اکران آنلاین مافیای نمایش سینما را با مشکل روبرو می کند

محمدرضا لطفی منتقد، فیلمنامه نویس و کارگردان سینمای ایران در مورد اکران آنلاین فیلم های سینمایی به خبرنگار سینمایی خبرگزاری موج گفت: به نظر من این اتفاق خیلی خوبی است که افتاده و حتی می بایست چند سال پیش زیرساخت هایش فراهم می شد و رخ می داد. این کاری است که در همه جای دنیا انجام شده و تقریبا همه ما با نمونه های بارز آن از قبیل HBO و NETFILIX آشنا هستیم. در ایران هم بالاخره این اتفاق با فیلم سینمایی خروج آغاز شد و همه ما باید از آن حمایت کنیم.

مافیای سالن داری از اکران آنلاین احساس خطر می کند

وی افزود: در واقع این طرح باعث می شود مافیای سالن داری در سینما احساس خطر کند. ما در سینما دو بخش مهم تولید و پخش را داریم که شاید عرضه فیلم از تولید آن مهمتر باشد چرا که اگر اثری تولید شده و جایی برای عرضه آن وجود نداشته باشد یا چینش عرضه را گروه دیگری همچون مافیا و یا امپراطوری انجام دهند، تولید با رشد خاصی روبرو نخواهد شد و یا به محاق می رود.

این منتقد ادامه داد: بنابراین اکران آنلاین اگر به سلامت اتفاق بیفتد و از آن استقبال شود، به طور قطع باعث رشد و شکوفایی سینمای مستقل خواهد شد چرا که دیگر لازم نیست سینماگران مستقل برای دو هفته اکران در فصل های مرده و لابلای کمدی های بنجل، جلوی سینمادار گردن کج کنند وعده شیرین بدهند و به قول معروف تن به هر شرایطی بدهند.

در کمتر از ده ساعت حکم به شکست خروج دادند!

محمدرضا لطفی در ادامه دو سوال مهم مطرح کرد و گفت: موضوع دیگری هم که وجود دارد و من را خیلی ناراحت کرده است، انتشار نسخه قاچاق فیلم است و در حالی که اکران آنلاین و رسمی فیلم یکشنبه شب آغاز شد و دوشنبه صبح یک سری از کانال ها، پیج ها و حتی سایت ها و خبرگزاری های وابسته به مافیای اکران و سالن دار، تیتر زدند که این طرح و فیلم شکست خورده است. سوال اینجا است که چگونه در کمتر از ده ساعت به این ارزیابی رسیدند در حالی که مدت اکران آنلاین فیلم، دوماه تعیین شده بود؟! ضمن اینکه بحث قاچاق فیلم موضوع جدیدی نبوده که امروز رخ داده باشد، بلکه نزدیک به چهل سال است که ما با آن زندگی می کنیم. بدون تعارف، خیلی از ما فیلم های تاریخ سینما و حتی آثار برتر سینما در گذشته و حال را از طریق همین شبکه قاچاق می بینیم. حتی زمانی که شبکه نمایش خانگی در نیمه اول دهه 80 راه اندازی شد، فیلمی که بر پرده سینما اکران می شد به طور همزمان سی دی قاچاق آن هم توزیع می شد و این به دلیل نداشتن قوانین مناسب که همان قوانین کپی رایت و احترام به مالکیت معنوی است.

این سینماگر تاکید کرد: اتفاقا مردم در بسیاری از جاها ثابت کرده اند که از فرهنگ بالایی در این زمینه برخوردارند و به عنوان مثال سر سریال قهوه تلخ و یا حتی در روز سیزده فروردین امسال و رعایت شرایط قرنطینه به خوبی نشان دادیم که مردم بی فرهنگی نیستیم؛ اما مسئله این است که برای تحقق کامل این امر، باید یک نیاز، خواست و همدلی شکل بگیرد.

