درمان سوزش مقعدی، نمیتونم بشینم!

در صورتی داشتن درد و سوزش مقعد که بیشتر از چند روز ادامه دارد، همچنین در صورت تغییر در عادات شما در اجابت مزاج یا خونریزی از مقعد، لازم است حتما به پزشک مراجعه کنید.

سوال:

با عرض سلام و خسته نباشید. من با مشکل خارش، سوزش و درد ناحیه مقعد روبه رو شده ام به طوری که نمی توانم موقع عادت ماهانه به حدی زیاد است که نمی توانم روی زمین بشینم و مواقع دیگر هم موقع دفع مدفوع و بعد اجابت است که می خواهم از درد زیاد فریاد بزنم. سوال اول، باید برای درمان حتما به دکتر مراجعه کنم و پیش چه دکتری بروم بهتر است؟ سوال دوم، اگر معاینه بخواهد بکند، معاینه آن چگونه است؟ چون دفعه اولم است که برای معاینه مقعد می روم یکم می ترسم و استرس دارم. در ضمن من مجرد هستم. ممنون می شوم سریع جوابم را بدهید. باتشکر

جواب:

از نطر هموروئید و شقاق باید معاینه شوید. همچنین خارش در اثر انگل و قارچ و اگزما نیز ایجاد می شود.

به پزشک خانم برای معاینه مراجعه کنید. اگر همورویئد و شقاق باشد با رفع یبوست مشکل رفع می شود اگر رفع نشد راه های درمانی مثل جراحی لازم دارد. برای همورویئد و شقاق به متخصص جراحی مراجعه کنید. درمان انگل و قارچ و اگزما هم که درمانهای خودش را دارد.

برای معاینه مقعد بهترین حالت این است که فرد حالت سجده بشود و مقعد معاینه شود. معاینه در حد چند ثانیه است . نگران نباشید.

همورویید ها بالشتک هایی از بافت زیرمخاطی حاوی شریانچه های و فیبرهای عضلانی در کانال مقعدی اند که به عنوان بخشی از مکانیسم کنترل دفع عمل می کنند. یک قسمت طبیعی از بدن اند که در اثر زورزدن زیاد، افزایش فشار داخل شکمی و مدفوع سفت در آنها احتقان وریدی ایجاد شده و عارضه دار و علامت دار می شوند. درمان طبی آن با افزودن فیبر، استفاده از نرم کننده های مدفوع، افزایش مایعات و خودداری از زور زدن زیاد است. در موارد بسیار شدید اقدام برای عمل جراحی می کنند.

توصیه به اصلاح رژیم غذایی می شود. مصرف مایعات فراوان و فیبر و سبزیجات کمک کننده است.

مصرف ملین ها مانند آلو در غذا بسیار مفید است. شبها ماست با شکر مصرف شود. موز مصرف نشود.

صبح یک لیوان انجیر خیسانده و یا یک لیوان خاکشیر در آب جوش استفاده شود. برای ایجاد مدفوع نرم بسیار مفید خواهد بود. از داروخانه می توانید شربت انجیر را نیز تهیه کنید. شربت فیژان، گلقند، پسیلیوم،... را از داروخانه های می توانید دریافت کنید.

از قرص سیلاکس نیز می توانید استفاده کنید.از محصولات سنا یا فرآورده های آن به مدت طولانی و بیش از 2 هفته استفاده نکنید. خطرناک است.

حتما فعالیت داشته باشید. تحرک مانع یبوست است.

برای درمان مناسب یبوست باید مزاج فرد شناخته شود. درمن یبوستی که در اثر گرمی ایجاد شده با یبوستی که در اثر سردی یا خشکی ایجاد شده متفاوت است. التهاب حاد بواسیر بهتر است .

سر یک پیاز کوچک را جدا کرده و مرکزد آن را کمی خالی کنید (ته پیاز جدا نشود). سپس مرکز پیاز را با روغن دنبه پر کنید و آن را بر روی یک شعله پخش کن بر روی اجاق گاز بگذارید تا روغن کاملا به خورد پیاز رود. سپس این پیاز را بر روی مقعد خود گذاشته، لباس زیر محکمی بپوشید و شب تا صبح بماند.

