چرا باید در عمان سرمایهگذاری کنیم؟/ایران، دومین مقصد توریسم سلامت عمانیها/ بازتاب پرتاب ماهواره ایرانی در رسانه های عمان +فیلم
میرجواد میرگلوی بیات در گفتگوی اینستاگرامی، پیرامون روابط اقتصادی-سیاسی بین ایران و عمان و فرصتها و ظرفیتهای سرمایهگذاری اقتصادی در این کشور سخن گفت.
گروه بازرگانی بازارنیوز: میرجواد میرگلوی بیات، کارشناس مسائل عمان، در گفتگوی زنده اینستاگرامی با بازارنیوز درباره اقدامات خود پیرامون موضوع عمان اظهار داشت: ما یک کتابی در مورد عمان نوشتیم کتاب هم چاپ شده است. این کتاب حاصل سفر ما به عمان بود. دو سال پیش ما به عمان رفتیم و در آنجا به اعتبار اسم دانشگاه و جمهوری اسلامی ایران ما را خیلی تحویل گرفتند و در آنجا سفیر محترم آقای نوری شاهرودی از من خواست که برای بهبود رابطه ایران و عمان یک کاری کنیم. من آمدم کتاب نوشتم و این کتاب هم چاپ شده است و در دسترس دوستان هست.
وی افزود: این مدت چیزهایی از عمان یادگرفتیم. سفرهایی داشتیم و هیئتهای تجاری بردیم و آوردیم و مشاوره دادیم به شرکتها و سعی کردیم نگاه بازاری به عمان نداشته باشیم، هرچند ما مشاوره میدهیم و از این طریق درآمدی داریم، اما سعی کردم نگاه دانشگاهی به مسئله ایران و عمان داشته باشیم و اگر هم ایده و پیشنهادی داریم با نگاه دانشگاهی این ایده را بدهیم، مضاف بر اینکه لیسانس بنده اقتصاد بوده و با مولفههای کلان اقتصاد آشنایی دارم و نگاه برنامه محور را یاد گرفتم و سیاست هم به من یاد داده که همه روابط را در کنار یکدیگر ببینم و اقتصاد را بدون سیاست نمیشود تحلیل کرد و برعکس.
وی افزود: این مدت چیزهایی از عمان یادگرفتیم. سفرهایی داشتیم و هیئتهای تجاری بردیم و آوردیم و مشاوره دادیم به شرکتها و سعی کردیم نگاه بازاری به عمان نداشته باشیم، هرچند ما مشاوره میدهیم و از این طریق درآمدی داریم، اما سعی کردم نگاه دانشگاهی به مسئله ایران و عمان داشته باشیم و اگر هم ایده و پیشنهادی داریم با نگاه دانشگاهی این ایده را بدهیم، مضاف بر اینکه لیسانس بنده اقتصاد بوده و با مولفههای کلان اقتصاد آشنایی دارم و نگاه برنامه محور را یاد گرفتم و سیاست هم به من یاد داده که همه روابط را در کنار یکدیگر ببینم و اقتصاد را بدون سیاست نمیشود تحلیل کرد و برعکس.
*ایران و عمان، دوستانی 3هزار ساله
میرگلوی بیات درباره تاریخچه روابط اقتصادی ایران و عمان گفت: روابط اقتصادی ما با عمان به ۳ هزار سال پیش بر میگردد. وقتی ما با عمان مس داد و ستد میکردیم. عمان هم یک تمدن مجزا از تمدن شبه جزیره عربستان است و خودش را مجزا میدانست و ۱۰ هزار سال تمدن دارند. همین تمدن داشتن آنها باعث شده که خودشان را زیر بلیط عربستان نبینند و دنبال این باشند که خودشان را به عنوان یک تمدن مستقل مطرح کنند.
وی افزود: این داد و ستد ادامه پیدا کرد تادر زمان قبل از قاجاریه که ما ملوک الطوایف بودیم و عمان در اوج قدرت خود بود. زمانی که پرتغالیها را پس زدند و شکست داند که مصادف با زمان صفوی ما بود و ما هم پرتغالیها را پس زدیم و عمانیها قویتر شدند و بعد از نادر شاه ما دچار ضعف شدیم و عمانیها آمدند سرزمینها و جزایری از ما را گرفتند و یکی از کارهای مثبت قاجار این است که با یک سری سیاستها، آنجا را کرایه دادند به عمانیها و مالکیت ما را تصویب کردند.
وی ادامه داد: اگر چه فاکتور قدرت دست عمان بود و زمان ناصرالدین شاه ما توانستیم که سرزمینهایی که دست عمان بود را پس بگیریم تا رسیدیم به زمان رضا شاه که رابطه ما قطع میشود و نه سفیر و نه روابط اقتصادی داریم. سپس میرسیم به بحران ظفّار که اتفاق میافتد، ظفاریها جدایی طلبانی بودند که دوست داشتدن خودشان حیات و ممات سرزمین خودشان را در دست داشته باشند.
وی افزود: این داد و ستد ادامه پیدا کرد تادر زمان قبل از قاجاریه که ما ملوک الطوایف بودیم و عمان در اوج قدرت خود بود. زمانی که پرتغالیها را پس زدند و شکست داند که مصادف با زمان صفوی ما بود و ما هم پرتغالیها را پس زدیم و عمانیها قویتر شدند و بعد از نادر شاه ما دچار ضعف شدیم و عمانیها آمدند سرزمینها و جزایری از ما را گرفتند و یکی از کارهای مثبت قاجار این است که با یک سری سیاستها، آنجا را کرایه دادند به عمانیها و مالکیت ما را تصویب کردند.
وی ادامه داد: اگر چه فاکتور قدرت دست عمان بود و زمان ناصرالدین شاه ما توانستیم که سرزمینهایی که دست عمان بود را پس بگیریم تا رسیدیم به زمان رضا شاه که رابطه ما قطع میشود و نه سفیر و نه روابط اقتصادی داریم. سپس میرسیم به بحران ظفّار که اتفاق میافتد، ظفاریها جدایی طلبانی بودند که دوست داشتدن خودشان حیات و ممات سرزمین خودشان را در دست داشته باشند.
