الگوی کشت؛ طرحی که روی کاغذ ماند/ برنجکاری بی‌رویه و عطش زمین برای یک جرعه آب

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از سفیرافلاک، خشکسالی و کمبود آب موضوعی است که طی سال های اخیر مطرح می شود، این موضوع در فصل تابستان بیشتر نمود پیدا می کند و با توجه به این که بخش عمده ای از آب در حوزه کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد ضروری است تا کشت ها طبق میزان آب در نظر گرفته شده انجام شود.

الگوی کشت چند سالی است که از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای کشاورزان تعریف شده تا کشاورزان طبق این الگو اقدام به کشت کنند به این معنی که ۱۰ درصد کشت محصولات آبدوست و ۹۰ درصد نیز در بخش های دیگر می توانند کشت کنند.

اما هر ساله در فصل تابستان به دلیل کشت های بی رویه محصولات آبدوست، عطش زمین بیشتر می شود تا جایی که برای آبیاری و کشت محصولات آبدوست اقداماتی از جمله برداشت های غیرمجاز نیز صورت می گیرد.

یکی از محصولات پر سودی که کشاورزان به دنبال کشت آن هستند، برنج است، این در حالیست که اعلام شده بود کشت برنج تنها در استان های شمالی و استان هایی که از نظر تامین آب برای کشت محصول شرایط لازم را دارند می توانند اقدام به کشت کنند اما بی توجه به این موضوع، کشت برنج به قوت خود باقیست و هر ساله حجم زیادی از زمین های کشاورزی زیر کشت برنج می روند.

در حال حاضر در استان لرستان قیمت هر کیلو برنج محلی تا ۲۰ هزار تومان فروخته می شود و همین سود سبب شده تا کشاورزان رغبت زیادی برای کشت این محصول آبدوست داشته باشند.

اگرچه هر ساله طبق الگوی کشتی که عملا صورت نمی گیرد، رقمی را برای کشت برنج اعلام می کنند اما در پایان برداشت ها مشخص می شود که حداقل دو یا سه برابر میزان در نظر گرفته شده، برنج کاشته شده است.

برداشت آب برای برنجکاری گاهی از تالابها و رودخانه ها نیز صورت می گیرد که این امر سبب می شود تا زمین ها هر روز تشنه و تشنه تر شوند.

علیرغم این که الگوی کشت در سخنرانی ها و جلسات فقط مطرح می شود و در نهایت عملا کاری صورت نمی گیرد، اما نبود نظارت کافی یکی دیگر از دلایلی است که سبب شده کشت محصولات آبدوست خصوصا برنج هر ساله روند رو به رشدی داشته باشد.

کمبود یا مازاد محصولات کشاورزی ناشی از نبود یک الگوی کشت

هر ساله در فصول مختلف برخی از محصولات کشاورزی کیمیا می شوند، قیمت آنها تا فلک سر می کشد و گاهی چاره ای نیست جز این که آنها را دانه ای خرید به طور مثال گاهی قیمت یک کیلو گوجه فرنگی و یا پیاز تا ۱۵ هزار تومان هم می رسد.

از سوی دیگر در برخی از فصول محصول کشاورزی روی دست کشاورزان می ماند و خسارت های مالی زیادی را به کشاورزان وارد می کند.

همه این کمبودها و مازاد بودن محصولات کشاورزی ناشی از نبود یک الگوی کشت در حوزه کشاورزی است که الگوی کشت تعریف شده با آنچه که کشت می شود در تناقض هستند.

کشاورزان غیر بومی و زمین های اجاره ای

برخی از کشاورزان در این سالها برای کشت محصولات آبدوست، زمین های کشاورزی را اجاره می کنند و آب های زیر زمینی برای کشت محصولات آبدوستی مانند برنج، هندوانه و دیگر محصولات بی رویه برداشت می کنند.

این برداشت های بی رویه گاهی برای روستاهای اطراف زمین کشاورزی مشکلاتی را از جمله بی آبی ایجاد می کند و بی آبی را در بسیاری از روستاها تشدید می کند.

کشاورزانی که طی سال های قبل دچار ضرر شده و یا تمایلی به کشت محصولات ندارند، زمین های خود را اجاره می دهند و کشاورزان غیر بومی هم در زمین ها بدون توجه به سطح آب و یا میزان برداشت، هرچه می خواهند برداشت می کنند.

کشت بی رویه محصولات آبدوست، زنگ خطری برای آب های زیرزمینی

اگرچه برخی از کشاورزان آب مورد نیازمحصولات کشاورزی را از طریق چاه های آب که در اختیار دارند تامین می کنند، اما گاهی برداشت هایی مازاد مقدار در نظر گرفته مصرف می کنند و همین زنگ خطری برای آب های زیر زمینی است.