توی لگن آب گرم بنشینید روزانه بیست دقیقه و از پماد انتی هموروئید روی موضع بزنید.

خارش مقعد علاوه بر اینکه در اثرقارچ و انگل ایجاد می شود می تواند در اثر عوامل دیگراز جمله شستشوی بیش از حد، حساسیت پوستی و یا مصرف غذاهای حساسیت زا ا یجاد شده باشد. درمان خارش مقعد با مراقبت از پوست و رفع علت زمینه ای آن میسر می باشد. اگر قارچ و انگل رد شده باشد موارد زیر برای کاهش خارش توصیه می شود : پوست این ناحیه همواره باید خشک بماند. بعد از شستشو حتما خشک کنید. غذاهایی مانند سرخ کردنی ها ، ادویه تند، قهوه، چای، مواد کافئین دار و مرکبات ممکن است با خارش ناحیه مقعد همراه شوند. همچنین البسه تنگ و چسبان و نایلونی می‏توانند با خارش ناحیه مقعد همراه باشند.مصرف پودر تالک عموماً مؤثر است. می توانید از کرمهای موضعی هیدروکورتیزون، پماد آنتی همورویید ، ویتامین آد و روغن بادام شیرین باریج اسانس استفاده کنید.

مهمترین مطالب در این باره

درد و سوزش در ناحیه‌ی مقعد یکی از مشکلات بسیار شایع است. تقریبا در تمامی مواد، علت ایجاد کننده‌ی درد و سوزش مقعد، یک عامل خوش‌خیم و بی‌خطر است. این درد می‌تواند بسیار شدید باشد چرا که در ناحیه مقعد و رکتوم عصب‌های بسیار زیادی وجود دارند. بیماری‌های بسیاری که باعث درد و سوزش مقعد می‌شوند، معمولا باعث بروز خونریزی نیز می‌شوند که بیشتر از آن که مهم و جدی باشد برای بیمار بسیار دلهره‌آور است.
علت درد و سوزش مقعد را معمولا می‌توان به راحتی تشخیص داد و این درد را معمولا می‌توان با تجویز دارو‌های مسکن و غوطه‌ور شدن در آب گرم، برطرف کرد.
علل احتمالی درد و سوزش مقعد
- سرطان مقعد یا رکتوم. سرطان مقعد یکی از سرطان‌هایی است که بسیار کمتر شایع است و در کانال مقعد شکل می‌گیرد. کانال مقعد یک دهانه‌ی کوچک است در انتهای رکتوم یا همان راست روده است که از طریق آن مدفوع از روده خارج می‌شود. ابتلا به سرطان مقعد می‌تواند علائمی مانند درد و سوزش مقعد و خونریزی از مقعد را ایجاد کند.
- فیشر یا زخم مقعد (یک پارگی کوچک در سطح داخلی کانال مقعد). فیشر آنال یا زخم مقعد به معنای یک پارگی کوچک در غشای مخاطی در سطح داخلی مقعد است. فیشر آنال زمانی ایجاد می‌شود که شما سعی دارید، مدفوع بزرگی را از بدن خود خارج کنید. زخم مقعد معمولا باعث درد و خونریزی از مقعد می‌شود. همچنین ممکن است در عضلات حلقوی اطراف مقعد اسپاسم و گرفتگی ایجاد شود.
- خارش مقعد. خارش ممکن است در هر جایی در اطراف یا داخل مقعد ایجاد شود. ممکن است با خاراندن این ناحیه، میزان خارش آن شدیدتر شود. این حالت می‌تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود. پزشک شما می‌تواند به شما کمک کند که این خارش را برطرف کنید. ممکن است دلیل اصلی خارش مقعد مشخص نباشد. مرطوب بودن محیط اطراف مقعد، خوردن برخی نوشیدنی‌ها یا غذاهای خاص و یا پوشیدن لباس‌های تنگ از دلایل شایع خارش مقعد هستند. دلایلی که در ادامه گفته می‌شوند نیز می‌توانند باعث خارش مقعد شوند.
- فیستول مقعد (وجود یک کانال غیرطبیعی بین مقعد و رکتوم که به پوست اطراف محیط خارج مقعد راه دارد)