میرگلوی بیات تصریح کرد: این بحران به ما ربطی نداشت؛ یعنی نه شاه دخالت داشت و نه آمریکا. حتی آمریکا در رقابت با انگلیس دوست داشت که ظفار را بگیرد و به عربستان بدهد تا عربستان از شر تنگه باب المندب و تنگه هرمز راحت شود. ولی انگلیس مخالف این بود، چون انگلیس در عمان نفوذ داشت و آمریکا در عربستان. تا زمانی که چپ گرایان یمن پیروز شدند و وقتی این اتفاق افتاد جنبش ظفار تغییر ایدئولوژی داد و تبدیل شد به چپ گرایان و این موقع بود که آمریکا احساس خطر کرد و تصمیم گرفت همراه با انگلیس ظفاریها را سرکوب کند.
وی ادامه داد: آن زمان بود که آمریکا که روی ایران در منطقه حساب میکرد و از ایران خواست که نیروهای نظامی خود را به عمان ارسال کند و در سرکوب شورشیان ظفار مشارکت کند. ما در آنجا نقشی در سطح فرماندهی نداشتیم و عملا آمریکا وقتی که خواست وارد درگیری شود ما وارد شدیم و فقط سربازان رشید ما آنجا پیش روی میکردند. من شنیدم که ارتش عمان پیش نمیرفت و سربازهای ارتش ایران بودند که دلاورانه میجنگیدند و بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ تا شهید دادیم. این شروع رابطه مدرن ما در عصر جدید بود.
وی ادامه داد: آن زمان بود که آمریکا که روی ایران در منطقه حساب میکرد و از ایران خواست که نیروهای نظامی خود را به عمان ارسال کند و در سرکوب شورشیان ظفار مشارکت کند. ما در آنجا نقشی در سطح فرماندهی نداشتیم و عملا آمریکا وقتی که خواست وارد درگیری شود ما وارد شدیم و فقط سربازان رشید ما آنجا پیش روی میکردند. من شنیدم که ارتش عمان پیش نمیرفت و سربازهای ارتش ایران بودند که دلاورانه میجنگیدند و بین ۷۰۰ تا ۱۲۰۰ تا شهید دادیم. این شروع رابطه مدرن ما در عصر جدید بود.
*ایران و عمان پس از پیروزی انقلاب
میرگلوی بیات درباره روابط ایران و عمان پس از پیروزی انقلاب گفت: همزمان با وقوع انقلاب، مهندس بازرگان دستور میدهد که نیروهای باقی مانده ما از عمان برگردند و بحران تمام شده بود. پایگاه رصد و پشتیبانی که در آنجا داشتیم با دستور مهندس بازرگان برگشتند و یوسف بن علوی که معاون وزیر بود به همراه یک هیئت آمدند و در قم با حضرت امام دیدار کنند که امام نپذیرفتند و آنها برگشتند.
وی افزود: با شروع جنگ، عمانیها که شدیدا با صدام مشکل داشتند متحد شدند و وقتی که دلاوری و رشادت سربازان ایرانی را در فتح خرمشهر دیدند، تغییر موضع دادند و نقش واسط را ایفا کردند و حتی جاهایی صدام را محکوم کردند و همیشه خواهان آتش بس بودند.
وی افزود: با شروع جنگ، عمانیها که شدیدا با صدام مشکل داشتند متحد شدند و وقتی که دلاوری و رشادت سربازان ایرانی را در فتح خرمشهر دیدند، تغییر موضع دادند و نقش واسط را ایفا کردند و حتی جاهایی صدام را محکوم کردند و همیشه خواهان آتش بس بودند.
میرگلوی بیات ادامه داد: تا زمان مرحوم هاشمی رفسنجانی ما آنجا سفارت نداشتیم و زمان او سفارت تاسیس شد و آقای ولایتی سفر داشتند و رفتند و آمدند و آقای خاتمی به عنوان بلند پایهترین مقام وارد عمان شدند و بعد آقای احمدی نژاد و آقای روحانی هم رفتند. سلطان قابوس دو بار آمد و میانجی گری هستهای عمان را که خودتان بهتر میدانید.
*کمرنگی اقتصاد در روابط ایران و عمان در 40 سال اخیر
میرگلوی بیات با تاکید بر کم بودن روابط اقتصادی ایران و عمان در چهل سال اخیر گفت: چیزی که مشهود است در چهل سال اخیر تا سال ۱۳۹۴ ما رابطه اقتصادی خیلی کمی داشتیم. تا آن سال ۲۰۰ میلیون دلار رابطه اقتصادی داشتیم که ما آهن به آنجا صادر میکردیم. اما از سال ۹۴ اراده سیاستمداران دو کشور بر این شد که روابط ما گسترش پیدا کند تا سال گذشته که ما یک میلیارد و دویست میلیون دلار رابطه اقتصادی داشتیم.
وی افزود: با سفر وزاری صنعت عمان به ایران و وزیر صنعت، معدن و تجارت ما و وزاری مختلف که بین دو کشور رفتند و آمدند قرار است روابط اقتصادی ما تا ۴ میلیارد دلار برسد. این ۴ میلیارد دلار نیازمند این است که ما خط هوایی داشته باشیم، خط دریایی داشته باشیم، ویزاها لغو شود و نظام انتقال پولمان راحتتر شود. همه اینها در حال انجام است. خطوط هوایی خیلی زیاد شدند. یک زمانی ما دو پرواز در هفته داشتیم، اما الان فکر کنم از شیراز و تهران هر روز سه پرواز واصفهان ایجاد شده و از مشهد و چابهار هم قرار است ایجاد شود.. خطوط دریایی و خط کانتینربر یخچالی ایجاد شده است.
