود را باز کند تا اشتیاق خود را به خوردن نشان دهد.

۲- زمان صحیح را انتخاب کن. پس از آنکه کودک خوب استراحت کرده و در حال گرسنه شدن است به او غذای جامد بدهید.

۳- میوه ها و سبزیجات را جداگانه به کودک بده. نیازی نیست تا طعم مواد غذایی را تغییر بدهی. در کمال خوشحالی متعجب خواهی شد وقتی ببینی که کودک تو تا چه حد در بهره مندی از مزه های جدید ماجراجو است.

۴- پروتئین ها را فراموش نکن. گوشت، ماهی و سایر پروتئین ها مانند لوبیا، می توانند ترکیبات خوبی برای غذای کودک باشند. آن ها سرشار از آهن و چربی های سالم هستند که برای رشد کودک تو مفیدند.

۵- عسل برای کودک تو مفید نیست. از عسل یا غذا هایی که با عسل ترکیب شده اند برای کودکان زیر یک سال اجتناب کنید. عسل می تواند حاوی باکتری کلوستریدیوم باشد که باعث مسمومیت شدید کودک شده و حتی می تواند کشنده باشد.

۶- هنگامی که کودک تو حدودا ۸ ماهه است، می توان طعم های مختلف را به غذای او اضافه کرد تا کم کم جویدن را تمرین کند. مقدار کمی کینوا، کوسکوس یا ماکارونی را به غذای خالص او اضافه کن. با این کار طعم جدیدی را بدون خطر خفگی تجربه خواهد کرد.

۷- چربی ها مفیدند. هیچ محدودیتی برای میزان چربی ای که به کودک زیر دو سال می دهی، وجود ندارد.

اضافه کردن یک قاشق چایخوری روغن زیتون، روغن کانولا یا نارگیل به غذای خالص کودک، علاوه بر اینکه مزه غذا را بهتر می کند، مواد مغذی بسیاری را نیز برای او فراهم می کند.

۸- با مواد حساسیت زا چه کنیم؟ تخم مرغ، بادام زمینی و سایر مواد آلرژی ‌زا، در صورتی که در خانواده سابقه حساسیت به برخی مواد غذایی وجود ندارد، می توانند برای اولین بار در شش ماهگی به کودک ارائه شوند.

۹- غذا دادن به کودک، فرصتی بی نظیر برای تو فراهم می آورد تا با کودک خود پیوندی عاطفی ایجاد کنی. زمانی را صرف کن تا کمی درباره غذا و محتویات آن، به او توضیح دهی.

۱۰- اگر کودک اشتها ندارد، نگران نشوید. اشتهای کودک تو پس از یک دوره بهتر می شود. هیچ وقت او را مجبور به غذا خوردن نکن و صبور باشی؛ کودک به تو خواهد فهماند که چه زمانی نیاز به غذا دارد و گرسنه است.