- درد دنبالچه
- یبوست مزمن
- بیماری کرون (یک نوع بیماری التهابی روده)
- اسهال (باعث سوزش و خارش مقعد می‌شود)
- گیر کردن مدفوع در رکتوم یا راست روده (تراکم و فشردگی مدفوع به علت یبوست مزمن)
- هموروئید (التهاب و ورم کردن رگ‌ها در مقعد یا رکتوم). هموروئید به معنای التهاب و اتساع رگ‌های خونی در ناحیه مقعد و رکتوم می‌باشد. هموروئید ممکن است در نتیجه‌ی وارد شدن فشار بیش از حد و یا کش آمدن این رگ‌ها در هنگام اجابت مزاج کردن، ایجاد شود. همچنین ممکن است در دوران بارداری نیز فشار بیشتری به این رگ‌ها وارد شود و هموروئید ایجاد شود.
- سندرم لواتور آنی (اسپاسم در عضلات که مقعد را احاطه کرده)
- آبسه اطراف مقعدی (چرک در بافت‌های عمیق اطراف مقعد)
- هماتوم اطراف مقعدی (مجموعه‌ای از خون در بافت اطراف مقعد ناشی از رگ پاره شده، گاهی اوقات هموروئید خارجی نامیده می‌شود)
- آنال fugax (درد زودگذر به دلیل اسپاسم عضله رکتوم)
- پروکتیت (التهاب پوشش داخلی مقعد)
- سندرم لواتور آنی (اسپاسم عضلات اطراف مقعد)
- آبسه مقعدی (چرک در بافت‌های عمیق اطراف مقعد)
- هماتوم مقعدی (جمع شدن خون در بافت‌های اطراف مقعد، ناشی از پارگی رگ‌ها که گاهی اوقات هموروئید خارجی نامیده می‌شود)
- درد شدید و زودگذر در رکتوم و مقعد (به نام proctalgia fugax)
- پروکتیت (التهاب پوشش داخلی مقعد). پروکتیت به معنای التهاب لایه پوشاننده در سطح داخلی رکتوم است. رکتوم در واقع یک بافت لوله مانند عضلنی است که به انتهای روده متصل است. مدفوع برای خارج شدن از بدن از رکتوم عبور می‌کند. پروکتیت باعث می‌شود که رکتوم دردناک شود و شما مرتبا این احساس را داشته باشید که نیاز دارید به دستشویی بروید. علائم پروکتیت می‌توانند کوتاه مدت یا مزمن باشند.
- سندرم زخم رکتوم (زخم مقعد)
- هموروئید ترومبوز ( وجود لخته خون در بواسیر)
- تروما (آسیب در ناحیه مقعد)
- کولیت اولسراتیو (یک نوع بیماری التهابی روده)
- پروکتیت اولسراتیو (یک نوع بیماری التهابی روده)

چه زمان باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که درد و سوزش مقعد بیش از چند روز ادامه پیدا کرد و درمان‌های خانگی تاثیری روی آن نداشت، حتما به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورتی که علاوه بر درد و سوزش مقعد، عادات شما در اجابت مزاج تغییر کرده و یا خونریزی از مقعد دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
هموروئیدی که به سرعت شکل گرفته باشد و یا دردناک باشد، ممکن است باعث تشکیل لخته خون شده باشد. خارج کردن این لخته خون، ظرف مدت ۴۸ ساعت، باعث برطرف شدن درد و ناراحتی شما می‌شود. پس لازم است که در این صورت نیز به پزشک مراجعه کنید. لخته‌ی خون هموروئید ترومبوز، اگرچه دردناک است اما نمی تواند در بدن حرکت کند و به نقاط دیگر برسد و به همین خاطر نگران‌کننده نیست. در صورتی که خونریزی از مقعد دارید و خصوصا اگر سن شما بیشتر از ۴۰ سال است، حتما برای بررسی موضوع به پزشک مراجعه کنید چراکه ممکن است دلیل این موضوع ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ باشد.

