علل، علائم و درمان برونشیت
بیماری برونشیت به دلیل آلودگی شدید هوا و وجود گرد و غبار بروز میکند
برونشیت یا نایژهآماس به التهاب نایژهها در شش گفته میشود. این عارضه در اثر تورم نای یا نایژکها بروز میکند و به علت عفونت توسط باکتریها و ویروسها یا در اثر تحریکاتی مانند هوای آلوده و سیگار کشیدن ایجاد میشود.
برونشیت حاد یا مزمن، علائم متفاوت دارد. هنگامی که نایژهها ملتهب میشوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی، سرفه و ترشح خلط رخ میدهد. در برونشیت حاد معمولاً سرفهها به مدت سه هفته به طول میانجامد.
در بیش از ۹۰ درصد موارد علت بیماری ویروسی است هرچند در موارد کمی هم این بیماری به دلیل آلودگی شدید هوا و وجود گرد و غبار بروز میکند.
علائم برونشیت :
سرفه همراه با خلط که ممکن است زرد یا سبز باشد
آبریزش و گرفتگی بینی چند روز قبل از گرفتگی سینه
احساس خستگی
احساس درد در ناحیه گلو به خاطر سرفه های طولانی مدت
خس خس سینه در زمان نفس کشیدن
تنگی نفس
در برونشیت حاد معمولاً سرفهها به مدت سه هفته به طول میانجامد.
علل بروز برونشیت:
تماس مستقیم با افراد مبتلا به برونشیت
عدم واکسیناسیون در سن مناسب
قرارگیری در معرض دود دخانیات، گردوغبار و آلودگی هوا
معمولاً عواملی مانند ویروسها ، باکتریها ، قارچها ، مواد شیمیایی (مانند استنشاق آمونیاک ) و سایر علل می توانند باعث برونشیت حاد شوند. بسیاری اوقات برونشیت تنها نیست بلکه با التهاب سایر بخش های برونشیت مانند عفونت ریوی ( پنومونی )، التهاب نایژک ها ( برونشیولیت ) و دیگر موارد همراه است.
تشخیص برونشیت :
رادیوگرافی قفسه سینه: در برونشیت مزمن ساده ، هیچگونه علامتی در عکس ریه وجود ندارد. مگر اینکه عفونت هم وجود داشته باشد و یا اینکه علایم نارسایی قلبی به صورت افزایش عروق ریوی در عکس ریه دیده شود.
آزمون عملکرد ریوی یا اسپیرومتری : کاهش حجم جاری بازدمی در طی بازدم پرقدرت وجود داشته و بعد افزایش زمان بازدم و کاهش جریان بازدمی رخ میدهد.
گازهای خون سرخرگی: وضعیت گازهای خون غیر طبیعی میشود، بطوریکه مقدار دیاکسید کربن (CO) خون بالا میرود و مقدار اکسیژن O خون کاهش پیدا میکند. که شدت آن پیشرفت بیماری را نشان میدهد.
در برونشیت مزمن ساده ، هیچگونه علامتی در عکس ریه وجود ندارد
چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر سرفه تان :
دارای خون یا خلط و مخاط بود.
سبب بی خوابی و بیدار کردن شما شد.
بیش از ۳ هفته طول کشید.
صدا ، لرزش داشت و صحبت کردن سخت شده بود.
کاهش وزن را به همراه داشت.
به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر تب بالایی دارید یا احساس خستگی و ضعف زیادی میکنید ، به پزشک مراجعه کنید. افراد بالای ۷۵ سال که سرفه میکنند ، باید تحت نظر پزشک خود باشند تا دلیل سرفه شان آشکار شود.
اگرچه برونشیت خطرات چندانی ندارد اما میتواند سبب پنومونی شود که بسیار نادر است. پنومونی نام علمی ” سینه پهلو ” است.
بیماران مبتلا به برونشیت با مصرف داروهای اکسپکتورانت برای سرفه، کمی آرام میگیرند
راههای درمان برونشیت :
مقدار زیادی مایعات بنوشید، اما از نوشیدنیهای حاوی کافئین پرهیز کنید.
به مقدار کافی استراحت کنید.
یک داروی ضدالتهابی بدون نسخه مصرف کنید تا التهابتان کاهش یابد، دردتان برطرف شود و تبتان پایین بیاید (استامینوفن نیز باید برای تخفیف درد و تب استفاده شود. برای بچه ها نباید از آسپیرین استفاده شود چون ممکن است بیماری های جدی مثل سندرم ری اتفاق بیفتد.)
مصرف داروهای ضد سرفه بدون نسخه هم اشکالی ندارد، به شرطی که سن بیمار بیشتر از شش سال باشد.
رطوبت هوای درون خانه را با دستگاههای مرطوبکننده یا بخور سرد افزایش دهید.
در بیمار مبتلا به برونشیت ترک سیگار باعث افزایش طول عمر میشود، میزان بروز بدخیمی را کاهش میدهد و همچنین میزان بروز بیماریهای قلبی- عروقی را کاهش میدهد.
رطوبت هوای درون خانه را با دستگاههای مرطوبکننده یا بخور سرد افزایش دهید
سرفه هایی که همراه با خلط باشند نباید درمان شوند چون به این طریق می توان خلط موجود در ریه ها را بیرون کشید. اگر این خلط ها از این طریق خارج نشوند، در ریه جمع شده و راه هوا را می بندند. داروهای ضد سرفه برای موارد سرفه های خشک میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
بیماران مبتلا به برونشیت با مصرف داروهای اکسپکتورانت برای سرفه، کمی آرام میگیرند. درحالیکه این داروها سرفه را کاهش نمی دهد، بلکه خلط را در ریه رقیق تر کرده درنتیجه بیرون آمدن آن از طریق سرفه آسانتر می شود.
عفونت های باکتریایی نیز ممکن است همراه با برونشیت حاد ایجاد شوند. این عفونت ها را می توان با آنتی بیوتیک درمان کرد. مهمترین نقش آنتی بیوتیک ها زمانی حاصل می شود که کل میزان تجویز شده مورد استفاده قرار گیرد.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته