در تاریخ سینمای ایران فیلمهای کمدی و طنز بسیاری وجود دارد؛ تقریباً حدود ۴۰ فیلم در چهل سال بعد از انقلاب و از اوایل دهه ۶۰ تاکنون در گیشه سینمای ایران به فروشهای میلیاردی و رکورددار رسیده است. همه فیلمسازان برتر ایرانی چه در حوزه طنز و کمدی و چه در حوزههای اجتماعی دیگر به این اتفاق نظر رسیدند که خنداندن ایرانیها کاری بس دشوار بوده و عملاً تلاش بسیاری در این حوزه میطلبد و تقریباً فعالیت در این عرصه ریسک بزرگی است؛ مگر آن که مخاطب از بازیگران ایفا کنندۀ نقش مطلع شوند و تقریبا چند بازیگر مطرح حوزه طنز سینمای کمدی را در تیزر فیلم مشاهده کنند؛ آن وقت شاید گیشه پرفروشی از آب درآید و فیلمی پرمخاطب گردد. سطح کیفی فیلمهای طنز و کمدی امروزِ گیشه سینماها بسیار افت کرده و تقریبا کمتر شاهد کارهای طنز سطح بالا هستیم و بیشتر از آن که به نحوه بازیگری و اجرای بازیگر در فیلم بخندیم به حرفهای سبک، رکیک و آبکی آنها میخندیم که حتی محدوده سنی خاصی را میطلبد و مناسب همه گروههای سنی نمیباشد. درطول سالیان اخیر (حدود ده سال اخیر) سعی شده فیلمهای سریالی طنز به صورت تکی و سریالی چند قسمتی به جای فیلمهای طنز سینمایی عرضه شود و مخاطبان خانگی را به سمت خود بکشاند؛ خصوصا مخاطبانی که تمایل به حضور در سینما ندارند و یا وقت کافی اینکار را ندارند. ما در این مقاله تنها به بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی در دهه ۸۰ و ۹۰ میپردازیم و به ذکر نام چند فیلم کمدی برتر قبل از دهه ۸۰ بسنده میکنیم.
از جمله فیلمهای سینمایی قبل از دهه ۸۰ میتوان به طنزهای بسیار زیبا و پر باری چون: شهر موشها (کاراکترهای عروسکی)، خواستگاری، پاتال و آرزوهای کوچک (خلق یک کاراکتر عروسکی در میان بازی بازیگران دیگر با ایده خلاقانه و جالب)، دزد عروسکها، آپارتمان شماره ۱۳ (با بازی علیرضا خمسه و خلق کمدیهای زیبا)، دو نفر و نصفی، دیگه چه خبر، فیلم جنجالی آدم برفی (با بازی اکبر عبدی در نقش یک زن فرنگ رفته)، لیلی با من است (بهترین فیلم کمدی کمال تبریزی و از جمله فیلمهای پرفروش دهه ۷۰)، مرد عوضی و مومیایی ۳ اشاره کرد که در زمان خود بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی بودند.
بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی
۱- صورتی
صورتی بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی اوایل دهه ۸۰ ایران به کارگردانی فریدون جیرانی بود، این فیلمی درامی عاشقانه دارد که با چاشنی حوادث جالب، اثری متفاوت در آن زمان محسوب میشد. اتفاقاً به دلیل تفاوت با کارهای سینمایی طنز آن زمان یک رویداد بینظیر و موفق لقب گرفت. داستان جذاب این فیلم با بازی بازیگران سرشناسی چون رامبد جوان، میترا حجار و فقیهه سلطانی نقطه عطف و عامل پرفروش شدن این فیلم سینمایی در آن زمان شد.
۲- خواب تلخ
فیلم خواب تلخ از محسن امیریوسفی کمدی متفاوتی بود که در زمان خود میتوانست جایزه بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی را نیز بگیرد اما متاسفانه تنها سکانسهای محدودی از این فیلم در آن زمان اجازه پخش گرفت؛ در حالی که این فیلم در جشنوارههای خارجی متعددی اکران شد و مورد تحسین واقع شد. فیلم خواب تلخ داستان پیرمرد مرده شوری به نام اسفندیار است که با عزرائیل مواجه میشود. این فیلم تقریباً حدود ۱۲ سال پشت گیشه سینما قرار داشت تا توانست اجازه اکران بگیرد.