روش‌های درمانی
مراقبت‌های خانگی
بسته به این که علت درد مقعد چیست، می‌توان با روش‌هایی، این درد و سوزش را تسکین داد یا برطرف نمود:
- خوردن میوه و سبزیجات بیشتر و غلات کامل، انجام ورزش به صورت روزانه و مصرف ملین‌ها برای بهبود حرکات روده‌ای و راحتی بیشتر شما در هنگام اجابت مزاج
- نشستن در یک تشت آب گرم که سطح آب آن بالاتر از لگن شما باشد. این کار برای تسکین درد ناشی از هموروئید، فیشر و اسپاسم عضلات مقعد است و روزی چند بار باید انجام شود.
- زدن کرم‌های غیرتجویزی مخصوص هموروئید و یا مصرف پماد هیدروکورتیزون برای فیشر مقعد.
- مصرف مسکن‌های غیرتجویزی مانند استامینوفن، آسپرین یا ایبوبروفن.
درمان هر یک از علل ایجاد کننده درد و خارش مقعد چیست؟
- درد شدید و زودگذر در رکتوم و مقعد (به نام proctalgia fugax)، مدت زمان زیادی طول نمی کشد و بنابراین حمله‌ی درد مقعد آنقدر طول نمی کشد که به درمان نیاز داشته باشد. آلبوترول (سالبوتامول)، که برای درمان آسم به صورت استنشاقی مصرف می‌شود، می‌تواند به افرادی که حملات بیشتر و طولانی‌تری دارند کمک کند. گزینه‌های درمانی دیگر عبارتند از قرص کلونیدین و پماد نیتروگلیسیرین موضعی.
- برای بهبود درد ناشی از سندرم لواتور آنی (اسپاسم عضلات اطراف مقعد)، ممکن است پزشک شما داروهای ضدالتهاب یا شل کننده‌ی عضلات را تجویز کند.
- بهترین زمان برای درمان هموروئید ترومبوز، ۴۸ ساعت پس از بروز آن است. در صورتی که طی این زمان، بیمار به پزشک مراجعه کند، انجام یک درمان ساده‌ی سرپایی می‌تواند باعث رفع درد شود. بعد از این که ماده‌ی بی‌حس کننده در محل تزریق می‌شود، یک برش بسیار کوچک در لخته خون موجود در همووئید ایجاد می‌شود و لخته خون بیرون کشیده می‌شود. در صورتی که بیمار دیرتر از ۴۸ ساعت به پزشک مراجعه کنید، درمان هموروئید ترومبوز مشابه با همان روش‌های درمان خانگی هموروئید می‌باشد.
- برای درمان فیشر آنال (زخم مقعد) ممکن است پزشک کرم‌هایی مانند دیلتیازم (با نام‌هایی مانندCardizem، Tiazac، Cartia XT، Dilacor XR، Diltia XT) و یا کرم گلیسیرین‌نیترات را تجویز کند که عضلات مقعد را شل می‌کند.
- تزریق بوتاکس در عضلات اسفنکتر نیز می‌تواند به درمان زخم مزمن مقعد کمک کند. در صورتی که فیشر‌آنال (زخم مقعد) با روش‌های اولیه درمان نشود، ممن است جراحی به نام اسفنکتروکتومی روی بیمار انجام شود. در این جراحی یک شکاف کوچک در عضلات اسفنکتر مقعد ایجاد می‌شود تا حجم عضلانی کاهش پیدا کند. این جراحی ممکن است به صورت سرپایی در مطب پزشک و یا در یک مرکز جراحی سرپایی انجام شود.
- برای درمان سایر علل زمینه‌ای که باعث درد مقعد شده‌اند (مانند سرطان روده یا برخی بیماری‌های پروستات) کنترل درد نیازمند درمان علت زمینه‌ای و اصلی بروز درد و سوزش مقعد است.