وی افزود: با سفر وزاری صنعت عمان به ایران و وزیر صنعت، معدن و تجارت ما و وزاری مختلف که بین دو کشور رفتند و آمدند قرار است روابط اقتصادی ما تا ۴ میلیارد دلار برسد. این ۴ میلیارد دلار نیازمند این است که ما خط هوایی داشته باشیم، خط دریایی داشته باشیم، ویزاها لغو شود و نظام انتقال پولمان راحتتر شود. همه اینها در حال انجام است. خطوط هوایی خیلی زیاد شدند. یک زمانی ما دو پرواز در هفته داشتیم، اما الان فکر کنم از شیراز و تهران هر روز سه پرواز واصفهان ایجاد شده و از مشهد و چابهار هم قرار است ایجاد شود.. خطوط دریایی و خط کانتینربر یخچالی ایجاد شده است.
*عمان و نقشش در روابط منطقه
این کارشناس مسائل عمان، درباره نقش این کشور در روابط منطقهای گفت: منطقه در بحران است. جنگهای عراق و یمن و سوریه و شمال آفریقا بحرانی بود، عمان از این میترسید اگر بخواهد تعادل قوا در منطقه بهم بخورد یا عربستان یه زمانی به او زورگویی خواهد کرد یا ایران تحمل نخواهد کرد و ما از طریق یمن در آنجا ابزار قدرت داریم که این اهرم فشار را اضافه خواهند کرد. این بود که عمان خیلی بازیگر عاقلی بود. هم ساختارهای مذهبی که در جهان اسلام، اقلیت هستند و هم انزوای جغرافیایی و هم انزوای مذهبی و ضعف اقتصادی آنها باعث شد که عمان همواره دنبال متحد فرا منطقهای باشد و فرقی نمیکند که در ایران پهلوی یا جمهوری اسلامی یا مجاهدین خلق و لیبرالها حاکم باشند.
وی افزود: عمان به دلیل انزوای جغرافیایی و انزوای مذهبی و به دلیل ادعای تمدنی که دارد برای اینکه از زیر بلیط عربستان خارج شود، دنبال یک متحد منطقهای و فرامنطقهای است. سلطان قابوس هم آدم عاقلی بود و بلد بود بازی کند. با اسرائیل و آمریکا و انگلیس رابطه داشت. دیدیم که وقتی سلطان قابوس مرد هم آقای ظریف رفتند آنجا و هم آمریکایی ها؛ هم خانواده حُسنی مبارک تسلیت گفت و هم خانواده مُرسی و هم سیسی. هم الفتح آمد، هم حماس و هم اسرائیل تسلیت گفت. هم قطر و هم عربستان تسلیت گفت. چنین بازیگری دنبال این است که رابطه خود را با کشورهای اطرافش بهبود ببخشد.
*ایران در نظر مردم منطقه و عمانیها قدرتمند و محترم است
میرگلوی بیات از قدرت ایران در نظر عمانیها و ملتهای منطقه صحبت کرد و اظهار داشت: ایران برای عمانیها یک کشور قدرتمند و محترمی است و ما در دهههای اخیر پیشرفت داشتیم. شاید جامعه ایرانی این را باور نکند، اما ما در چشم ملتهای منطقه پیشرفت قابل توجهی داشتیم. از طرف دیگر محصولاتی وجود دارد مثل محصولات کشاورزی و تولیدات آهن که اینها تکنولوژی بسیار زیادی نمیخواهد وعمان اینها را از کانادا و برزیل میآورد. چه بهتر که از ایران وارد کند که هم امنیتش بیشتر است و هم این که کرونا نشان داد مرزها بالاتر چیزی هستند که فکرش را میکردیم.
وی افزود: ایران هم با دستوراتی که رهبری دادند به دنبال گشترش روابط با همسایگان است و سیاستهای خود ایران هم دخیل بود و الحمدلله الان روز به روز بیشتر میشود. در حال حاضر با عمان و سلطان هیثم هم رابطه خوبی داریم و الحمدالله انگار او با عربستان مقداری چالش ایجاد میکند. این انزوای جغرافیایی و مذهبی و ضعف اقتصادی و نفت کم، عمان را نیازمند کشورهای مختلف کرده و چه کشوری بهتر از ایران که ما از قشم تا جزیره «مسندم» رامی توانیم با قایق پارویی برویم و فاصله کمی است.
وی ادامه داد: از طرفی هم تنگه هرمز برای ما خیلی حیاتی است و رقابتی سر جزیره مسندم وجود دارد. نمیدانم دقت کردید یا نه که جنوب تنگه هرمز اماراتیها نیستند و عمانیها هستند. امارات نسبت به آنجا ادعا دارد و ادعای شدیدی هم دارد. عمان هم ادعا دارد که الان برای عمان است. عمان میبیند اگر یک زمانی بخواهد با ایران چالشی ایجاد کند و در تنگه هرمز یک اتفاقی بیفتد به ضررش تمام میشود و این تنگه هرمز برای عمان خیلی مهم است و خود عمان هم دوست ندارد که از اهمیت تنگه هرمز کاسته شود، چون با شناسایی عمان در جنوب تنگه هرمز توسط قدرتهای جهانی؛ عملا قدرت و ادعای امارت را کمرنگ میکند. همه اینها و مجموعهای از عوامل باعث شده که ما امروز رابطه اقتصادی خوبی با عمان داشته باشیم.
وی افزود: ایران هم با دستوراتی که رهبری دادند به دنبال گشترش روابط با همسایگان است و سیاستهای خود ایران هم دخیل بود و الحمدلله الان روز به روز بیشتر میشود. در حال حاضر با عمان و سلطان هیثم هم رابطه خوبی داریم و الحمدالله انگار او با عربستان مقداری چالش ایجاد میکند. این انزوای جغرافیایی و مذهبی و ضعف اقتصادی و نفت کم، عمان را نیازمند کشورهای مختلف کرده و چه کشوری بهتر از ایران که ما از قشم تا جزیره «مسندم» رامی توانیم با قایق پارویی برویم و فاصله کمی است.