لطفی ادامه داد: شما می بینید که به فاصله ده ساعت بعد از آغاز اکران فیلم خروج در فیلیمو و نماوا نسخه قاچاق آن هم عرضه شد اما در عین حال پس از چهار روز آماری در مورد فروش یک میلیاردی آن طی همین مدت منتشر شد که معادل چهار میلیارد تومان فروش در سینما بود در حالی که امکان نداشت این فیلم در سینما و ظرف چهار روز به فروش چهار میلیاردی دست یابد. پس تا این زمان این طرح موفق بوده و البته باید به سرعت تلاش کنیم تا شکوفا شود و باعث شود که مثل همه جای دیگر دنیا، در کنار سالن های سینما نمایش آنلاین فیلم ها را هم داشته باشیم.

80 درصد آثار سینمای ما حتی مناسب برای تلویزیون 40 اینچی هم نیستند

وی با اشاره به روند جهانی سینمای آنلاین گفت: فراموش نکنیم که هر صنعتی به روز می شود و با تکنولوژی روز جلو می رود. در این زمینه هم می بینیم که کارگردان های بزرگ دنیا هم به این سمت حرکت کرده اند و امروزه فیلم هایی در سالن ها و روی پرده سینما به نمایش در می آیند که یا سه بعدی هستند، یا طراحی صدای خاصی دارند و یا فیلم های سوپربیگ پروداکشن هستند و اغلب سالن های سینما هم متعلق به آی مکس هستند. چنین وضعیتی خیلی متفاوت است از آنچه که ما صنعت سینمای ایران می نامیم و هشتاد درصد تولیدات ما برای تماشا در تلویزیون 40 اینچ هم مناسب نیستند چه برسد به پرده سینما!

این فیلمنامه نویس و کارگردان در ادامه اظهار داشت: ضمن اینکه فراموش نکنیم که در زمانی به سر می بریم که خیلی از سیستم های نمایش خانگی از سالن های سینمای ما، سینماتر هستند. من به عنوان نمونه می توانم به تجربه خودم در مورد فیلم تعارض اشاره کنم که نسخه ای که در سالن اصلاح رنگ دیدیم و مورد تاییدمان بود، شبیه هیچکدام از سالن های نمایش که من در زمان جشنواره فجر در آنها حضور یافتم نبود و هیچ کدام از این سالن ها در شرایط مناسب نبود یا نورش کم بود یا دی سی پی اش ایراد داشت و یا باندهای صدایشان ایراد داشت.

سینما تنها با پرده نقره ای تعریف نمی شود

وی تصریح کرد: پس وقتی برخی از این پردیس های تازه تاسیس زیر استانداردهای معمولی هستند و اکثر سالن های ما درگیر این هستند که برای صرفه جویی لامپ آپارات یکی را خاموش کنند یا از شدت نورش کم کنند و برخلاف قوانین جهانی که باید هر شش ماه یک بار لامپ آپارت را تعویض کنند، حتی در پردیس های مطرح ما هم این اتفاق نمی افتد، یا هرگز مهندسین صدا بازدید شش ماهه یا سالیانه ای برای تنظیم صدای سالن ها ندارند ما از کدام پرده عریض و سالن سینما صحبت می کنیم.

لطفی ادامه داد: مضاف بر اینکه باید به مفهوم سینما هم نگاه مجددی بیندازیم و بدانیم که مدیوم سینما به معنی پرده سینما نیست و سینما الزاما بر روی پرده نقره ای شکل نمی گیرد، چرا که اگر فیلم های تلویزیونی را بر روی پرده سینما بیندازیم، آنها تبدیل به فیلم سینمایی نمی شوند بلکه تعریف سینما در ساخت، هویت و ماهیت آن شکل می گیرد.

