آخرین تکامل فیزیکی انسان مربوط به کدام عضو است؟

پژوهش ها نشان داد:

تکامل، راهکار طبیعت برای بقای موجودات به شمار می‌رود و در این میان باید درنظر گرفت که روند تکامل انسان فقط شامل ویژگی‌های مفید مانند شکل گیری منحصر به فرد انگشت شست در مقابل چهار انگشت دیگر و یا بینایی رنگی نیست و می‌تواند جنبه‌های مثبت و منفی متعددی در پی داشته باشد.

به طور کلی باید توجه داشت که هیچ بخشی از بدن ما جدیدتر از سایر اعضا نیست اما برخی از اعضای بدن انسان به دلیل روند تکامل طبیعی، تغییرات جدی‌تر و سریع‌تری را تجربه می‌کنند.

به باور کارشناسان، یکی از سریع‌ترین فرایندهای تکاملی رخ داده در بدن انسان، مربوط به آرواره‌ها، دندان و فک است. طی 10 هزار سال گذشته‌این بخش‌های بدن ما به طور پیوسته در حال کوچک شدن بوده و دلیل اصلی این موضوع نیز اختراع کشاورزی و بهره بردن از روش‌های پخت و پز است که در نتیجه امکان خوردن غذاهای نرم‌تری به ما داد که نیاز به جویدن کمتری دارند.

به باور انسان شناسان، این موضوع حتی طی سال‌های اخیر بسیار بیشتر شده و زمان مورد نظر برای جویدن غذا طی سالیان گذشته با استفاده از فراوری مواد غذایی به حداقل کاهش پیدا کرده است و انسان‌ها به طور حتم در حال حاضر لذت بیشتری از صرف مواد غذایی طی زمان کمتری خواهند برد.

در گذشته‌ای دور بسیاری از گونه‌های اولیه انسانی و حتی برخی از نخستینیان مانند شامپانزه‌ها؛ زمانی معادل نصف روز را صرف جویدن غذا می‌کردند و این موضوع طبیعتاً نیاز به انرژی مضاعفی داشت.

تغییرات ایجاد شده در شکل ظاهری دندان‌ها و فک انسان‌های امروزی نشان دهنده ضعیف شدن ساختار آرواره ما نسبت به اجداد اولیه‌مان است که به گفته محققین، تغییر در روش طبخ غذا، استفاده از مواد غذائی فراوری شده؛ استفاده از ابزار جهت راحت جویده شدن و متعاقباً راحت تر بلعیدن مواد غذایی در این دگرگونی نقشی مهم ایفا می‌کند.

این مساله موجب بروز تغییرات و مشکلاتی نیز می‌شود که شاید شایع‌ترین و شناخته شده ترین این موارد، ایجاد شدن مشکلی به نام دندان عقل است. در حقیقت اجداد دور ما مشکل دندان عقل نداشتند و فک آن‌ها جای کافی برای رشد همه دندان‌ها داشت.

بر اثر تداوم روند نرم شدن غذاهای استفاده شده توسط انسان، روز به روز اندازه فک انسان کوچک‌تر شده و این موضوع سبب شده است تا دندان‌های انتهایی که به نام دندان عقل شهرت دارند، جایی برای رشد پیدا نکنند.

یکی دیگر از جنبه‌های نامطلوب تکامل انسان در ساختار ستون فقرات ما دیده می‌شود. چندی پیش، پژوهشگران کانادایی دریافتند که به جهت تکامل پیدا نکردن درست مهره‌های برخی از افراد، ساختار آن به مهره‌های شامپانزه شباهت داشته که علت اصلی بروز آسیب دیسک غضروفی بین مهره‌ها، همین مسئله است.

در این مطالعات مشخص شد که برخی از ویژگی‌های مهره‌های انسان در بین افرادی که آسیب Schmorl’s node دارند، به دلیل روند تکاملی آن‌ها ایجاد شده است. به نظر می‌رسد که مهره‌های افراد مبتلا به آسیب Schmorl’s node به مهره‌های شامپانزه شباهت داشته باشد.

به باور دیرینه شناسان، انسان و شامپانزه از یک جد مشترک برخوردار بوده که در بین هشت تا نه میلیون سال پیش از هم جدا شده‌اند و تحقیقات و مطالعات پزشکی نشان می‌دهد که هنوز 98 درصد از دی ان ای انسان و شامپانزه مشترک است.

طی این روند تکاملی، انسان به موجودی که بر روی دو پا ایستاده، تکامل پیدا کرده در حالی که شامپانزه به مرحله مشت پایی (نوعی حرکت که در آن جانور با خم کردن مشت دستان خود به صورت چهار دست و پا راه می‌رود) تکامل یافت.

گزارش: احسان محمدحسینی