وی ادامه داد: از طرفی هم تنگه هرمز برای ما خیلی حیاتی است و رقابتی سر جزیره مسندم وجود دارد. نمیدانم دقت کردید یا نه که جنوب تنگه هرمز اماراتیها نیستند و عمانیها هستند. امارات نسبت به آنجا ادعا دارد و ادعای شدیدی هم دارد. عمان هم ادعا دارد که الان برای عمان است. عمان میبیند اگر یک زمانی بخواهد با ایران چالشی ایجاد کند و در تنگه هرمز یک اتفاقی بیفتد به ضررش تمام میشود و این تنگه هرمز برای عمان خیلی مهم است و خود عمان هم دوست ندارد که از اهمیت تنگه هرمز کاسته شود، چون با شناسایی عمان در جنوب تنگه هرمز توسط قدرتهای جهانی؛ عملا قدرت و ادعای امارت را کمرنگ میکند. همه اینها و مجموعهای از عوامل باعث شده که ما امروز رابطه اقتصادی خوبی با عمان داشته باشیم.
میرگلوی بیات درباره صحبت از ایران در شبکههای مجازی عمان تصریح کرد: عمان در حال اجرای یک نانو سیتی (شهرنانو) است که شما وقتی سایت آن را باز میکنی پایین سایت میبینی که شماره تلفن مرکز ایران را زده و هیچ ابایی هم در شرایط تحریم ندارد. وقتی ما ماهواره میفرستیم فضا، شبکههای مجازی عمان پر میشود از تحلیلهایی که ایران ماهواره به فضا فرستاده است.
*اقتصاد آلمان با تحریم هایی که ایران شده، فرومیپاشد
*اقتصاد آلمان با تحریم هایی که ایران شده، فرومیپاشد
این کارشناس مسائل عمان، در ارتباط با تحریمهایی که امروز بر ایران تحمیل شده، گفت: اگر همین آلمان که الان قدرت اقتصادی اروپا است این تحریمهایی که به ایران زدند به آلمان میزدند (چون ما از سال ۹۰ تا الان دوبار شدیدا تحریم شدیم)، فرو میپاشید. ما یک دولت جهان سومی هستیم. میراث نهادی ناکارآمدی داریم. یعنی اگر امروز جمهوری اسلامی هم برود، فردا صالحان هم اینجا حاکم باشند با این میراث نهادی میخواهند چه کنند؟ اتکا به نفت، وضعیت جفرافیایی و وضعیت فرهنگی اینها همه میراث نهادی است؛ لذا نمیتوانیم به تنهایی ناکارآمدیهای داخلی را بدون در نظر گرفتن تحریمها ببینیم.
وی افزود: ما یک کشور جهان سومی هستیم و همه جهان سومیها یک سری بدکارکردیها را دارند که ما هم داریم. حالا مدام به ما تحریم میزنند و این بدکارکریها بدتر میشود. تحریمها مثل یک شراب ناب برای این بدکارکردی هاست. ولی ما کشور قدرتمند و محترمی هستیم؛ خاصّه برای عمانی ها.
*ایران، دومین مقصد توریسم سلامت عمانیها
میرگلوی بیات پیرامون موضوع توریسم سلامت و این که ایران دومین مقصد توریسم سلامت عمانیهاست گفت: ما دومین کشور مقصد توریسم سلامت کشور عمان هستیم با وجود این که متاسفانه این بازاری است که سازماندهی نشده و داره که دارد به ضرر ما تمام میشود. اگر این دوستانی که در توریسم سلامت هستند ثبت شوند و NGO داشته باشند و تعرفه هایشان مشخص شود؛ یک صنفی بشوند و روی آنها نظارت بشود، من فکر کنم ما به زودی جای هند را در توریسم درمانی سلامت عمان بگیریم.
وی درباره امکان فعالیت شرکتهای دانش بنیان گفت: در زمینههای فعالیت دانش بنیان، ما خیلی شرکتهای خوبی داریم که در تجهیزات پزشکی، در حوزه فرآوریهای غذایی، در حوزه IT، در نانو و سلولهای بنیادی، مسائلی مربوط به انرژی هسته ای، شیرین کردن آب دریا، نیرو گاههای بادی و خورشیدی، همه اینها مورد نیاز عمان است. شرکتهای دانش بنیان ما میتوانند در این حوزه حضور داشته باشند.
وی درباره امکان فعالیت شرکتهای دانش بنیان گفت: در زمینههای فعالیت دانش بنیان، ما خیلی شرکتهای خوبی داریم که در تجهیزات پزشکی، در حوزه فرآوریهای غذایی، در حوزه IT، در نانو و سلولهای بنیادی، مسائلی مربوط به انرژی هسته ای، شیرین کردن آب دریا، نیرو گاههای بادی و خورشیدی، همه اینها مورد نیاز عمان است. شرکتهای دانش بنیان ما میتوانند در این حوزه حضور داشته باشند.
*عمانیها به مواد غذایی نیاز دارند
میرگلوی بیات از نیاز عمان به مواد غذایی سخن گفت و تصریح کرد: ما کشور پهناور و چهار فصلی هستیم و عمانیها مواد غذایی آنچنانی ندارند و کشاورزی و شیلات آنها با هم ۱.۸ از GDP عمان را تشکیل میدهد. این رقم خیلی پایینی است. ما این کشاورزی را داریم و این وضعیت خوب آب و هوایی و چهار فصل بودن را داریم و میتوانیم انواع و اقسام میوهها و خوراکی را تامین کنیم. یک زمانی نصف دام عمان را ما میدادیم و از زمانی که بحران گوشت ایجاد شد، قدغن شد. وقتی که ما این تواناییها را داریم قطعا در چشم عمانیها ما همسایه محترم و قدرتمندی به حساب میآییم.
*شوکی به نام سلطان شدن «هیثم»
میرگلوی بیات پیرامون موضوع بر مسند نشستن هیثم پس از سلطان قابوس، گفت: اگر چندماه پیش که سلطان قابوس زنده بود و از من میپرسیدید که چه کسی حاکم میشود من میگفتم به احتمال زیاد "اسعد" حاکم خواهد شد. میدانید سلطان قابوس بچه نداشت و ازدواج کرد و دو، سه ساله طلاق داد. همسرش خواهر همین اسعد بود. سلطان هیثم با اسعد هر دو بچههای طارق هستند و طارق هم عموی سلطان قابوس است. سلطان قابوس خواهر تنی اسعد را گرفته بود که دو، سه سال بعد طلاق داد. گفته میشود سلطان قابوس همجنسگرا است و بعدش دیگر ازدواج نکرد. شواهدی هم وجود دارد.
وی افزود: اما در نهایت اسعد سلطان نشد. خاندان بوسعیدی جلسه را تشکیل دادند و سلطان قابوس گفته بود اگر شورای خاندان به نتیجه رسید و هرچه اینها انتخاب کردند، وزارت دفاع مکلف است که حمایت کند؛ اگر انتخاب نکردند میروند وصیت نامه را باز میکنند. وصیت نامه او یکی در مسقط بود و یکی در صلاله جایی که زادگاه او بود. خانوده معلوم بود که نمیتوانند به توافق برسند. علیرغم اینکه اسعد شانس بیشتری داشت آمدند مراجعه کردند به وصیت نامه سلطان قابوس دیدند سلطان هیثم است.
وی ادامه داد: همه تعجب کردیم. آن روز صبح ما بلند شدیم متاسفانه خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی را شنیدیم و این طرف هم این را دیدیم. من دو تا شوک داشتم آن روز. حالا به هر حال من قبلا هیثم را میشناختم و میگفتند هیثم آدم مستقلی است و بعضا با سلطان قابوس بحث میکرد و بر سر سلطان قابوس فریاد میکشید.
*سلطان هیثم و حضورش در مراسم تحلیف روحانی
وی افزود: اما در نهایت اسعد سلطان نشد. خاندان بوسعیدی جلسه را تشکیل دادند و سلطان قابوس گفته بود اگر شورای خاندان به نتیجه رسید و هرچه اینها انتخاب کردند، وزارت دفاع مکلف است که حمایت کند؛ اگر انتخاب نکردند میروند وصیت نامه را باز میکنند. وصیت نامه او یکی در مسقط بود و یکی در صلاله جایی که زادگاه او بود. خانوده معلوم بود که نمیتوانند به توافق برسند. علیرغم اینکه اسعد شانس بیشتری داشت آمدند مراجعه کردند به وصیت نامه سلطان قابوس دیدند سلطان هیثم است.
وی ادامه داد: همه تعجب کردیم. آن روز صبح ما بلند شدیم متاسفانه خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی را شنیدیم و این طرف هم این را دیدیم. من دو تا شوک داشتم آن روز. حالا به هر حال من قبلا هیثم را میشناختم و میگفتند هیثم آدم مستقلی است و بعضا با سلطان قابوس بحث میکرد و بر سر سلطان قابوس فریاد میکشید.
*سلطان هیثم و حضورش در مراسم تحلیف روحانی
وی حضور هیثم در مراسم تحلیف روحانی را نشانهای برای سلطان شدن او دانست و توضیح داد: یک نکته خیلی جالب است. سال ۹۶ در مراسم تحلیف آقای روحانی در ایران، سلطان هیثم شرکت میکند. آن موقع سلطان قابوس وصیت خود را نوشته بوده و میدانست که به احتمال زیاد خاندان به وصیت سلطان قابوس مراجعه میکنند. یعنی آن موقع سلطان قابوس میدانشته که سلطان هیثم میتواند با ایران رابطه خوبی داشته باشد و او را برای مراسم تحلیف به ایران میفرستد. اخیرا سلطان هیثم به اعضای شورای همکاری خلیج فارس تبریک گفته، ولی فقط به ملک سلمان تماس نگرفته است.
وی افزود: حالا آن انزواهایی که در ابتدا عرض کردم را به مکتب سلطان قابوس اضافه کنید. ببیند در مکتب امام خمینی (ره) مگر خلف امام، آقای خامنهای به راحتی میتوانست از مکتب امام خارج شود؟ خیر. اصلا امکانش نبود و حالا مکتب سلطان قابوس هم چنین مکتبی است. در عمان و همه عادت کردند و سلطان قابوس را عاشقانه دوست داشتند و سلطان هیثم نمیتواند از این مکتب اقلاً در کوتاه مدت خارج شود؛ لذا من در میان مدت رابطه ایران و عمان را رو به بهبودی میبینم.
*سلطان قابوس و خدماتش به عمان
میرگلوی بیات درباره خدمات سلطان قابوس به عمان گفت: در سال ۱۹۷۰ وقتی که سلطان قابوس با کودتای قصر با کمک انگلیس به قدرت رسید در عمان اندازه انگشتان یک دست مدرسه نداشتند. بیمارستان نبود، چون پدرش علاوه بر اینکه کارهای مهمی انجام داد و تمامیت ارضی عمان را حفظ کرد، آدم به شدت دگم و متحجری بود و دگماتیسم داشت و اعتقاد داشت هرچه قدر ملت پیشرفت کند، چشم و گوش آنها بار میشود و برای ما مشکل میشود. آن موقع هم مصادف با انقلابها و خیزشهای سراسر دنیا بود.
وی افزود: عمان با بحران ظفار روبرو شد و انگلیس از چپ گرایی احساس خطر کرد و آمریکا وارد صحنه شد و سلطان قابوس را سرکار آوردند. او در آن شرایط کشور را به دست گرفت و وقتی مرد، ۹۸ درصد نرخ با سوادی عمانیها باقی ماند. صد و اندی دانشگاه، هزار و اندی مدرسه ایجاد شد. راه و فرودگاههای بسیاری ساخته شد. این نشان میدهد که سلطان قابوس چه کار کرد. یعنی از یک کشور بسیار عقب افتاده نسبت به کشورهای دیگر به اینجا رسیده است.