۳- مارمولک
مارمولک دومین فیلم سینمایی کمدی ایرانی از کمال تبریزی بود که بسیار جامعه پسند شد و تقریباً همه گروههای سنی مشتاق دیدن این فیلم بودند. این فیلم شوخی با لباس روحانیت بود که برای اولین بار در سینمای ایران صورت گرفت. فیلم مارمولک با بازی بینظیر پرویز پرستویی آن چنان فیلمنامه قوی و بازیگران بینظیری داشت که همچنان با گذشت نزدیک به بیست سال از اکران آن توانایی خنداندن مخاطب را دارد.
۴- مهمان مامان
یک فیلم سینمایی کمدی درجه یک از داریوش مهرجویی؛ مگر میشود با فیلمنامه قوی این مرد نخندید!؟ مامان عفت با بازی گلاب آدینه و یدالله آپاراتچی با بازیگری هنرمندانه حسن پورشیرازی همراه با همسایههای دلنشین در یک خانه قدیمی، داستانهای زیبایی میآفرینند که بسیار دلنشین و مخاطب پسند است.
۵- آتش بس
آتش بس تهمینه میلانی فیلمی به شدت خاص و پرفروش در دهه ۸۰ بود که با درونمایه روانشناسی از کتاب “کودک درون ” ایده گرفته شده بود. این فیلم که بسیار با کیفیت از آب درآمد برای چند سال متوالی پر فروشترین فیلم گیشه سینما تعلق گرفت و تا مدتها رقیبی نداشت. این فیلم با بازی بینظیر دو زوج هنری محمدرضا گلزار و مهناز افشار پولسازترین بازیگران فیلمهای سینمایی ایرانی اجرا شد و قسمت دوم آن نیز تا مدتها رکورددار بود. قسمت دوم این فیلم نیز با بازی بهرام رادان و میترا حجار به روی صحنه رفت.
۶- بیپولی
بیپولی حمید نعمتالله اگرچه درام تلخی دارد اما این فاصله گرفتن از فیلمهای سنگین حمید نعمت الله و قدم نهادن در عرصه طنز سینمای ایران کاری بسیار هوشمندانه و البته پرریسک او بود که اتفاقاً کاری ارزشمند و دوست داشتنی شد.
۷- دایره زنگی
دایره زنگی نیز بهترین فیلم سینمایی کمدی ایرانی بود که با فیلمنامهای زیبا از اصغر فرهادی و با بازی باران کوثری، مهران مدیری، بهاره رهنما و امین حیایی اجرا شد و عنوان پر فروشترین فیلم سال ۸۶ لقب گرفت.
۸- پسرآدم، دخترحوا
این فیلم یک طنز بسیار دوست داشتنی با بازی زیبای حامد کمیلی و مهناز افشار است که به شیوه فیلمهای هالیوودی ساخته شده است. کشمکشهای داستان از آن یک فیلم طنز اجتماعی و در نهایت یک کمدی درام عاشقانه میسازد که به سبک فیلم آتش بس تهمینه میلانی میباشد.
۹- سَن پترزبورگ
این فیلم سینمایی با بازی هنرمندانه و بینظیر پیمان قاسم خانی و محسن تنابنده و به نویسندگی دو نویسنده بزرگ برادران پیمان و محراب قاسم خانی و به کارگردانی مرد بزرگ و پر افتخارسینمای ایران بهروز افخمی تا مدتها بر سر زبانها بود.
۱۰- نهنگ عنبر ۱ و ۲
فیلم نهنگ عنبر فیلمی تلفیقی از زمان حال و زمان دوران جنگ است که طراحی چهره و طراحی صحنه بینظیری دارد مثلاً طراحی نوستالژیهای آن زمان، اِلِمانهای دهه ۶۰ مانند اِپُل خانمهای دهه شصتی و یا شلوار پلیسه مردان آن زمان، سخن از مایکل جکسون زمان، چهره آرایی بینظیری از بیآرایشی و ابروهای پهن و سبیلهای نتراشیده خانمهای جوان، نوارهای ویدئویی و… او را به زیبایی هرچه تمامتر به معرض نمایش قرار میدهد. قسمت دوم نهنگ عنبر نیز مهر تاییدی برای بازی بینظیر بازیگران آن شد و تا مدتها کمدی سطح بالای سینمای دهه ۹۰ لقب گرفت.
مطالب مرتبط:
فیلمهایی که باعث مرگ افراد در واقعیت شدند
دیکتاتورها و فیلمهای مورد علاقهشان