اکران آنلاین «تعارض» در تعارض با برنامه اکران بین المللی آن است

کارگردان فیلم سینمایی تعارض در مورد احتمال اکران آنلاین این فیلم گفت: این فیلم محصول مشترک ایران و جمهوری چک است و از همان روز اول طبق مذاکرات و توافقی که با تهیه کننده خارجی فیلم داشتیم بنا را بر این گذاشتیم که اگر در سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر پذیرفته شدیم در آن حضور پیدا کنیم و بعد از آن، فیلم به پخش کننده خارجی سپرده شود و تور جشنواره های خارجی را شروع و طی کند. پس از آن، اکران اروپایی داشته باشد و بعد به اکران ایران برسد. بنابراین بطور پیش فرض، برنامه ای برای اکران فیلم در این زمان نداشتیم و دست کم من در حال حاضر به فکر اکران آنلاین «تعارض» نیستم.

لطفی ادامه داد: البته منتظریم که ببینیم آیا جشنواره های بین المللی راه می افتند یا نه؟ چرا که هر شکل از اکران این فیلم پیش از جشنواره های گرید A باعث می شود که شانس حضورمان در آنها از دست برود. با توجه به ساختار و خاستگاه فیلم در لحظه اکنون فکری برای اکران آنلاین آن نداریم مگر اینکه خدای ناکرده شش ماه یا یک سال دیگر بگذرد و کماکان جشنواره ها همچنان تعطیل باشند و ما مجبور شویم به مسیرهای دیگر اکران فکر کنیم.

این سینماگر جوان در پاسخ به این سوال که آیا در این شرایط این روزها و با توجه به علاقه ای که فیلم های روانشناسانه (سایکو) دارید تصمیمی برای نوشتن فیلمنامه ای با موضوع شیوع بیماری کرونا گرفته اید گفت: هنوز ایده ای برایم خیلی جدی نشده است و واقعیت این است که من دو بعد منتقد و فیلمساز دارم که الان بیشتر بعد منقد من فعال شده و موضوع کلیت سینما برایم اهمیت پیدا کرده است چرا که فکر می کنم در شرایط دردناک و اسف انگیزی به سر می بریم و من هم نظاره گر و پیگیر آن هستم که سینما راه بیفتد تا بتوانیم تولید کنیم.

سینمای ما بالذاته ورشکسته است

وی تاکید کرد: در کشورهای اروپایی و آمریکا گرچه ضررهای مالی بزرگی رخ داده اما به هر حال آنها آنقدر قدرت مالی دارند که حتی اگر یک سال هم گردش مالی نداشته باشند میتوانند از پس این هزینه ها و ضررها بر بیایند؛ اما سینما در کشور ما بالذاته صنعت ورشکسته و ضعیف و نحیفی بوده و هست. این اتفاقی هم که رخ داده می تواند منجر به خیلی از فجایع شود چرا که از اهالی سینما بگیرید تا سالن دارها و همه کسانی که از این طریق و روش ارتزاق می کرده و می کنند تحت تاثیر آن قرار دارند.

آیا از بازگشایی سینماها استقبال خواهد شد؟

وی با بیان اینکه شنیده قرار است از عید فطر سالن های سینما بازگشایی شود اظهار داشت: اما این همه مساله نیست بلکه باید وارد سیستم عرضه و تقاضا شویم و سینما مشتری داشته باشد. به عنوان مثال، در چین به مدت یک هفته سالن ها را باز کردند و به دلیل عدم استقبال، دوباره آنها را تعطیل کردند چرا که سالنی باز است اما هیچ مخاطبی ندارد، به مراتب ضرر بیشتری می دهد تا اینکه کلا تعطیل باشد. امیدوارم که پیش بینی من اشتباه باشد، ولی حدس می زنم تا زمانی که واکسن این بیماری تولید نشود، محال است که به وضعیت قبلی برگردیم؛ آن هم وضعیتی که 90 درصد فیلم ها زیان‌ده بودند و تنها ده درصد آثار می توانستند پول تولید خود را در بیاورند و شاید به سود برسند.