وی افزود: عمان با بحران ظفار روبرو شد و انگلیس از چپ گرایی احساس خطر کرد و آمریکا وارد صحنه شد و سلطان قابوس را سرکار آوردند. او در آن شرایط کشور را به دست گرفت و وقتی مرد، ۹۸ درصد نرخ با سوادی عمانیها باقی ماند. صد و اندی دانشگاه، هزار و اندی مدرسه ایجاد شد. راه و فرودگاههای بسیاری ساخته شد. این نشان میدهد که سلطان قابوس چه کار کرد. یعنی از یک کشور بسیار عقب افتاده نسبت به کشورهای دیگر به اینجا رسیده است.
*عمان 20 سال دیگر بیشتر نفت ندارد
میرگلوی بیات میزان نفت کشورهای حاشیه خلیج فارس را مقایسه کرد و توضیح داد: عمان نفتش کمتر است قطر نفت و گاز دارد و جمعیتش کم است امارات نفت بیشتری دارد. ۳ میلیون بشکه دارد و حدود ۴ برابر عمان نفت دارد و جمعیتش هم یک چهارم عمان هست. کویت و بحرین هم همینطور. عمان ۹۷۰ هزار بشکه نفت دارد که احتمالا تا ۲۰ سال آینده تمام شود. ولی با توجه به اینها عمان در حال تبدیل به کشور خوبی است.
وی ادامه داد: وابسته به مواد معدنی هستند که ۸۳ میلیارد دلار از GDP آنهاست. این رقم بالایی نیست و دانشمند خاصی ندارند. دانشگاه هایشان مورد قبول ما نیست. ما فقط دانشگاه سلطان قابوس را قبول داریم در حالی که ۱۷، ۱۸ دانشگاه ما مورد قبول آنهاست که اگر افراد بیشتری بروند رایزنی کند دانشگاههای بیشتری مورد قبول آنها میشود. مردمشان هم مردم تنبلی هستند.
*طرح عمانی سازی، مناسب برای تاسیس آموزشگاه در عمان
میرگلوی بیات از طرح «عمانی سازی» این کشور خبر داد و گفت: بر اساس طرح عمانپروری، در حال خارج کردن نیروی کار غیر بومی هستند. خیلیها برای فرصت شغلی به من مراجعه میکنند و پیشنهاد میکنم خیلی مراجعه نکنند. چون در حال عمانی سازی کارهایشان را هستند، هرچند نیرو ندارند. اگر کسانی میخواهند آنجا سرمایهگذاری کنند، بروند آموزشگاه بزنند؛ به عنوان مثال آموزشگاه طراحی صنعتی، آموزشگاه حسابداری، آموزش تعمیرات ماشینهای ژاپنی بزنند، چون ۸۰ درصد واردات ماشین آنها از ژاپن است. اینها را بزنند که نیروی عمانی را آموزش بدهند. نیروی متخصص ما میتواند برود آنجا شاغل بشود، ولی خب کمی سخت شده و مثل سه سال قبل نیست.
*اوضاع رفاهی عمانی ها
وی درباره وضعیت رفاهی عمانیها گفت: رفاه وجود دارد، ولی با یارانه دولتی. آنها نفت خود را امسال با ۵۸ دلار بستند، اما نفت عمان الان روی ۲۰ دلار است و خب وضعیت دولت خراب میشود؛ لذا به شدت نیاز دارند که سرمایه گذاری کنند ارز و کالا برود و به همین دلیل به ایران نیاز خواهند داشت.
*پیک کرونا در عمان؛ دو هفته دیگر
میرگلوی بیات درباره وضعیت کرونا در عمان اظهار داشت: در کرونا آنها دو هفته بعد به پیک میرسند. الان ۲ هزار مبتلا دارند. تست ندارند و قوی نیستند. نظام بهداشت و درمان هم متکی به نیروی خارجی است که دل نمیسوزانند و ۷۵ درصد هیئت علمیهای دانشگاههای آنجا خارجی است؛ از سودان و پاکستان و...؛ بیست، سی نفر هم از ایران.
وی افزود: اساتیدی که زبان انگلیسی آنها خوب است میتوانند بروند و عضو هیئت علمی بشوند و پزشکی آنها هم وابسته به نیروی کار خارجی به خصوص از هند است. مضاف بر اینکه امکانات ندارند. ما در دور افتادهترین روستا یک پزشک داریم که شناسایی کند، اما اینها ندارند. به همین دلیل دیر کشف کردن که چه قدر کرونایی دارند. با این حال به گفته وزیر بهداشتشان دو هفته بعد پیک کرونا در آنجاست.
وی افزود: اساتیدی که زبان انگلیسی آنها خوب است میتوانند بروند و عضو هیئت علمی بشوند و پزشکی آنها هم وابسته به نیروی کار خارجی به خصوص از هند است. مضاف بر اینکه امکانات ندارند. ما در دور افتادهترین روستا یک پزشک داریم که شناسایی کند، اما اینها ندارند. به همین دلیل دیر کشف کردن که چه قدر کرونایی دارند. با این حال به گفته وزیر بهداشتشان دو هفته بعد پیک کرونا در آنجاست.
*تفاوت میزان دستمزد عمانی با غیر عمانی در این کشور
این کارشناس مسائل عمان، درباره میزان تفاوت دستمزد نیروی کار خارجی و عمانی گفت: حداقل حقوق برای نیروی کار خارجی ۳۰۰ تا ۳۳۰ ریال است اگر بدهند. نیروهای خودشان بین ۴۰۰ تا ۴۵۰ ریال است. نیروی کار متخصص ما که آنها نیاز دارند اگر بروند میتوانیم ارز آوری داشته باشیم و هم بحران اشتغال را کم کنیم. یک پزشکی که لایق است یا یک تکنسین میادین نفتی یا راننده جرثقیل میتواند برود آنجا کار کند. اینهایی کارهایی هست که نیاز دارند و خود عمانیها هم کم به این کارها میپردازند. برای کارگری ساده الان از فیلیپین، بنگلادش، پاکستان و هند خیلی به کار میایند. آنها عزت نفسشان کم است، اما مردم ایران عزت نفس بالایی دارند.
*چرا باید در عمان سرمایهگذاری کنیم؟
میرگلوی بیات درباره چرایی لزوم سرمایهگذاری در عمان گفت: برای سرمایهگذاری کل جمعیت عمان چهار میلیون و ششصد هزار نفر است. اندازه خوزستان ما هم نیست، اما چرا باید به عمان برویم؟ چون آنجا چهار میلیون و ششصد حمعیت دارد. مورد دوم اینکه عمان در شاخ آفریقا از طریق زنگبار، از ۵۰ و ۶۰ سال قبل که توسط پسرعموهای سلطان قابوس و سلطان هیثم اداره میشد آنجا زیر نظر خاندان بوسعیدی بود، یعنی آنجا نفوذ فرهنگی معنوی و زبان مشترک دارند. یمن ۳۰ میلیونی در همسایگی عمان است و ما چه قدر از آنجا دوریم.
وی افزود: از سوی دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس با عمان رابطه خوبی دارند. عمان با ۲۴ کشور از ۲۷ کشور خلیج فارس تعرفه را صفر کرد. یعنی مثلا شرکت ایرانی تجهیزات پزشکی میزند، این تجهیزات را ما نمیتوانیم مستقیم به عربستان بفرستیم یا اگر میخواهیم به سنگاپور بفرستیم، باید با تعرفه ۱۰، ۱۵ درصدی بفرستیم. تعرفه ایران و عمان چه قدر است؟ پنج درصد است. پنج درصد تعرفه بده و برو عمان ۳۰ درصد پروسه کار رو انجام بده (که قانون است، ولی میشود دور زد)، همانجا بسته بندی کرد، اما بزنند MADE IN OMAN و بفرستند به کشورهایی که گفتم. یک جمعیت ۲۰۰، ۳۰۰ میلیونی در شرق آفریقا و یمن ۳۰ میلیونی که انشاالله متحدین ما پیروز شوند.
وی ادامه داد: ما باید از طریق عمان به یمن برسیم. عربستان که الان یک چوب کبریت هم نمیتوانیم برای همدیگر بفرستیم به دلیل مسائل سیاسی، یا قطر که پایلوت صادراتی قطر از امارات روی عمان آمده و خود قطر هم با ما رابطه خوبی دارد، ولی میشود از عمان هم با قطر کار کرد؛ و کشورهای دیگر. این ایده من برای تولیدیهای بزرگ است.
وی افزود: از سوی دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس با عمان رابطه خوبی دارند. عمان با ۲۴ کشور از ۲۷ کشور خلیج فارس تعرفه را صفر کرد. یعنی مثلا شرکت ایرانی تجهیزات پزشکی میزند، این تجهیزات را ما نمیتوانیم مستقیم به عربستان بفرستیم یا اگر میخواهیم به سنگاپور بفرستیم، باید با تعرفه ۱۰، ۱۵ درصدی بفرستیم. تعرفه ایران و عمان چه قدر است؟ پنج درصد است. پنج درصد تعرفه بده و برو عمان ۳۰ درصد پروسه کار رو انجام بده (که قانون است، ولی میشود دور زد)، همانجا بسته بندی کرد، اما بزنند MADE IN OMAN و بفرستند به کشورهایی که گفتم. یک جمعیت ۲۰۰، ۳۰۰ میلیونی در شرق آفریقا و یمن ۳۰ میلیونی که انشاالله متحدین ما پیروز شوند.
وی ادامه داد: ما باید از طریق عمان به یمن برسیم. عربستان که الان یک چوب کبریت هم نمیتوانیم برای همدیگر بفرستیم به دلیل مسائل سیاسی، یا قطر که پایلوت صادراتی قطر از امارات روی عمان آمده و خود قطر هم با ما رابطه خوبی دارد، ولی میشود از عمان هم با قطر کار کرد؛ و کشورهای دیگر. این ایده من برای تولیدیهای بزرگ است.
*ایده هایی برای سرمایه گذاری خُرد
میرگلوی بیات ایدههایی برای سرمایه گذاری خرد در عمان ارائه داد و گفت: کسانی هستند که خرد هستند و میخواهند بروند آنجا فعالیت کنند. من خیلی ایده دادم از توریست گرفته که موتورهای توسعه آنهاست که قرار است تا ۲۰۴۰ به موتور توسعه آنها تبدیل شود. بخش استخراج معدن، IT، تولید مواد غذایی.
وی افزود: اینها ۳ هزار کیلومتر دریای اقیانوسی پر از ماهی دور خودشان دارند. تازه امسال آمدهاند یک کارخانه برای فرآوری ماهی تاسیس کردند. امسال یک کارخانه زدند برای شیر و لبنیات که البته در حال رشد است و رشد خوبی هم دارد، ولی در حد یک دهم کارخانه «میهن» و «کاله» ما هم نیست. البرایه عربستان آنجا نفوذ داشت که الان با این کارخانه جدیدی که خودشان زدند، المرایه نفوذش پایین میابد. اینها حوزههایی است که میشود روی آن کار کرد.
وی ادامه داد: پیشنهادی دادم برای ترانزیت دام از آسیای مرکزی به عمان. هیچ جایی مثل ایران، عمان را به آسیای مرکزی وصل نمیکند. من از دو سال پیش که رصد میکنم، رفتند ۱۰ قرارداد با آسیای مرکزی نوشتند. یعنی ما دام آسیای مرکزی را بیاوریم (چون دام خودمان را نمیتوانیم صادر کنیم) و به عمان بفرستیم. اینها دو سه هفته دیگر عید فطرشان است که عید فطر هر خانواده یک چهارپا قربانی و یک کباب درست میکنند و چهار روز آن را میخورند. عمان تقریبا چهارصد هزار خانوار دارد. هرکدام یک دام بخرند چهارصد هزار دام فقط برای عید فطر میخواهند سر ببرند. عید قربان میاید آنجا هم نیاز دارند.
وی افزود: اینها ۳ هزار کیلومتر دریای اقیانوسی پر از ماهی دور خودشان دارند. تازه امسال آمدهاند یک کارخانه برای فرآوری ماهی تاسیس کردند. امسال یک کارخانه زدند برای شیر و لبنیات که البته در حال رشد است و رشد خوبی هم دارد، ولی در حد یک دهم کارخانه «میهن» و «کاله» ما هم نیست. البرایه عربستان آنجا نفوذ داشت که الان با این کارخانه جدیدی که خودشان زدند، المرایه نفوذش پایین میابد. اینها حوزههایی است که میشود روی آن کار کرد.