این در حالیست که طی دو سال اخیر نزولات آسمانی بسیار افزایش یافته و همچنان شاهد رودهای پر آب و قنات ها و چشمه ها هستیم اما نبود نظارت و بی توجهی به میزان کشت محصولات آبدوست دوباره تراژدی غم انگیز خشک شدن چشمه ها و رودخانه ها را تکرار می کند.

برداشت های بی رویه، سفره های آب زیر زمینی را هر روز کوچک و کوچکتر می کند، نظارت و جلوگیری از کشت های بی رویه می تواند از این مایه حیات در راستای برداشت های غیر مجاز، بیشتر حفاظت کند.

متاسفانه هر ساله قبل از این که کشاورزان اقدام به کشت کنند اقدامی از سوی متولیان صورت نمی گیرد اما بعد از برداشت محصولات، رقم هایی از کشت های بی رویه و یا برداشت های غیر مجاز گزارش می شود که قطعا کار از کار گذشته و دردی از بی آبی دوا نمی شود.

سال گذشته ۸۷۰۰ هکتار برنج در استان لرستان کشت شد

چنگیز ابراهیمی معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی لرستان در گفت و گو با سفیرافلاک اظهار داشت: الگوی کشت یک بحث ملی است که با هدف برنامه ریزی برای کشت انوع محصولات کشاورزی در نظر گرفته شده است.

وی اضافه کرد: هر ساله به دلیل شرایط استان یک ترکیبی از کشت را مشخص می کنیم و به شهرستانها اعلام می شود که طبق آن ترکیب اقدام به کشت محصولات کشاورزی نمایند.

ابراهیمی تصریح کرد: این الگو برای همه محصولات کشاورزی به خوبی رعایت می شود اما در خصوص کشت برنج موفق نبوده که این امر به دلیل سود اقتصادی ناشی از کشت برنج است که کشاورزان رغبت زیادی به کشت این محصول دارند.

وی بیان کرد: استفاده از منابع آب زیرزمینی برای کشت برنج مشکلی است که متاسفانه در برخی از شهرستانها انجام می شود در حالی که نباید منابع آب زیر زمینی برای کشت محصولات کشاورزی مصرف شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به افزایش کشت برنج گفت: سال گذشته برنامه ریزی برای ۴۰۰۰ هکتار کشت برنج انجام شد اما این رقم به ۸۷۰۰ هکتار افزایش یافت که امسال نیز پیش بینی می شود همین رقم مجدد در استان کشت شود.

ابراهیمی خاطر نشان کرد: سایر محصولات کشاورزی از جمله چغندر قند و یا دیگر محصولات به اندازه کشت می شود اما رغبت و تمایل کشاورزان برای کشت برنج به دلیل سوداقتصادی که همراه دارد بسیار زیاد است.

تولید سالانه ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار تن انوع محصولات کشاورزی در لرستان

وی بیان کرد: در استان لرستان ۴۰۰ هزار هکتار زمین دیم وجود دارد و سال گذشته ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تن انواع غلات و محصولات زراعی در استان برداشت شد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی لرستان گفت: علاوه بر تولید محصولات زراعی، سال گذشته بیش از ۳۰۰ هزار تن انواع محصولات باغی مانند سیب، گیلاس، آلبالو، انجیر، انار، انگور و برخی دیگر از محصولات باغی تولید شد.

افزایش تعرفه آب بها برای برداشت آب سطحی کشت برنج

داریوش حسن نژاد؛مدیر عامل شرکت آب منطقه ای لرستان در گفت و گو با سفیرافلاک اظهار داشت: با توجه به این که کشت محصولات آبدوست خصوصا برنج باید طبق الگوی کشت انجام شود برای همین موضوع و جلوگیری از برداشت های بی رویه آب، تمهیداتی در نظر گرفته شده است.

وی اضافه کرد: در همین راستا برنامه ریزی لازم هایی صورت گرفته که تعرفه آب کشاورزی برای کشاورزانی که از برداشت های غیر مجاز آب های سطحی برای کشت محصولات کشاورزی داشته باشند افزایش یابد.

حسن نژاد تصریح کرد: البته کشاورزان می توانند کشت برنج را به صورت خشکه کاری در استان انجام دهند اما به صورت غرق آب نمی توانند چرا که اینگونه کشت سبب بی رویه استفاده کردن از آب های سطحی و زیر زمینی می شود.

مدیرعامل آب منطقه ای لرستان عنوان کرد: همچنین کشاورزانی که از چاه ها برای کشت برنج استفاده می کنند به شرکت توزیع برق معرفی می شوند تا نحوه محاسبه برق آنها به صورت آزاد باشد.

وی اظهار داشت: ۴۹۶۲ هکتار کشت برنج در سطح استان از آب های سطحی و ۳۰۹۲ هکتار هم از آب های زیر زمینی برای کشت برنج استفاده می کنند.

انتهای پیام/