وی ادامه داد: پیشنهادی دادم برای ترانزیت دام از آسیای مرکزی به عمان. هیچ جایی مثل ایران، عمان را به آسیای مرکزی وصل نمیکند. من از دو سال پیش که رصد میکنم، رفتند ۱۰ قرارداد با آسیای مرکزی نوشتند. یعنی ما دام آسیای مرکزی را بیاوریم (چون دام خودمان را نمیتوانیم صادر کنیم) و به عمان بفرستیم. اینها دو سه هفته دیگر عید فطرشان است که عید فطر هر خانواده یک چهارپا قربانی و یک کباب درست میکنند و چهار روز آن را میخورند. عمان تقریبا چهارصد هزار خانوار دارد. هرکدام یک دام بخرند چهارصد هزار دام فقط برای عید فطر میخواهند سر ببرند. عید قربان میاید آنجا هم نیاز دارند.
*موتورهای توسعه اقتصادی عمان تا سال 2040 و فرصت های سرمایهگذاری
میرگلوی بیات درباره چشماندازهای توسعه اقتصادی عمان گفت: قرار است که شیلات و کشاورزی معدن، صنعت و ترانزیت توریست تبدیل به موتورهای توسعه بشود. اینها را که روی هوا ننوشتند. یک برنامه ۲۰۲۰ داشتند این برنامه حدودا محقق شد و خیلی هم سنگ بزرگ نگرفتند که نتواند بزنند و مقیاسها را کوچک گرفتند که بتوانند به آنها برسند. اینها نشان میدهد که در چه جهتی درحال حرکتاند. الان سند امنیت غذایی ایجاد کردند و در حال احداث کشتارگاه و دامداریهای بزرگاند. این دامداری بزرگ چه میخواهد؟ خوراک دام، دامپزشک و دارو، کشتارگاه صنعتی، فرآوری گوشت و ... میخواهد. یعنی دام را که ذبح میکنند، یک فرآوری هم روی آن انجام میدهند.
وی افزود: در حال ایجاد مرغداریهای گسترده هستند. مرغداری هم دارو، دامپزشک و همه موارد قبلی را میخواهد. ما پیشنهاد میدهیم که برو بساز، برو ظفار کنار گاوداری بزرگی که خود عمانیها در حال ساختاند، این کارها را انجام بده. همچنین طرح کاشت یک میلیون نخل دارند. در حال کاشتاند و دارند روی این طرح روش مانور میدهند. این نخل بسته بندی، فرآوری، روغن نخل و ... میخواهد. اینها را میشود تولید کرد. همه اینها در برنامه هایشان هست و دارند پیش میروند.
وی ادامه داد: یکی به من پیام میدهد که چه کاری انجام بدهم، وقتی پیشنهاد میدهم این کار را انجام بده میگوید این کار خیلی فضایی است. میگویم تو اگر سرمایه گذاری این کار را انجام بده، ببین به نتیجه میرسی یا خیر. یک منطقه ویژه اقتصادی به نام المجنونه در جنوب عمان در مرز با یمن دارن؛ این قرار است بعد از بحران کرونا پایانه صادراتی به یمن بشود. الان هم با دو، سه استان یمن در ارتباط هستند. ما باید در آنجا حضور استراتژیک داشته باشیم. سی میلیون جمعیت یمن که بخش بزرگی از آنها متحد ما و بخش دیگرشان هم ممتنع هستند، (همه که دشمن انصارالله نیستند) میتوانند با ما کار کنند.
وی افزود: در حال ایجاد مرغداریهای گسترده هستند. مرغداری هم دارو، دامپزشک و همه موارد قبلی را میخواهد. ما پیشنهاد میدهیم که برو بساز، برو ظفار کنار گاوداری بزرگی که خود عمانیها در حال ساختاند، این کارها را انجام بده. همچنین طرح کاشت یک میلیون نخل دارند. در حال کاشتاند و دارند روی این طرح روش مانور میدهند. این نخل بسته بندی، فرآوری، روغن نخل و ... میخواهد. اینها را میشود تولید کرد. همه اینها در برنامه هایشان هست و دارند پیش میروند.
وی ادامه داد: یکی به من پیام میدهد که چه کاری انجام بدهم، وقتی پیشنهاد میدهم این کار را انجام بده میگوید این کار خیلی فضایی است. میگویم تو اگر سرمایه گذاری این کار را انجام بده، ببین به نتیجه میرسی یا خیر. یک منطقه ویژه اقتصادی به نام المجنونه در جنوب عمان در مرز با یمن دارن؛ این قرار است بعد از بحران کرونا پایانه صادراتی به یمن بشود. الان هم با دو، سه استان یمن در ارتباط هستند. ما باید در آنجا حضور استراتژیک داشته باشیم. سی میلیون جمعیت یمن که بخش بزرگی از آنها متحد ما و بخش دیگرشان هم ممتنع هستند، (همه که دشمن انصارالله نیستند) میتوانند با ما کار کنند.
میرگلوی بیات گفت: توت فرنگی اینجا کیلویی ۲۰ هزارتومان است، آنجا ۱۶۰ هزار تومان؛ اگر ۷۰ هزار تومان هم هزینه در نظر بگیریم، ۶۰ هزار تومان سود میکنیم، ۲۰۰ درصد از صادرات توت فرنگی سود میکنیم. بستنی و آب معدنی، مواد خوراکی بفرستیم. ما صادرات سنگ به عمان داریم. شرکتهای قویمان به آنجا بروند، شرکت ثبت کنند. میتوانیم بعضا در آنجا تحریمها را دور بزنیم میتوانیم قانونی و غیر قانونی کالا ببریم و بیاوریم. همه اینها نشان میدهد که عمان فرصت خوبی است، به شرطی که استفاده کنیم.